بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ب (تیپ)

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
تیپا ب

ب (بخوینە: بێ) تیپا دویەمئا ئا لفابەیا کوردی یە. ب دەنگەکی کۆنسۆنانتئە کو ناڤێ وێ یێ دەنگناسیگرتەکا دولێڤی یا بلەرزئە .ئە ڤ دەنگ دئا لفابەیا کوردی-لاتینی دە –ئوو د پرانیا زمانێن بئا لفابەیا لاتینی دنڤیسن دە – ب اوایێ ”ب” (گر)ئوو ”ب” (هوور) تێ نڤیسین. دئا لفابەیا دەنگناسی یا ناڤنەتەوەیی دە ژیئە و وەک [ب] تێ نیشانکرن. دئا لفابەیا کوردی-ەرەبی دەئە و وەک ب تێ دیارکرن. بئا لفابەیا کوردی-کریلیئە و وەک Б (گر)ئوو б (هوور) دهات نڤیسین. [1]

گردەکئوو هووردەک

[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
  • تیپا گردەک: ب
  • تیپا هووردەک: ب
مسری
پر
فەنیکی 
بēت
یەونانی
بەتا
ئەتروسجان
ب
رۆمان
ب
رونج
بەۆرج
ئونجال
ب
Iنسولار
ب
بلاجکلەتتەر
ب
ئانتقوا
ب
مۆدەرن رۆمان
ب
ئەگیپتان هەرۆگلیپهج هۆوسە پهۆەنجان بەته گرەەک بەتا ئەتروسجان ب رۆمان ب رونج ب ئونجال ب Iنسولار ب بلاجکلەتتەر ب ئانتقوا ب رۆمان ب & ب
ئەنگلسه جورسڤە بئا ند ب

وەک کو مە گۆت، د کورمانجی دە ب نها ل دەستپێکا گەلەک پەیڤان پەیدا دبە: ”با، بار، باران، بەند، بەر، بەفر/بەرف، بلند، برن، بیۆلۆژی، بزن، (ژ) بۆ، بۆری/بۆرری، بۆش، بوم، بورج، بوخار، بووک، بوون، بووستان…” حن پەیڤ ژ ڤان بئە سلێ خوە بیانی نە. بۆ نموونە، ”بوم، بوخار” ژئە رەبی، ”بۆرری” ژ ترکیئوو ”بیۆلۆژی” ب رێیا فرانسی ژ یوونانی یە. لێ دیسا ژی پرانیا نموونەیێن مە پەیڤێن خوەمالی نە: ”با، بار، باران، بەر، بەرف/بەفر، برن، بزن…” لێ هەکەئە م ل دیرۆکئا نئە تیمۆلۆژیا ڤان پەیڤان بنێرن،ئە مئێ ببینن کو گەلەک ژ وان بئە سلێ خوە نە ب ب بوون. بۆ نموونە، ”باران” ب کورمانجی، سۆرانیئوو فارسی ب ب یە. لێ هەکەئە م ل هن زمانئوو زاراڤایێن دن یێنئی رانی یێن نووئوو ب تایبەتی ژی یێن کەڤن بنێرن،ئە مئێ ببینن کوئە و پەیڤ د وان زمانان دە نە ب ب لێ ب ڤ یان و دەست پێ دکە: - کوردیا باشووری2: واران - هەورامی: واران - زازاکی: ڤاران - پەهلەوی: ڤاران - مازەندەرانی: ڤارش -ئا ڤەستایی: ڤارا- - بەلووچی: گوارش … ب هەمانئا وایی پەیڤا بەرف/بەفر ب گەلەک زمانێنئی رانی ب ڤ یان و دەست پێ دکە: کوردیا باشووری ”وەفر”، پەهلەوی ”وەفر”، سۆگدی ”وەفرە”، مازەندەرانی ”ڤەفر”،ئا ڤەستایی ”ڤەفرە”، زازاکی ”ڤەورە”، هەورامی ”وەورە / وەروە”، سانسکریتی ”گەبهرە”… [1]