ئاریستۆتەلێس

fîlozofê yewnanî

ئاریستۆتەلێس (ب یەونانیا کەڤن: Ἀριστοτέλης، لات. ئارستۆتéلēس) (ژدب. 384 ب.ز.، م. 322 ب.ز.) فیلۆزۆفێ یەونانستانا کەڤن بوو.ئاریستۆتەلێس ب پلاتۆن رە فلۆسۆفێ هەری مەزنئوو گرینگئێ جیهانا رۆژاڤا تێ قەبوولکرن. ل سەر فیزیک، هەلبەست، مەنتق، پۆلیتیکائوو بیۆلۆژیێ گەلەک بەرهەمێن وی هەنە.

ئاریستۆتەلەس
پەیکەرێئا ریستۆتەلەس کو ل موزەیا لۆوڤرە یا پاریسێ
ناڤێ راستی
Ἀριστοτέλης
ژدایکبوون384 ب.ز.
مرن322 ب.ز.
یەونانستان
ئەسلیەونانی
پیشەمەتافیزیک، فیزیک، فەلسەفە پۆلیتیکا، هەلبەست
باندۆربارپلاتۆن، دەمۆکریتۆس تەۆفراستۆس، تهۆماسئا قوناس، حەگەل، بیروونی، ئیبن سینا، فارابی، کندی، ئیبن روشد، ئیبن حەیسەم
بگوهێرەبەلگە

بەری زاینێ 384ان دە ل ستاگەرایێ ژ دایک بوو. ناڤێ باڤێ وی نکۆماجهۆسئە . باڤێ وی بژیژکێ کەیێ ماکەدۆنیایێ ئامینتاس II بوو. د 17 سالیا خوە دە کەتئا کادەمیا پلاتۆنئا ل ئاتینایێ. حەتانی پلاتۆن مر 20 سالان پەروەردە گرت.

بەرهەمێن وی

دەستکاری
  • ئۆرگانۆن (حەموو نڤیسێن ویئێ ن ل سەر مەنتقێ)
    • کاتەگۆری (جاتەگۆراە)
    • ل سەر شیرۆڤەیێ (دە Iنتەرپرەتاتۆنە)
    • پریۆر ئانالیتیک (ئانالیتجا پرۆرا)
    • پۆستەریۆرئا نالیتیک (ئانالیتجا پۆستەرۆرا)

بەرهەمێن زانیاریێ

دەستکاری
  • فزیک (پهیسجا)
  • ل سەر گیانێ (دەئا نما)
  • دیرۆکائا ژالان (حستۆرائا نمالوم)
  • سکالاسا پەرەسینێ، پێلەکێن پەرەسینێ،راستەکا خوەزایێ (سجالا ناتوراە)
  • بەشێنئا ژالان (دە پارتبوسئا نمالوم)
  • پێشڤەچوونائا ژالان (دە Iنجەسسوئا نمالوم)
  • تشتێن بچووکئێ ن خوەزایی (پارڤا ناتورالا)
  • تەڤگەرائا ژالان (دە مۆتوئا نمالوم)
  • چێبوونائا ژالان (دە گەنەراتۆنەئا نمالوم)
  • مەکانیک (مەجهانجا)
  • مەتافزیک (ۆر مەتاپهیسجا)
  • رەوشتا نجۆماکۆسێ (ئەتهجا نجۆماجهەا)
  • رەوشتائە ودەمۆسێ (ئەتهجائە ودەما)
  • پۆلیتیکا (پۆلتجا)
  • رەتۆریک (ئارس رهەتۆرجا)
  • پۆەتیکا (ئارس پۆەتجا)

گرێدانێن دەرڤە

دەستکاری