Quantum redactiones paginae "Brasilia" differant
automaton: Substituens Image:Flag_of_Goiás.svg pro Image:Bandeira_de_Goiás.svg. CommonsDelinker hanc rationem dedit: File renamed: consistency with name scheme |
|||
(44 intermediate revisions by 22 users not shown) | |||
Linea 1: | Linea 1: | ||
{{ |
{{Latinitas|-3}} |
||
{{capsa civitatis Vicidata}} |
{{capsa civitatis Vicidata}} |
||
'''Brasilia''' |
'''Brasilia'''<ref>{{Graesse}}</ref> ([[Lusitane]] ''Brasil''), rite '''Respublica Foederata Brasiliae''' (''República Federativa do Brasil''), est maxima [[America Australis|Americae Australis]] [[civitas sui iuris]], quod ad territorii [[area (geometria)|aream]] et [[oeconomia|oeconomicas res]] pertinet; sunt quattuor tantummodo [[tellus|orbis terrarum]] civitates Brasilia maiores. Finitimae sunt [[Uraquaria]], [[Argentina]], [[Paraquaria]], [[Bolivia]], [[Peruvia]], [[Venetiola]], [[Columbia]], [[Guiana]], [[Surinamia]], [[Guiana Francica]], et quibuscum civitatibus limes plus quam quindecim milia chiliometrorum extenditur. Nomen ''Brasilia'' nascitur ex [[lignum|ligni]] abundantia in patefactionis tempore, cuius species ''[[Caesalpinia brasiliensis]]'' (etiam ''[[Caesalpinia echinata]]'') vocatur. Notissimum est Brasiliam [[silva]]s habere multas, quae per maximas [[regio]]nes extenduntur, praecipue in regione [[septentrio]]nali, ubi inter eas maxima [[silva Amazonica]] viget. |
||
⚫ | Brasilia etiam magnam cum [[mare|mari]] limitem habet, plus quam septem milia chiliometrorum, pulcherrimorum [[litus|litorum]] plenam, inter ea [[urbs|urbis]] [[flumen|fluminensis]] [[litus|litora]] praeclara sunt. Forsitan [[Ipanema]] litus praeclarissimum est, quoniam [[Tom Jobim|Antonius Carolus Jobim]], inlustrissimus Brasiliensis [[compositor]] [[musica|musicusque]], clarissimum carmen "Puella Ipanemensis" (Lusitane ''Garota de Ipanema'') composuit. |
||
Nomen ''Brasilia'' nascitur ex [[lignum|ligni]] abundantia in patefactionis tempore nomine, cuius species ''[[Caesalpinia brasiliensis]]'' (etiam ''[[Caesalpinia echinata]]'') vocatur. Notissimum est Brasiliam [[silva]]s habere multas, quae per areas maximas extenduntur, praecipue in septentrionali regione ubi inter eas maxima [[Silva Amazonica]] est sita. |
|||
⚫ | |||
⚫ | Brasilia etiam magnam cum [[mare|mari]] limitem habet, plus quam septem milia chiliometrorum, pulcherrimorum [[litus|litorum]] plenam, inter ea [[urbs|urbis]] [[flumen|fluminensis]] [[litus|litora]] praeclara sunt. Forsitan [[Ipanema]] litus praeclarissimum est, quoniam [[Tom Jobim|Antonius Carolus |
||
⚫ | |||
== Historia == |
== Historia == |
||
Linea 13: | Linea 11: | ||
== Rectio et civilitas == |
== Rectio et civilitas == |
||
[[Fasciculus:National Congress of Brazil.jpg |
[[Fasciculus:National Congress of Brazil.jpg|thumb|[[Congressus Nationalis Brasiliae]] in [[Brasiliopolis|Brasiliopole]], [[Caput (urbs)|caput]] Brasiliae.]] |
||
Brasiliensis Fœderatio in unione trium autonomicarum politicarum rerum fundatur quae sunt: |
Brasiliensis Fœderatio in unione trium autonomicarum politicarum rerum fundatur, quae sunt: civitates, [[commune|communia]], et [[districtus foederalis]]. Quarta res e supra nominata consociatione orta est: unio. Hierarchia inter politicas res non est. Foederatio in sex fundamentalibus principiis statuitur, quae sunt: [[libertas]], [[civitas]], et [[dignitas]] populi, socialis valor laboris, ius libere [[organizatio|negotiandi]], et [[pluralismus politicus]]. Classici tripartiti gubernationis rami ([[potestas exsecutiva|exsecutivus]], [[potestas legisfera|legisfer]], et [[potestas iudicialis|iudicialis]] sub [[separatio potestatum|inspectionis et aequilibrii]] systemate), constitutione formaliter instituuntur. Exsecutivus et legisfer in totis politicis rebus seorsim disponuntur, dum iudicialis solum in foederali et civitatis gradibus disponitur. |
||
Omnes exsecutivi legisferisque ramorum sodales directe eliguntur. Iudices |
Omnes exsecutivi legisferisque ramorum sodales directe [[suffragium|suffragio]] hominum eliguntur. Iudices aliique magistratus iudiciales designantur postquam ingressionis probatio sustineatur. Suffragium duodeviginti annos natis et maioribus obligatorium est. Quattuor [[factio politica Brasiliensis|politicae factiones]] inter aliquas minores excellunt: [[Factio Operariorum (Brasilia)|Factio Operariorum]] (PT), [[Factio Socialis Democratiae Brasiliensis]] (PSDB), [[Factio Motus Democratici Brasiliensis]] (PMDB) et [[Democratae (Brasilia)|Democratae]] (antiqua Factio Frontis Liberalis -PFL). Fere omnia gubernationalia administrativaque munera [[auctoritas|auctoritates]] et sedes exsecutivo affiliatae exsequuntur. |
||
[[Forma gubernationis]] [[democratia|democratica]] [[res publica]] cum [[praesidialismus|praesidiali systemate]]. Praeses [[dux civitatis]] et [[dux gubernationes]] |
[[Forma gubernationis]] est [[democratia|democratica]] [[res publica]] cum [[praesidialismus|praesidiali systemate]]. Praeses [[dux civitatis]] et [[dux gubernationes]] unionis simul est, et per quadriennium eligitur cum possibilitate{{dubsig}} ut denuo per alium quadriennium eligatur. (Praesens praeses [[Aloysius Ignatius Lula da Silva]] est.) Praeses [[Minister Civitatis|Ministros Civitatis]] nominat, ad gubernandum adiuvantes. Singulum legisferum consilium in singula politica re praecipuus legum fons in Brasilia est. [[Congressus Nationalis Brasiliae]] Foederationis [[bicamerismus|bicamerale]] parlamentum est, in [[Camera Nomothetarum Brasiliae]] et in [[Senatus Brasiliae|Senatu Foederali]] consistens. Iudiciales auctoritates sua [[iurisdictio]]nalia munera fere solum exsequuntur. |
||
=== Lex === |
=== Lex === |
||
⚫ | [[Lex]] Brasiliensis in [[traditio]]nibus [[ius Romanum|Romano]]-[[Germani]]cis fundatur. Sic, [[lex civilis (systema legale)|legis civilis]] concepta communes causarum actiones vincunt.{{dubsig}} Fere tota lex Brasiliensis [[codificatio (ius)|codificatur]], quamquam non codificata statuta substantialem{{dubsig}} systematis partem, completivo{{dubsig}} munere functam, etiam repraesentat. Tribunalium decreta interpretativa directoria exordiuntur; verumtamen, aliis praecipuis casibus non alligantur, praeter aliquot statuum. Doctrinalia opera et opera academicorum iurisperitorum in legum creationem et in legum casus valide moverunt. Legitimum systema in Constitutione Foederali, die Quinto Octobris anni [[1988]] promulgata et Brasiliensis fundamentalis lex, fundatur. Omnis alia legislatio et tribunalium decreta ad eius regulas accommodanda sunt, quae Constitutioni Foederali non repugnanda est. Communia et Districtus Foederalis suas proprias constitutiones non habent, sed "leges organicas" ([[lingua Lusitana|Lusitane]] ''leis orgânicas'') habent. Legisferae res praecipuus statutorum fons, quamquam in aliquibus materiis iudiciale et exsecutivum corpora legitimas normas perferre potest. |
||
[[Fasciculus:Michel Temer planalto 3 (cropped).jpg|thumb|Michael Temer]] |
|||
⚫ | Brasiliensis |
||
[[Iurisdictio]] ab iudicialibus rebus administratur, quamquam raribus statibus Constitutio Foederalis Senatum Foederalem legaliter iudicare permittit. Militaria, laboralia et comitialia specialia tribunalia etiam sunt. Maximum tribunal [[Supremum Tribunal Foederale (Brasilia)|Supremum Tribunal Foederale]] est. Hoc systema ultima per decennia ob lentum rhythmum reprehensum est cum quo finalia decreta edicta sunt. Litigia in appellatione varios annos tardare possunt ut solvantur, et aliquibus casibus plus quam decennium consumitur antequam definitiva decreta edicantur. |
[[Iurisdictio]] ab iudicialibus rebus administratur, quamquam raribus statibus Constitutio Foederalis Senatum Foederalem legaliter iudicare permittit. Militaria, laboralia et comitialia specialia tribunalia etiam sunt. Maximum tribunal [[Supremum Tribunal Foederale (Brasilia)|Supremum Tribunal Foederale]] est. Hoc systema ultima per decennia ob lentum rhythmum reprehensum est cum quo finalia decreta edicta sunt. Litigia in appellatione varios annos tardare possunt ut solvantur, et aliquibus casibus plus quam decennium consumitur antequam definitiva decreta edicantur. |
||
Linea 33: | Linea 30: | ||
== Subdivisiones == |
== Subdivisiones == |
||
Secundum Constitutionem Brasiliensem anni 1988, Brasilia viginti-sex civitatum (etiam Latine appellatarum provinciarum, [[lingua Lusitana|Lusitane]] ''estados''), [[Pagus Foederalis|districti foederalis]] (Luse: ''distrito federal''), et [[commune|communium]] (Luse |
Secundum Constitutionem Brasiliensem anni 1988, Brasilia viginti-sex civitatum (etiam Latine appellatarum provinciarum, [[lingua Lusitana|Lusitane]] ''estados''), [[Pagus Foederalis|districti foederalis]] (Luse: ''distrito federal''), et [[commune|communium]] (Luse ''municípios'') [[foederatio]] est. Harum unitatum nulla ius secessionis a Foederatione habet. |
||
Civitates in historicis, conventionalibus limitibus per saecula evolutis fundatur, quamquam aliqui arbitrarii sunt. Civitates scindi aut uniri in novas civitates possunt si earum populus in plebis scito sic decernit. Civitates autonomicas administrationes habent, sua propria vectigalia colligunt et Unionis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiunt. Gubernatorem et corpus legisferum (Luse |
Civitates in historicis, conventionalibus limitibus per saecula evolutis fundatur, quamquam aliqui arbitrarii sunt. Civitates scindi aut uniri in novas civitates possunt si earum populus in plebis scito sic decernit. Civitates autonomicas administrationes habent, sua propria vectigalia colligunt et Unionis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiunt. Gubernatorem et corpus legisferum (Luse ''Assembléia Legislativa'') a suo populo directe electa et etiam tribunalia sui iuris habent. Non obstante, civitates liberae non sunt ut suas proprias leges sicut in [[CFA|Civitatibus Foederatis]] creent. Verbi gratia, criminalibus et civilibus legibus solum Parlamentum Bicamerale Brasiliense suffragium ferre potest. |
||
[[Commune|Communia]] scindi aut se coniungere in nova communia possunt si eorum populus in plebis scito sic decernit, dum aliquas Constitutionis Foederalis regulas sequantur et limitem in antiqua Civitate servantur. Communia autonomicas administrationes habent, eorum propriorum vectigalium colligunt et Unione et civitatis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiucnt. [[Urbis magister|Urbis magistrum]] (Lusitane |
[[Commune|Communia]] scindi aut se coniungere in nova communia possunt si eorum populus in plebis scito sic decernit, dum aliquas Constitutionis Foederalis regulas sequantur et limitem in antiqua Civitate servantur. Communia autonomicas administrationes habent, eorum propriorum vectigalium colligunt et Unione et civitatis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiucnt. [[Urbis magister|Urbis magistrum]] (Lusitane ''prefeito'') et legisferum corpus (''Câmara de Vereadores'') a suo populo directe electa habent, sed eis separata Tribunalia non sunt. Vere, Tribunal Civitate instructum aliquae communia in una [[commarca]] seu comarcha (Lusitane ''comarca'', iustitiae administrativa divisione) comprehendere potest. |
||
[[Pagus Foederalis|districtus foederale]] (Lusitane ''Distrito Federal'') [[caput (urbs)|caput]], [[Brasiliapolis|Brasiliapolin]] continet. Pagus foederalis vere civitas non est, sed aliquos characteres civitatis et aliquos [[commune|communis]] partitur. In communia non dividitur et Tribunalia pars Systematis Iudicialis Foederalis est. |
[[Pagus Foederalis|districtus foederale]] (Lusitane ''Distrito Federal'') [[caput (urbs)|caput]], [[Brasiliapolis|Brasiliapolin]] continet. Pagus foederalis vere civitas non est, sed aliquos characteres civitatis et aliquos [[commune|communis]] partitur. In communia non dividitur et Tribunalia pars Systematis Iudicialis Foederalis est. |
||
Constitutio Brasiliensis territoria incorporata exsistentiam permittit, sed multa non sunt. Anno 1943, intrante Brasilia in secundum bellum mundanum, [[Gaetulius Vargas|Regimen Gaetulii Vargas]] septem strategica territoria e limite nationis disiunxit ut directe administrarentur quae erant: [[Amapa]], [[Roraima|Flumen Album]], [[Acre]], [[Rondonia|Guaporia]], [[Lingua Porana]], [[Iguazuvia]] et [[ |
Constitutio Brasiliensis territoria incorporata exsistentiam permittit, sed multa non sunt. Anno 1943, intrante Brasilia in secundum bellum mundanum, [[Gaetulius Vargas|Regimen Gaetulii Vargas]] septem strategica territoria e limite nationis disiunxit ut directe administrarentur quae erant: [[Amapa]], [[Roraima|Flumen Album]], [[Acre]], [[Rondonia|Guaporia]], [[Lingua Porana]], [[Iguazuvia]] et [[Insulae Ferdinandi Noronhae|archipelagus Ferdinandi de Noronha]]. Post bellum, prima tria territoria civitates manserunt, nominatis Flumine Albo et Guaporia Roraima et Rondonia respective. Linguae Poranae et Iguazuviae territoria originalem civitatem ad quam pertinebant rediverunt. Civitas [[Silva Crassa]] Linguae Poranae territorium et Septemtrionalem Iguazuviae partem incorporavit. Media Iguazuvia in civitatem [[Paranensis|Parana]]m et Iguazuvia Meridionalis in [[Sancta Catharina (provincia)|Sanctam Catharinam]] ivit. Anno 1988, Ferdinandus de Noronha se civitatis [[Pernambocum|Pernamboci]] partem redidit. |
||
De primis Respublicani regiminis annis, quadrata cum forma territorium [[Goyas|Goyae]] terminatum est ut novi capiti paretur. Anno [[1960]], nova [[urbs]] [[Brasiliapolis]] condita est et ''Districtus Foederalis'' motus est. Praeteritus foederalis districtus civitas [[Guanabara]] reditus est usque ad annum [[1975]] cum mersa est cum civitate [[Flumen Ianuarii (provincia)|Flumine Ianuarii]], [[Urbs Fluminensis|commune Urbs Fluminensis]] redita. |
De primis Respublicani regiminis annis, quadrata cum forma territorium [[Goyas|Goyae]] terminatum est ut novi capiti paretur. Anno [[1960]], nova [[urbs]] [[Brasiliapolis]] condita est et ''Districtus Foederalis'' motus est. Praeteritus foederalis districtus civitas [[Guanabara]] reditus est usque ad annum [[1975]] cum mersa est cum civitate [[Flumen Ianuarii (provincia)|Flumine Ianuarii]], [[Urbs Fluminensis|commune Urbs Fluminensis]] redita. |
||
Linea 64: | Linea 61: | ||
Nationale territorium anno [[1969]] [[Institutum Brasiliense Geographiae et Statisticae|Instituto Brasiliensi Geographiae et Statisticae]] (IGBE) demographicis statisticisque propositis in quinque regiones divisum est quae sunt: [[Regio Septentrionalis (Brasilia)|Septentrio]], [[Regio Boreorientalis (Brasilia)|Boreoriens]], [[Media Regio Occidentalis (Brasilia)|Media Occidens]], [[Regio Austrorientalis (Brasilia)|Austroriens]] et [[Regio Meridionalis (Brasilia)|Meridies]]. |
Nationale territorium anno [[1969]] [[Institutum Brasiliense Geographiae et Statisticae|Instituto Brasiliensi Geographiae et Statisticae]] (IGBE) demographicis statisticisque propositis in quinque regiones divisum est quae sunt: [[Regio Septentrionalis (Brasilia)|Septentrio]], [[Regio Boreorientalis (Brasilia)|Boreoriens]], [[Media Regio Occidentalis (Brasilia)|Media Occidens]], [[Regio Austrorientalis (Brasilia)|Austroriens]] et [[Regio Meridionalis (Brasilia)|Meridies]]. |
