Аэростат

Хауа шарла бла дирижаблле. * 1. Монголфьени аэростаты. * 2. Шарлны аэростаты. * 3. Бланшарны аэростаты. * 4. Жиффарны аэростаты (bal. captif). * 5. Жиффарны (эркин) аэростаты. * 6. Дюпюи де Ломну аэростаты. * 7. Генлейнни аэростаты. * 8. Ренар бла Кребсни аэростаты.

Бусагъатдагъы монгольфьер

Аэроста́т (халкъда аты — хауа шар) — хауадан дженгил, кёкге кёлтюрюлюр ючюн къабукъну ичине джыйылгъан газны (неда къыздырылгъан, тыкълыгъы тышында хауадан аз болгъан хауаны) хайырланнган учуучу аппаратды

Типлери

Байланнган, эркин учхан эмда моторлу аэростатла — дирижабллени айырадыла.

Толтуруу типине кёре аэростатла юч тюрлю боладыла:

• газлы — шарльерле,
• джылыулу — монгольфьерле,
• комбинациялыла (газ бла джылыуну бирге хайырландыргъан) — розьерле.

Щарльерлени толтурур ючюн водородну хайырланадыла, анда мында джарыкълаучу газны; алай а бу газла джаныучула болгъанлары, аланы хауа бла къатышсала атылыу келтиргени себебли, аланы хайырланыу къоркъуулуду, эмда къоркъуусузлукъда къошакъ амалла керек болады. Бу табсызлык инерциялы гелийде джокъду, ол да шарльерледе хайырландырылады; алай а гелийни багъасы мийик болгъаны себебли хауачылыкъда хайырланыуу тыйгъычлыды.

Монгольфьерлени къыздырылгъан хауа бла толтурадыла.

Хайырланыуу

Экинчи дуния къазауатда хауа къорууну бетджан аэростатлары

Аэростатла адамгъа биринчи болуб хауа чыгъар мадар бергендиле, кечирек а уа стратосферагъа джетер амал бергендиле.

Хайрланыуну эм уллу бёлюмю - видеоосмакълауну, байламны, метеобилгилени алыуну системаларын керекли мийикликге чыгъарыуду.

Экинчи дуния къазауатда аэростатла шахарланы, индустрия бёлгелени, аскер-тенгиз базаланы эмда башха объектлени хауа чабыуулдан сакълауда хайырландырылгъандыла. Аэростатладан бетджанла къурауну магъанасы, учуб келген самолетланы джерге джиб бла бегитилген хауадагъы аэростатлагъа тийиб заран табхан эмда аэростатлагъа бегитилген атылыучу затлагъа тийиб атылгъан болгъанды. Хау къорууда аэростатланы чыгъыуу, джауну самолётларын бек мийикге чыгъаргъа зорлагъанды, аллай мийикден а уа мараб бомбалау къыйын болгъанды.

Хауа къорууну тышында джерге бегитилген аэростатла сермешиуге къараб, тоб атыуну тюзетиую ючюн хайырландырылгъандыла.

Джибериуле

Викигёзенде (Wikimedia Commons) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Аэростат.

• Аэростат // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.