reng
Bilêvkirin
biguhêreNavdêr
biguhêreZayenda nêr a binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | reng | reng |
Îzafe | rengê | rengên |
Çemandî | rengî | rengan |
Nîşandera çemandî | wî rengî | wan rengan |
Bangkirin | rengo | rengino |
Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | rengek | rengin |
Îzafe | rengekî | rengine |
Çemandî | rengekî | renginan |
reng nêr
- Kesk û sor û zer û spî û reş û taybetiyên din yên ronahiyê.
- Kişand axir bi bednamî
Ji rengê Se'dî û Camî
Ji şuhret pê hisîn 'amî — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Kişand axir bi bednamî
- Cûn, cure, şikl.
- ...lêbelê evana jî bi zevqeke xweş û bi rengeke luks hatibûn raxistin. — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 35, ISBN 978-605-2246-80-1)
Bi alfabeyên din
biguhêreJê
biguhêre- bireng
- birengî
- (rengdêr) bêreng
- bêrengî
- (navdêr) rengavêtin
- (lêker) reng avêtin
- (rengdêr) rengavêtî
- (lêker) reng dan
- (navdêr) rengdan
- rengdar
- rengdarî
- (rengdêr) rengdayî
- rengdêr
- rengdêrî
- renge-reng
- renge-rengî
- (lêker) reng girtin
- (navdêr) renggirtin
- (navdêr) rengjêçûn
- (rengdêr) rengjêçûyî
- (lêker) reng kirin
- (navdêr) rengkirin
- (rengdêr) rengkirî
- rengên avî
- rengên tarî
- rengên vebî
- rengîn
- rengînî
Binêre herwiha
biguhêreRengên kurdî
Bide ber
biguhêreEtîmolojî
biguhêre- proto-hindûewropî: *(s)reg- ("reng dan")
- proto-îranî: *ra(n)j- ("reng dan")
- sanskrîtî: raj- ("reng dan") ...
- Çavkanî:
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 314
- MacKenzie, David Neil, The dialect of Awroman (Hawraman-i Luhon) Grammatical sketch, texts, and vocabulary, Kommissionaer: Munksgaard (København), 1966, r. 120
- Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959, r. 854
Bi zaravayên din
biguhêreWerger
biguhêre- Abxazî: аԥштәы (āpšṭwə)
- Afrîkansî: kleur → af
- Albanî: ngjyrë → sq m, larë → sq m
- Almanî: Farbe → de m
- Altayiya başûrî: ӧҥ (öŋ)
- Amharî: ቀለም (ḳäläm)
- Aragonî: color m
- Arçî: ранг
- Aromanî: boie m, rengã m
- Asamî: ৰং (roṅ), বৰণ (boron)
- Astûrî: color → ast m
- Aymarayî: sami → ay
- Azerî: rəng → az
- Baskî: kolore
- Başkîrî: төҫ (töθ)
- Belarusî: ко́лер → be n (kóljer), фа́рба m (fárba), хва́рба m (xvárba), ба́рва m (bárva)
- Bengalî: রঙ → bn (rôṅ), রং → bn (rôṅ), বর্ণ → bn (bôrn)
- Binukid: babelek
- Bîslamayî: kala
- Bojpûrî: रंग (raṅg)
- Bretonî: liv → br n
- Bulgarî: цвят → bg n (cvjat)
- Burmayî: အရောင် → my (a.raung)
- Buryatî: үнгэ (ünge)
- Çeçenî: бос (bos)
- Çekî: barva → cs m
- Çerokî: ᏗᎧᏃᏗ (dikanodi)
- Çîkasawî: kala'
- Çînî:
- Çukçî: пэран (pėran)
