ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម

Inline

កំណែនៅ ម៉ោង០៣:៤៤ ថ្ងៃអាទិត្យ ទី០៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣

ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុមទូទៅ
សេដ្ឋកិច្ច

សេដ្ឋកិច្ចតាមតំបន់ អាហ្វ្រិក · អាមេរិកខាងជើង អាមេរិកខាងត្បូង · អាសីុ អឺរ៉ុប · អូសេអានី
មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច · ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ប្រវត្តិគំនិតសេដ្ឋកិច្ចHistory of economic thought វិធីសាស្ត្រ · Heterodox approaches
វិធីបច្ចេកទេសTechnical methods
Mathematical · Econometrics Experimental · គណនេយ្យជាតិNational accounting
Fields and subfields
ឥរិយាBehavioral · វប្បធម៌ · វិវត្តន៍ កំណើន · អភិវឌ្ឍន៍ · ប្រវត្តិ អន្តរជាតិ · ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច សេដ្ឋកិច្ចរូបិយវត្ថុ និងហិរញ្ញវត្ថុ សេដ្ឋកិច្ចសាធារណៈ និងសុខុមាលភាព សុខាភិបាល · អប់រំ · សុខុមាលភាព ប្រជាសាស្ត្រ · ការងារ · បុគ្គលិក គ្រប់គ្រង · គណនាComputational Business · ព័ត៌មាន · ទ្រឹស្ដីល្បែង (Game theory) អង្គការឧស្សាហកម្មIndustrial organization · ច្បាប់ កសិកម្ម · ធនធានធម្មជាតិ ធម្មជាតិ · Ecological ទីក្រុង · ជនបទ · តំបន់ · ភូមិសាស្ត្រ
បញ្ជីរាយនាម
Journals · Publications Categories · ប្រធានបទ · Economists
The economy: concept and history
ធុរកិច្ចនិងសេដ្ឋសាស្ត្រ
ប្រអប់នេះ: មើល ពិភាក្សា កែប្រែ

ម៉ាក្រូសេកិច្ច (អង់គ្លេស: Macroeconomics) គឺជាការសិក្សាដែលផ្តោតទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសទាំងមូល ខុសពី មីក្រូសេដ្ឋកិច្ចដែលផ្តោតសំខាន់ទៅលើបុគ្គល គ្រួសារ រឹក្រុមហ៊ុននីមួយៗ។អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចគេសិក្សាអំពី ផលទុនជាតិសរុប (GDP) អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ (Unemployment rate) ដើម្បីអោយយល់ពីសេដ្ឋកិច្ចជាតិជារួម។ អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចបានបង្កើតម៉ូដេល(Model)សំរាប់ពន្យល់ពីអំពីចំណូលជាតិ (National income) ផលិតផល(Output) ការចំណាយ (Consumption) អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ (Unemployment rate) អតិផរណា(Inflation) ការសន្សំ (Saving) ការវិនិយោគ (Investment) ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ (International Trade) និង ហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (International Finance)។ ចំណែកឯ មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច ជាសំខាន់ផ្តោតទៅលើសកម្មភាពរបស់បុគ្គល ដូចជាសហគ្រាស (Firms) អ្នកប្រើប្រាស់ (Consumers) និងការសិក្សាអំពីទង្វើពួកគេទាក់ទងក្នុងការកំនត់តំលៃ (Prices) និងចំនួនផលិតផល (Quantities) នៅលើទីផ្សារ (Markets) អ្វីមួយ។

ម៉ាក្រូសេកិច្ចគឺជាជំនាញសិក្សាធំទូលាយទាក់ទងទៅនឹងសេដ្ឋកិច្ច។ គោលបំណងនៃការសិក្សាសំខាន់របស់ម៉ាក្រូសេកិច្ចមាន២។

ទីមួយគឺ ចង់យល់ពីមូលហេតុ(Causes) និងផលវិបាក(Consequences)នៃបំរែបំរួលចំណូលជាតិក្នុងរយៈពេលខ្លី (Short-run fluctuations or business cycle)។
ទីពីរគឺ ចង់យល់អំពីកត្តាដែលកំនត់ការរីកចំរើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរយៈពេលវែង(Long-run economic growth)។

ម៉ូដេលម៉ាក្រូសេកិច្ច ត្រូវបានប្រើដោយរដ្ឋាភិបាល និងសហគ្រាសធំៗសំរាប់ជួយក្នុងការវាយតំលៃនិងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ គោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច (Economic Policy) និងយុទ្ធសាស្ត្រក្រុមហ៊ុន (Businese Strategy)។

ការវិវត្តន៍នៃទ្រស្តីបទម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច

សៀវភៅដំបូងដែលបានបោះពុម្ភឡើងក្រោមចំនងជើងថា(ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចMacroeconomics)គឹដោយសេដ្ឋកិច្ចវិទូជនជាតិនរវេ(Norwegian)ឈ្មោះRagnar Frischក្នុងឆ្នាំ១៩៣៣។ ^[១]=== ទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ចបែបចាស់និងទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍(Classical economics and the quantity theory of money) === រហូតដល់ដើមសតវត្សន៍ទី២០ ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍គឹជាម៉ូដេលម៉ាក្រូសេកិច្ចដែលពេញនិយមជាងគេក្នុងចំណោមសេដ្ឋកិច្ចវិទូបែបចាស់។ ម៉ូដេលនៃទ្រឹស្តីបទនេះគឺមានសមីការដូចខាងក្រោម៖

