Инд бетни къайнагъына къара

{{Суу
|Аты                   =Инд
|Оригинал аты          =सिन्ध
|Сураты                =Indus.A2002274.0610.1km.jpg
|Суратны кенглиги      =
|Суратны ачыкълау      =Индни бассейнини космосдан сураты
|Узунлугъу             =3180
|Бассейнини майданы    =960 800
|Бассейни              = [[Араб тенгиз]]
|Суула бассейни        =
|Сууну джоюлгъаны      =6 600
|Ёлчеленнген джер      =
|Башы                  =[[Тибет]]
|Башыны тургъаны       =
|Башыны мийиклиги      =
|Аягъы                 =
|Аягъыны тургъаны      =
|Аягъыны мийиклиги     =0
|Сууну эниши           =
|Кърал                 =
|Регион                = <!-- Регион-->
|Карта                 =
|Картаны кенглиги      =
|Картаны ачыкълау      =
|Юслери бла барады     ={{Flagicon|Pakistan}} [[Пакистан]] </br>{{Flagicon|India}} [[Индия]]
|Викигёзен             =Indus River
}}
'''Инд''' ({{lang-bo|སེང་གེ།་གཙང་པོ}} Sênggê Zangbo, {{lang-zh|印度河}} Yìndù Hé, {{lang-hi|सिन्धु नदी}}, {{lang-pnb|دریاۓ سندھ}} Sindh, {{lang-ps|اباسين}} Abāsin, {{lang-sd|سنڌوندي}} Sindhu, {{lang-ur|دریائے سندھ}}) — [[Къыбыла Азия]]да уллу сууду, [[Къытай]]ны территориясында башланыб, [[Индия]] бла [[Пакистан]]ны джеринде саркъыб [[Индий океан]]нга агъады. Сууну башы [[Тибет]]де башланады, аягъы уа [[Араб тенгиз]]ни шималындады. Инди узунлугъу  — 3180 км, бассейнини майданы — 960 800 км² .

Атлары: {{lang-sa|सिन्धु}} ({{IAST|Sindhu}}); {{lang-ur|سندھ}} (''Sindh''); {{lang-sd|سندھو}} (''Sindhu''); {{lang-pa|سندھ}} (''{{IAST|Sindh}}''); {{lang-ae|''Hindu''}}; {{lang-ps|اباسين}} (''Абба-Син'' «сууланы атасы»); {{lang-fa|هند}} («Hind»); {{lang-bo|Sengge Chu}} («Lion River»); {{lang-zh32|印度河|Yìndù Hé}}; {{lang-el|Ινδός}} (Индос).
[[Файл:Indian subcontinent CIA.png|thumb|right|200px|Инд суу тамалын Тибетдеги Гималай тауладан алыб (Къытай), Кашмирни (Индия) шимал-кюнбатышында саркъыб, Пакистанны территориясындан Араб тенгизге агъады.]]

== Гидрографиясы ==

=== Башы бла огъары агъымы ===

Сууну башы 5300 метр чакълы бир мийикликдеди (неда Британникагъа кёре 5500 м<ref name="britannica">[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/286872/Indus-River Indus River — Britannica Online Encyclopedia]</ref>) орналгъан Тибет таулукъну къыбыла-кюнбатышындагъы Гаринг-боче тауну шимал къабыргъасындады. Синдху атны Гар-Дзангбо суугъа къошулгъунчу джюрютеди, андан ары Инд ат алады.

[[Файл:Indus Zanskar confluence.jpg|thumb|200px|Инди (джашил суу) [[Занскар]] бла къошулуу (мор)]]
1000 километрден артыкъны Инд Карокорум тауланы юсю бла терен ёзенде саркъады. Инд суу былайда [[Тибет автоном район]] бла [[Джамму эм Кашмир]] штатны чегин 4572 м. мийиклиде ётеди<ref name="britannica" />. Иги кесекни таулада саркъгъандан сора, къобан Индияны Ладакх атлы тарих областыны ара шахары Лехни къатында тюзге тюшеди. Лехден узакъ болмай Индге [[Занскар]] суу къошулады (сол джетек), аны ызындан [[:en:Tingmosgang]] элни къатында суу джангыдан ёзеннге кириб, чекде тургъан [[:en:Batalik]] элге саркъыб башлайды.

[[Файл:Indus near Skardu.jpg|thumb|right|200px|Инд суу [[Скарду]]ну къатында, [[Пакистан]]]]
Джамму эм Кашмир штат бла Пакистанный [[Шимал территорияла]]рыны чеклеринден ётгенден сора Индге [[Шинго]] суу къошулады ([[:en:Shingo River]]). Андан сора 80 км чакълы бирден Ингде дагъыда [[Шайок]] къошулады ([[:en:Shyok River]]). [[Скарду]]ну къатында ([[Балтистан]] аралыгъы) Индге онг джанындан [[Шигар]] суу къошулады ([[:en:Shigar River]]). Инд кесини шимал нохтасына [[Харамош]] джитини къатында джетеди ([[:en:Haramosh Peak]]), андан сора [[Гилгит (суу)|Гилгит]] бла бирлешиб [[Бунджи]] шахарны къатында ([[:en:Bunji, Pakistan]]) къыбыла-кюнбатышха саркъыб башлайды. Гилгит бла бирлешгенден сора кёб турмай [[Астор (суу)|Асторну]] суулары да Индге къошуладыла ([[:en:Astore River]]). Андан сора Инд Кашмирни чегинден ётюб, Пакистаннга саркъады.