- Çuvaşî: тӗс (tĕs)
- Dalmatî: colaur n
- Danmarkî: farve → da g
- Daurî: jusu
- Dusuniya navendî: warana
- Endonezyayî: warna → id
- Erebî: لَوْن → ar n (lawn)
- Ermenî: գույն → hy (guyn)
- Esperantoyî: koloro
- Estonî: värvus → et, värv → et
- Extremaduranî: colol
- Farisiya navîn: 𐭫𐭭𐭢 (rang)
- Farisî: رنگ → fa (rang), گون → fa (gun)
- Ferî: litur n
- Fînî: väri → fi
- Fransî: couleur → fr m
- Friyolî: colôr n
- Frîsiya saterlandî: Faawe
- Frîsî: kleur → fy
- Gaelîka skotî: dath n
- Galîsî: cor → gl m, color → gl m
- Gurcî: ფერი → ka (peri)
- Guwaranî: sa'y
- Haîtî: koulè
- Hawayî: waihoʻoluʻu
- Hindî: रंग → hi n (raṅg)
- Holendî: kleur → nl m
- Hunsrikî: Forreb m
- Îbranî: צֶבַע → he n (tséva)
- Îdoyî: koloro → io
- Îngilîziya kevn: blēo nt, hīew nt
- Îngilîzî: color → en, colour → en
- Îngriyî: karva
- Îngûşî: бос (bos)
- Îrlendî: dath → ga n
- Îtalî: colore → it n
- Îzlendî: litur → is n
- Japonî: 色 → ja (いろ, iro), 色彩 → ja (しきさい, shikisai)
- Jarayî: mâo
- Javayiya kevn: warṇṇa
- Javayî: werna → jv, warni, rupa → jv
- Kalalîsûtî: qalipaat → kl
- Kalmîkî: өңг (öñg)
- Kannadayî: ಬಣ್ಣ → kn (baṇṇa)
- Kapampanganî: kule, diua
- Karaçay-balkarî: бет, бояу
- Kaşûbî: farwa
- Katalanî: color → ca n an m
- Keçwayî: llimphi
- Kirgizî: түс → ky (tüs) ,өң → ky (öñ)
- Kîkongoyî: langi
- Kîngalî: වර්ණ → si (warṇa)
- Konkanî: बण्ण (baṇṇa)
- Koreyî: 색깔 → ko (saekkkal), 색 → ko (saek)
- Kornî: liw
- Kreyoliya morîtanî: kouler
- Kumikî: тюс (tüs) ,ренк (renk), бояв (boyaw)
- Ladînî: corú n, curú n, culour n, culëur n, color n, culòur n
- Latgalî: nūdora m, kruosa m, spolva m
- Latînî: color → la n
- Latviyayî: krāsa → lv m
- Lawsî: ສີ → lo (sī)
- Lezgînî: ранг (rang)
- Lingalayî: lángi m
- Lîgûrî: cô
- Luksembûrgî: Faarf → lb m, Fuarf m
- Maguindanaoyî: warna
- Makedonî: бо́ја m (bója)
- Malagasî: volo → mg, loko → mg
- Malayalamî: വര്ണ്ണരാജി (varṇṇarāji)
- Malezî: warna → ms, rona → ms
- Maltayî: kulur n, lewn n
- Mançûyî: ᠪᠣᠴᠣ (boco)
- Manksî: daah n
- Maorî: tae, kara
- Maranaoyî: warna
- Maratî: रंग (raṅga)
- Mecarî: szín → hu
- Misrî:
(jwn) - Mongolî:
- Nanayî: бойко
- Napolîtanî: culore n
- Navajoyî: nidaashchʼąąʼígíí
- Nepalî: रङ्ग (raṅga)
- Nîvxî: вал (val)
- Nogayî: туьс (tüs)
- Normandî: couleu n, couleur n, couoleu n
- Norsiya kevn: litr n
- Norwecî:
- Oksîtaniya kevn: color n
- Oksîtanî: color → oc m
- Oriyayî: ରଙ୍ଗ → or (rôṅgô)
- Oromoyî: halluu
- Osmanî: رنگ (reng), بویا (boya), لون (levn), فام (fâm), الوان pj (elvân)
- Oygurî: رەڭ (reng)
- Ozbekî: rang → uz, tus → uz
- Paîwanî: quljaw
- Peştûyî: رنګ n (rang)
- Polabî: farb’ă m