M\cdot V=P\cdot Q

សមីការនេះមានន័យថា ផលគុណបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយបណ្ណន៍(Money Supply) និងល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍(Velocity of moneyល្បឿនដែលរូបិយបណ្ណន៍ធ្វើចរន្តពីបុគ្គលម្នាក់ទៅបុគ្គលម្នាក់ទៀត)គឹជាតំលៃនៃផលិតផលសរុប(Nominal Ouput=ផលគុណនៃតំលៃទំនិញនិងបរិមាណផលិផលដែលបានផលិត)។ ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចវិទូដូចជាIrving Fisherបានឧបមាថាចំណូលពិត(Real income)និងល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍(V)មិនប្រែប្រួលក្នុងរយៈពេលខ្លី តាមសមីការខាងលើបើតំលៃ(P)ប្រែប្រួល ធ្វើអោយបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយបណ្ណន៍(M)ប្រែប្រួលដែរ។ សមីការបានក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសំខាន់របស់ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចរូបិយបណ្ណន៍និយម(Monetarism)។ ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍បែបចាស់នេះ(The classical quantity theory of money)បានផ្អែកទៅលើការឧបមាថាតំរូវការរូបិយបណ្ណន៍(Money Demand)មិនប្រែប្រួល និងមិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយកត្តាដទៃទៀតដូចជាអត្រាការប្រាក់(Interest Rates)។ សេដ្ឋកិច្ចវិទូបានលើកយកបញ្ហារបស់ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍បែបចាស់នេះចំពោះតំរូវការរូបិយបណ្ណន៍នៅពេលដែលវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ(Great Depression)បានកើតឡើង ដែលនាំអោយល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។

កេនស៊ាននិយម(Keynesianism)

រហូតឆ្នាំ១៩៣០ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចស្ទើរតែទាំងអស់មិនបានធ្វើការបែងចែកសកម្មភាពជាបុគ្គល និងសកម្មភាពជារួមទេ។ ក្រោយវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ(Great Depression)ក្នុងឆ្នាំ១៩៣០ និងការវិវត្តន៍នៃគំនិតស្តីអំពីចំណូលជាតិ(National Income) និងទិន្នន័យផលិតផល(Product statistics) ទ្រឹស្តីម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានទទួលការចាប់អារម្មណ័ ហើយក៏បានរីកចំរើនឡើង។ មុនពេលនោះការយល់ដឹងអំពីគណនេយ្យជាតិ(National Account)ដូចសព្វថ្ងៃនេះគឺគ្មានទេ។ គំនិតរបស់សេដ្ឋកិច្ចេវិទូជនជាតិអង់គ្លេសឈ្មោះJohn Maynard Keynesដែលខំពន្យល់អំពីវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ(Great Depression) បានជំរុញអោយមានការទទួលស្គាល់ទ្រឹស្តីម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច។

ក្រោយកេនស៊ាន(After Keynes)

ក្រោយកេនស៊ាន(After Keynes) មានការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីពន្យល់ថាគ្មានភាពខុសគ្នារវាងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងមីក្រូសេដ្ឋកិច្ចទេ។ ដោយចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ១៩៥០ ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចវិទូបានបង្កើតម៉ូដេលម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចដែលផ្អែកមីក្រូសេដ្ឋកិច្ច(Micro-based models of macroeconomic behavior) ដូចជាអនុគមន៍ចំណាយ(Consumption Function)។ សេដ្ឋកិច្ចវិទូជនជាតិហូឡង់ឈ្មោះJan Tinbergenបានបង្កើតម៉ូដេលម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចដំបូងគេសំរាប់ការស្រាវជ្រាវក្នុងប្រទេសហូឡង់ ហើយក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ត្រូវបានយកទៅប្រើក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិច ចក្រភពអង់គ្លេស។ ម៉ូដេលម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចដំបូងគេសំរាប់ការស្រាវជ្រាវក្នុងពិភពលោកត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយលោកLawrence Kleinដែលទទួលបានណូលបែលប្រាយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច(Nobel Memorial Prize in Economics)ក្នុងឆ្នាំ១៩៨០។

ក្នុងទសវត្សន៍ទី៧០ អ្នកទ្រឹស្តីដូចជា Robert Lucas Jrបានលើកចោទជាបញ្ហាក្នុងម៉ូដេលម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចរបស់កេនស៊ានថាដែលមិនបានគិតបញ្ចូលនូវសកម្មភាពរបស់បុគ្គល ផ្ទុយទៅវិញដោយផ្អែកទៅលើការពិនិត្យអញ្ញតម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចកាលពីអតីតកាល។
ភាពចំរូងចំរាស់នៃទ្រឹស្តីម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចមានច្រើន។ ប៉ុន្តែក្នុងឆ្នាំ១៩៥៣ Friedman, M. បានពោលថាគោលបំនងសំខាន់នៃការស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច មិនមែនជាការរកខុសរឺត្រូវ តែជាការជំរុញធ្វើអោយមានប្រយោជន៍ដល់សេដ្ឋកិច្ច។