||
Regio Septemtrionalis 45.27 |
Regio Septemtrionalis 45.27 centesimas terrestris [[area (geometria)|areae]] Brasiliensis tegit, et minimum incolarum numerum habet. [[Manaus|Manao]] qui industrialem zonam sine vectigalibus habet et [[Bethlehem (Brasilia)|Bethlehem]], maximo regionis urbano territorio, exceptis, paululum industrializata et evoluta est. Maximam [[silva pluvialis|silvae pluvialis]] vegetationem in mundo et multas indigenas tribus continet. |
||
Regio Boreorientalis a circa 30% Brasiliensium incolarum inculta est. Culturaliter diversa est, cum radicibus in Lusitanica coloniali periodo et in Amerindicis et Afrobrasiliensibus elementis fundatis. Etiam pauperrima regio Brasiliensis est et longas sicci climatis periodos patitur. |
Regio Boreorientalis a circa 30% Brasiliensium incolarum inculta est. Culturaliter diversa est, cum radicibus in Lusitanica coloniali periodo et in Amerindicis et Afrobrasiliensibus elementis fundatis. Etiam pauperrima regio Brasiliensis est et longas sicci climatis periodos patitur. |
||
Regio Medioccidentalis parvam demographicam spissitudinem cum aliis regionibus confertur, praesertim quia territorii pars mundi maximo loco paludoso, [[Pantanal]]e, simul et parva [[Amazonia|silvae Amazonicae]] parte Septemtrionali Occidente tegitur. Nihilominus, ampla regionis pars quoque [[ |
Regio Medioccidentalis parvam demographicam spissitudinem cum aliis regionibus confertur, praesertim quia territorii pars mundi maximo loco paludoso, [[Pantanal]]e, simul et parva [[Amazonia|silvae Amazonicae]] parte Septemtrionali Occidente tegitur. Nihilominus, ampla regionis pars quoque [[Oecoregio Cerradoensis|oecoregione Cerradoënsi]]<ref name="Cerradoensis">Confer binomen "Apostolepis cerradoensis".</ref>, mundi maxima [[savanna]], tegitur. Medioccidentalis regio significanter ad agriculturam affert. |
||
Regio Autrorientalis locupletissima et spisse incultissim est. Plus incolas quam quaelibet Americae Meridionalis natio et in mundo maximarum [[megalopolis|megalopoleon]] unam et in natione duas maximas urbes; [[Urbs Paulistana|Urbem Paulistanam]] et [[Urbs Fluminensis|Urbem Fluminensem]] habet. Regio diversissima est praecipuam regionem mercatoriam Paulistanam et historicas [[Fodinae Generales|Fodinarum Generalium]] urbes et eius caput [[Urbs Pulchri Horizontis|Pulchrum Horizontem]], tertium territorium urbanum in Brasilia, Urbis Fluminensis litora et [[Spiritus Sanctus (provincia Brasiliae)|Spiritus Sancti]] litus continens. |
Regio Autrorientalis locupletissima et spisse incultissim est. Plus incolas quam quaelibet Americae Meridionalis natio et in mundo maximarum [[megalopolis|megalopoleon]] unam et in natione duas maximas urbes; [[Urbs Paulistana|Urbem Paulistanam]] et [[Urbs Fluminensis|Urbem Fluminensem]] habet. Regio diversissima est praecipuam regionem mercatoriam Paulistanam et historicas [[Fodinae Generales|Fodinarum Generalium]] urbes et eius caput [[Urbs Pulchri Horizontis|Pulchrum Horizontem]], tertium territorium urbanum in Brasilia, Urbis Fluminensis litora et [[Spiritus Sanctus (provincia Brasiliae)|Spiritus Sancti]] litus continens. |
||
Linea 74: | Linea 71: | ||
Regio Meridionalis a [[Productus domesticus grossus|PDG]] per capita locupletissima est et maximam [[qualitas victus|qualitatem victus]] in natione habet. Etiam gelidissima Brasiliensis regio est, cum intemporario glaciei et nivis eventu in aliquibus altis areis. Praecipue ab Euopaeis immigrantibus colonizatur, maxime [[Italia|Italicae]], [[Germania|Theodiscae]] et [[Lusitania|Lusitanae]] originum, quorum culturae multum in eam influxerunt. |
Regio Meridionalis a [[Productus domesticus grossus|PDG]] per capita locupletissima est et maximam [[qualitas victus|qualitatem victus]] in natione habet. Etiam gelidissima Brasiliensis regio est, cum intemporario glaciei et nivis eventu in aliquibus altis areis. Praecipue ab Euopaeis immigrantibus colonizatur, maxime [[Italia|Italicae]], [[Germania|Theodiscae]] et [[Lusitania|Lusitanae]] originum, quorum culturae multum in eam influxerunt. |
||
=== Urbes |
=== Urbes principes === |
||
[[Fasciculus:JardimBotanicoCuritibaBrasil.1.JPG|thumb|[[Hortus Botanicus Curitybae]], maxima et opulentissima urbe in [[Regio Meridionalis Brasilia]].]] |
[[Fasciculus:JardimBotanicoCuritibaBrasil.1.JPG|thumb|[[Hortus Botanicus Curitybae]], maxima et opulentissima urbe in [[Regio Meridionalis Brasilia]].]] |
||
* [[Brasiliapolis]] ''(Brasilia)'', [[caput]] [[Pagus Foederalis (Brasilia)|Pagi Foederalis]] |
* [[Brasiliapolis]] ''(Brasilia)'', [[caput]] [[Pagus Foederalis (Brasilia)|Pagi Foederalis]] |
||
* [[Urbs Fluminensis]] ''(Rio de Janeiro)'', caput [[Flumen Ianuarium|Fluminis Ianuarii]] |
* [[Urbs Fluminensis]] ''(Rio de Janeiro)'', caput [[Flumen Ianuarium|Fluminis Ianuarii]] |
||
* [[Urbs Paulistana]] ''(São Paulo)'', caput [[Sanctus Paulus (urbs)|Sancti Pauli]] |
* [[Urbs Paulistana]] ''(São Paulo)'', caput [[Sanctus Paulus (urbs)|Sancti Pauli]] |
||
* [[Curitiba]] vel Curityba caput [[Parana]]e |
* [[Curitiba]] vel Curityba caput [[Paranensis|Parana]]e |
||
* [[Recifae|Urbs Recifensis]] ''(Recife)'', caput [[Fernambocum|Fernamboci]] |
* [[Recifae|Urbs Recifensis]] ''(Recife)'', caput [[Fernambocum|Fernamboci]] |
||
* [[Soteropolis (Brasilia)|Soteropolis]] ''(Salvador)'', caput [[Bahia]]e |
* [[Soteropolis (Brasilia)|Soteropolis]] ''(Salvador)'', caput [[Bahia]]e |
||
Linea 90: | Linea 86: | ||
=== Civitates sive provinciae === |
=== Civitates sive provinciae === |
||
[[Fasciculus:Regions and states of Brazil.png|thumb|300px|Brasiliae civitates]] |
[[Fasciculus:Regions and states of Brazil.png|thumb|300px|Brasiliae civitates]] |
||
[[Linea aequatorialis|Circulus aequator]] per civitatem [[Amapa]]e Septemtrione et [[Capricorni tropicus|Brumalis Orbis]] per civitatem [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] secat. Meridionallima civitas [[Fluvius Magnus Meridionalis]] amplius ad Meridiem quam tota [[Europa]]ea continens ad Septemtrionem est. [[Acre]] longinquo Occidente nationis, [[Amazonia|Amazonica]] silva tecta, est; [[Parahyba]] orientallima Brasiliae civitas; ''Cabo Branco'', in urbe [[Ioannes Persona|Ioannis Personae]] orientallimus locus Brasiliae et [[America]]rum. Civitates [[Parana]]e, [[Fluvius Magnus Meridionalis|Fluvii Magni Meridionalis]] et [[Sancta Catharina (provincia)|Sanctae Catharinae]] [[clima temperatum]] habent. |
[[Linea aequatorialis|Circulus aequator]] per civitatem [[Amapa]]e Septemtrione et [[Capricorni tropicus|Brumalis Orbis]] per civitatem [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] secat. Meridionallima civitas [[Fluvius Magnus Meridionalis]] amplius ad Meridiem quam tota [[Europa]]ea continens ad Septemtrionem est. [[Acre]] longinquo Occidente nationis, [[Amazonia|Amazonica]] silva tecta, est; [[Parahyba]] orientallima Brasiliae civitas; ''Cabo Branco'', in urbe [[Ioannes Persona|Ioannis Personae]] orientallimus locus Brasiliae et [[America]]rum. Civitates [[Paranensis|Parana]]e, [[Fluvius Magnus Meridionalis|Fluvii Magni Meridionalis]] et [[Sancta Catharina (provincia)|Sanctae Catharinae]] [[clima temperatum]] habent. |
||
Civitas [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] Brasiliense centrum oeconomicum est. Cuius agricultura, industria, commercium et diaconiae in Brasilia diversificatissima sunt. Quamquam magna eius productionis pars in alias Brasilienses civitates et in alias nationes exportatur, consumptorum mercatus civitatis [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] quoque Brasiliae maximus est. Dissimilis a plerisque Brasiliensibus civitatibus, Sancti Pauli oeconomia, adhuc in non litoralibus urbibus, fortis est. |
Civitas [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] Brasiliense centrum oeconomicum est. Cuius agricultura, industria, commercium et diaconiae in Brasilia diversificatissima sunt. Quamquam magna eius productionis pars in alias Brasilienses civitates et in alias nationes exportatur, consumptorum mercatus civitatis [[Sanctus Paulus (provincia)|Sancti Pauli]] quoque Brasiliae maximus est. Dissimilis a plerisque Brasiliensibus civitatibus, Sancti Pauli oeconomia, adhuc in non litoralibus urbibus, fortis est. |
||
Linea 120: | Linea 116: | ||
| 3242123 (0.2%) |
| 3242123 (0.2%) |
||
| 5143 |
| 5143 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.751</span> |
||
| 84% |
| 84% |
||
| 33.2‰ |
| 33.2‰ |
||
Linea 134: | Linea 130: | ||
| 11556013 (0.7%) |
| 11556013 (0.7%) |
||
| 3877 |
| 3877 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.677</span> |
||
| 70% |
| 70% |
||
| 57.7‰ |
| 57.7‰ |
||
Linea 140: | Linea 136: | ||
|- |
|- |
||
| [[Fasciculus:Bandeira do Amapá.svg|45px|border|vexillum Amapae]] |
| [[Fasciculus:Bandeira do Amapá.svg|45px|border|vexillum Amapae]] |
||
| [[Amapa]] ('' |
| [[Amapa]] (''Amapá'') |
||
| AP |
| AP |
||
| [[Macapa]] (''Macapá'') |
| [[Macapa]] (''Macapá'') |
||
Linea 148: | Linea 144: | ||
| 3720013 (0.2%) |
| 3720013 (0.2%) |
||
| 6796 |
| 6796 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.780</span> |
||
| 91% |
| 91% |
||
| 24.9‰ |
| 24.9‰ |
||
Linea 162: | Linea 158: | ||
| 35889111 (2.1%) |
| 35889111 (2.1%) |
||
| 11434 |
| 11434 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.780</span> |
||
| 94% |
| 94% |
||
| 20.8‰ |
| 20.8‰ |
||
Linea 176: | Linea 172: | ||
| 86882488 (4.9%) |
| 86882488 (4.9%) |
||
| 6350 |
| 6350 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.742</span> |
||
| 79% |
| 79% |
||
| 38.7‰ |
| 38.7‰ |
||
Linea 190: | Linea 186: | ||
| 33261175 (1.9%) |
| 33261175 (1.9%) |
||
| 4170 |
| 4170 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.723</span> |
||
| 78% |
| 78% |
||
| 35.1‰ |
| 35.1‰ |
||
Linea 196: | Linea 192: | ||
|- |
|- |
||
| [[Fasciculus:Bandeira_do_Distrito_Federal_(Brasil).svg|45px|border|vexillum Pagi Foederalis]] |
| [[Fasciculus:Bandeira_do_Distrito_Federal_(Brasil).svg|45px|border|vexillum Pagi Foederalis]] |
||
| [[ |
| [[Districtus Foederalis (Brasilia)|Districtus Foederalis]] (''Distrito Federal'') |
||
| DF |
| DF |
||
| [[Brasiliapolis]] (''Brasília'') |
| [[Brasiliapolis]] (''Brasília'') |
||
Linea 204: | Linea 200: | ||
| 43522926 (2.5%) |
| 43522926 (2.5%) |
||
| 19071 (US$) |
| 19071 (US$) |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.874</span> |
||
| 96% |
| 96% |
||
| 17.5‰ |
| 17.5‰ |
||
Linea 218: | Linea 214: | ||
| 34488268 (2.0%) |
| 34488268 (2.0%) |
||
| 10289 |
| 10289 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.802</span> |
||
| 90% |
| 90% |
||
| 20.9‰ |
| 20.9‰ |
||
Linea 232: | Linea 228: | ||
| 41316658 (2.3%) |
| 41316658 (2.3%) |
||
| 7501 |
| 7501 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.800</span> |
||
| 90% |
| 90% |
||
| 20.7‰ |
| 20.7‰ |
||
Linea 246: | Linea 242: | ||
| 16547977 (0.9%) |
| 16547977 (0.9%) |
||
| 2748 |
| 2748 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.683</span> |
||
| 77% |
| 77% |
||
| 46.3‰ |
| 46.3‰ |
||
Linea 260: | Linea 256: | ||
| 27935132 (1.6%) |
| 27935132 (1.6%) |
||
| 10162 |
| 10162 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.796</span> |
||
| 90% |
| 90% |
||
| 21.5‰ |
| 21.5‰ |
||
Linea 274: | Linea 270: | ||
| 19954505 (1.1%) |
| 19954505 (1.1%) |
||
| 8945 |
| 8945 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.802</span> |
||
| 91% |
| 91% |
||
| 19.2‰ |
| 19.2‰ |
||
Linea 288: | Linea 284: | ||
| 166564882 (9.4%) |
| 166564882 (9.4%) |
||
| 8771 |
| 8771 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.800</span> |
||
| 89% |
| 89% |
||
| 20.8‰ |
| 20.8‰ |
||
Linea 302: | Linea 298: | ||
| 34196694 (1.9%) |
| 34196694 (1.9%) |
||
| 4992 |
| 4992 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.755</span> |
||
| 90% |
| 90% |
||
| 27.3‰ |
| 27.3‰ |
||
Linea 316: | Linea 312: | ||
| 14863913 (0.9%) |
| 14863913 (0.9%) |
||
| 4165 |
| 4165 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.718</span> |
||
| 75% |
| 75% |
||
| 45.5‰ |
| 45.5‰ |
||
Linea 322: | Linea 318: | ||
|- |
|- |
||
| [[Fasciculus:Bandeira do Paraná.svg|45px|border|vexillum Paranae]] |
| [[Fasciculus:Bandeira do Paraná.svg|45px|border|vexillum Paranae]] |
||
| [[Parana]] (''Paraná'') |
| [[Paranensis|Parana]] (''Paraná'') |
||
| PR |
| PR |
||
| [[Curitiba|Curityba]] (''Curitiba'') |
| [[Curitiba|Curityba]] (''Curitiba'') |
||
Linea 330: | Linea 326: | ||
| 108699740 6.2%) |
| 108699740 6.2%) |
||
| 10725 |
| 10725 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.820</span> |
||
| 93% |
| 93% |
||
| 20.7‰ |
| 20.7‰ |
||
Linea 344: | Linea 340: | ||
| 47697268 (2.7%) |
| 47697268 (2.7%) |
||
| 5730 |
| 5730 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.718</span> |
||
| 79% |
| 79% |
||
| 44.8‰ |
| 44.8‰ |
||
Linea 358: | Linea 354: | ||
| 8611106 (0.5%) |
| 8611106 (0.5%) |
||
| 2892 |
| 2892 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.703</span> |
||
| 72% |
| 72% |
||
| 33.1‰ |
| 33.1‰ |
||
Linea 372: | Linea 368: | ||
| 222564408 (12.6%) |
| 222564408 (12.6%) |
||
| 14639 |
| 14639 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.832</span> |
||
| 96% |
| 96% |
||
| 19.5‰ |
| 19.5‰ |
||
Linea 386: | Linea 382: | ||
| 15906902 (0.9%) |
| 15906902 (0.9%) |
||
| 5370 |
| 5370 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.738</span> |
||
| 77% |
| 77% |
||
| 41.9‰ |
| 41.9‰ |
||
Linea 400: | Linea 396: | ||
| 2874611 (8.1%) |
| 2874611 (8.1%) |
||
| 13320 |
| 13320 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.832</span> |
||
| 95% |
| 95% |
||
| 15.4‰ |
| 15.4‰ |
||
Linea 414: | Linea 410: | ||
| 9744908 (0.6%) |
| 9744908 (0.6%) |
||
| 6238 |
| 6238 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.776</span> |
||
| 92% |
| 92% |
||
| 24.6‰ |
| 24.6‰ |
||
Linea 428: | Linea 424: | ||
| 1864318 (0.1%) |
| 1864318 (0.1%) |
||
| 4881 |
| 4881 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.750</span> |
||
| 91% |
| 91% |
||
| 17.8‰ |
| 17.8‰ |
||
Linea 442: | Linea 438: | ||
| 70208541 (4.0%) |
| 70208541 (4.0%) |
||
| 12159 |
| 12159 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.840</span> |
||
| 95% |
| 95% |
||
| 18.2‰ |
| 18.2‰ |
||
Linea 456: | Linea 452: | ||
| 546607616 (30.9%) |
| 546607616 (30.9%) |
||
| 13725 |
| 13725 |
||
| < |
| <span style="color:#009900">0.833</span> |
||
| 95% |
| 95% |
||
| 17.4‰ |
| 17.4‰ |
||
Linea 470: | Linea 466: | ||
| 13121517 (0.7%) |
| 13121517 (0.7%) |
||
| 6782 |
| 6782 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.742</span> |
||
| 90% |
| 90% |
||
| 40.6‰ |
| 40.6‰ |
||
Linea 484: | Linea 480: | ||
| 4768864 (0.3%) |
| 4768864 (0.3%) |
||
| 3776 |
| 3776 |
||
| < |
| <span style="color:#ffcc00">0.756</span> |
||
| 83% |
| 83% |
||
| 28.4‰ |
| 28.4‰ |
||
Linea 492: | Linea 488: | ||
