Хубийланы Осман
Хубийланы Ахияны джашы Осман (туугъ. 17 февраль 1918 джыл, Огъары Теберди — елг. 27 март 2001 джыл, Черкесск) — къарачай джазыучу болгъанды.
Биографиясы
[тюзет | къайнакъны тюзет]1918 джыл февралны 17-де Огъары Тебердиде туугъанды. Эл школну бошагъандан сора, Микоян-Шахарда педрабфакда окъугъанды, «Къызыл Къарачай» газетде ишлегенди. 1938-1939 джыллада Ставрополда устазлыкъ институтда билимин ёсдюргенди. 1940 джыл аскерге къуллукъ этерге кетгенди. Ата Джурт къазауатда джаула бла сермешледе джигитликлери ючюн, «Къызыл Джулдузну» ордени бла саугъаланнган джазыучу, къарачайлыланы депортациясыны джылларында Къыргъызстанда эл школлада устазлыкъ этгенди. Туугъан джуртуна къайытхандан сора, «Ленинни байрагъы» газетни культура бёлюмюню тамадасы, телевидение бла радиовещаниени область комитетини джууаблы къуллукъчусу болуб ишлегенди. Талай джылны областны джазыучуларыны бирлешлигине башчылыкъ этгенди.
Онджети джылында биринчи китабы чыкъгъан джазыучу, джыйырма бла беш назму эмда проза китабны авторуду. Хубий улуну «Аманат» деген романы къарачай адабиятда биринчи трилогияды. Талай чыгъармасы орус эмда башха тиллеге кёчюрюлгендиле. Аны эллиден аслам назмусу джырла болуб джырланнгандыла. Хубийланы Осман 2001 джыл мартны 27-де Черкесскеде ауушханды.
Литература
[тюзет | къайнакъны тюзет]Энчи китаблары
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Комсомол джырла. Назмула. Микоян-Шахар, 1936.
- Абрек. Повесть. Микоян-Шахар, 1938.
- Время. Стихи. Черкесск, 1957.
- Анам. Назмула. Черкесск, 1960.
- Ант. Назмула, джырла, поэмала. Черкесск, 1963.
- Аманат. Трилогия. Черкесск, 1959—1965.
- Адамла. Повесть. Черкесск, 1966.
- Мурат. Хапарла бла назмула. Черкесск, 1968.
- Джукъусуз кечеле. Роман. Черкесск, 1969.
- Дерт. Повесть. Черкесск, 1971.
- Джылла. Назмула, хапарла, очеркле. Черкесск,1974.
- Люди. Повесть. М., Современник, 1974.
- Туугъан джерим. Назмула. Черкесск, 1976.
- В пути. Стихи и поэмы. Ставрополь, 1980.
- Родимый край. Стихотворения и поэма. М., Современник,1981.
- Джашау бла фахму. Эсге тюшюрюуле, статьяла, хапарла. Черкесск, 1982.
- Сёлешедиле таула. Назмула, хапарла, очеркле, роман. Черкесск, 1987.
- Ассы. Роман. Черкесск, 1988.
- Аманат. Экинчи кере чыкъгъаны. Черкесск, 1990.
Джыйым китаблада
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Литературный сборник. Ворошиловск, 1939.
- Къарачай. Поэтлени альманахлары. Микоян-Шахар, 1940.
- Джилтинле. Алма-Ата, 1957.
- Таза джюрекден. Фрунзе, 1957.
- Дружба. Сборник произведений писателей Карачаево-Черкесии. Черкесск, 1957.
- Горный поток. Сборник произведений писателей Карачаево-Черкесии, Черкесск, 1958.
- Биринчи атламла. Джарашдыргъан Байрамукъланы Х. Черкесск, 1958.
- Къарачай поэзияны антологиясы. Ставрополь, 1965.
- Живой родник. Произведения писателей КЧАО. Черкесск, 1980.
- Дуркъу ичинде ёгюз… Черкесск,1993.
- Къарачай-малкъар адабиятны антологиясы. Анкара, 2002.
- Антология литературы народов Северного Кавказа. Том 1. Пятигорск, 2003.
- Къарачай поэзияны антологиясы. Москва, 2006.
Чыгъармачылыгъыны юсюнден
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Филипенко В. Первая трилогия. // «Ставропольская правда», 27.10. 1965.
- Караева А. Осман Хубиев. // Очерк истории карачаевской литературы. М., Наука, 1966.
- Кочкаров А.Семья талантов. // «Ставропольская правда», 14.01. 1968.
- Кагиева Н. Судьба страны — судьба твоя. Очерк творчества (О. Хубиев). Черкесск, 1973.
- Сыны обновленных гор. Методический материал по творчеству. Черкесск, 1974.
- Степанов Б. Певец гор (о книге «В пути»). // «Книжное обозрение» 21.08. 1981.
- Байрамукъланы Н. Джашаугъа келише. // Шоркъа. Черкесск, 1982.
- Ойлашыу. // Байрамукъланы Н. Тама-тама кёл болур. Черкесск, 1987.
- Осман Хубиев. // Писатели Карачаево-Черкесии. Буклет. Черкесск, 1991.