វិធីតាមរយៈការវិភាគ(Analytical approaches)

សេដ្ឋកិច្ចតាមបែបកេនស៊ាន(Keynesian economics)
សេដ្ឋកិច្ចតាមបែបថ្មីនិងចាស់(Neoclassical economics)

ក្រុម(Schools)

ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម (Monetarism) ដែលដឹកនាំដោយMilton Friedmanបានពោលថាអតិផរណា(Inflation)មាននូវគ្រប់ទិសទីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរូបិយប័ណ្ណ។ វាបានទាត់ចោលនូវវិធានការចំណាយរដ្ ឋ(Fiscal Policy) ព្រោះវិធានការនេះនាំមកនូវCrowding outក្នុងផ្នែកឯកជន។ ជាងនេះទៅទៀត ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម មិនព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា (Inflation) និងអតិបរណា (Deflation) តាមរយៈគ្រប់គ្រងតំរូវការ (Demand management) ដូចក្រុមកេនស៊ានសេដ្ឋកិច្ចទេ។ ប៉ុន្តែវាព្យាយាមដោះស្រាយតាមរយៈ វិធានការរូបិយប័ណ្ណ (Monetary Policy) ដូចជាការរក្សាកំណើននៃបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយប័ណ្ណអោយថេរ។
ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបថ្មីនិងចាស់ (Neoclassical economics)
ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបកេនស៊ានថ្មី (New Keynesian economics)
ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបក្រោយកេនស៊ាន (Post-Keynesian economics)

វិធានការម៉ាក្រូសេកិច្ច (Macroeconomic Policies)

ដើម្បីជៀសវាងនូវវិវបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធំៗ ដូចជា The Great Depression រដ្ឋាភិបាលព្យាយាមកែលសំរួលវិធានការសេដ្ឋកិច្ច ដោយសង្ឃឹមថានឹងអាចរក្សាបានស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច។ រដ្ឋាភិបាលជឿថាការជោគជ័យនៃការធ្វើការកែសំរួលសេដ្ឋកិច្ច មានសារសំខាន់ក្នុងការថែរក្សាអោយមានស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច និងជំរុញអោយមានការរីកចំរើន។ វិធានការនេះមាន២គឺ៖

គោលនយោបាយសារពើពន្ធ (Fiscal Policy)
គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ (Monetary Policy)

មើលផងដែរ

តោរណៈEconomics

កំណត់ចំណាំ

↑ --~~~~អត្ថបទជាអក្សរដិត [[|ស៊ុម]]

ឯកសារយោង

Blanchard, Olivier (2000), Macroeconomics, Prentice Hall, ល.ស.ប.អ. 0-13-013306-X .
Blanchard, Olivier (2011). Macroeconomics Updated (5th រ.រ.). Englewood Cliffs: Prentice Hall. ល.ស.ប.អ. 978-0-13-215986-9.
Blaug, Mark (1986), Great Economists before Keynes, Brighton: Wheatsheaf.
Blaug, Mark (2002). "Endogenous growth theory". ជា Snowdon, Brian; Vane, Howard. An Encyclopedia of Macroeconomics. Northhampton, Massachusetts: Edward Elgar Publishing. ល.ស.ប.អ. 978-1-84542-180-9.
Boettke, Peter (2001), Calculation and Coordination: Essays on Socialism and Transitional Political Economy, Routledge, ល.ស.ប.អ. 0-415-77109-9 .
Bouman, John: Principles of Macroeconomics – free fully comprehensive Principles of Microeconomics and Macroeconomics texts. Columbia, Maryland, 2011
(2008). "Macroeconomics, origins and history of". DOI:10.1057/9780230226203.1009.
Durlauf, Steven N.; Hester, Donald D. (2008). "IS–LM". ជា Durlauf, Lawrence E.; Blume. The New Palgrave Dictionary of Economics (Second រ.រ.). Palgrave Macmillan. អ.វ.ល.:10.1057/9780230226203.0855. http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_I000303។ បានយកមក 5 June 2012.
Dwivedi, D.N. (2001). Macroeconomics : theory and policy. New Delhi: Tata McGraw-Hill. ល.ស.ប.អ. 978-0-07-058841-7.
Friedman, Milton (1953), Essays in Positive Economics, London: University of Chicago Press, ល.ស.ប.អ. 0-226-26403-3 .
Haberler, Gottfried (1937), Prosperity and depression, League of Nations .
Leijonhufvud, Axel The Wicksell Connection: Variation on a Theme. UCLA. November, 1979.
Healey, Nigel M. (2002). "AD-AS model". ជា Snowdon, Brian; Vane, Howard. An Encyclopedia of Macroeconomics. Northhampton, Massachusetts: Edward Elgar Publishing. pp. 11–18. ល.ស.ប.អ. 978-1-84542-180-9.
Heijdra, B. J.; Ploeg, F. van der (2002), Foundations of Modern Macroeconomics, Oxford University Press, ល.ស.ប.អ. 0-19-877617-9 .
Mises, Ludwig Von (1912), Theory of Money and Credit, Yale University Press .
Mayer, Thomas (2002). "Monetary polic: role of". ជា Snowdon, Brian; Vane, Howard. An Encyclopedia of Macroeconomics. Northhampton, Massachusetts: Edward Elgar Publishing. pp. 495–499. ល.ស.ប.អ. 978-1-84542-180-9.
Mishkin, Frederic S. (2004), The Economics of Money, Banking, and Financial Markets, Boston: Addison-Wesley, p. 517
Peston, Maurice (2002). "IS-LM model: closed economy". ជា Snowdon, Brian; Vane, Howard R.. An Encyclopedia of Macroeconomics. Edward Elgar.
Solow, Robert (2002). "Neoclassical growth model". ជា Snowdon, Brian; Vane, Howard. An Encyclopedia of Macroeconomics. Northhampton, Massachusetts: Edward Elgar Publishing. ល.ស.ប.អ. 978-1-84542-180-9.
Snowdon, Brian, and Howard R. Vane, ed. (2002). An Encyclopedia of Macroeconomics, Description Archived 2011-07-22 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន. & scroll to Contents-preview links.
Snowdon, Brian; , Howard R. Vane (2005), Modern Macroeconomics: Its Origins, Development And Current State, Edward Elgar Publishing, ល.ស.ប.អ. 1-84376-394-X .
Gärtner, Manfred (2006), Macroeconomics, Pearson Education Limited, ល.ស.ប.អ. 978-0-273-70460-7 .
Warsh, David (2006), Knowledge and the Wealth of Nations, Norton, ល.ស.ប.អ. 978-0-393-05996-0 .