== Geographia == |
== Geographia == |
||
[[Fasciculus:Brazil_topo.jpg|thumb|Tabula [[Topographia|topographica]] Brasiliae]] |
|||
[[Fasciculus:River in the Amazon rainforest.jpg|left|thumb|[[Amazonia|Amazonica silva]] maximum et a speciebus locupletissimum tractum [[silva pluvialis tropica|silvae tropicae]] in mundo comprehendit]] |
[[Fasciculus:River in the Amazon rainforest.jpg|left|thumb|[[Amazonia|Amazonica silva]] maximum et a speciebus locupletissimum tractum [[silva pluvialis tropica|silvae tropicae]] in mundo comprehendit]] |
||
Brasilia immensam aream iuxta occidentale [[America Meridionalis|Americae Meridionalis]] litus occupat et pleramque intestinam continentis regionem continet, [[Uraquaria]]e Meridie; [[Argentina]] e et [[Paraquaria]]e |
Brasilia immensam aream iuxta occidentale [[America Meridionalis|Americae Meridionalis]] litus occupat et pleramque intestinam continentis regionem continet, [[Uraquaria]]e Meridie; [[Argentina]] e et [[Paraquaria]]e austroccidente; [[Bolivia]]e et [[Peruvia]]e occidente; [[Columbia]]e Boreoccidente; et [[Venetiola]]e, [[Surinamia]]e, [[Guiana]]e, et Francicae praefecturae transmarinae [[Guiana Francica|Guianae]] Septemtrione finitima; e [[Hemisphaerium Septemtrionale|Septemtrionali]] in [[Hemisphaerium Meridionale]] extensa. Magnitudinis, levaminis, climatis, et opium naturalium factoria Brasiliam geographice diversam faciunt. Brasilia quinta amplissima natio in mundo -post [[Russia]]m, [[Canadia]]m, [[Res Publica Popularis Sinarum|Rem Publicam Popularem Sinarum]] et [[Civitates Foederatae|Civitates Foederatas]] et tertia amplissima in [[America|Americis]] est; cum tota area 8 511 965 chiliometrorum (5 289 090 milium passuum), inclusis 55 455 chiliometris (34 458 milibus passuum) aquae. Brasiliae [[Zona temporalis|zonae temporales]] sunt; ex [[UTC]]-4 septemtrione (excepta [[Para]]) et mediis civitatibus in UTC-3 Orientalibus civitatibus, tempus publicum Brasiliense et UTC-2 Atlanticis insulis. |
||
[[Fasciculus:Biomas_do_Brasil.svg|thumb|Tabula geographica regionum naturales Brasiliae]] |
|||
Brasiliensis topographia etiam diversa est, [[collis|colles]], [[mons|montes]], [[aequor]]a, [[terra montuosa|terras montuosas]] et [[phrygana]]s continens. Maxima Brasiliensis pars inter 200 metra (660 pedes) et 800 metra (2600 pedes) alta iacit. Principalis terrae superioris area maximam Meridionale nationis dimidium partem occupat. Boreoccidentales oropedii partes in latis, planis terrenis quae parvis, rotundis collibus rumpuntur consistunt. Austrorientalis pars asperior est, cum contorta iugorum et montium perpetuorum usque ad 1200 metra (3900 pedes) altorum mole. Haec inter iuga [[Manticaria]] mons ([[Lingua Lusitana|Lusitane]] |
Brasiliensis topographia etiam diversa est, [[collis|colles]], [[mons|montes]], [[aequor]]a, [[terra montuosa|terras montuosas]] et [[phrygana]]s continens. Maxima Brasiliensis pars inter 200 metra (660 pedes) et 800 metra (2600 pedes) alta iacit. Principalis terrae superioris area maximam Meridionale nationis dimidium partem occupat. Boreoccidentales oropedii partes in latis, planis terrenis quae parvis, rotundis collibus rumpuntur consistunt. Austrorientalis pars asperior est, cum contorta iugorum et montium perpetuorum usque ad 1200 metra (3900 pedes) altorum mole. Haec inter iuga [[Manticaria]] mons ([[Lingua Lusitana|Lusitane]] ''Serra da Mantiqueira''), [[Spinatius]] mons (Lusice ''Serra do Espinhaço'') et [[Mons Maris]] (Lusice ''Serra do Mar'') excellunt. Septemtrione, [[Scutum Guianense|Oropedia Guianensia]] praecipuam siccationis divisionem formant, separandis fluminibus ad Meridiem in [[Sinus Amazonicus|Sinum Amazonicum]] fluentibus a fluminibus in fluminis [[Orinocum|Orinoci]] systema in Venetiola ad [[septemtrio]]nem influentibus. Maximum Brasiliense cacumen [[Cacumen Nebulae]] (Lusice ''Pico da Neblina''), 3014 metra (9890 pedes) altum, et minima terra [[Oceanus Atlanticus]], [[zerum]] metra pedesque altus, est. Brasilia densum contortumque [[systema siccationis|fluviale systema]], in mundo latissimorum unum cum octo principalibus siccationis sinibus omnibus in Oceanum Atlanticum influentibus, habet. Praecipua inter flumina [[Amazonum flumen|Amazonae]], maximum flumen secundum aquae volumen et secundum longissimum in mundo; [[Flumen Parana]] et eius praecipua accessio, [[Iguazuvium flumen]], ubi [[Cataracta Iguazuviensis]] patet; et [[flumen|flumina]] [[Flumen Nigrum (Amazonia)|Nigrum]], [[Flumen Sancti Francisci|Sancti Francisci]], [[Xinguvium]], [[Flumen Ligneum|Ligneum]], [[Flumen Tapaiorum|Tapaii]], et [[Parnahyba]] excellunt (Lusice ''Amazonas, Paraná, Iguaçu, São Francisco, Xingu, Madeira, Tapajós, Parnaíba'' proprie). |
||
=== Clima === |
=== Clima === |
||
Brasiliense clima amplam meteorologicarum condicionum varietatem per magnam geographicam scalam et variam topographiam comprehendit sed maxima nationis pars tropica est. Secundum [[classificatio climatica Köppeniana|Köppenianum systema]] analyzata,{{dubsig}} Brasilia hospitio quinque principalia subgenera climatica; aequatoriale, [[zona tropica|tropicum]], semiaridum, tropicum oropedicum, et temperatum accipit; quae ex [[Linea aequatorialis|aequatorialibus]] [[silva pluvialis tropica|silvis pluvialibus tropicis]] septemtrione in [[clima semiaridum|semiarida]] [[deserta]] Boreoriente, in [[clima temperatum|temperatas]] [[silva temperata pinophytorum|silvas pinophytorum]] meridie, et in [[tropicus|tropicas]] [[savanna]]s Media Brasilia extenduntur. Multae regiones omnino dissimilia microclimata habent. |
Brasiliense clima amplam meteorologicarum condicionum varietatem per magnam geographicam scalam et variam topographiam comprehendit sed maxima nationis pars tropica est. Secundum [[classificatio climatica Köppeniana|Köppenianum systema]] analyzata,{{dubsig}} Brasilia hospitio quinque principalia subgenera climatica; aequatoriale, [[zona tropica|tropicum]], semiaridum, tropicum oropedicum, et temperatum accipit; quae ex [[Linea aequatorialis|aequatorialibus]] [[silva pluvialis tropica|silvis pluvialibus tropicis]] septemtrione in [[clima semiaridum|semiarida]] [[deserta]] Boreoriente, in [[clima temperatum|temperatas]] [[silva temperata pinophytorum|silvas pinophytorum]] meridie, et in [[tropicus|tropicas]] [[savanna]]s Media Brasilia extenduntur. Multae regiones omnino dissimilia microclimata habent. |
||
[[Fasciculus:Köppen_climate_types_of_Brazil.svg|thumb|Tabula geographica [[Enumeratio climatum Köppen–Geiger|Enumerationis climatum Köppen–Geiger]] Brasiliae]] |
|||
[[Clima aequatoriale]] maximae Septentrionalis Brasiliae partis proprium est. [[Tempus siccum]] veru non est sed aliquae variationes in periodo ubi pleraque pluvia cadit sunt. Media temperatura 25 °C (77 °F) est cum significativioribus temperaturae variationibus inter diem et noctem quam inter anni tempora. In mediam Brasiliam pluvia temporarior est, quod character climatis [[zavana|zavanici]] est. Haec regio ampla lataque est ut [[Sinus Amazonicus]], sed longe ad Meridiem moderate alta extenditur et dissimillimum clima habet. Intestino Boreoriente, temporaria pluvia adhuc extremior est. [[Clima semiaridum|Climatis semiaridi]] regio minus quam 800 milimetra (31 pollices) pluviae generaliter{{dubsig}} accipit, quae bimestri aut trimestri periodo cadit. E [[Bahia]]e Meridie, prope [[Sanctus Paulus (provincia)|Sanctum Paulum]], pluviosa distributio mutat, hic aestimabilis pluviae aliquod omnibus mensibus evenit. Meridiei [[clima temperatum|temperatae condiciones]] sunt, cuius media temperatura infra 18 °C (64 °F) est cum gelidis hiemibus, [[pruina|pruinis]] satis frequentibus et raris [[nix|stiricidiis]] in montuosis terris. |
[[Clima aequatoriale]] maximae Septentrionalis Brasiliae partis proprium est. [[Tempus siccum]] veru non est sed aliquae variationes in periodo ubi pleraque pluvia cadit sunt. Media temperatura 25 °C (77 °F) est cum significativioribus temperaturae variationibus inter diem et noctem quam inter anni tempora. In mediam Brasiliam pluvia temporarior est, quod character climatis [[zavana|zavanici]] est. Haec regio ampla lataque est ut [[Sinus Amazonicus]], sed longe ad Meridiem moderate alta extenditur et dissimillimum clima habet. Intestino Boreoriente, temporaria pluvia adhuc extremior est. [[Clima semiaridum|Climatis semiaridi]] regio minus quam 800 milimetra (31 pollices) pluviae generaliter{{dubsig}} accipit, quae bimestri aut trimestri periodo cadit. E [[Bahia]]e Meridie, prope [[Sanctus Paulus (provincia)|Sanctum Paulum]], pluviosa distributio mutat, hic aestimabilis pluviae aliquod omnibus mensibus evenit. Meridiei [[clima temperatum|temperatae condiciones]] sunt, cuius media temperatura infra 18 °C (64 °F) est cum gelidis hiemibus, [[pruina|pruinis]] satis frequentibus et raris [[nix|stiricidiis]] in montuosis terris. |
||
=== Silvestris vita === |
=== Silvestris vita === |
||
[[Fasciculus:Ara ararauna -Blue-and-gold Macaw -head and neck.jpg|thumb|''[[Ara ararauna]]'' est usitatum [[animal]] Brasiliense. Civitas in mundo variissimarum [[aves|avium]] et [[reptilia|reptilium]] multitudinum unam habet.]] |
[[Fasciculus:Ara ararauna -Blue-and-gold Macaw -head and neck.jpg|thumb|''[[Ara ararauna]]'' est usitatum [[animal]] Brasiliense. Civitas in mundo variissimarum [[aves|avium]] et [[reptilia|reptilium]] multitudinum unam habet.]] |
||
Brasiliense amplum territorium dissimilia [[oecosystema]]ta comprehendit, inter quae [[Amazonia|silva pluvialis Amazonica]], propter suam maximam diversitatem [[biologia|biologicam]] in mundo agnitam; [[silva Atlantica]] et [[ |
Brasiliense amplum territorium dissimilia [[oecosystema]]ta comprehendit, inter quae [[Amazonia|silva pluvialis Amazonica]], propter suam maximam diversitatem [[biologia|biologicam]] in mundo agnitam; [[silva Atlantica]] et [[Oecoregio Cerradoensis|oecoregio Cerradoënsis]]<ref name="Cerradoensis">Confer binomen "Apostolepis cerradoensis".</ref>, quae cuncta maximae mundi [[biodiversitas|biodiversitatis]] aliquod sustinent. Meridie, [[Silva temperata pinophytorum|silva pinus]] [[Araucaria|araucarii]] sub temperatis condicionibus crescit. Uberrima silvestris [[vita]] Brasiliensis naturalium [[biochor]]um varietatem ostendit; nihilominus valde ignota manet et novae speciei fere quotidie inveniuntur. [[Scientista]]e totum [[planta|vegetalium]] aut [[animalia|animalium]] [[Species (taxinomia)|specierum]] numerum in Brasilia ad quattuor miliones appropinquare posse aestimant. Maxima inter [[mammalia]] sunt [[puma]]e, [[onca]]e, [[pardalis|pardales]], rari [[Speothos venaticus|speothoi]], et [[Vulpes (genus)|vulpes]]. [[Tayassuidae]], [[tapirus|tapiri]], [[vermilingua]]e, [[folivora]]e, [[didelphinae]], et [[dasypodidae]] abundant. [[Cervidae]] meridie numerosi sunt, et complurum specierum [[simius|simii]] in septentrionalibus silvis imbricis abundant. |
||
Naturae circumiectae cura in Brasilia universo naturae protectionis studio respondendo auxit. Eius naturale patrimonium rei pecuariae cura, [[agricultura]], [[industria lignea|lignea]] [[ferraria|fodinalique industria]], [[migratio humana|humanis catoeciis]], [[petroleum|petrolei]] [[fomes fossilis|gasiique naturalis]] extractione, [[piscatio|piscatione excessiva]], urbium expansione, [[commercium animalium|commercio animalium]], [[ignis|incendiis]], [[mutatio climatica|mutatione climatica]], [[Moles (agger)|molibus]] infrastructuris, [[contaminatio aquae|contaminatione aquae]] et [[species invasiva|speciebus invasivis]] in periculum vocatur. Multis in locis reipublicae, natura circumiecta evolutione in periculum vocatur. [[Autovia]]rum constructio antea remotos locos agriculturae et [[catoecia]]e patefecit; moles valles et silvestris vitae biochores inundaverunt; et fodinae prospectum raserunt et contaminaverunt. |
Naturae circumiectae cura in Brasilia universo naturae protectionis studio respondendo auxit. Eius naturale patrimonium rei pecuariae cura, [[agricultura]], [[industria lignea|lignea]] [[ferraria|fodinalique industria]], [[migratio humana|humanis catoeciis]], [[petroleum|petrolei]] [[fomes fossilis|gasiique naturalis]] extractione, [[piscatio|piscatione excessiva]], urbium expansione, [[commercium animalium|commercio animalium]], [[ignis|incendiis]], [[mutatio climatica|mutatione climatica]], [[Moles (agger)|molibus]] infrastructuris, [[contaminatio aquae|contaminatione aquae]] et [[species invasiva|speciebus invasivis]] in periculum vocatur. Multis in locis reipublicae, natura circumiecta evolutione in periculum vocatur. [[Autovia]]rum constructio antea remotos locos agriculturae et [[catoecia]]e patefecit; moles valles et silvestris vitae biochores inundaverunt; et fodinae prospectum raserunt et contaminaverunt. |
||
Linea 512: | Linea 508: | ||
Brasilia maxima [[oeconomia nationalis|nationalis oeconomia]] in [[America Latina]], decima oeconomia secundum commecialem collybum et nona in [[Par acquirendi potestas|par acquirendi potestate]], secundum [[Aerarium Monetarium Internationale]] et [[Argentaria Mundana|Argentariam Mundanam]], est; cum ponderis evolutisque [[agricultura]], [[ferraria|fodinali industria]], [[manufactura]], et [[campus tertiarius oeconomiae|diaconiarum campo]], non minus quam cum ponderis laborali aerario. Respublica suam praesentiam in internationalibus pecuniariis et [[materia primitiva|materiarum primitivarum]] mercatibus expandit, et quattuor emergentibus oeconomiarum nominatarum [[BRIC]] circuli unam respicitur. Respublica [[Mercatus Communis Meridiei|Mercomer]] ([[lingua Lusitanica|Lusice]]: ''Mercosul''), Mercatus Communis Meridiei, anno [[1991]] conditi, socia est. Cuius propositum [[liberum commercium]] et fluidum mercium, [[homo|hominum]] et [[Nummus|nummorum]] motum provehere est. Brasilienses merces exportatae prosperae sunt novam magnatum generationem creantes. Principales inter merces exportatas [[aeroplanum|aeroplana]], [[coffeum]], [[autocinetum|autocineta]], [[Glycine (genus)|soiam]], [[ferrum|ferreum minerale]], [[potio malosinensis|potionem malosinensem]], [[Chalybs|chalybem]], [[Ethanol|aethanol]], [[textilia]], [[calceamentum]], [[bubula muriatica|bubulas muriaticas]], et [[apparatus electricus|apparatus electrici]] sunt. Maxima conlocationis pecuniariae flos in [[historia]] in cursu est; anno [[2007]], Brasilia quattuor annorum destinatum eiecit ut 300 biliones [[dollarium (CFA)|dollariorum]] sumuntur quae [[via|vialem reticulationem]], [[ergasterium energeticum|ergasteria energetica]] et [[portus]] renoventur. Brasiliensis prospera oeconomia acceleratur, cum [[biofomes|biofomitibus]] et [[oleum|oleo aquae profundae]] energeticam libertatem suppeditantibus et cum gubernatione satis pecuniae conligente ut deserta irrigentur et strata autocinetica per Amazonicam [[silva pluvialis|silvam pluvialem]] bituminentur. Brasilia suum [[nummus|nummum]], [[Regalis (moneta Brasiliae)|regalem]], [[dollarium (CFA)|dollario Civitatum Foederatarum]] anno [[1994]] aequiparavit. Nihilominus, post [[Crisis Nummaria Asiatica (1997)|Crisem Nummariam Asiatici Orientis]],{{dubsig}} [[Russia|Russicam]] infitiationem anni [[1998]] et adversorum nummariorum eventuum series eam sequentes, Media Argentaria Brasiliensis suam monetariam rationem temporarie administratae fluctuationis proposito mutavit tempore criseos,{{dubsig}} donec definitive regimen cambiale{{dubsig}} in liberam fluctuationem anno [[1999]] mutavit. |
