Хачыпсы
Хачыпсы Республика
Аҧсны Аҳәынҭқарра
 |
 |
| Гимн | Аиааира («Хорлам») |
|---|
| Оноу формасы | Президент-парламент республика |
|---|---|
| Президент Вице-президент Премьер-министр |
Александр Анкваб Михаил Логуа Леонид Лакербая[1] |
| Тил(лер)и | Хачыпсы, орус |
| Ара шахары | Согъум[2] |
| Уллу шахар(лар)ы | Согъум[3], Гагра, Гудаута |
|---|---|
| Бютеу территориясы | 8665 км² км2 (дунияда 163) |
| Сууну юсю | аз % |
| Сагъат бёлгеси | UTC +4 |
| Эркинлиги | 26 ноябрь 1994 джылда[4] (Гюрджюден) |
|---|---|
| Къуралгъаны | VIII ёмюрде: Хачыпсы патчахлыкъ 1491 джылда: Хачыпсы бийлик 4 март 1921 джыда: Хачыпсы ССР |
| Бютеу халкъы (2011) | 240 705[5] адам (дунияда белгили тюл) |
|---|---|
| Къалынлыгъы | 40 адам/км2 |
| БИП (номинал) (2009) | $ 494,006 млн (белгили тюл) |
|---|---|
| БИП (ном.) адам башына | $ 2286 |
| Валютасы | сом[6] (RUB, код 643) |
| Домен(лер)и | джокъду |
|---|---|
| Телефон коду | +7 840 эм +7 940[7][8] |
Хачыпсы[9] (хач. Аҧсны [Апсны́], гюрдж. აფხაზეთი [Апхазе́ти]) — Тау Артыны кюнбатыш кесегинде, Къара тенгизни къыбыла-кюнчыгъыш джагъасында орналгъан регионду. Хачыпсы властланы юрисдикциясына кёре — Хачыпсы Республика (хач. Аҧсны Аҳәынҭқарра), Гюрджюню юрисдикциясына кёре — Хачыпсы Автоном Республика (гюрдж. აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა). Алгъада — Хачыпсы Социалист Совет Республика эм Хачыпсы Автоном Совет Социалист Республика (Гюрджю ССР-ге кирген) болгъанды.
Гюрджюню Конституциясына кёре Гюрджюню бир бёлюмюдю. Алай а Хачыпсыны Гюрджю властла контролда тутмайдыла.
Хачыпсыны бойсунмаулугъун Россия Федерация (26 август 2008), Никарагуа (5 сентябрь 2008), Венесуэла (10 сентябрь 2009), Науру, Къыбыла Тегей эмда Преднестровье таныгъанды.
Географиясы
Хачыпсы, Тау Артыны шимал-кюнбатыш кесегинде, Псоу бла Ингури сууланы орталарында орналыбды. Шималда Россия бла, кюнчыгъышда уа Гюрджю бла чеклери барды, къыбыла-кюнбатышда Къара тенгизде джагъасы барды (узунлугъу — 210 км-ден кёб).
Халкъы
Хачыпсыда 240,7 минг чакълы бир адам джашайды. Аладан кёбюсю (51,5 %) шахарлада. Ара шахары эмда эм уллу шахары — Согъумду (43,7 минг адам).
Уллу шахарлары
Миллетлери
| Джыл | Гюрджюлюле | Абхазлыла | Оруслула | Эрменлиле | Греклиле | Бютёу |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1926 | 36.3% (67,494) |
30.1% (55,918) |
6.7% (12,553) |
13.8% (25,677) |
7.6% (14,045) |
201,000 |
| 1939 | 29.5% (91,967) |
18.0% (56,197) |
19.3% (60,201) |
15.9% (49,705) |
11.1% (34,621) |
311,885 |
| 1959 | 39.1% (158,221) |
15.1% (61,193) |
21.4% (86,715) |
15.9% (64,425) |
2.2% (9,101) |
404,738 |
| 1970 | 41.0% (199,596) |
15.9% (77,276) |
19.1% (92,889) |
15.4% (74,850) |
2.7% (13,114) |
486,959 |
| 1979 | 43.9% (213,322) |
17.1% (83,087) |
16.4% (79,730) |
15.1% (73,350) |
2.8% (13,642) |
486,082 |
| 1989 | 45.7% (239,872) |
17.8% (93,267) |
14.3% (74,913) |
14.6% (76,541) |
2.8% (14,664) |
525,061 |
| 2003 | 21.3% (45,953) |
43.8% (94,606) |
10.8% (23,420) |
20.8% (44,870) |
0.7% (1,486) |
215,972 |
Галерея
-
Джангы Афон монастырь -
Гагра шахарда -
Гег чучхур -
Сухумну кёрюмю 1 -
Сухумну кёрюмю 2 -
Сухумну джагъасында -
Сухум ботаника терек бачха -
Чанба атлы Драма театр. Сухум
Белгиле
- ↑ Новости \ В Абхазии новый Премьер-министр
- ↑ Хачыпсы Республиканы Конституциясы — 10 статья
- ↑ Хачыпсы Республиканы Конституциясы — 4 статья
- ↑ Джангы конституциясы алыннган дата. Дагъыда 12 декабрь 1999 джыл Бойсунмаулукъну юсюнден акт алыннганды. 30 сентябрь — Хачыпсы Республиканы бойсунмаулукъ кюню деб белгиленеди, ол 1993 джылда Хачыпсыда къазауатны бошалгъаны бла байламлыды
- ↑ [В Абхазии обнародовали итоги переписи Краткое досье полковника на сайте оклендского военного музея-мемориала] (орус.). lenta.ru. Тинтилгенди: 29 декабрь 2011.
- ↑ Закон Республики Абхазия «О Национальном банке Республики Абхазия» (статья 28)
- ↑ «Абхазия получила российские телефонные коды» — Лента.ру (28.09.2009)
- ↑ Абхазия перешла на российские телефонные коды
- ↑ Эльбрусоид: Карачаево-балкарско—русский словарь
 Бу, тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.
|