ទំព័រគំរូ:Macroeconomics

[1] --~~~~អត្ថបទជាអក្សរដិត [[|ស៊ុម]]

[១]

@@ បន្ទាត់ទី១៖ / បន្ទាត់ទី១៖ @@
+{{Economics sidebar}}
-'''ម៉ាក្រូសេកិច្ច(Macroeconomics)'''គឺជាការសិក្សាដែលផ្តោតទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសទាំងមូល ខុសពី [[មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច]]ដែលផ្តោតសំខាន់ទៅលើបុគ្គល គ្រួសារ រឹក្រុមហ៊ុននីមួយៗ។អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចគេសិក្សាអំពី [[ផលទុនជាតិសរុប]](GDP) [[អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ]] (Unemployment rate) ដើម្បីអោយយល់ពីសេដ្ឋកិច្ចជាតិជារួម។ អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចបានបង្កើតម៉ូដេល(Model)សំរាប់ពន្យល់ពីអំពី[[ចំណូលជាតិ]](National income) [[ផលិតផល]](Output) [[ការចំណាយ]](Consumption) [[អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ]] (Unemployment rate) [[អតិផរណា]](Inflation) [[ការសន្សំ]](Saving) [[ការវិនិយោគ]](Investment) [[ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ]](International Trade) និង [[ហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ]](International Finance)។ចំណែកឯ [[មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច]] ជាសំខាន់ផ្តោតទៅលើសកម្មភាពរបស់បុគ្គល ដូចជា[[សហគ្រាស]](Firms) [[អ្នកប្រើប្រាស់]](Consumers) និងការសិក្សាអំពីទង្វើពួកគេទាក់ទងក្នុងការកំនត់តំលៃ(Prices) និងចំនួនផលិតផល(Quantities) នៅលើទីផ្សារ(Markets)អ្វីមួយ។<br /><br />
-ម៉ាក្រូសេកិច្ចគឺជាជំនាញសិក្សាធំទូលាយទាក់ទងទៅនឹងសេដ្ឋកិច្ច។ គោលបំណងនៃការសិក្សាសំខាន់របស់ម៉ាក្រូសេកិច្ចមាន២។ទីមួយគឺ ចង់យល់ពីមូលហេតុ(Causes) និងផលវិបាក(Consequences)នៃបំរែបំរួលចំណូលជាតិក្នុងរយៈពេលខ្លី(Short-run fluctuations or business cycle)។ទីពីរគឺ ចង់យល់អំពីកត្តាដែលកំនត់ការរីកចំរើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរយៈពេលវែង(Long-run economic growth)។<br /><br />
+'''ម៉ាក្រូសេកិច្ច''' ({{lang-en|Macroeconomics}}) គឺជាការសិក្សាដែលផ្តោតទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសទាំងមូល ខុសពី [[មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច]]ដែលផ្តោតសំខាន់ទៅលើបុគ្គល គ្រួសារ រឹ[[ក្រុមហ៊ុន]]នីមួយៗ។អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចគេសិក្សាអំពី [[ផលទុនជាតិសរុប]] (GDP) [[អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ]] (Unemployment rate) ដើម្បីអោយយល់ពីសេដ្ឋកិច្ចជាតិជារួម។ អ្នកម៉ាក្រូសេកិច្ចបានបង្កើតម៉ូដេល(Model)សំរាប់ពន្យល់ពីអំពី[[ចំណូលជាតិ]] (National income) [[ផលិតផល]](Output) [[ការចំណាយ]] (Consumption) [[អត្រាអ្នកគ្មានការងារធ្វើ]] (Unemployment rate) [[អតិផរណា]](Inflation) [[ការសន្សំ]] (Saving) [[ការវិនិយោគ]] (Investment) [[ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ]] (International Trade) និង [[ហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ]] (International Finance)។ ចំណែកឯ [[មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច]] ជាសំខាន់ផ្តោតទៅលើសកម្មភាពរបស់បុគ្គល ដូចជា[[សហគ្រាស]] (Firms) [[អ្នកប្រើប្រាស់]] (Consumers) និងការសិក្សាអំពីទង្វើពួកគេទាក់ទងក្នុងការកំនត់តំលៃ (Prices) និងចំនួនផលិតផល (Quantities) នៅលើទីផ្សារ (Markets) អ្វីមួយ។<br /><br />
-ម៉ូដេលម៉ាក្រូសេកិច្ច ត្រូវបានប្រើដោយរដ្ឋាភិបាល និងសហគ្រាសធំៗសំរាប់ជួយក្នុងការវាយតំលៃនិងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ វិធានការសេដ្ឋកិច្ច(Economic Policy) និង យុទ្ធសាស្ត្រក្រុមហ៊ុន(Businese Strategy)។<br />
+ម៉ាក្រូសេកិច្ចគឺជាជំនាញសិក្សាធំទូលាយទាក់ទងទៅនឹងសេដ្ឋកិច្ច។ គោលបំណងនៃការសិក្សាសំខាន់របស់ម៉ាក្រូសេកិច្ចមាន២។
+* ទីមួយគឺ ចង់យល់ពីមូលហេតុ(Causes) និងផលវិបាក(Consequences)នៃបំរែបំរួលចំណូលជាតិក្នុងរយៈពេលខ្លី (Short-run fluctuations or business cycle)។