Brasilia maxima [[oeconomia nationalis|nationalis oeconomia]] in [[America Latina]], decima oeconomia secundum commecialem collybum et nona in [[Par acquirendi potestas|par acquirendi potestate]], secundum [[Aerarium Monetarium Internationale]] et [[Argentaria Mundana|Argentariam Mundanam]], est; cum ponderis evolutisque [[agricultura]], [[ferraria|fodinali industria]], [[manufactura]], et [[campus tertiarius oeconomiae|diaconiarum campo]], non minus quam cum ponderis laborali aerario. Respublica suam praesentiam in internationalibus pecuniariis et [[materia primitiva|materiarum primitivarum]] mercatibus expandit, et quattuor emergentibus oeconomiarum nominatarum [[BRIC]] circuli unam respicitur. Respublica [[Mercatus Communis Meridiei|Mercomer]] ([[lingua Lusitanica|Lusice]]: ''Mercosul''), Mercatus Communis Meridiei, anno [[1991]] conditi, socia est. Cuius propositum [[liberum commercium]] et fluidum mercium, [[homo|hominum]] et [[Nummus|nummorum]] motum provehere est. Brasilienses merces exportatae prosperae sunt novam magnatum generationem creantes. Principales inter merces exportatas [[aeroplanum|aeroplana]], [[coffeum]], [[autocinetum|autocineta]], [[Glycine (genus)|soiam]], [[ferrum|ferreum minerale]], [[potio malosinensis|potionem malosinensem]], [[Chalybs|chalybem]], [[Ethanol|aethanol]], [[textilia]], [[calceamentum]], [[bubula muriatica|bubulas muriaticas]], et [[apparatus electricus|apparatus electrici]] sunt. Maxima conlocationis pecuniariae flos in [[historia]] in cursu est; anno [[2007]], Brasilia quattuor annorum destinatum eiecit ut 300 biliones [[dollarium (CFA)|dollariorum]] sumuntur quae [[via|vialem reticulationem]], [[ergasterium energeticum|ergasteria energetica]] et [[portus]] renoventur. Brasiliensis prospera oeconomia acceleratur, cum [[biofomes|biofomitibus]] et [[oleum|oleo aquae profundae]] energeticam libertatem suppeditantibus et cum gubernatione satis pecuniae conligente ut deserta irrigentur et strata autocinetica per Amazonicam [[silva pluvialis|silvam pluvialem]] bituminentur. Brasilia suum [[nummus|nummum]], [[Regalis (moneta Brasiliae)|regalem]], [[dollarium (CFA)|dollario Civitatum Foederatarum]] anno [[1994]] aequiparavit. Nihilominus, post [[Crisis Nummaria Asiatica (1997)|Crisem Nummariam Asiatici Orientis]],{{dubsig}} [[Russia|Russicam]] infitiationem anni [[1998]] et adversorum nummariorum eventuum series eam sequentes, Media Argentaria Brasiliensis suam monetariam rationem temporarie administratae fluctuationis proposito mutavit tempore criseos,{{dubsig}} donec definitive regimen cambiale{{dubsig}} in liberam fluctuationem anno [[1999]] mutavit. |
||
Brasilia [[Aerarium Monetarium Internationalis|Aerarii Monetarii Internationalis]] auxiliarem fascem medio anno [[2002]] 30.4 bilionum [[ |
Brasilia [[Aerarium Monetarium Internationalis|Aerarii Monetarii Internationalis]] auxiliarem fascem medio anno [[2002]] 30.4 bilionum [[Dollarium Civitatum Foederatarum|dollariorum]], ingentis quantitatis illo tempore, accepit. Aerarii Monetarii Internationalis pecunia credita praemature Media Argentaria Brasiliensi anno 2005 soluta est (terminus solutionis anno 2006 destinatus erat). [[Media Argentaria Brasiliensis|Mediae Argentariae Brasiliensis]] rationum una praesens tractatio excurrentium speculativorum brevis termini capitum affluentiarum in nationem paucis mensibus abhinc est quod partim recentem [[dollarium (CFA)|dollarii Statunitensis]] casum explanare contra [[regalis (moneta Brasiliae)|regalem]] in periodo potest. Nihilominus, [[collocatio pecuniaria externa directa]] (CPED), longo termino conexa et minus speculativa collocatio in productione, 193,8 biliones anno 2007 esse aestimatur. Inflationis inspectio et dominium in praesenti praecipuum munus Mediae Argentariae Brasiliensi in conlocandis brevis termini faenoribus aguntur ut monetariae rationis mensura. Anno 2007, [[aequilibrium commerciale]] 43.6 bilionum [[dollarium (CFA)|dollariorum]] redundantia fuit. Exportationes: 159.2 bilionum dollariorum. Principales mercatus: [[Civitates Foederatae Americae]] (15.8%), [[Argentina]] (9.0%), et [[Res Publica Popularis Sinarum|Sina]] (6.7%). Importationes: 115.6 biliones dollariorum. Praecipui praebitores: Civitates Foederatae 15.7%, Sina 10.5%, et Argentina 8.6%. |
||
=== Componentia === |
=== Componentia === |
||
Linea 521: | Linea 517: | ||
=== Periegesis === |
=== Periegesis === |
||
[[Fasciculus:Iguacu-001.jpg|left|thumb|[[Cataracta Iguazuviensis]], in civitate [[Parana]]e]]. |
[[Fasciculus:Iguacu-001.jpg|left|thumb|[[Cataracta Iguazuviensis]], in civitate [[Paranensis|Parana]]e]]. |
||
Secundum [[Consociatio Mundana Periegetica|Consociationem Mundanam Periegeticam]], Brasilia 5 026 miliones salutatorum anno [[2007]] habuit, principalis destinatus in [[America Meridionalis|America Meridionali]]. Anno [[2005]], [[Urbs Fluminensis]], [[Aestuarium Iguazuvense]], [[Urbs Paulistana]], [[Florianopolis]] et [[Soteropolis (Brasilia)|Soteropolis]] a periegetis visitatissimae urbes otiosis excursionibus fuerunt. Anno 2006, [[Urbs Fluminensis|Fluminensis]] et [[Fortalaetia|Fortalexiensis]] urbes populo gratissimi destinatus nationalibus salutatoribus fuerunt. Plerique internationales salutatores anno 2007 ex [[Argentina]] (18.3%), [[Civitates Foederatae Americae]] (13.9%) et [[Lusitania]] (5.6%) venerunt. |
Secundum [[Consociatio Mundana Periegetica|Consociationem Mundanam Periegeticam]], Brasilia 5 026 miliones salutatorum anno [[2007]] habuit, principalis destinatus in [[America Meridionalis|America Meridionali]]. Anno [[2005]], [[Urbs Fluminensis]], [[Aestuarium Iguazuvense]], [[Urbs Paulistana]], [[Florianopolis]] et [[Soteropolis (Brasilia)|Soteropolis]] a periegetis visitatissimae urbes otiosis excursionibus fuerunt. Anno 2006, [[Urbs Fluminensis|Fluminensis]] et [[Fortalaetia|Fortalexiensis]] urbes populo gratissimi destinatus nationalibus salutatoribus fuerunt. Plerique internationales salutatores anno 2007 ex [[Argentina]] (18.3%), [[Civitates Foederatae Americae]] (13.9%) et [[Lusitania]] (5.6%) venerunt. |
||
Linea 527: | Linea 523: | ||
=== Energia === |
=== Energia === |
||
[[Fasciculus:Itaipu Dam.jpg|thumb|[[Itaipuvia|Agger Itaipuviensis]], mundi maximum [[ergasterium hydroelectricum]] per energiae generationem, in civitate [[Parana]]e.]] |
[[Fasciculus:Itaipu Dam.jpg|thumb|[[Itaipuvia|Agger Itaipuviensis]], mundi maximum [[ergasterium hydroelectricum]] per energiae generationem, in civitate [[Paranensis|Parana]]e.]] |
||
Brasilia decima maxima energiae consumptrix et tertia Occidentali in Hemisphaerio est, post [[Civitates Foederatae Americae|Civitates Foederatas]] et [[Canada]]m. Cuius energia e [[energia renovabilis|renovabilibus fontibus]], praesertim ex [[hydroelectricitas|hydroelectricitate]] et [[aethanol]]e et ex irrenovabilibus fontibus, praesertim ex oleo et [[gasium naturale|gasio naturali]] venit. Per ultima tria decennia Brasilia laboravit ut viabilis optio benzino creetur. Cum suo in [[Saccharum officinarum|calamo dulci]] fundato liquore propulsorio, civitas hoc tempore libertas energetice fieri potest. Brasiliense [[aethanol]]ico [[programma]], [[Anni 1970|annis 1970/1979]] respondens ad [[oleum|oleici]] [[mercatus]] incertitudines ortum, intermittenter bene successit. Ceterum, multi Brasilienses "[[liquor propulsorius flexibilis|flexibilis liquoris]]" [[autocinetum|autocineta]] gubernant quae cum seu aethanole seu benzino operantur et consumptorem eum cum optione villima, crebro aethanole, implere sinunt. Nationes cum magnis liquoris propulsorii exigentiis ut [[India]] et [[Res Publica Popularis Sinarum|Sina]] Brasiliensem progressum attente sequuntur. [[Civitates Foederatae Americae]] parvis gradibus in aethanolis usum eunt, sed suus processus, fretus [[maizum|maizo]], longior [[sumptus|cariorque]] est. Insuper, nationes ut [[Iaponia]] aut [[Suecia]] [[aethanol]] e Brasilia important quod ad complenda sua oecologica munera sub [[Protocollon Kyotense|Protocollo Kyotensi]] iuvet. |
Brasilia decima maxima energiae consumptrix et tertia Occidentali in Hemisphaerio est, post [[Civitates Foederatae Americae|Civitates Foederatas]] et [[Canada]]m. Cuius energia e [[energia renovabilis|renovabilibus fontibus]], praesertim ex [[hydroelectricitas|hydroelectricitate]] et [[aethanol]]e et ex irrenovabilibus fontibus, praesertim ex oleo et [[gasium naturale|gasio naturali]] venit. Per ultima tria decennia Brasilia laboravit ut viabilis optio benzino creetur. Cum suo in [[Saccharum officinarum|calamo dulci]] fundato liquore propulsorio, civitas hoc tempore libertas energetice fieri potest. Brasiliense [[aethanol]]ico [[programma]], [[Anni 1970|annis 1970/1979]] respondens ad [[oleum|oleici]] [[mercatus]] incertitudines ortum, intermittenter bene successit. Ceterum, multi Brasilienses "[[liquor propulsorius flexibilis|flexibilis liquoris]]" [[autocinetum|autocineta]] gubernant quae cum seu aethanole seu benzino operantur et consumptorem eum cum optione villima, crebro aethanole, implere sinunt. Nationes cum magnis liquoris propulsorii exigentiis ut [[India]] et [[Res Publica Popularis Sinarum|Sina]] Brasiliensem progressum attente sequuntur. [[Civitates Foederatae Americae]] parvis gradibus in aethanolis usum eunt, sed suus processus, fretus [[maizum|maizo]], longior [[sumptus|cariorque]] est. Insuper, nationes ut [[Iaponia]] aut [[Suecia]] [[aethanol]] e Brasilia important quod ad complenda sua oecologica munera sub [[Protocollon Kyotense|Protocollo Kyotensi]] iuvet. |
||
Brasilia secunda in [[America Meridionalis|America Merdionali]] [[oleum|olei]] rudis suppletoria habet et in [[mundus|mundo]] rapidissime crescentium [[oleum|olei]] productorum unus est. Natio in mundo principalium [[hydroelectricitas|hydroelectricitatis]] productorum unus est. Totae instructae in [[electricitas|electricitatis]] generatione capacitatis 90 000 megavattiorum, [[hydroelectricitas]] rationem 66 000 megavattiorum (74%) reddit. [[Energia atomica]] rationem circa 4% Brasiliensis electricitatis reddit. Brasilia olei civitas praepollens fietur, cum ingentibus olei detectionibus recentibus temporibus. |
Brasilia secunda in [[America Meridionalis|America Merdionali]] [[oleum|olei]] rudis suppletoria habet et in [[mundus|mundo]] rapidissime crescentium [[oleum|olei]] productorum unus est. Natio in mundo principalium [[hydroelectricitas|hydroelectricitatis]] productorum unus est. Totae instructae in [[electricitas|electricitatis]] generatione capacitatis 90 000 megavattiorum, [[hydroelectricitas]] rationem 66 000 megavattiorum (74%) reddit. [[Energia nuclearis|Energia atomica]] rationem circa 4% Brasiliensis electricitatis reddit. Brasilia olei civitas praepollens fietur, cum ingentibus olei detectionibus recentibus temporibus. |
||
=== Scientia et technologia === |
=== Scientia et technologia === |
||
Linea 627: | Linea 623: | ||
| style="background:#f0f0f0; border:1px solid white" | 7 |
| style="background:#f0f0f0; border:1px solid white" | 7 |
||
| align=left style="padding-left:5px" | '''[[Curitiba]]''' |
| align=left style="padding-left:5px" | '''[[Curitiba]]''' |
||
| | [[Parana]] |
| | [[Paranensis|Parana]] |
||
| | 1 828 092 |
| | 1 828 092 |
||
| style="background:#f0f0f0; border:1px solid white" | 17 |
| style="background:#f0f0f0; border:1px solid white" | 17 |
||
Linea 663: | Linea 659: | ||
| colspan="11" align=center style="border-top:1px solid white; border-bottom:1px solid white; background:#E6E6FA;" | '''Fons:''' [http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2008/POP2008_DOU.pdf Institutum Brasiliense Geographiae et Statisticae] (anni 2008 Demographicus Census) |
| colspan="11" align=center style="border-top:1px solid white; border-bottom:1px solid white; background:#E6E6FA;" | '''Fons:''' [http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2008/POP2008_DOU.pdf Institutum Brasiliense Geographiae et Statisticae] (anni 2008 Demographicus Census) |
||
|- |
|- |
||
| colspan="11" align=left style="padding-top:5px; padding-left:10px; padding-bottom:5px" | |
| colspan="11" align=left style="padding-top:5px; padding-left:10px; padding-bottom:5px" | '''[[Greater São Paulo|Metropolitan region of São Paulo]]''' (São Paulo, Guarulhos and São Bernardo do Campo)<br />'''[[Greater Rio de Janeiro|Metropolitan region of Rio de Janeiro]]''' (Niterói, Rio de Janeiro, São Gonçalo, Duque de Caxias and Nova Iguaçu) |
||
|} |
|} |
||
Linea 691: | Linea 687: | ||
=== Religio === |
=== Religio === |
||
[[Fasciculus:CorcovadofotoRJ.jpg|thumb|[[Christus Redemptor]], unum [[Nova septem miracula mundi|septem mundi |
[[Fasciculus:CorcovadofotoRJ.jpg|thumb|[[Christus Redemptor]], unum e [[Nova septem miracula mundi|septem mundi miraculis]] et [[symbolum]] [[Christianitas|Christianitatis]] Braziliensis.]] |
||
Religio in Brasilia |
[[Religio]] in Brasilia diversissima est: [[constitutio]] religionis libertati providet, et gubernatio generaliter hoc ius in praxe veretur. [[Ecclesia Catholica Romana]] dominans est, unde Brasilia est maxima mundi civitas Catholica. Formale{{dubsig}} vinculum inter civitatem et Catholicismum Romanum exeunte [[saeculum 19|saeculo undevicensimo]] sectum{{dubsig}} est; nihilominus, Ecclesia Catholica Romana pondus de civitatis rebus adhuc exercet. [[Protestantes]] numerice{{dubsig}} augent.{{dubsig}} Usque ad annum [[1970]], plerique Brasilienses Protestantes traditionalium ecclesiarum sodales erant, praesertim [[Lutheranismus|Lutherani]], [[Presbyterianismus|Presbyteriani]], et [[Ecclesia Baptista|Baptistae]]. Ex isto anno, [[Pentecostalismus|Pentecostalium]] et Neopentecostalium sodalium numeri significative{{dubsig}} auxerunt.{{dubsig}} [[Traditio]]nalia Africa credibilia, a servis adlata, cum Catholicismo ad creandas Afrobrasilienses religiones temperantur ut [[Macumba]]m, [[Candomble]], et [[Umbanda]]m. [[Indi Americani|Amerindi]] amplam autochthonicarum religionum secundum circulum mutantium varietatem colunt. [[Religio Islamica]] in Brasilia initio ab Africis servis culta est. In praesenti, Musulmani incolae in Brasilia a plerisque [[Arabes|Arabibus]] advenis constituuntur. Circiter quinquaginta quinque [[meschita]]e et religiosae domus Islamicae. Recentissima{{dubsig}} mos ad religionem Islamicam conversionum incrementum inter haud Arabes incolas fuit. |
||
Secundum Demographicum censum anni |