Орта агъымында дуппурлу алаша таулулукъланы ётеди. Анда Индге [[Кабул (суу)|Кабул]] къошулады (къошулгъан джерини мийиклиги 610 м чакълы бирди), Калабагх ёзен бла [[Сюлемен таула]] бла [[Тузлу тау сырт]]ны арасы бла агъыб [[Инд-Ганг тюз]]ге чыгъады.

=== Тюздеги бёлеги ===

[[Соан]] суу бла бирлешиб ([[:en:Swaan River]]) [[Пенджаб]]ны тюзлерине [[Дадухейль]] шахарны къатында чыкъгъандан сора, Инд талай дженглеге юлешинеди. Биргесине баргъан илипинле бла бирге Инд, [[Миянвали]] бла [[Дераисмаилхан]] шахарланы юсю бла саркъады. [[Дерагазихан]]ны ётгенден сора Индге эм уллу джетеги [[Панджнад]] суу къошулады, алайда Индни кенглиги 400-500 метрден 1-2 километрге дери ёседи. [[Суккур]] шахарны къатында ([[Синд]]) Инден [[Нара (канал)|Нара]] дженг айрылады (Кюнчгъыш Нара), алай ол дженг тенгизге джауумлу джыл болса джетеледи, тёбен агъымында Инд [[Тар (къум тюз)|Тар]] къум тюзню ётюб [[Араб тенгиз]]ге агъады.

Суу биргесине кёб топуракъны келтиргени себебли, суу оруну къум тюзден мийикдеди. .

=== Дельтасы ===
[[Файл:Indus River Delta.jpg|200px|thumb|Индни дельтасы]]

[[Хайдарабад (Пакистанда шахар)|Хайдарабадны]] къатында (тенгизге 150 км. джетмей) Индни дельтасы башланады, аны бютеулей майданы 30 минг км² эмда тенгиз джагасыны узунлугъу 250 болады. Суу 11 баш дженгнге юлешинеди, алай а бютеулей дженглерини санын билген къыйынды, хар суу къобханы сайын ол сан тюрленнгенлей турады. Бусагъатда сууну баш суу оруну [[Гаджамро]] атны джюрютеди.
 
Тенгиз келсе 8-30 километрге джаганы басады.<ref name="britannica" />

=== Джетеклери ===

Джетеклени эм уллулары:

{| class="standard" style="text-align: center" width="60%"
 !width=40%|Аты
 !width=15%|Мийиклиги, м
 !width=45%|Къошулгъан джерни координатлары
|-
|Синдху эм Гар-Дзангбо
|4144
|{{coord|32.4401042|N|79.713707|E}}
|-
|[[Ханле]]
|4053
|{{coord|33.1683067|N|78.8238144|E}}
|-
|[[Занскар]]
|3050
|{{coord|34.1654402|N|77.331562|E}}
|-
|[[Сангелума-Чу]]
|2783
|{{coord|34.5754189|N|76.5292168|E}}
|-
|[[Шинго]]
|2580
|{{coord|34.7465494|N|76.2161064|E}}
|-
|[[Шайок]]
|2258
|{{coord|35.2285137|N|75.9179306|E}}
|-
|[[Шигар]]
|2180
|{{coord|35.3249297|N|75.6288528|E}}
|-
|[[Гилгит (суу)]]
|
|{{coord|35.7401032|N|74.6236038|E}}
|-
|[[Астор (суу)]]
|
|{{coord|35.569656|N|74.6445465|E}}
|-
|[[Кандин (суу)|Кандин]]
|789
|{{coord|35.4318618|N|73.2046509|E}}
|-
|[[Чаурудара]]
|725
|{{coord|35.1423711|N|73.0820847|E}}
|-
|[[Хан-Кхвар]]
|
|{{coord|34.923097|N|72.8795242|E}}
|-
|[[Кабул (суу)]]
|
|{{coord|33.8994868|N|72.235794|E}}
|-
|[[Харо]]
|
|{{coord|33.7668757|N|72.2440338|E}}
|-
|[[Кохаттой]]
|
|{{coord|33.3967657|N|71.8024349|E}}
|-
|[[Соан]]
|211
|{{coord|33.020179|N|71.7204666|E}}
|-
|[[Куррам]]
|
|{{coord|32.6168218|N|71.3565445|E}}
|-
|[[Панджнад]] (Сатледж)
|
|{{coord|29.144965|N|70.7152176|E}}
|}

== Белгиле ==
{{белгиле}}

[[Категория:Суула]]