+* ទីពីរគឺ ចង់យល់អំពីកត្តាដែលកំនត់ការរីកចំរើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិរយៈពេលវែង(Long-run economic growth)។<br /><br />
+ម៉ូដេលម៉ាក្រូសេកិច្ច ត្រូវបានប្រើដោយរដ្ឋាភិបាល និងសហគ្រាសធំៗសំរាប់ជួយក្នុងការវាយតំលៃនិងដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ [[គោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច]] (Economic Policy) និងយុទ្ធសាស្ត្រក្រុមហ៊ុន (Businese Strategy)។<br />
@@ បន្ទាត់ទី៧៖ / បន្ទាត់ទី១១៖ @@
 សៀវភៅដំបូងដែលបានបោះពុម្ភឡើងក្រោមចំនងជើងថា(ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចMacroeconomics)គឹដោយសេដ្ឋកិច្ចវិទូជនជាតិនរវេ(Norwegian)ឈ្មោះRagnar Frischក្នុងឆ្នាំ១៩៣៣។
+<ref>'''--~~~~អត្ថបទជាអក្សរដិត
-=== ទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ចបែបចាស់និង[[ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍]](Classical economics and the quantity theory of money) ===
+[[|ស៊ុម]]
+'''</ref>=== ទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ចបែបចាស់និង[[ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍]](Classical economics and the quantity theory of money) ===
 រហូតដល់ដើមសតវត្សន៍ទី២០ [[ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍]]គឹជាម៉ូដេលម៉ាក្រូសេកិច្ចដែលពេញនិយមជាងគេក្នុងចំណោមសេដ្ឋកិច្ចវិទូបែបចាស់។ ម៉ូដេលនៃទ្រឹស្តីបទនេះគឺមានសមីការដូចខាងក្រោម៖<br />
 :<math>M\cdot V = P\cdot Q</math><br />
 សមីការនេះមានន័យថា ផលគុណបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយបណ្ណន៍(Money Supply) និងល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍(Velocity of moneyល្បឿនដែលរូបិយបណ្ណន៍ធ្វើចរន្តពីបុគ្គលម្នាក់ទៅបុគ្គលម្នាក់ទៀត)គឹជាតំលៃនៃផលិតផលសរុប(Nominal Ouput=ផលគុណនៃតំលៃទំនិញនិងបរិមាណផលិផលដែលបានផលិត)។ ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចវិទូដូចជាIrving Fisherបានឧបមាថាចំណូលពិត(Real income)និងល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍(V)មិនប្រែប្រួលក្នុងរយៈពេលខ្លី តាមសមីការខាងលើបើតំលៃ(P)ប្រែប្រួល ធ្វើអោយបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយបណ្ណន៍(M)ប្រែប្រួលដែរ។ សមីការបានក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសំខាន់របស់ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចរូបិយបណ្ណន៍និយម(Monetarism)។ ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍បែបចាស់នេះ(The classical quantity theory of money)បានផ្អែកទៅលើការឧបមាថាតំរូវការរូបិយបណ្ណន៍(Money Demand)មិនប្រែប្រួល និងមិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយកត្តាដទៃទៀតដូចជាអត្រាការប្រាក់(Interest Rates)។ សេដ្ឋកិច្ចវិទូបានលើកយកបញ្ហារបស់ទ្រឹស្តីបទបរិមាណរូបិយបណ្ណន៍បែបចាស់នេះចំពោះតំរូវការរូបិយបណ្ណន៍នៅពេលដែលវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ([[Great Depression]])បានកើតឡើង ដែលនាំអោយល្បឿនរូបិយបណ្ណន៍បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។
 === កេនស៊ាននិយម(Keynesianism) ===
 រហូតឆ្នាំ១៩៣០ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចស្ទើរតែទាំងអស់មិនបានធ្វើការបែងចែកសកម្មភាពជាបុគ្គល និងសកម្មភាពជារួមទេ។ ក្រោយវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ([[Great Depression]])ក្នុងឆ្នាំ១៩៣០ និងការវិវត្តន៍នៃគំនិតស្តីអំពីចំណូលជាតិ(National Income) និងទិន្នន័យផលិតផល(Product statistics) ទ្រឹស្តីម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានទទួលការចាប់អារម្មណ័ ហើយក៏បានរីកចំរើនឡើង។ មុនពេលនោះការយល់ដឹងអំពីគណនេយ្យជាតិ(National Account)ដូចសព្វថ្ងៃនេះគឺគ្មានទេ។ គំនិតរបស់សេដ្ឋកិច្ចេវិទូជនជាតិអង់គ្លេសឈ្មោះ[[John Maynard Keynes]]ដែលខំពន្យល់អំពីវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ([[Great Depression]]) បានជំរុញអោយមានការទទួលស្គាល់ទ្រឹស្តីម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច។