Secundum Demographicum censum anni 2020, 51 centesimae incolarum [[Ecclesia Catholica Romana|Catholicum Romanum]]; 30 centesimae [[Protestantes|Protestans]]; 2 centesimae aliarum Christianarum denominationum est; 3 centesimae [[Spiritismus|Kardecisticum spiritismum]]; 2 centesimae Africas traditionales religiones; 11 centesimae se [[agnosticismus|agnosticum]], [[atheismus|atheum]], aut sine religione considerat{{dubsig}}; et 1 centesimae aliarum religionum ut [[Buddhismus|Buddhismi]], [[Religio Iudaica|Iudaismi]], [[Religio Islamica|Islamismi]], Amerindicarum traditionum sodale est, et aliqui dissimilium religionum mixturam colunt.<ref name="2020estimate2">[https://g1.globo.com/politica/noticia/2020/01/13/50percent-dos-brasileiros-sao-catolicos-31percent-evangelicos-e-10percent-nao-tem-religiao-diz-datafolha.ghtml - 50% dos brasileiros são católicos, 31%, evangélicos e 10% não têm religião, diz Datafolha. 2020] Retrieved February 7, 2022.</ref> |
||
=== Ludi athletici === |
=== Ludi athletici === |
||
[[Fasciculus:Abertura Jogos Panamericanos 2 13072007.jpg|thumb|[[Stadion Maracananense]], in [[Ludi Panamericani 2007|Ludis Panamericanis anni 2007]].]] |
[[Fasciculus:Abertura Jogos Panamericanos 2 13072007.jpg|thumb|[[Stadion Maracananense]], in [[Ludi Panamericani 2007|Ludis Panamericanis anni 2007]].]] |
||
[[Pediludium]] ([[lingua Lusitana|Lusice]] |
[[Pediludium]] ([[lingua Lusitana|Lusice]] ''futebol'') popularissimus [[ludus athleticus]] in Brasilia est. [[Turma Pediludica Nationalis Brasiliensis]] sive Selectio Brasiliensis (Lusice ''Seleção'') victrix in [[Certamen Mundanum Pedilusorium|Certamine Mundano Pedilusorio]] fuit, culmen mundanum quinquies annis [[1958]], [[1962]], [[1970]], [[1994]], et [[2002]]. [[Canistripilae ludus|Canistripila]], [[follis volaticus]], [[certamen autocineticum|certamina autocinetica]] et [[Artes martiales|artes Martiales]] quoque frequens auditorium attrahunt. Quamquam assidue non coluntur ut antehac nominati ludi athletici, [[tenniludium]], [[manufollium]], [[natatio]], et [[gymnastice]] augentem enthusiastarum numerum ultimis decenniis invenerunt. Aliquae ludi athleticae variationes in Brasilia ortae sunt. [[Pediludium harenae]], [[pediludium aulare]], et [[pediludium volaticum]] ([[lingua Lusitana|Lusitane]] ''futebol de areia, futebol de salão'' et ''futevôlei'' respective) in natione ut pediludicas variationes emerserunt. In [[artes martiales|artibus Martialibus]] Brasilienses [[capoeira]]m, [[omnivaleum]] et [[ziuziutum Brasiliense]] ([[lingua Lusitana|Lusitane]] ''capoeira, vale tudo'' et ''[[jiu-jitsu brasileiro]]'' proprie) evolverunt. In certaminibus autocineticis, Brasilienses autocinetistae mundanum [[Formula Unus|Formulae Unius]] campionatum octiens abstulerunt; [[Emerson Fittipaldi]] annis [[1972]] et [[1974]]; [[Nelson Piquet]] annis [[1981]], [[1983]] et [[1987]]; et [[Ayrton Senna]] annis [[1988]], [[1990]], [[1991]]. |
||
Brasilia ponderis ludi athleticorum eventuum ordinationem suscepit: |
Brasilia ponderis ludi athleticorum eventuum ordinationem suscepit: civitas [[Certamen Mundanum Pedilusorium (1950)|Certamen Mundanum Pedilusorium 1950]] ordinavit, hospitio accepit, et electa est [[Certamen Mundanum Pedilusorium (2014)|Certamen Mundanum Pedilusorium 2014]] hospitio accipiat. Circuitus in [[Urbis Paulistana|Urbe Paulistana]] situs, [[Autodromon Iosephi Caroli Pace]] (Lusitane ''Autódromo José Carlos Pace''), annuale [[Magnum Praemium Brasiliense]] hospito accipit. [[Urbs Paulistana]] [[Ludi Panamericani 1963|Quartos Ludos Panamericanos]] anno [[1963]] ordinavit et [[Urbs Fluminensis]] [[Ludi Panamericani 2007|Decimos Quintos Ludos Panamericanos]] hospitio anno [[2007]] accepit. Brasilia etiam quater hospitio [[Olympia Aestiva|Olympicos Ludos Aestivos]] cum Olympica Urbis Fluminensis petitione [[2016 Olympia Aestiva|Ludis anni 2016]] accipere conatur. |
||
=== Brasilienses clari === |
=== Brasilienses clari === |
||
* [[Antonius Carolus Gomes]], [[musicus]], compositor dramatum melicorum |
* [[Antonius Carolus Gomes]], [[musicus]], compositor dramatum melicorum |
||
* [[Antonius Carolus Jobim]], [[musicus]] |
* [[Antonius Carolus Jobim]], [[musicus]] |
||
* [[Carolus |
* [[Carolus Drummond de Andrade]], [[poeta]] |
||
* |
* [[Pele]], pedilusor, rex [[pediludium|pediludii]], athleta saeculi vicensimi |
||
* [[Elisabeth]] Principissa |
* [[Elisabeth]] Principissa |
||
* [[Emmanuel |
* [[Emídio Brasileiro]], [[scriptor]] |
||
* [[Emmanuel Theodorus Fonseca]], militaris vir, proclamator rei publicae Brasiliensis, primus praeses Brasiliensis |
|||
* [[Ericus Verissimus]], [[scriptor]] |
|||
* [[Ferdinanda Montenegro]], actrix |
* [[Ferdinanda Montenegro]], actrix |
||
* [[Hector Villa-Lobos]], musicus |
* [[Hector Villa-Lobos]], musicus |
||
* [[Ioachim Maria Machado de Assis]], [[scriptor]] |
* [[Ioachim Maria Machado de Assis]], [[scriptor]] |
||
* [[Ioannes Guimaraens Rosa]], [[scriptor]] |
* [[Ioannes Guimaraens Rosa]], [[scriptor]] |
||
* [[Ludovicus Aurelianae Brigantiae]] |
|||
* [[Ioseph Benedictus Monterius Lupatus]], [[scriptor]] |
|||
⚫ | |||
* Ioseph Maria Paranhos Iunior, [[Baro Fluminis Albi]], magister officinarum, politicus, diplomata |
|||
* [[Ludovicus Aurelianae Brigantiae]] praesens Princeps Imperialis, ad quem hereditas Imperii pertinet |
|||
⚫ | |||
* [[Marius Quintana]], [[poeta]] |
* [[Marius Quintana]], [[poeta]] |
||
* [[Paulus Autran]], actor |
* [[Paulus Autran]], actor |
||
* [[Paulus Coelho]], [[scriptor]] |
* [[Paulus Coelho]], [[scriptor]] |
||
* [[Petrus I (imperator Brasiliae)|Petrus I]], [[Imperatores Brasiliae|imperator]] |
* [[Petrus I (imperator Brasiliae)|Petrus I]], [[Imperatores Brasiliae|imperator]] |
||
* [[Petrus II Brasiliae|Petrus II]], [[Imperatores Brasiliae|imperator]] |
* [[Petrus II Brasiliae|Petrus II]], [[Imperatores Brasiliae|imperator]] |
||
* Sebastianus Bernardes de Souza Prata, sive [[Magnus Othello]], [[actor]] |
|||
== Notae == |
== Notae == |
||
< |
<references/> |
||
{{NexInt}} |
|||
* [[Insula Maraiensis]] |
|||
* [[Morro do Ouro (locus archaeologicus)]] |
|||
* [[293 Brasilia]] |
|||
== Nexus externi == |
== Nexus externi == |
||
{{CommuniaCat| |
{{CommuniaCat|Brazil|Brasiliam}} |
||
* [http://www.brasil.gov.br Governo do Brasil] (Lusitane) |
* [http://www.brasil.gov.br Governo do Brasil] (Lusitane) |
||
* [http://www.senado.gov.br Senado Brasileiro] |
* [http://www.senado.gov.br Senado Brasileiro] |
||
* [http://www.property-brazil.com Brazil Property] |
|||
* [http://www.obamonteverde.com.br Información turística - Monte Verde] |
|||
{{Provinciae Brasilienses}} |
|||
{{America}} |
{{America}} |
||
{{Capsae collectae|Brasilia|politica|{{Praesides Brasiliae}}{{Ministri rerum externarum Brasilienses}}}} |
|||
{{Capsae collectae|Brasilia|geographica|{{Civitates Brasilienses}}}} |
|||
{{1000 paginae}} |
{{1000 paginae}} |
||
{{Myrias|Geographia}} |
{{Myrias|Geographia}} |
||
[[Categoria:Brasilia|!]] |
[[Categoria:Brasilia|!]] |
||
⚫ | |||
[[Categoria:Civitates sui iuris]] |
[[Categoria:Civitates sui iuris]] |
||
⚫ | |||
[[Categoria:Respublicae Foederales]] |
Redactio novissime (die 10 Augusti 2024, hora 21:02) facta
Territoria finitima: Argentina, Bolivia, Guiana Francica, Guiana, Paraquaria, Peruvia, Surinamia, Uraquaria, Venetiola, Columbia, Francia
Locus: 14°0′0″S 53°0′0″W
Caput: Brasiliopolis
Gestio
Princeps: Ludovicus Ignatius Lula da Silva
Praefectus: Ludovicus Ignatius Lula da Silva
Consilium: Congressus nationalis Brasiliae
Iudicium: Tribunal Supremus Foederalis
Situs interretialis
Populus
Sermo publicus: lingua Lusitana
Zona horaria: UTC-2, UTC-2, UTC-3, UTC-3, UTC-3, UTC-4, UTC-4, UTC-5
Moneta: Brazilian real
Commemoratio
Sigla
Tabula aut despectus
Brasilia[1] (Lusitane Brasil), rite Respublica Foederata Brasiliae (República Federativa do Brasil), est maxima Americae Australis civitas sui iuris, quod ad territorii aream et oeconomicas res pertinet; sunt quattuor tantummodo orbis terrarum civitates Brasilia maiores. Finitimae sunt Uraquaria, Argentina, Paraquaria, Bolivia, Peruvia, Venetiola, Columbia, Guiana, Surinamia, Guiana Francica, et quibuscum civitatibus limes plus quam quindecim milia chiliometrorum extenditur. Nomen Brasilia nascitur ex ligni abundantia in patefactionis tempore, cuius species Caesalpinia brasiliensis (etiam Caesalpinia echinata) vocatur. Notissimum est Brasiliam silvas habere multas, quae per maximas regiones extenduntur, praecipue in regione septentrionali, ubi inter eas maxima silva Amazonica viget.
Brasilia etiam magnam cum mari limitem habet, plus quam septem milia chiliometrorum, pulcherrimorum litorum plenam, inter ea urbis fluminensis litora praeclara sunt. Forsitan Ipanema litus praeclarissimum est, quoniam Antonius Carolus Jobim, inlustrissimus Brasiliensis compositor musicusque, clarissimum carmen "Puella Ipanemensis" (Lusitane Garota de Ipanema) composuit.
Caput Brasiliae usque ad annum 1763 fuit Soteropolis; deinde usque ad 1960 Urbs Fluminensis; posthac est Brasiliapolis (Lusitane Brasília). Incolarum circiter 205 milliones sunt, area 8 511 965 km² patet.
Historia
[recensere | fontem recensere]Rectio et civilitas
[recensere | fontem recensere]Brasiliensis Fœderatio in unione trium autonomicarum politicarum rerum fundatur, quae sunt: civitates, communia, et districtus foederalis. Quarta res e supra nominata consociatione orta est: unio. Hierarchia inter politicas res non est. Foederatio in sex fundamentalibus principiis statuitur, quae sunt: libertas, civitas, et dignitas populi, socialis valor laboris, ius libere negotiandi, et pluralismus politicus. Classici tripartiti gubernationis rami (exsecutivus, legisfer, et iudicialis sub inspectionis et aequilibrii systemate), constitutione formaliter instituuntur. Exsecutivus et legisfer in totis politicis rebus seorsim disponuntur, dum iudicialis solum in foederali et civitatis gradibus disponitur.
Omnes exsecutivi legisferisque ramorum sodales directe suffragio hominum eliguntur. Iudices aliique magistratus iudiciales designantur postquam ingressionis probatio sustineatur. Suffragium duodeviginti annos natis et maioribus obligatorium est. Quattuor politicae factiones inter aliquas minores excellunt: Factio Operariorum (PT), Factio Socialis Democratiae Brasiliensis (PSDB), Factio Motus Democratici Brasiliensis (PMDB) et Democratae (antiqua Factio Frontis Liberalis -PFL). Fere omnia gubernationalia administrativaque munera auctoritates et sedes exsecutivo affiliatae exsequuntur.
Forma gubernationis est democratica res publica cum praesidiali systemate. Praeses dux civitatis et dux gubernationes unionis simul est, et per quadriennium eligitur cum possibilitate? ut denuo per alium quadriennium eligatur. (Praesens praeses Aloysius Ignatius Lula da Silva est.) Praeses Ministros Civitatis nominat, ad gubernandum adiuvantes. Singulum legisferum consilium in singula politica re praecipuus legum fons in Brasilia est. Congressus Nationalis Brasiliae Foederationis bicamerale parlamentum est, in Camera Nomothetarum Brasiliae et in Senatu Foederali consistens. Iudiciales auctoritates sua iurisdictionalia munera fere solum exsequuntur.
Lex
[recensere | fontem recensere]Lex Brasiliensis in traditionibus Romano-Germanicis fundatur. Sic, legis civilis concepta communes causarum actiones vincunt.? Fere tota lex Brasiliensis codificatur, quamquam non codificata statuta substantialem? systematis partem, completivo? munere functam, etiam repraesentat. Tribunalium decreta interpretativa directoria exordiuntur; verumtamen, aliis praecipuis casibus non alligantur, praeter aliquot statuum. Doctrinalia opera et opera academicorum iurisperitorum in legum creationem et in legum casus valide moverunt. Legitimum systema in Constitutione Foederali, die Quinto Octobris anni 1988 promulgata et Brasiliensis fundamentalis lex, fundatur. Omnis alia legislatio et tribunalium decreta ad eius regulas accommodanda sunt, quae Constitutioni Foederali non repugnanda est. Communia et Districtus Foederalis suas proprias constitutiones non habent, sed "leges organicas" (Lusitane leis orgânicas) habent. Legisferae res praecipuus statutorum fons, quamquam in aliquibus materiis iudiciale et exsecutivum corpora legitimas normas perferre potest.
Iurisdictio ab iudicialibus rebus administratur, quamquam raribus statibus Constitutio Foederalis Senatum Foederalem legaliter iudicare permittit. Militaria, laboralia et comitialia specialia tribunalia etiam sunt. Maximum tribunal Supremum Tribunal Foederale est. Hoc systema ultima per decennia ob lentum rhythmum reprehensum est cum quo finalia decreta edicta sunt. Litigia in appellatione varios annos tardare possunt ut solvantur, et aliquibus casibus plus quam decennium consumitur antequam definitiva decreta edicantur.
Externae rationes et res militares
[recensere | fontem recensere]Brasilia politicus oeconomicusque dux in America Latina esse quaerit, etiamsi haec assertio partim Argentina et Mexico impugnatur, quae Brasiliensi proposito ut diuturna sedes repraesentativa regionis in Consilio Salutis Consociationis Nationum obtineatur adversantur. Socialia oeconomicaque problemata ne Brasilia orbis terrarum potentiam revera exerceat impediunt. Inter secundum bellum mundanum et annum 1990, tum democraticae tum militares gubernationes Brasiliense pondus in mundo expandere quaesiverunt per sequendos industrialem actum per totam civitatem liberamque externam politiam. Nuperrime, natio laqueos cum aliis Austroamericanis nationibus firmare expetivit, involuta deditaque in multilaterali diplomatia per Consociationem Nationum et Societatem Civitatum Americanarum. Brasiliensis praesens politia externa in positione ut potentia regionalis in America Latina, dux inter civitates in evolutione et emergens potentia orbis terrarum sit fundatur. Brasiliensis externa politia multilateralismum, pacificarum disputationum pactum et haud interventionem in aliarum nationum rebus ostendit. Constitutio Brasiliensis nationem quaesituram esse oeconomicam, politicam, socialem et culturalem Latinoamericanarum nationum oeconomicam integrationem quoque determinat.
Vires Armatae Brasilienses Exercitum Brasiliensem, Militiam Navalem Brasiliensem et Classem Aeriam Brasiliensem comprehendit. Biocolyticum Militare Brasiliense (Civitatis Militare Biocolyticum) ancillaria Exercitus vis Constitutione describitur, sed sub singuli civitatis gubernatoris dominio. Brasilienses vires armatae potentissimae in America Latina sunt. Classis Aeria Brasiliensis aerius bellicus Brasiliensium virum armatarum ramus, quae potentissima aeria classis in America Latina est cum circa 700 gubernatis aeronavis in diaconia. Militia Navalis Brasiliensis de navalibus operationibus et de aquis territorialibus Brasiliensibus custodiendis responsalis est. Antiquissima inter Brasilienses vires armatas et una militia navalis in America Latina quae aeroplanigeram, NAe São Paulo (antiquam FS Foch Militiae Navalis Francicae) operatur. Denique, Exercitus Brasiliensis responsalis de in terra fundatis militaribus operationibus est, cum vi circa 190 000 militum.
