Франкфурт парламент
| Франкфурт миллет джыйылыу нем. Frankfurter Nationalversammlung | |||||
| |||||
| Парламент система | Къураучу джыйылыу | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Кърал |  Герман бирлик (1848-1849) Герман империя (1849)
| ||||
| Къуралыу джылы | 1848 джыл | ||||
| Аны аллындагъы парламент | Герман бирликни Федерал Джыйылыуу | ||||
| Аны ызындагъы парламент | Герман бирликни Федерал Джыйылыуу | ||||
| Къурутулуу джылы | 1849 джыл | ||||
| Ахыр сайлаула | 1848 джыл | ||||
.svg)
Франкфурт миллет джыйылыу (нем. Frankfurter Nationalversammlung) не да Франкфурт парламент— биринчи бирлешген герман парламентди, 1848 джылны 18-чи майындан 1849 джылны 31-чи майына дери Майндагъы Франкфуртну — Сыйылы Павелни клисасында олтургъанды. Аны джыйылыуу Герман бирликни къралларында Март революцияны эсеби болгъанды.
Аны аллында франкфурт ал парлмент болгъанды (Форпарламент — нем. Vorparlament), ол 511 келечиден къуралгъанды, ала гейдельберг съездни комитети бла чакъырылгъандыла. Ары сайланнганла «миллетни ышаныуу бла айрылгъан» адамла болгъандыла, асламысы бла алимле бла адабиятчыла, аланы къолларында власть болмагъанды. аланы киши сайламагъаныд, алай а халкъны ол заманлада кёлю бла келишген оноу этиб, халкъны ичинде абырайын кёлтюргенди. Ол ал парламентни башчысна профессор Миттермайер сайланады.
Форпарламент 1848 джылны 31-чи мартында джыйылады, эмда анда бютеу Германиягъа бирикген парламентни Франкфуртда джыяргъа оноу этеди, хар 50 000 адамдан бир келечи сайланады, аланы баш нюзюрлери Германиягъа конституция къурау болгъанды. Ал парламентни бегимлерин толтурур мурат бла 50-ни комитети къуралады (нем. Fünfzigerausschuss), бирликни ишлемеген сеймини власты аннга тюшеди.
1848 джылны 18-чи майындан башлаб, 1849 джылны 30-чу майына дери Сыйылы Павелны клисасында туура сайлаула бла сайланнган 568 депутат олтургъанды, аннга башчылыкъ биринчи Гернрих Гагерн, артдан а уа (1848 джылдны декабрындан башлаб) Симсон этгенди.
Франкфурт парламентни партиялары:
- онг, аристократ-абсолютист (Радовиц);
- онг ара (Миттермайер, Симсон, Моль, Дальман, Гагерн), монархияны эмда Австрияны Германиядан чыгъарыуун джакълагъанды («гитче герман партия»);
- сол ара (Уланд, Венедей, Фалльмерайер);
- сол (Р. Блум, Карл Фогт, Брентано, Циммерман, М. Гартман), республикан эмда уллу германиячы
Узун дебатланы барыуунда Джыйылыу Паульскирхени конституциясын джарашдырады, ол парламент демократияны шартларында къуралгъанды, бу джарашдырылгъан документ 1849 джылны 18-чи мартында мюкюл этиледи. Конституция ол заманда либерал эмда миллетчи джамагъатланы излемлерин толтургъанды. Ол талай баш конституцион хакъла бла эркинликлени бергенди, Германияны да кайзер башчылыкъ этген конституцион монархия этгенди.
Франкфуртдагъы миллет джыйылыу эмда ала къабыл этген конституция, Пруссияны королу IV Фридрих Вильгельмни кайзер титулну алыргъа унамауу бла джараусуз боладыла. Революцияны джетишимсизлиги Франкфурт парламент бла аны ишлери джараусуз этедиле, алай а ол халкъны эсинде кёблеге къалады.
Паульскирхени Конституциясыны эм баш салыуларын 1919 джылда Веймар республиканы конституциясында эмда 1949 джылда ГФР-ни Баш Законуну къурауда юлгюге алыннганды.
Дагъыда къара
Джибериуле
- Франкфуртский парламент // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Паульскирхени конституциясыны тексти(нем.)
 Бу, тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.
|