@@ បន្ទាត់ទី២៣៖ / បន្ទាត់ទី៣០៖ @@
 === ក្រុម(Schools) ===
-* ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម(Monetarism) ដែលដឹកនាំដោយ[[Milton Friedman]]បានពោលថា[[អតិផរណា]](Inflation)មាននូវគ្រប់ទិសទីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរូបិយប័ណ្ណ។ វាបានទាត់ចោលនូវវិធានការចំណាយរដ្ឋ(Fiscal Policy) ព្រោះវិធានការនេះនាំមកនូវ[[Crowding out]]ក្នុងផ្នែកឯកជន។ ជាងនេះទៅទៀត ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម មិនព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា (Inflation) និងអតិបរណា(Deflation) តាមរយៈគ្រប់គ្រងតំរូវការ(Demand management)ដូចក្រុមកេនស៊ានសេដ្ឋកិច្ចទេ។ ប៉ុន្តែវាព្យាយាមដោះស្រាយតាមរយៈ វិធានការរូបិយប័ណ្ណ (Monetary Policy) ដូចជាការរក្សាកំណើននៃបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយប័ណ្ណអោយថេរ។
+* ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម (Monetarism) ដែលដឹកនាំដោយ[[Milton Friedman]]បានពោលថា[[អតិផរណា]](Inflation)មាននូវគ្រប់ទិសទីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរូបិយប័ណ្ណ។ វាបានទាត់ចោលនូវវិធានការចំណាយរដ្ ឋ(Fiscal Policy) ព្រោះវិធានការនេះនាំមកនូវ[[Crowding out]]ក្នុងផ្នែកឯកជន។ ជាងនេះទៅទៀត ក្រុមរូបិយប័ណ្ណនិយម មិនព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា (Inflation) និងអតិបរណា (Deflation) តាមរយៈគ្រប់គ្រងតំរូវការ (Demand management) ដូចក្រុមកេនស៊ានសេដ្ឋកិច្ចទេ។ ប៉ុន្តែវាព្យាយាមដោះស្រាយតាមរយៈ វិធានការរូបិយប័ណ្ណ (Monetary Policy) ដូចជាការរក្សាកំណើននៃបរិមាណផ្គត់ផ្គង់រូបិយប័ណ្ណអោយថេរ។
-* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបថ្មីនិងចាស់(Neoclassical economics)
+* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបថ្មីនិងចាស់ (Neoclassical economics)
-* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបកេនស៊ានថ្មី(New Keynesian economics)
+* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបកេនស៊ានថ្មី (New Keynesian economics)
-* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបក្រោយកេនស៊ាន(Post-Keynesian economics)
+* ក្រុមសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបក្រោយកេនស៊ាន (Post-Keynesian economics)
-== វិធានការម៉ាក្រូសេកិច្ច(Macroeconomic Policies) ==
+== វិធានការម៉ាក្រូសេកិច្ច (Macroeconomic Policies) ==
 ដើម្បីជៀសវាងនូវវិវបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធំៗ ដូចជា [[The Great Depression]] រដ្ឋាភិបាលព្យាយាមកែលសំរួលវិធានការសេដ្ឋកិច្ច ដោយសង្ឃឹមថានឹងអាចរក្សាបានស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច។ រដ្ឋាភិបាលជឿថាការជោគជ័យនៃការធ្វើការកែសំរួលសេដ្ឋកិច្ច មានសារសំខាន់ក្នុងការថែរក្សាអោយមានស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច និងជំរុញអោយមានការរីកចំរើន។ វិធានការនេះមាន២គឺ៖
-* [[គោលនយោបាយសារពើពន្ធ]](Fiscal Policy)
+* [[គោលនយោបាយសារពើពន្ធ]] (Fiscal Policy)
-* [[គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ]](Monetary Policy)
+* [[គោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ]] (Monetary Policy)
+==មើលផងដែរ==
+{{Portal|Economics}}
+* [[AP Macroeconomics]]
+* [[Dynamic stochastic general equilibrium]]
+* [[Economic development]]
+==កំណត់ចំណាំ==
+{{reflist|30em}}
+==ឯកសារយោង==
+* {{citation|first=Olivier|last= Blanchard|year=2000|title=Macroeconomics|publisher=[[Prentice Hall]]|isbn= 0-13-013306-X|ref=harv}}.
+* {{cite book | last = Blanchard | first = Olivier | title = Macroeconomics Updated | publisher = Prentice Hall | location = Englewood Cliffs | year = 2011 |edition =5th | isbn = 978-0-13-215986-9 |ref=harv }}