Subdivisiones
[recensere | fontem recensere]Secundum Constitutionem Brasiliensem anni 1988, Brasilia viginti-sex civitatum (etiam Latine appellatarum provinciarum, Lusitane estados), districti foederalis (Luse: distrito federal), et communium (Luse municípios) foederatio est. Harum unitatum nulla ius secessionis a Foederatione habet.
Civitates in historicis, conventionalibus limitibus per saecula evolutis fundatur, quamquam aliqui arbitrarii sunt. Civitates scindi aut uniri in novas civitates possunt si earum populus in plebis scito sic decernit. Civitates autonomicas administrationes habent, sua propria vectigalia colligunt et Unionis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiunt. Gubernatorem et corpus legisferum (Luse Assembléia Legislativa) a suo populo directe electa et etiam tribunalia sui iuris habent. Non obstante, civitates liberae non sunt ut suas proprias leges sicut in Civitatibus Foederatis creent. Verbi gratia, criminalibus et civilibus legibus solum Parlamentum Bicamerale Brasiliense suffragium ferre potest.
Communia scindi aut se coniungere in nova communia possunt si eorum populus in plebis scito sic decernit, dum aliquas Constitutionis Foederalis regulas sequantur et limitem in antiqua Civitate servantur. Communia autonomicas administrationes habent, eorum propriorum vectigalium colligunt et Unione et civitatis gubernatione collectorum vectigalium pars accipiucnt. Urbis magistrum (Lusitane prefeito) et legisferum corpus (Câmara de Vereadores) a suo populo directe electa habent, sed eis separata Tribunalia non sunt. Vere, Tribunal Civitate instructum aliquae communia in una commarca seu comarcha (Lusitane comarca, iustitiae administrativa divisione) comprehendere potest.
districtus foederale (Lusitane Distrito Federal) caput, Brasiliapolin continet. Pagus foederalis vere civitas non est, sed aliquos characteres civitatis et aliquos communis partitur. In communia non dividitur et Tribunalia pars Systematis Iudicialis Foederalis est.
Constitutio Brasiliensis territoria incorporata exsistentiam permittit, sed multa non sunt. Anno 1943, intrante Brasilia in secundum bellum mundanum, Regimen Gaetulii Vargas septem strategica territoria e limite nationis disiunxit ut directe administrarentur quae erant: Amapa, Flumen Album, Acre, Guaporia, Lingua Porana, Iguazuvia et archipelagus Ferdinandi de Noronha. Post bellum, prima tria territoria civitates manserunt, nominatis Flumine Albo et Guaporia Roraima et Rondonia respective. Linguae Poranae et Iguazuviae territoria originalem civitatem ad quam pertinebant rediverunt. Civitas Silva Crassa Linguae Poranae territorium et Septemtrionalem Iguazuviae partem incorporavit. Media Iguazuvia in civitatem Paranam et Iguazuvia Meridionalis in Sanctam Catharinam ivit. Anno 1988, Ferdinandus de Noronha se civitatis Pernamboci partem redidit.
De primis Respublicani regiminis annis, quadrata cum forma territorium Goyae terminatum est ut novi capiti paretur. Anno 1960, nova urbs Brasiliapolis condita est et Districtus Foederalis motus est. Praeteritus foederalis districtus civitas Guanabara reditus est usque ad annum 1975 cum mersa est cum civitate Flumine Ianuarii, commune Urbs Fluminensis redita.
Anno 1977, Silva Crassa civitas bipartita est. Septemtrionalis area nomen Silvae Crassae servavit dum Meridionalis area nova civitas Silva Crassa Meridionalis nominata redita est cuius caput Campus Magnus. Anno 1988, septentrionalis portio Goyae civitatis civitas Tocantinorum redita est quorum caput Palmae.
-
1573
Duae civitates; Maragnanum et Brasilia -
1709
Sanctus Paulus in sua maxima magnitudine. -
1822
Imperiales provinciae -
1889
Re Publica ineunte -
1943
Finitima territoria -
1990
In praesenti
Regiones
[recensere | fontem recensere]Brasilienses regiones nec politicae nec administrativae divisiones sunt. Quamquam Brasiliensi lege definiantur, regiones praesertim statisticis scopis et interdum ut foederalium pecuniarum applicatio in evolutionis inceptis definiatur utiles sunt.
Nationale territorium anno 1969 Instituto Brasiliensi Geographiae et Statisticae (IGBE) demographicis statisticisque propositis in quinque regiones divisum est quae sunt: Septentrio, Boreoriens, Media Occidens, Austroriens et Meridies.
Regio Septemtrionalis 45.27 centesimas terrestris areae Brasiliensis tegit, et minimum incolarum numerum habet. Manao qui industrialem zonam sine vectigalibus habet et Bethlehem, maximo regionis urbano territorio, exceptis, paululum industrializata et evoluta est. Maximam silvae pluvialis vegetationem in mundo et multas indigenas tribus continet.
Regio Boreorientalis a circa 30% Brasiliensium incolarum inculta est. Culturaliter diversa est, cum radicibus in Lusitanica coloniali periodo et in Amerindicis et Afrobrasiliensibus elementis fundatis. Etiam pauperrima regio Brasiliensis est et longas sicci climatis periodos patitur.
Regio Medioccidentalis parvam demographicam spissitudinem cum aliis regionibus confertur, praesertim quia territorii pars mundi maximo loco paludoso, Pantanale, simul et parva silvae Amazonicae parte Septemtrionali Occidente tegitur. Nihilominus, ampla regionis pars quoque oecoregione Cerradoënsi[2], mundi maxima savanna, tegitur. Medioccidentalis regio significanter ad agriculturam affert.
Regio Autrorientalis locupletissima et spisse incultissim est. Plus incolas quam quaelibet Americae Meridionalis natio et in mundo maximarum megalopoleon unam et in natione duas maximas urbes; Urbem Paulistanam et Urbem Fluminensem habet. Regio diversissima est praecipuam regionem mercatoriam Paulistanam et historicas Fodinarum Generalium urbes et eius caput Pulchrum Horizontem, tertium territorium urbanum in Brasilia, Urbis Fluminensis litora et Spiritus Sancti litus continens.
Regio Meridionalis a PDG per capita locupletissima est et maximam qualitatem victus in natione habet. Etiam gelidissima Brasiliensis regio est, cum intemporario glaciei et nivis eventu in aliquibus altis areis. Praecipue ab Euopaeis immigrantibus colonizatur, maxime Italicae, Theodiscae et Lusitanae originum, quorum culturae multum in eam influxerunt.
Urbes principes
[recensere | fontem recensere]- Brasiliapolis (Brasilia), caput Pagi Foederalis
- Urbs Fluminensis (Rio de Janeiro), caput Fluminis Ianuarii
- Urbs Paulistana (São Paulo), caput Sancti Pauli
- Curitiba vel Curityba caput Paranae
- Urbs Recifensis (Recife), caput Fernamboci
- Soteropolis (Salvador), caput Bahiae
- Portus Alacer (Porto Alegre), caput Fluvii Magni Meridionalis
- Urbs Pulchri Horizontis (Belo Horizonte), caput Fodinarum Generalium
- Urbs Fortalexiensis (Fortaleza), caput Cearae
- Sanctus Ludovicus (São Luís) caput Maragnani
Civitates sive provinciae
[recensere | fontem recensere]Circulus aequator per civitatem Amapae Septemtrione et Brumalis Orbis per civitatem Sancti Pauli secat. Meridionallima civitas Fluvius Magnus Meridionalis amplius ad Meridiem quam tota Europaea continens ad Septemtrionem est. Acre longinquo Occidente nationis, Amazonica silva tecta, est; Parahyba orientallima Brasiliae civitas; Cabo Branco, in urbe Ioannis Personae orientallimus locus Brasiliae et Americarum. Civitates Paranae, Fluvii Magni Meridionalis et Sanctae Catharinae clima temperatum habent.
Civitas Sancti Pauli Brasiliense centrum oeconomicum est. Cuius agricultura, industria, commercium et diaconiae in Brasilia diversificatissima sunt. Quamquam magna eius productionis pars in alias Brasilienses civitates et in alias nationes exportatur, consumptorum mercatus civitatis Sancti Pauli quoque Brasiliae maximus est. Dissimilis a plerisque Brasiliensibus civitatibus, Sancti Pauli oeconomia, adhuc in non litoralibus urbibus, fortis est.
Urbs Fluminensis, Brasiliensis notissima et cum multis perclaris prospectibus, caput civitas Fluminis Ianuarii est. Antiquiores libri etiamnunc ad civitatem Guanabarae; Districtu Foederali (Reipublicae capite) anno 1960 in Brasiliam moto, Urbs Fluminensis in condicionem civitatis Guanabarae (cuius nomen ad magnum sinum urbem Fluminensem lavantem refert) elevata est; anno 1975, civitas Guanabara in civitatem Fluminis Ianuarii incorporata est et ad communis condicionem cum antiquo nomine urbis Fluminensis redivit.
Vexillum | Civitas Latine (Lusicum nomen) | Abbreviatio | Caput Latine (Lusicum nomen) | Area (km²) | Incolae (2005) | Spissitudo incolaria (2005) | PDG (% totius) (2004) | PDG per capita (US$) (2004) | Index Evolutionis Humanae (2005) | Index alphabetizationis (2003) | Mortalitas infantilis (2002) | Exspectatio vitae (2004) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Acre (Acre) | AC | Flumen Album (Rio Branco) | 152581.4 | 656043 | 4.30 | 3242123 (0.2%) | 5143 | 0.751 | 84% | 33.2‰ | 70.8 | |
Alacunae (Alagoas) | AL | Maceyo (Maceió) | 27767.7 | 3015912 | 108.61 | 11556013 (0.7%) | 3877 | 0.677 | 70% | 57.7‰ | 66.0 | |
Amapa (Amapá) | AP | Macapa (Macapá) | 142814.6 | 594587 | 4.16 | 3720013 (0.2%) | 6796 | 0.780 | 91% | 24.9‰ | 69.8 | |
Amazonae (Amazonas) | AM | Manaus (Manaus) | 1570745.7 | 3232330 | 2.05 | 35889111 (2.1%) | 11434 | 0.780 | 94% | 20.8‰ | 73.4 | |
Bahia (Bahia) | BA | Soteropolis (Salvador) | 564692.7 | 13815334 | 24.46 | 86882488 (4.9%) | 6350 | 0.742 | 79% | 38.7‰ | 71.4 | |
Ceara (Ceará) | CE | Urbs Fortalexiensis (Fortaleza) | 148825.6 | 8097276 | 54.40 | 33261175 (1.9%) | 4170 | 0.723 | 78% | 35.1‰ | 69.6 | |
Districtus Foederalis (Distrito Federal) | DF | Brasiliapolis (Brasília) | 5822.1 | 2333108 | 400.73 | 43522926 (2.5%) | 19071 (US$) | 0.874 | 96% | 17.5‰ | 74.9 | |
Spiritus Sanctus (Espírito Santo) | ES | Urbs Capisabarum (Vitória) | 46077.5 | 3408365 | 73.97 | 34488268 (2.0%) | 10289 | 0.802 | 90% | 20.9‰ | 73.1 | |
Goyas (Goiás) | GO | Goyania (Goiânia) | 340086.7 | 5619917 | 16.52 | 41316658 (2.3%) | 7501 | 0.800 | 90% | 20.7‰ | 72.8 | |
Maragnanum (Maranhão) | MA | Sanctus Ludovicus (São Luís) | 331983.3 | 6103327 | 18.38 | 16547977 (0.9%) | 2748 | 0.683 | 77% | 46.3‰ | 66.8 | |
Silva Crassa (Mato Grosso) | MT | Cuyaba (Cuiabá) | 903357.9 | 2803274 | 3.10 | 27935132 (1.6%) | 10162 | 0.796 | 90% | 21.5‰ | 72.6 | |
Silva Crassa Meridionalis (Mato Grosso do Sul) | MS | Campus Magnus (Campo Grande) | 357125.0 | 2264468 | 6.34 | 19954505 (1.1%) | 8945 | 0.802 | 91% | 19.2‰ | 73.2 | |
Fodinae Generales (Minas Gerais) | MG | Urbs Pulchri Horizontis (Belo Horizonte) | 586528.3 | 19237450 | 32.79 | 166564882 (9.4%) | 8771 | 0.800 | 89% | 20.8‰ | 74.1 | |
Para (Pará) | PA | Bethlehem (Belém) | 1247689.5 | 6970586 | 5.58 | 34196694 (1.9%) | 4992 | 0.755 | 90% | 27.3‰ | 71.4 | |
Parahyba (Paraíba) | PB | Ioannes Persona (João Pessoa) | 56439.8 | 3595886 | 63.71 | 14863913 (0.9%) | 4165 | 0.718 | 75% | 45.5‰ | 68.3 | |
Parana (Paraná) | PR | Curityba (Curitiba) | 199314.9 | 10261856 | 51.48 | 108699740 6.2%) | 10725 | 0.820 | 93% | 20.7‰ | 73.5 | |
Fernambocum (Pernambuco) | PE | Urbs Recifensis (Recife) | 98311.6 | 8413593 | 85.58 | 47697268 (2.7%) | 5730 | 0.718 | 79% | 44.8‰ | 67.5 | |
Piauhy (Piauí) | PI | Teresiapolis (Teresina) | 251529.2 | 3006885 | 11.95 | 8611106 (0.5%) | 2892 | 0.703 | 72% | 33.1‰ | 68.2 | |
Flumen Ianuarii (Rio de Janeiro) | RJ | Urbs Fluminensis (Rio de Janeiro) | 43696.1 | 15383407 | 352.05 | 222564408 (12.6%) | 14639 | 0.832 | 96% | 19.5‰ | 72.4 | |
Flumen Magnum Septentrionale seu Fluvius Magnus Septentrionalis (Rio Grande do Norte) | RN | Christogenopolis (Natal) | 52796.8 | 3003087 | 56.88 | 15906902 (0.9%) | 5370 | 0.738 | 77% | 41.9‰ | 69.8 | |
Flumen Magnum Meridionale seu Fluvius Magnus Meridionalis (Rio Grande do Sul) | RS | Portus Alacer in Brasilia (Porto Alegre) | 281748.5 | 10845087 | 38.49 | 2874611 (8.1%) | 13320 | 0.832 | 95% | 15.4‰ | 74.5 | |
Rondonia (Rondônia) | RO | Portus Vetus (Porto Velho) | 237576.2 | 1534594 | 6.46 | 9744908 (0.6%) | 6238 | 0.776 | 92% | 24.6‰ | 70.6 | |
Roraima (Roraima) | RR | Bonus Visus (Boa Vista) | 224299.0 | 391317 | 1.74 | 1864318 (0.1%) | 4881 | 0.750 | 91% | 17.8‰ | 69.3 | |
Sancta Catharina (Santa Catarina) | SC | Florianopolis (Florianópolis) | 95346.2 | 5866568 | 61.53 | 70208541 (4.0%) | 12159 | 0.840 | 95% | 18.2‰ | 74.8 | |
Sanctus Paulus (São Paulo) | SP | Urbs Paulistana (São Paulo) | 248209.4 | 40442795 | 162.93 | 546607616 (30.9%) | 13725 | 0.833 | 95% | 17.4‰ | 73.7 | |
Seregype (Sergipe) | SE | Aracaius (Aracaju) | 21910.3 | 1967761 | 89.81 | 13121517 (0.7%) | 6782 | 0.742 | 90% | 40.6‰ | 70.3 | |
Tocantina (Tocantins) | TO | Palmae (Palmas) | 277620.9 | 1305728 | 4.70 | 4768864 (0.3%) | 3776 | 0.756 | 83% | 28.4‰ | 70.7 |
Geographia
[recensere | fontem recensere]Brasilia immensam aream iuxta occidentale Americae Meridionalis litus occupat et pleramque intestinam continentis regionem continet, Uraquariae Meridie; Argentina e et Paraquariae austroccidente; Boliviae et Peruviae occidente; Columbiae Boreoccidente; et Venetiolae, Surinamiae, Guianae, et Francicae praefecturae transmarinae Guianae Septemtrione finitima; e Septemtrionali in Hemisphaerium Meridionale extensa. Magnitudinis, levaminis, climatis, et opium naturalium factoria Brasiliam geographice diversam faciunt. Brasilia quinta amplissima natio in mundo -post Russiam, Canadiam, Rem Publicam Popularem Sinarum et Civitates Foederatas et tertia amplissima in Americis est; cum tota area 8 511 965 chiliometrorum (5 289 090 milium passuum), inclusis 55 455 chiliometris (34 458 milibus passuum) aquae. Brasiliae zonae temporales sunt; ex UTC-4 septemtrione (excepta Para) et mediis civitatibus in UTC-3 Orientalibus civitatibus, tempus publicum Brasiliense et UTC-2 Atlanticis insulis.