- Polonî: kolor → pl m inan, barwa → pl m
- Portugalî: cor → pt m
- Prusiya kevn: bārwi
- Puncabiya rojavayî: رنگ → pnb n (raṅg) / ਰੰਗ n (raṅg)
- Qazaxî: түс → kk (tüs), реңк (reñk), рең (reñ)
- Qiptî: ⲁⲟⲩⲁⲛ n (aouan), ⲁⲃⲁⲛ (ɑwɑn), ⲁⲩⲁⲛ n (auan)
- Romancî: colur n, calur n, calour n, culur n
- Romanyayî: culoare → ro m
- Rusî: цвет → ru n (cvet), ко́лер → ru n (kóler)
- Samiya skoltî: eu´nn
- Sanskrîtî: रङ्ग → sa n (raṅga)
- Santalî: ᱵᱳᱨᱳᱱ (boron)
- Sardînî: cabori n, caori n, colore n, colori n
- Sebwanoyî: kolor
- Sicîlî: culuri → scn n
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠞꠋ (roṅ)
- Slaviya kevn: шаръ (šarŭ)
- Slovakî: farba → sk m
- Slovenî: barva → sl m
- Somalî: midab → so
- Sorbî:
- Spanî: color → es n
- Swahîlî: michezo → sw, rangi → sw
- Swazî: bâla
- Swêdî: färg → sv g
- Şorî: ӧң (öň)
- Tabasaranî: ранг (rang)
- Tacikî: ранг → tg (rang)
- Tagalogî: kulay → tl
- Tamîlî: நிறம் → ta (niṟam), வண்ணம் → ta (vaṇṇam)
- Tayî: สี → th (sǐi)
- Telûgûyî: రంగు → te (raṅgu), వర్ణము → te (varṇamu)
- Teteriya krîmî: renk, tüs
- Teterî: төс → tt (tös)
- Tirkî: renk → tr, ıl, tüs
- Tirkmenî: reňk
- Tîbetî: ཚོས་གཞི (tshos gzhi), ཚོན་མདོག (tshon mdog), ཁ་དོག (kha dog)
- Tokpisinî: kala
- Tuvanî: өң (öñ)
- Urdûyî: رنگ n (rãṅg)
- Ûkraynî: ко́лір → uk n (kólir), фа́рба m (fárba), ба́рва → uk m (bárva)
- Venîsî: cołor n, color n
- Viyetnamî: màu → vi, màu sắc → vi
- Volapûkî: köl → vo
- Weylsî: lliw → cy m
- Wîlamowî: förf m
- Xakasî: ӧң (ӧñ)
- Ximêrî: ពណ៌ → km
- Yagnobî: ранг
- Yakanî: ulanna'
- Yakutî: өҥ (öŋ)
- Yidîşî: קאָליר (kolir), פֿאַרב → yi (farb)
- Yûnanî: χρώμα → el nt (chróma)
- Zhuangî: saek
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Daçek
biguhêrereng
- belkî, dibe ku, ihtimal e ku
- Û berra kulekek heye jî heye, axleb dû jê diçe, nexwe reng e yek li wir dijî. — (Robert Louis Stevenson, (wergêr Ciwanmerd Kulek), Meseleya Seyr a Dr. Jekyll û Mr. Hyde, Avesta, 2020, r. 15, ISBN 978-605-2246-80-1)
- Prof. Dr. Miktad Kadioglu, diyar kir ku sala 1998’an, di nava 1400 salên derbasbûyî de germtirîn sal bû, lê reng e ku dê sala 2007’an germtir be. — (Netkurd.com, 2/2007)
- Nik me me'lûm e esîr î bêkes î 'aşiq li min
Bê umîd î xeyrê min zanim ji insan û ji cin
Reng e min weslek bida te bêdilê hesret-mezin
Lê reqîb guhdarê ser me şubhê şeytanê recîm — (Dîwana Rûhî, Şêx 'Evdirehmanê Axtepî)
Herwiha
biguhêreEtîmolojî
biguhêreJi reng ya navdêr, li jor binêrin.
Werger
biguhêre- Almanî: ?vermutlich → de, ?Es stellte sich heraus
- Erebî: من المحتمل
- Farisî: شاید → fa
- Îngilîzî: maybe → en, it is possible
Navdêr
biguhêrereng