+* Blaug, Mark (1986), ''Great Economists before Keynes'', Brighton: Wheatsheaf.
+* {{cite book | last =Blaug| first =Mark| editor1-last= Snowdon| editor1-first=Brian| editor2-last=Vane | editor2-first=Howard| chapter=Endogenous growth theory| title=An Encyclopedia of Macroeconomics | publisher=Edward Elgar Publishing | location = Northhampton, Massachusetts | year = 2002| isbn = 978-1-84542-180-9 |ref=harv}}
+* {{citation|first=Peter|last= Boettke|year=2001|title=Calculation and Coordination: Essays on Socialism and Transitional Political Economy|publisher=[[Routledge]]|isbn= 0-415-77109-9}}.
+* Bouman, John: [http://www.inflateyourmind.com/ Principles of Macroeconomics – free fully comprehensive Principles of Microeconomics and Macroeconomics texts]. Columbia, Maryland, 2011
+* {{cite journal |url=http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_M000370| first1=Robert W. | year=2008 | last1=Dimand| title=Macroeconomics, origins and history of|work=The New Palgrave Dictionary of Economics|editor1-first=Steven N.|editor1-last=Durlauf|editor2-first=Lawrence E.|editor2-last=Blume| publisher=Palgrave Macmillan|doi=10.1057/9780230226203.1009}}
+* {{cite book|last1=Durlauf|first1=Steven N.|last2=Hester|first2=Donald D.|chapter=IS–LM|title=The New Palgrave Dictionary of Economics|edition=Second|editor1-first=Steven N.|editor1-last=Durlauf|editor1-first=Lawrence E.|editor2-last=Blume|publisher=Palgrave Macmillan|year= 2008| accessdate=5 June 2012|url= http://www.dictionaryofeconomics.com/article?id=pde2008_I000303|doi=10.1057/9780230226203.0855|ref=harv}}
+* {{cite book | last = Dwivedi | first = D.N. | title = Macroeconomics : theory and policy | publisher = Tata McGraw-Hill | location = New Delhi | year = 2001 | isbn = 978-0-07-058841-7|ref=harv }}
+* {{citation
+|first=Milton|last=Friedman|authorlink=Milton Friedman |title=Essays in Positive Economics |publisher=[[University of Chicago Press]] |location=[[London]] |year=1953 |isbn=0-226-26403-3}}.
+* {{citation|first=Gottfried|last= Haberler|year=1937|title=Prosperity and depression|publisher=[[League of Nations]]}}.
+* Leijonhufvud, Axel [http://www.econ.ucla.edu/workingpapers/wp165.pdf ''The Wicksell Connection: Variation on a Theme'']. [[UCLA]]. November, 1979.
+* {{cite book | last =Healey | first = Nigel M.| editor1-last= Snowdon| editor1-first=Brian| editor2-last=Vane | editor2-first=Howard| chapter=AD-AS model| title=An Encyclopedia of Macroeconomics | publisher=Edward Elgar Publishing | location = Northhampton, Massachusetts | year = 2002| isbn = 978-1-84542-180-9 |pages=11–18 |ref=harv}}
+* {{citation|first=B. J.|last=Heijdra|coauthors= Ploeg, F. van der|year=2002|title=Foundations of Modern Macroeconomics|publisher=[[Oxford University Press]]|isbn= 0-19-877617-9}}.
+* {{citation|first=Ludwig Von|last= Mises|year=1912|title=Theory of Money and Credit|publisher=[[Yale University Press]]}}.
+* {{cite book | last =Mayer| first =Thomas| editor1-last= Snowdon| editor1-first=Brian| editor2-last=Vane | editor2-first=Howard| chapter=Monetary polic: role of| title=An Encyclopedia of Macroeconomics | publisher=Edward Elgar Publishing | location = Northhampton, Massachusetts | year = 2002| isbn = 978-1-84542-180-9 |pages=495–499|ref=harv}}