Brasiliensis topographia etiam diversa est, colles, montes, aequora, terras montuosas et phryganas continens. Maxima Brasiliensis pars inter 200 metra (660 pedes) et 800 metra (2600 pedes) alta iacit. Principalis terrae superioris area maximam Meridionale nationis dimidium partem occupat. Boreoccidentales oropedii partes in latis, planis terrenis quae parvis, rotundis collibus rumpuntur consistunt. Austrorientalis pars asperior est, cum contorta iugorum et montium perpetuorum usque ad 1200 metra (3900 pedes) altorum mole. Haec inter iuga Manticaria mons (Lusitane Serra da Mantiqueira), Spinatius mons (Lusice Serra do Espinhaço) et Mons Maris (Lusice Serra do Mar) excellunt. Septemtrione, Oropedia Guianensia praecipuam siccationis divisionem formant, separandis fluminibus ad Meridiem in Sinum Amazonicum fluentibus a fluminibus in fluminis Orinoci systema in Venetiola ad septemtrionem influentibus. Maximum Brasiliense cacumen Cacumen Nebulae (Lusice Pico da Neblina), 3014 metra (9890 pedes) altum, et minima terra Oceanus Atlanticus, zerum metra pedesque altus, est. Brasilia densum contortumque fluviale systema, in mundo latissimorum unum cum octo principalibus siccationis sinibus omnibus in Oceanum Atlanticum influentibus, habet. Praecipua inter flumina Amazonae, maximum flumen secundum aquae volumen et secundum longissimum in mundo; Flumen Parana et eius praecipua accessio, Iguazuvium flumen, ubi Cataracta Iguazuviensis patet; et flumina Nigrum, Sancti Francisci, Xinguvium, Ligneum, Tapaii, et Parnahyba excellunt (Lusice Amazonas, Paraná, Iguaçu, São Francisco, Xingu, Madeira, Tapajós, Parnaíba proprie).
Clima
[recensere | fontem recensere]Brasiliense clima amplam meteorologicarum condicionum varietatem per magnam geographicam scalam et variam topographiam comprehendit sed maxima nationis pars tropica est. Secundum Köppenianum systema analyzata,? Brasilia hospitio quinque principalia subgenera climatica; aequatoriale, tropicum, semiaridum, tropicum oropedicum, et temperatum accipit; quae ex aequatorialibus silvis pluvialibus tropicis septemtrione in semiarida deserta Boreoriente, in temperatas silvas pinophytorum meridie, et in tropicas savannas Media Brasilia extenduntur. Multae regiones omnino dissimilia microclimata habent.
Clima aequatoriale maximae Septentrionalis Brasiliae partis proprium est. Tempus siccum veru non est sed aliquae variationes in periodo ubi pleraque pluvia cadit sunt. Media temperatura 25 °C (77 °F) est cum significativioribus temperaturae variationibus inter diem et noctem quam inter anni tempora. In mediam Brasiliam pluvia temporarior est, quod character climatis zavanici est. Haec regio ampla lataque est ut Sinus Amazonicus, sed longe ad Meridiem moderate alta extenditur et dissimillimum clima habet. Intestino Boreoriente, temporaria pluvia adhuc extremior est. Climatis semiaridi regio minus quam 800 milimetra (31 pollices) pluviae generaliter? accipit, quae bimestri aut trimestri periodo cadit. E Bahiae Meridie, prope Sanctum Paulum, pluviosa distributio mutat, hic aestimabilis pluviae aliquod omnibus mensibus evenit. Meridiei temperatae condiciones sunt, cuius media temperatura infra 18 °C (64 °F) est cum gelidis hiemibus, pruinis satis frequentibus et raris stiricidiis in montuosis terris.
Silvestris vita
[recensere | fontem recensere]Brasiliense amplum territorium dissimilia oecosystemata comprehendit, inter quae silva pluvialis Amazonica, propter suam maximam diversitatem biologicam in mundo agnitam; silva Atlantica et oecoregio Cerradoënsis[2], quae cuncta maximae mundi biodiversitatis aliquod sustinent. Meridie, silva pinus araucarii sub temperatis condicionibus crescit. Uberrima silvestris vita Brasiliensis naturalium biochorum varietatem ostendit; nihilominus valde ignota manet et novae speciei fere quotidie inveniuntur. Scientistae totum vegetalium aut animalium specierum numerum in Brasilia ad quattuor miliones appropinquare posse aestimant. Maxima inter mammalia sunt pumae, oncae, pardales, rari speothoi, et vulpes. Tayassuidae, tapiri, vermilinguae, folivorae, didelphinae, et dasypodidae abundant. Cervidae meridie numerosi sunt, et complurum specierum simii in septentrionalibus silvis imbricis abundant.
Naturae circumiectae cura in Brasilia universo naturae protectionis studio respondendo auxit. Eius naturale patrimonium rei pecuariae cura, agricultura, lignea fodinalique industria, humanis catoeciis, petrolei gasiique naturalis extractione, piscatione excessiva, urbium expansione, commercio animalium, incendiis, mutatione climatica, molibus infrastructuris, contaminatione aquae et speciebus invasivis in periculum vocatur. Multis in locis reipublicae, natura circumiecta evolutione in periculum vocatur. Autoviarum constructio antea remotos locos agriculturae et catoeciae patefecit; moles valles et silvestris vitae biochores inundaverunt; et fodinae prospectum raserunt et contaminaverunt.
Oeconomia
[recensere | fontem recensere]Brasilia maxima nationalis oeconomia in America Latina, decima oeconomia secundum commecialem collybum et nona in par acquirendi potestate, secundum Aerarium Monetarium Internationale et Argentariam Mundanam, est; cum ponderis evolutisque agricultura, fodinali industria, manufactura, et diaconiarum campo, non minus quam cum ponderis laborali aerario. Respublica suam praesentiam in internationalibus pecuniariis et materiarum primitivarum mercatibus expandit, et quattuor emergentibus oeconomiarum nominatarum BRIC circuli unam respicitur. Respublica Mercomer (Lusice: Mercosul), Mercatus Communis Meridiei, anno 1991 conditi, socia est. Cuius propositum liberum commercium et fluidum mercium, hominum et nummorum motum provehere est. Brasilienses merces exportatae prosperae sunt novam magnatum generationem creantes. Principales inter merces exportatas aeroplana, coffeum, autocineta, soiam, ferreum minerale, potionem malosinensem, chalybem, aethanol, textilia, calceamentum, bubulas muriaticas, et apparatus electrici sunt. Maxima conlocationis pecuniariae flos in historia in cursu est; anno 2007, Brasilia quattuor annorum destinatum eiecit ut 300 biliones dollariorum sumuntur quae vialem reticulationem, ergasteria energetica et portus renoventur. Brasiliensis prospera oeconomia acceleratur, cum biofomitibus et oleo aquae profundae energeticam libertatem suppeditantibus et cum gubernatione satis pecuniae conligente ut deserta irrigentur et strata autocinetica per Amazonicam silvam pluvialem bituminentur. Brasilia suum nummum, regalem, dollario Civitatum Foederatarum anno 1994 aequiparavit. Nihilominus, post Crisem Nummariam Asiatici Orientis,? Russicam infitiationem anni 1998 et adversorum nummariorum eventuum series eam sequentes, Media Argentaria Brasiliensis suam monetariam rationem temporarie administratae fluctuationis proposito mutavit tempore criseos,? donec definitive regimen cambiale? in liberam fluctuationem anno 1999 mutavit.
Brasilia Aerarii Monetarii Internationalis auxiliarem fascem medio anno 2002 30.4 bilionum dollariorum, ingentis quantitatis illo tempore, accepit. Aerarii Monetarii Internationalis pecunia credita praemature Media Argentaria Brasiliensi anno 2005 soluta est (terminus solutionis anno 2006 destinatus erat). Mediae Argentariae Brasiliensis rationum una praesens tractatio excurrentium speculativorum brevis termini capitum affluentiarum in nationem paucis mensibus abhinc est quod partim recentem dollarii Statunitensis casum explanare contra regalem in periodo potest. Nihilominus, collocatio pecuniaria externa directa (CPED), longo termino conexa et minus speculativa collocatio in productione, 193,8 biliones anno 2007 esse aestimatur. Inflationis inspectio et dominium in praesenti praecipuum munus Mediae Argentariae Brasiliensi in conlocandis brevis termini faenoribus aguntur ut monetariae rationis mensura. Anno 2007, aequilibrium commerciale 43.6 bilionum dollariorum redundantia fuit. Exportationes: 159.2 bilionum dollariorum. Principales mercatus: Civitates Foederatae Americae (15.8%), Argentina (9.0%), et Sina (6.7%). Importationes: 115.6 biliones dollariorum. Praecipui praebitores: Civitates Foederatae 15.7%, Sina 10.5%, et Argentina 8.6%.
Componentia
[recensere | fontem recensere]Brasiliae "oeconomicus collocationis gradus" diversus est, agriculturam, industriam et diaconiarum multitudines complexus. Brasilia demum pondus suum in prospera oeconomia et fortiore mundano dominatu ponit. Recens oeconomica vis propter partim mundanum materiarum primitivarum pretiorum florem cum incremento de bubula ad soiam fuit. Prospectus magna petrolei et gasii repertione iuvatus est. Mundana in agricultura et opibus naturalibus potentia, Brasilia maximam prosperitatis diruptionem quae tribus in decenniis testata est incohavit. Demonstratae minerales opes extensae sunt. Magna ferri, mangani suppletoria ponderis industrialium materiarum primitivarum fontes et exportationum reditus sunt. Niccoli, stanni, chromiti, bauxiti, beryllii, cupri, plumbi, wolframii, zinci, auri, et aliorum mineralium deposita usurpantur.
Agricultura et contigui campi ut silvicultura, indusria lignea, et piscatus rationem 5.1% productus domestici grossi anno 2007 reddiderunt. Executio quae agrindustriam loco distinctionis in Brasiliense libra commerciali ponit, contemptis repagulis commercialibus et subsidiariis rationibus quae evolutae nationes adoptaverunt. Brasilia positiva agriculturali libra commerciali 40 dollariorum anno 2007 fruita est. Natio maxima in mundo productrix calami dulcis, coffei, tropicorum fructorum, densatae congelatae potionis malosinensis est et maximum commerciale bovinum agmen in mundo habet. Brasilia secunda maximi ponderis productrix soiae, maizi, gossypii, cacaonis, tabaci et silvestrium productorum est. Industria ut autocinetica, chalybis, petrochemica, computatoria, aeronavalis aut bonorum durorum inter alias, rationem 30.8% productus domestici grossi reddidit. Industria geographice multo densatur, cum praecipuis concentrationibus[3] in Paulistano, Fluminense, Curitibae, Campinarum, Portus Alcris, Pulchri Horizontis, Soteropolitano, Recifarum, et Fortalaetiae territoriis urbanis. Technologice provectae industriae quoque multo his in locis densantur.
Periegesis
[recensere | fontem recensere].
Secundum Consociationem Mundanam Periegeticam, Brasilia 5 026 miliones salutatorum anno 2007 habuit, principalis destinatus in America Meridionali. Anno 2005, Urbs Fluminensis, Aestuarium Iguazuvense, Urbs Paulistana, Florianopolis et Soteropolis a periegetis visitatissimae urbes otiosis excursionibus fuerunt. Anno 2006, Fluminensis et Fortalexiensis urbes populo gratissimi destinatus nationalibus salutatoribus fuerunt. Plerique internationales salutatores anno 2007 ex Argentina (18.3%), Civitates Foederatae Americae (13.9%) et Lusitania (5.6%) venerunt.
Brasilia amplam optionum varietatem tam nationalibus quam internationalibus periegetis offert, cum cuius naturales areae eius populo gratissimum periegeticum productum sunt, periegeseos oecologicae combinatio cum otio et delectatione, praecipue solis litorisque, itinerum adventurosorum, non minus quam historica et culturalis periegesis. Inter popularissimos destinatus sunt Pantanal, tropicus hygrobiotopos in Regione Medioccidentali; silva Amazonica in Regione Septemtrionali; culturalis historicaque periegesis in civitatibus Fodinarum Generalium et Bahiae; litora et moles arenosae in Regione Boreorientali; litora in civitatibus Fluminis Ianuarii et Sanctae Catharinae; temperati montes in Regione Meridionali; et negotiorum itinera urbem Paulistanam.
Energia
[recensere | fontem recensere]Brasilia decima maxima energiae consumptrix et tertia Occidentali in Hemisphaerio est, post Civitates Foederatas et Canadam. Cuius energia e renovabilibus fontibus, praesertim ex hydroelectricitate et aethanole et ex irrenovabilibus fontibus, praesertim ex oleo et gasio naturali venit. Per ultima tria decennia Brasilia laboravit ut viabilis optio benzino creetur. Cum suo in calamo dulci fundato liquore propulsorio, civitas hoc tempore libertas energetice fieri potest. Brasiliense aethanolico programma, annis 1970/1979 respondens ad oleici mercatus incertitudines ortum, intermittenter bene successit. Ceterum, multi Brasilienses "flexibilis liquoris" autocineta gubernant quae cum seu aethanole seu benzino operantur et consumptorem eum cum optione villima, crebro aethanole, implere sinunt. Nationes cum magnis liquoris propulsorii exigentiis ut India et Sina Brasiliensem progressum attente sequuntur. Civitates Foederatae Americae parvis gradibus in aethanolis usum eunt, sed suus processus, fretus maizo, longior cariorque est. Insuper, nationes ut Iaponia aut Suecia aethanol e Brasilia important quod ad complenda sua oecologica munera sub Protocollo Kyotensi iuvet.
Brasilia secunda in America Merdionali olei rudis suppletoria habet et in mundo rapidissime crescentium olei productorum unus est. Natio in mundo principalium hydroelectricitatis productorum unus est. Totae instructae in electricitatis generatione capacitatis 90 000 megavattiorum, hydroelectricitas rationem 66 000 megavattiorum (74%) reddit. Energia atomica rationem circa 4% Brasiliensis electricitatis reddit. Brasilia olei civitas praepollens fietur, cum ingentibus olei detectionibus recentibus temporibus.
Scientia et technologia
[recensere | fontem recensere]Brasiliensis scientia reapse primis saeculi noni decenniis incepit, Familia Regali Lusitana, a Ioanne VI ducta, Urbem Fluminensem perventa, ex ab Neapolionici exercitus invasione Lusitaniae anni 1807 effugiente. Usque ad tunc, Brasilia Lusitana colonia sine universitatibus et cum culturalium scientificarumque societatum inopia erat, totum dissimiliter antiquarum Americanarum Imperii Hispanici coloniarum quod, quamquam multos analphabetos cives ut Brasilia aut Lusitania habebat, nihilominus numerum universitatum usque a saeculo decimosexto habebat.
Technologica investigatio in Brasilia valde publicis in universitatibus et investigationis institutis geritur. Nihilominus, plus quam 73% pecuniae basicae investigationi a gubernationalibus fontibus adhuc surgitur. Brasiliensium notissimorum technologicorum sedum aliquae Institutum Osvaldi Cruz, Institutum Butantanense, Commandum Generale Technologiae Aerosideralis, Societas Brasiliensis Investigationis Agripecuariae et Institutum Nationale Investigationis Sideralis (Lusice: Instituto Oswaldo Cruz, Instituto Butantan, Comando-Geral de Tecnologia Aerospacial, Empresa Brasileira de Pesquisa Agropecuária et Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais) sunt. Brasilia optimum provectum siderale programma in America Latina habet cum significativis capacitatibus vehiculorum iaciendorum, emissionum collocandarum et satellitum fabricandarum. Die 14 Octobris anni 1997, Agentura Sideralis Brasiliensis (Lusitane: Agência Espacial Brasileira) foedus cum NASA obsiganavit ad partes Internationali Siderali Stationi suppeditandas. Uranium in Ergasterio Liquoris Propulsorii Nuclearis Resendensi ditatur ut oleum nationalibus energeticis exigentiis suppeditetur. Coeptae adumbrationes ad conficiendam nationalem primam navem submarinam nuclearem sunt. Brasilia trium Latinoamericanarum nationum cum Synchrotronico Laboratorio, investigationis sedes de physica, chemia, scientia materiarum, scientiis vitae una.
Transvectio
[recensere | fontem recensere]Circa 2 498 aeroportuum in Brasilia sunt, inclusis appulsus campis. Natio secundum maximum aeroportuum numerum in mundo habet, post solum Civitates Foederatas. Aeroportus Internationalis Paulistanus-Guarulliensis, in urbe Paulistana vicinitate situs, maximus occupatissimusque aeroportus nationis est, plerosque populares commercialesque transitus nationis tractans et urbem Paulistanam cum propemodum praecipuissimis urbibus mundi conectens. Brasilia 34 aeroportus internationales et 2464 aeroportus regionales habet.
Viae principales oneris et insessorum transitus latores in Brasilia sunt. Praeses Vasingtonius Ludovicus (1926–1930) "gubernare vias aperire esse" dicere solebat. Brasilienses gubernationes vias ferriviis et aquaticis viis semper priorizavit. Praeses Iuscelinus Kubitschek (1956–1960), qui Brasiliopolin concepit et construxit, alius viarum incitator erat. Iuscelinus Kubitschek magnarum societatum autocinetorum fabricatoriarum inaugurationi responsalis fuit (Volkswagen, Ford Motor Company, et General Motors in Brasiliam advenerunt Iuscelino Kubitschek gubernante), et una rerum quibus ad eas attrahendas usi sunt, profecto, viarum constructioni favere fuit. Hodie, praeter eas, natio Audi, BMW, Chrysler, Citroën, Fiat, Hyundai, Mercedes-Benz, Mitsubishi motors, Nissan, Peugeot, Renault et Toyota quoque habet. Brasilia septimam maximam industriam auticineticam habet. 37 principales portus in Brasilia sunt quorum maximus in Hagiopole (Lusice: Santos) est.
