Буфер кърал
Буфер кърал[1][2][3] — бир-бирлерине джаулукъ джюрютген (аскер неда геополитика джанындан) эки къралны арасында орналгъан, ортакъ чеклерин болмауун эмда эки джау аскер кючлени бир-бирлери бла туура контактлары болмауун баджаргъан кърал. Къралланы къайсысы болса да буфер къралгъа кирсе, ол къазауатха чурум болургъа болады.
Буфер кърал бир-бири бла джау къралланы «санитар кордонла» къурар мурат бла къуралучуандыла.
Буфер къралла керти бойсунмагъан къралла болсала, асламысы бла нейтрал тыш политиканы бардырадыла, бу шарт аланы сателлит къралладан айырады. Буфер кърал бойсунмагъан кърал болургъа да, къаранчха кърал болургъа да болады.
XX ёмюрде буфер къралланы быллай юлгюле келтирирге боллукъду:
- Узакъ-кюнчыгъыш республика, ол 1920 - 1922 джыллада РСФСР бла Японияны арасында буфер болгъанды
- Маньчжу-Го, 1932 - 1945 дожыллада СССР бла Японияны арасында буфер кърал болгъанды
- Финляндия, сууукъ урушну заманында Кюнчыгъыш (СССР бла джандашлары) Кюнбатышны (АБШ эмда НАТО-ну башха къраллары) арасында буфер кърал ролну ойнагъанды[4]
- МХР, КъХР бла СССР-ни арасында
- Польша къазауат арасы кёзюуде Германия бла Совет Союзну арасында болгъанды
- Украина, НАТО бла Россия Федерацияны арасында буфер халгъа келиб тургъанды, эм азы бла Ёхтемликни революциясыны дери[5][6]
Дагъыда къара
Белгиле
- ↑ Монгольская народная республика // Большая советская энциклопедия : в 66 т. (65 т. и 1 доп.) / гл. ред. О. Ю. Шмидт. — М. : Советская энциклопедия, 1926—1947.
- ↑ Сиам // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Сиам // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. — 2-е изд., вновь перераб. и значит. доп. — Т. 1—2. — СПб., 1907—1909.
- ↑ Косов Ю. В. Безопасность: геополитический аспект. Тинтилгенди: 12 листопада 2009.
- ↑ Джон Міршаймер (13 March 2014). «Getting Ukraine Wrong». New York Times. Washington has a deep-seated interest in ending this conflict and maintaining Ukraine as a sovereign buffer state between Russia and NATO.(ингил.)
- ↑ Стівен Волт (2 September 2014). «History Shows Caution Is the Best Approach for Foreign Action». New York Times. Retrieved 1 January 2015. Instead of rushing to back the demonstrators who ousted the former president, Viktor Yanukovich, the United States and its European allies should have worked cooperatively with Moscow to craft a deal that would have preserved Ukraine's status as an independent but neutral buffer state.(ингил.)