+* {{citation|last=Mishkin|first=Frederic S.|title=The Economics of Money, Banking, and Financial Markets|location=[[Boston]]|publisher= [[Addison-Wesley]]|year=2004|page=517}}
+* {{cite book|last=Peston|first=Maurice|title=An Encyclopedia of Macroeconomics|chapter=IS-LM model: closed economy|editor1-last=Snowdon|editor1-first=Brian|editor2-last=Vane|editor2-first=Howard R.|year=2002|publisher=Edward Elgar|ref=harv}}
+* {{cite book | last =Solow| first =Robert| editor1-last= Snowdon| editor1-first=Brian| editor2-last=Vane | editor2-first=Howard| chapter=Neoclassical growth model| title=An Encyclopedia of Macroeconomics | publisher=Edward Elgar Publishing | location = Northhampton, Massachusetts | year = 2002| isbn = 978-1-84542-180-9 |ref=harv}}
+* Snowdon, Brian,  and Howard R. Vane, ed. (2002). ''An Encyclopedia of Macroeconomics'',  [http://www.e-elgar.co.uk/bookentry_mainUS.lasso?id=2106 Description] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110722004651/http://www.e-elgar.co.uk/bookentry_mainUS.lasso?id=2106 |date=2011-07-22 }} & scroll to Contents-preview  [http://books.google.com/books?id=OJM2mqWI-cYC&printsec=frontcover&source=gbs_v2_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false links.]
+* {{citation |first=Brian|last= Snowdon|coauthors= , Howard R. Vane |title=Modern Macroeconomics: Its Origins, Development And Current State |publisher=Edward Elgar Publishing |isbn=1-84376-394-X|year=2005|ref=harv}}.
+* {{citation |first=Manfred|last= Gärtner|title=Macroeconomics|publisher=Pearson Education Limited|isbn=978-0-273-70460-7|year=2006|ref=harv}}.
+* {{citation |first=David|last= Warsh|title=Knowledge and the Wealth of Nations|publisher=Norton|isbn=978-0-393-05996-0|year=2006|ref=harv}}.
+{{Macroeconomics}}
-[[af:Makro-ekonomie]]
-[[ar:اقتصاد كلي]]
-[[ast:Macroeconomía]]
-[[bg:Макроикономика]]
-[[bn:ব্যষ্টিক অর্থনীতি]]
-[[bo:ཆེ་མཐོང་དཔལ་འབྱོར།]]
-[[bs:Makroekonomija]]
-[[ca:Macroeconomia]]
-[[cs:Makroekonomie]]
-[[da:Makroøkonomi]]
-[[de:Makroökonomie]]
-[[el:Μακροοικονομία]]
-[[en:Macroeconomics]]
-[[eo:Makroekonomiko]]
-[[es:Macroeconomía]]
-[[et:Makroökonoomika]]
-[[eu:Makroekonomia]]
-[[fa:اقتصاد کلان]]
-[[fi:Makrotaloustiede]]
-[[fr:Macroéconomie]]
-[[gl:Macroeconomía]]
-[[hak:Chúng-thí Kîn-chi-ho̍k]]
-[[he:מקרו-כלכלה]]
-[[hr:Makroekonomija]]
-[[hu:Makroökonómia]]
-[[id:Ekonomi makro]]
-[[is:Þjóðhagfræði]]
-[[it:Macroeconomia]]
-[[ja:マクロ経済学]]
-[[ka:მაკროეკონომიკა]]
-[[kn:ಬೃಹದರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ]]
-[[ko:거시경제학]]
-[[lo:ເສດຖະສາດມະຫາພາກ]]
-[[lt:Makroekonomika]]
-[[lv:Makroekonomika]]
-[[mk:Макроекономија]]
-[[mn:Макро эдийн засаг]]
-[[ms:Makroekonomi]]
-[[new:म्याक्रोइकोनोमिक्स]]
-[[nl:Macro-economie]]
-[[nn:Makroøkonomi]]
-[[no:Makroøkonomi]]
-[[os:Макроэкономикæ]]
-[[pl:Makroekonomia]]
-[[ps:لويه وټه]]
-[[pt:Macroeconomia]]
-[[ro:Macroeconomie]]
-[[ru:Макроэкономика]]
-[[sah:Макроэкономика]]
-[[sh:Makroekonomija]]
-[[si:Macroeconomics]]
-[[simple:Macroeconomics]]
-[[sk:Makroekonómia]]
-[[sl:Makroekonomija]]
-[[sq:Makroekonomia]]
-[[sr:Макроекономија]]
-[[sv:Makroekonomi]]
-[[ta:பருப்பொருளியல்]]
-[[te:స్థూల ఆర్థిక శాస్త్రము]]
-[[th:เศรษฐศาสตร์มหภาค]]
-[[tl:Makroekonomiya]]
-[[tpi:Maikroekonomiks]]
-[[tr:Makroekonomi]]
-[[uk:Макроекономіка]]
-[[ur:کلیاتی معاشیات]]
-[[vi:Kinh tế học vĩ mô]]
-[[war:Makroekonomiks]]
-[[zh:宏观经济学]]
-[[zh-min-nan:Chóng-thé-keng-chè-ha̍k]]