Demographia
[recensere | fontem recensere]Brasilienses incolae a multis phyleticis ethnicisque circulis oriuntur. Ultimus Instituti Brasiliensis Geographiae et Statisticae (Lusice: Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística) census revelavit haec data; 47% incolarum, circiter 93 miliones, Caucasii; 42.6%, circiter 79 miliones, Mulati et Mixticius (Lusice: Pardo ravum significans); 6.9%, circiter 13 miliones, Nigritae; 0.5%, circiter milionem, Asiani; et 0.3%, circiter 519 000, Amerindi autoidentificantur. Plerique Brasilienses suas origines usque ad Anerindicos autochtones, Lusitanos colonos aut Africos servos, solos aut in combinatione cum alio aut aliis ethnicis aut phyleticis circulis vestigare possunt. Ab adventu Lusitanorum saeculo XVI ineunte, haec mixtura phyletica inter tres circulos Brasiliensis populi evolutionis pars fuit. In circiter tria Lusicae colonizationis saecula, Brasilia amplius 700 000 Lusos colonos et quattuor miliones Africorum sevorum accepit.
Saeculo undevicensimo ineunte, Brasilia ad immigrationem fenestram patefecit; 60 nationalitatum homines in Brasiliam immigraverunt. Circa quinque miliones Europaeorum et Asiaticorum immigrantium inter 1870 et 1953 advenerunt, praesertim ex Italia, Lusitania, Hispania et Germania. Saeculo vicensimo ineunte, Iaponienses et Mediorientales quoque advenerunt. Immigrantes et suos prognatos magnam percussionem in ethnica Brsiliensis populi compositione habuerunt et multae diasporae in natione adsunt.
Brasilia maximam Italicae origines populationem? extra Italiam, cum circiter 25 milionibus Italobrasiliensium, maximam Iaponicam populationem? extra Iaponiam, cum 1,6 milionibus Iaponiensium Brasiliensium, maximam Arabicam populationem extra Orientem Medium, cum 10 miliones Arabobrasiliensium habet. Ut etiam secundam maximam Theodiscam populationem? extra Germaniam, cum 12 miliones Theodiscobrasiliensium, secundam maximam Hispanicam populationem? extra Hispaniam, cum 15 miliones Hispanobrasiliensium, secundam maximam Polonicam populationem? extra Poloniam, cum 1,8 milionibus Polonorum Brasiliensium habet. Nihilominus, maximus et antiquissimus Europaeus ethnicus circulus in Brasilia Lusobrasilienses sunt et plerique Brasilienses suam originem vestigare usque ad ethnicum Lusum aut Lusum phylen mixtum possunt. Brasiliensis character mixtura phyletica est. Genetice, plerique Brasilienses aliquem Europaeorum, Africorum et Amerindicorum proavorum gradum habent. Tota populatio unus "Brasiliensis" ethnicus circulus, cum valde variatis phyleticis generibus et abscendentibus, considerari potest sed sine claris ethnicis subdivisionibus.
Circa 81,3% Brasiliensium aream urbanam incolunt. Urbana territoria Urbs Paulistana, Urbs Fluminensis, et Urbs Pulchri Horizontis respective cum 19.7, 11.4, et 5.4 miliones incolarum sunt. Anno 2007, quattuordecim urbes amplius milionem habitantium et sex urbes mundanae (Urbs Paulistana, Urbs Fluminensis, Soteropolis, Brasiliapolis, Urbs Fortalexiensis et Urbs Pulchri Horizontis) circa duos miliones habebant. Fere omnia capita maximae sui correspondentis civitatis urbes, exceptis Urbe Capisabarum, Spiritus Sancti capite, et Florianopole, Sanctae Catharinae capite. Etiam alia haud capitalia territoria urbana in civitatibus Sancti Pauli (Campinae, Hagiopolis, et Valles Paraibae), Fodinarum Generalium (Valles Chalybis), Fluvii Magni Meridionalis (Valles Sinorum) et Sanctae Catharinae (Valles Itaiaiensis) sunt.
Educatio sanitasque
[recensere | fontem recensere]Constitutio Foederalis et anni 1996 Lex Generalis Educationis in Brasilia quomodo Gubernatio Foederalis, Civitates, Pagus Federalis et Communia sua respectiva educativa systemata gerere et instruere debant statuit. Singula haec publica educativa systemata responsalia de propriis singulis sustentionibus sunt, quae aerarium quoque et pecuniariarum opium mechanemata et fontes gerunt. Nova Constitutio 25% civitativorum communialiumque vectigalium et 18% foedralium vectigalium educationi reservat.
Scholae privatae programmata publicum scholare systema complere in promptu sunt. Anno 2003, alphabetizationis index 88% incolarum et iuvenum alphabetizatorum index (15-19 annos) 93,2% erat. Analphanetismus in Boreoriente maior est, circiter 27%, cum maiore ruralium pauperum proportione. Quamquam eodem anno, Brasiliensis educatio demissos efficientiae gradus quindecim annos natis studentibus habuit, praesertim in publico scholari rete. Educatio Superior cum praegraduatis aut sequentialibus cursibus incepit, qui dissimiles speciales electiones ut academicas aut vocationales vias offerunt. Secundum electionem, studentes suum educativum ambitum cum postgraduatis cursibus stricto aut lato sensu emendare possunt.
Publicum sanitarium systema ab omnibus gubernationis gradibus geritur et suppeditatur, dum sanitas privata complementarium munus efficit. Varia in Brasiliensi sanitario? systemate problemata sunt. Anno 2006, mortalitas infantilis, mortalitas puerilis, mortalitas materna, mortalitas propter haud transmissibiles morbos et mortalitas externis causis effecta: transvectionem, violentiam et suicidium, fuere.
Lingua
[recensere | fontem recensere]Lingua Lusitana est publica Brasiliensis lingua. Fere omnes Brasilienses Lusitane loquuntur, et propemodum una lingua qua diaria, radiophonia, et televisio, omnibus negotialibus aut administrativis scopis, utuntur, excepta lingua Brasilica (lingua Lusitana: Nheengatu), indigena Americae Australis lingua, quae "coofficialem"? statum iuxta Lusitanam in commune Sancti Gabrielis Cataractae (Lusitane: São Gabriel da Cachoeira) consecuta est. Insuper, Brasilia una Lusophonica civitas in Americis, linguam pro ponderis parte Brasiliensis "nationalis identitatis" habens cum cultura populi dissimili suarum Hispanophonicarum vicinarum.
Lingua Lusitana Brasilica suam propriam evolutionem, Amerindicis et Africis linguis affecta habuit. Propterea, lingua aliquantum dissimilis eius qua Lusitania et aliae Lusophonicae civitates loquuntur est. Ex anno 2008, Lusitania suam propriam linguam ad accommodandas linguisticas Lusitanae Brasilicae evolutiones emendare considerat ex quo duae linguae discesserunt.
Minoritariis linguis per vastum civitatis territorium loquuntur. Quarum aliquibus indigenae populi loquuntur: centum octoginta Amerindicis linguis in remotis locis loquuntur. Aliquibus immigrantes et sui prognati loquuntur. Ponderis communitates sunt Theodisce (praesertim Hunnice, Theodiscae Superioris parte) et Italiane (praesertim Talianice, Veneticae originis) loquentes in meridiana civitate, ambae linguae valde lingua Lusitana affectae sunt.
Cultura
[recensere | fontem recensere]Magna elementorum varietas societatem cum considerabili ethnica multiplicitate creat. Brasiliensis cultura historice Europaeis, Africis, et Amerindicis culturis traditionibusque affecta est. Principale primum pondus a Lusitana cultura propter fortes coloniales laqueos cum Imperio Lusitano derivatur. Inter alias hereditates, Lusi linguam Lusitanam, Ecclesiam Catholicam Romanam, et colonialia architecturialia genera introduxerunt. Alii Brasiliensis culturae aspectus Italorum, Theodiscorum, et aliorum Europaeorum immigrantium contributiones sunt qui in magno numero advenerunt et quorum pondera appropinquate Meridie et Austroriente Brasiliae sensa sunt. Amerindici populi Brasiliae linguam et coquinam affecerunt; et Afri, in Brasiliam servi allati, linguam, coquinam, musicam, saltationem, et religionem affecerunt.
Litterae in Brasilia a saeculo sexto decimo, a scriptis primorum Lusorum exploratorum in Brasilia originem trahit, ut Petrus Vaz de Caminha, navigatoris Petri Álvares Cabral classis scriptor. Coquina multo secundum regionem variat quod nationalem autochthonum et immigrantium mixtionem reddit. Quod nationale culinarium genus regionalium dissimilitudinum servatione signatum creavit. Brasiliensis culturalis traditio ad musicalium generum tendit sambam, bossam novam, forrovum, fervum, pagode (Lusitane: samba, bossa nova, forró, fervo et pagode) et multa alia comprehendentium. Brasilia etiam ad musicam classicam contulit, quae in multorum compositorum opera videri potest. In artibus oculorum, ponderis hodiernae artifices Anita Malfatti et Tarsila do Amaral ambae principales antesignanae? in arte Brasiliensi fuerunt. Cinematographia iamdiu adest, cuius origo ad medii ortum exeuntis saeculi undevicensimi trahitur, et novum inter civitates acclamationis gradum recentibus annis consecuta est.
Carnelevarii festivalia (Lusitane: Carnaval), cum spectacularibus viariis processionibus et vibrante musica, una potentissimarum Brasiliae imaginum facta sunt, quorum annualia sollemnia quadraginta dies ante Pascham capiunt et initium Quadragesimae signant. Carnelevarium per totam Brasiliam cum dissimilibus regionalibus moribus celebratur, sed spectacularrimae? celebrationes extra Urbem Fluminensem in Soteropole, in Urbe Recifensi et Olindae aguntur, quamquam eventuum naturá variat. Alia regionalia festivalia Boibumba et Festa Iunina (Lusitane: Boi Bumbá et Festa Junina) sunt.
Religio
[recensere | fontem recensere]Religio in Brasilia diversissima est: constitutio religionis libertati providet, et gubernatio generaliter hoc ius in praxe veretur. Ecclesia Catholica Romana dominans est, unde Brasilia est maxima mundi civitas Catholica. Formale? vinculum inter civitatem et Catholicismum Romanum exeunte saeculo undevicensimo sectum? est; nihilominus, Ecclesia Catholica Romana pondus de civitatis rebus adhuc exercet. Protestantes numerice? augent.? Usque ad annum 1970, plerique Brasilienses Protestantes traditionalium ecclesiarum sodales erant, praesertim Lutherani, Presbyteriani, et Baptistae. Ex isto anno, Pentecostalium et Neopentecostalium sodalium numeri significative? auxerunt.? Traditionalia Africa credibilia, a servis adlata, cum Catholicismo ad creandas Afrobrasilienses religiones temperantur ut Macumbam, Candomble, et Umbandam. Amerindi amplam autochthonicarum religionum secundum circulum mutantium varietatem colunt. Religio Islamica in Brasilia initio ab Africis servis culta est. In praesenti, Musulmani incolae in Brasilia a plerisque Arabibus advenis constituuntur. Circiter quinquaginta quinque meschitae et religiosae domus Islamicae. Recentissima? mos ad religionem Islamicam conversionum incrementum inter haud Arabes incolas fuit.
Secundum Demographicum censum anni 2020, 51 centesimae incolarum Catholicum Romanum; 30 centesimae Protestans; 2 centesimae aliarum Christianarum denominationum est; 3 centesimae Kardecisticum spiritismum; 2 centesimae Africas traditionales religiones; 11 centesimae se agnosticum, atheum, aut sine religione considerat?; et 1 centesimae aliarum religionum ut Buddhismi, Iudaismi, Islamismi, Amerindicarum traditionum sodale est, et aliqui dissimilium religionum mixturam colunt.[4]
Ludi athletici
[recensere | fontem recensere]Pediludium (Lusice futebol) popularissimus ludus athleticus in Brasilia est. Turma Pediludica Nationalis Brasiliensis sive Selectio Brasiliensis (Lusice Seleção) victrix in Certamine Mundano Pedilusorio fuit, culmen mundanum quinquies annis 1958, 1962, 1970, 1994, et 2002. Canistripila, follis volaticus, certamina autocinetica et artes Martiales quoque frequens auditorium attrahunt. Quamquam assidue non coluntur ut antehac nominati ludi athletici, tenniludium, manufollium, natatio, et gymnastice augentem enthusiastarum numerum ultimis decenniis invenerunt. Aliquae ludi athleticae variationes in Brasilia ortae sunt. Pediludium harenae, pediludium aulare, et pediludium volaticum (Lusitane futebol de areia, futebol de salão et futevôlei respective) in natione ut pediludicas variationes emerserunt. In artibus Martialibus Brasilienses capoeiram, omnivaleum et ziuziutum Brasiliense (Lusitane capoeira, vale tudo et jiu-jitsu brasileiro proprie) evolverunt. In certaminibus autocineticis, Brasilienses autocinetistae mundanum Formulae Unius campionatum octiens abstulerunt; Emerson Fittipaldi annis 1972 et 1974; Nelson Piquet annis 1981, 1983 et 1987; et Ayrton Senna annis 1988, 1990, 1991.
Brasilia ponderis ludi athleticorum eventuum ordinationem suscepit: civitas Certamen Mundanum Pedilusorium 1950 ordinavit, hospitio accepit, et electa est Certamen Mundanum Pedilusorium 2014 hospitio accipiat. Circuitus in Urbe Paulistana situs, Autodromon Iosephi Caroli Pace (Lusitane Autódromo José Carlos Pace), annuale Magnum Praemium Brasiliense hospito accipit. Urbs Paulistana Quartos Ludos Panamericanos anno 1963 ordinavit et Urbs Fluminensis Decimos Quintos Ludos Panamericanos hospitio anno 2007 accepit. Brasilia etiam quater hospitio Olympicos Ludos Aestivos cum Olympica Urbis Fluminensis petitione Ludis anni 2016 accipere conatur.
Brasilienses clari
[recensere | fontem recensere]- Antonius Carolus Gomes, musicus, compositor dramatum melicorum
- Antonius Carolus Jobim, musicus
- Carolus Drummond de Andrade, poeta
- Pele, pedilusor, rex pediludii, athleta saeculi vicensimi
- Elisabeth Principissa
- Emídio Brasileiro, scriptor
- Emmanuel Theodorus Fonseca, militaris vir, proclamator rei publicae Brasiliensis, primus praeses Brasiliensis
- Ferdinanda Montenegro, actrix
- Hector Villa-Lobos, musicus
- Ioachim Maria Machado de Assis, scriptor
- Ioannes Guimaraens Rosa, scriptor
- Ludovicus Aurelianae Brigantiae
- Maria Leopoldina, Imperatrix, archiducissa Austriae, e familia Habsburgensi
- Marius Quintana, poeta
- Paulus Autran, actor
- Paulus Coelho, scriptor
- Petrus I, imperator
- Petrus II, imperator
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3
- ↑ 2.0 2.1 Confer binomen "Apostolepis cerradoensis".
- ↑ Ernestus Gotthold Struve D., Paradoxum chymicum sine igne, Ienae, 1715, apud Ernestum Claudium Bailliar, p. 55. [1] Libri Googles (Latine)
- ↑ - 50% dos brasileiros são católicos, 31%, evangélicos e 10% não têm religião, diz Datafolha. 2020 Retrieved February 7, 2022.
Nexus interni
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]Vicimedia Communia plura habent quae ad Brasiliam spectant. |
- Governo do Brasil (Lusitane)
- Senado Brasileiro
Regiones |
America Septentrionalis · Media America · Insulae Caribicae · America Australis |
---|---|
Civitates |
Aequatoria · Antiqua et Barbuda · Argentina · Bahamenses insulae · Barbata · Beliza · Bolivia · Brasilia · Canada · Chilia · Civitates Foederatae Americae · Columbia · Costarica · Cuba · Dominica · Dominicana res publica · Granata · Guatimalia · Guiana · Haitia · Honduria · Iamaica · Mexicum · Nicaragua · Panama · Paraquaria · Peruvia · Salvatoria · Sancta Lucia · Sanctus Christophorus et Nevis · Sanctus Vincentius et Granatinae · Surinamia · Trinitas et Tabacum · Uraquaria · Venetiola |
Territoria |
Anguilla · Aruba · Boni Aëris insula · Caimanenses insulae · Curacensis insula · Falklandia · Groenlandia · Guadalupa · Guiana Francica · Martinica · Montserrat · Portus Dives · Saba · Sanctus Bartholomaeus · Sanctus Martinus · Statia · Turcenses et Caicenses insulae · Virginis Insulae Americanae · Virginis Insulae Britannicae |
Aemilius Garrastazu Médici 1969 • Ernestus Geisel 1974 • Ioannes Baptista de Oliveira Figueiredo 1979 • Tancredus Neves 1985 • Iosephus Sarney 1985 • Ferdinandus Collor de Mello 1990 • Itamar Augustus Franco 1992 • Ferdinandus Henricus Cardoso 1995 • Aloysius Ignatius Lula da Silva 2003 • Dilma Rousseff 2011 • Michael Temer 2016 • Iairus Bolsonaro 2019 • Aloysius Ignatius Lula da Silva 2023 Capsae cognatae: Praesides Brasiliae 1889–1969 • Ministri rerum externarum Brasilienses | |
Olaus Setúbal 1985 • Abreu Sodré 1986 • Franciscus Rezek 1990 • Celsus Lafer 1992 • Ferdinandus Henricus Cardoso 1992 • Celsus Amorim 1993 • Aloisius Philippus Lampreia 1995 • Celsus Lafer 2001 • Celsus Amorim 2003 • Antonius Patriota 2011 • Aloisius Albertus Figueiredo 2013 • Maurus Vieira 2015 • Iosephus Serra 2016 • Aloisius Nunes 2017 • Ernestus Araújo 2019 • Carolus França 2021 • Maurus Vieira 2023 Capsae cognatae: Praesides Brasiliae | |