Here naverokê

Okyanûsa Atlantîk

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Guhartoya 14:36, 28 kanûna pêşîn 2010 ya ji aliyê Loveless (gotûbêj | beşdarî) (robot guhêrandin: az:Atlantik okean) ve

Şablon:Pênc Okyanûsa Cîhan

Okyanûsa Atlantîk li Okyanûsa Mezin şinda duwem mezintir Okyanûsa Cîhan e. Ewê navberê Ewropa û Efrîka di Emerîka de ye. Bi deryayên dor hevre 106,2 milon km² aqarê xwe heye. Xala tê de herî kûr bi 9.219 m Korta Porto Rîko ye. Ji bo ragihandinê navbera Ewropa û Emerîka de, ew deryaya herî pir li ser tê ragihandin e.

Navê xwe ji Mitolojiya Yewnan de tê. Di Yewnanî de navê xwe Atlantis thalassa ango Derya Atlas bû. Ew nava herî pêş de di Dîroka Herodot de hat dîn.

Sînorên Atlantîk

Atlantîk ê pir li nîvkadîya bakurê cîhanê ye. Sînorên xwe wiha ne; li bakur Cemsera Bakur û Okyanûsa Arktîk, li bakur rojhelat [[Ewropa], li başûr rojhelat Efrîka, li başûr Antartîka, li başûr rojava Emerîkaya Başûr, li bakur rojava Emerîkaya Bakur. Ji bo Atlantîk di bakur de derê başûr wek Atlantîka Başûr û Atlantîka Bakur jî tê par ve kirin.

Deyayên Dor

Deryayên dor Atlantîk gorî mezin bû ne xwe wiha ne:

Deryaya Bakura Ewropayê (1.380.000 km²), Deryaya Bakur (575.000 km²), Deryaya Rojhelat (413.000 km²), Deryaya Navîn (2.596.000 km²), Deryaya Reş ( 424.000 km²), Deryaya Navîn ya Emerîkayê (4.354.000 km²), kendava Hudson (1.230.000 km²), kendava Baffin û Deryaya Labrador.

Li cem wan deryayan bi kenalê çekirî jî radigîhê deryayan. Kenala Suweyşê Deryaya Sor radigîhîne Deryaya Navîn, Kenala PanamaDeryaya Navîn ya Emerîkayê radigîhîne Okyanûsa Mezin.

Girav

Girava herî mezin a cîhan a di Okyanûsa Atlantîk de ye. Ew Gronland e. Hin giravên din ê mezin wek Îslanda, Giravên Brîtanî, Îrlanda û Girava Nû. Koma giravan yên di Atlantîk de jî Kanariya, Azor, Bahama, Antîl, Kap Verde û Giravên Falklandê. Çend giravên biçûkê wek Saint Helena jî hene.

Heta Emerîka hat dozkirin, hin mirovan zen dikir ku di Okyanûsa Atlantîk de parzemîneke bi navê Atlantîs heye.

Şablon:Link FA