შინაარსზე გადასვლა

შვედეთის კონსორტების სია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
შვედეთის სადედოფლო გვირგვინი

შვედეთის კონსორტების სიაში წარმოდგენილია იმ ადამიანების სია, რომლებიც დაქორწინებული იყვნენ შვედეთის მონარქებზე. შვედეთის ისტორიაში, თითქმის ყველა კონსორტი ქალია, თუმცა არსებობს მხოლოდ ერთი გამონაკლისი, დედოფალ ულრიკა ელეონორას ქმრის, ფრედერიკ ჰესენელის სახით, რომელიც საბოლოოდ მაინც შვედეთის მონარქად იქცა. მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობით კონსორტს არ ჰქონდა რაიმე დიდი პოლიტიკური ძალაუფლება, ხშირად დედოფალ კონსორტები ახერხებდნენ ქმრებისა თუ ვაჟების რეგენტად გახდომას, რა დროსაც ისინი მონარქთა ძალაუფლებას იღებდნენ. კალმარის უნიის პერიოდში (1397-1523), შვედეთს, ნორვეგიასა და დანიას საერთო კონსორტები ჰყავდათ. აქვე აღსანიშნავია, რომ დედოფალ კონსორტმა დოროთეა ბრანდენბურგელმა, მოახერხა და ორჯერ ავიდა ტახტზე. დღეისათვის შვედეთის დედოფალ კონსორტი სილვია სომერლატია.

რეგენტი კონსორტები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტიტულარული დედოფალ კონსორტები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • 1396-1405: აგნესა ბრაუნშვაიგ-ლიუნებურგელი, რომლის ქმარიც მართალია ტახტიდან ჩამოაგდეს და გააძევეს, თუმცა იგი თავს სიცოცხლის ბოლომდე დედოფალს უწოდებდა;
  • 1605-1631: კონსტანცია ავსტრიელი, სიგიზმუნდ III-ის მეუღლე, რომელმაც პოლონეთის სანაცვლოდ უარი თქვა შვედეთის ტახტზე, თუმცა მისი ცოლი თავს მაინც მიიჩნევდა შვედეთის კანონიერ დედოფლად;
  • 1637-1644: სესილია რენატა ავსტრიელი, ვლადისლავ IV-ის მეუღლე, რომელიც მამის მსგავსად პოლონეთის ტახტის ნაცვლად უარს აცხადებდა შვედურ მემკვიდრეობაზე, თუმცა მისი ცოლიც თავს შვედეთის კანონიერ დედოფლად თვლიდა;
  • 1646-1660: მარია ლუიზა გონძაგა, ვლადისლავ IV-ის მეორე ცოლი, რომელიც პირველის მსგავსად თავს შვედეთის ლეგიტიმურ დედოფლად აცხადებდა;

ლეგენდარული დედოფლები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  • მეფე აგნეს ახრჩობენ მისი ცოლის, დედოფალ სკიალფის ბრძანებით
    ვანა, შვეიგიორის ცოლი;
  • დრიფა, ვანლანდის ცოლი;
  • მესამე საუკუნე: დროტი, დომარის ცოლი;
  • მეოთხე საუკუნე: სკიალფი, აგნეს ცოლი;
  • მეხუთე საუკუნე: ბერა, ალფის ცოლი;
  • მეექვსე საუკუნე: ირსა, ეადგილის ცოლი;
  • მეშვიდე საუკუნე: გათილდ გოტლანდელი, ინგიალდის ცოლი;
  • მერვე საუკუნე: სმალანდელი პრინცესა, აივარის ცოლი;
  • 970-975: ინგებორგ თარანსდოტერი, ოლაფ ბიორნსონის ცოლი;

მუნზოსა და სტენკილის დინასტიები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
სვიატოსლავა

პოლონელი

მიეცკო I,

პოლონეთის

მეფე

(პიასტები)

955 978 990

(განქორწინდნენ)

2 თებერვალი,

1014

ერიკ

გამარჯვებული

აუდ

ჰაკონსდოტერი

ჰაკონ

სიგარდსონი,

ნორვეგიის

რეგენტი

970 990 992

(ქმრის

გარდაცვალება)

1015
ასტრიდ

ობოტრიტი

პოლაბიური

ტომის ბელადი

979 1000 1022,

(ქმრის

გარდაცვალება)

1035 ოლოფი
გუნჰილდა

სვენსდოტერი

სვენ

ჰაკონარსონი

1008 ? 1022 1050

(ქმრის

გარდაცვალება)

1060 ანუდ იაკობი
ინგამოდერი ედმუნდი,

შვედეთის მეფე

(მუნზოები)

1043 1058 1061 1066

(ქმრის

გარდაცვალება)

1090 სტენკილი
გილა ? ? ? 1075 1079

(ქმრის

გარდაცვალება)

? ჰაკონ I
ელენა ინგვარი,

შვედეთის

პრინცი

1065 1075 1079
1084

(ქმრის

ჩამოგდება)

1140 ინგე უფროსი
ბლოცტულკა ? ? 1094 1084 1087

(ქმრის

გარდაცვალება)

? სვენი
ელენა ინგვარი,

შვედეთის

პრინცი

1065 1075 1088 1105

(ქმრის

გარდაცვალება)

1140 ინგე უფროსი
ინგეგერდ

ნორვეგიელი

ჰერალდ III,

ნორვეგიის

მეფე

(ჰარდრადები)

1046 1096 1105 1118

(ქმრის

გარდაცვალება)

1120 ფილიპე
რაგნჰილდა ჰალშტენი 1075

?

? 1117 ინგე უმცროსი
ულვჰილდა

ჰაკანსდოტერი

ჰაკონ ფინსონი 1095 1117 1125

(ქმრის

გარდაცვალება)

1148
რიჩეზა

პოლონელი

ბოგისლავ III,

პოლონეთის

მეფე

(პიასტები)

12 აპრილი,

1116

1127 1130 1156 მაგნუს I

შვერკერისა და ერიკის დინასტიები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
ულვჰილდა

ჰაკანსდოტერი

ჰაკონ ფინსონი 1095 1134 1148 შვერკერ I
რიჩეზა

პოლონელი

ბოგისლავ III,

პოლონეთის

მეფე

(პიასტები)

12 აპრილი,

1116

1148 25 დეკემბერი,

1156,

(ქმრის

გარდაცვალება)

1156
კრისტინა

დანიელი

ბიორნ

რკინისმხარა,

დანიის მეფე

(ესტრიდზენები)

1120 1149 25 დეკემბერი,

1156

18 მაისი,

1160,

(ქმრის

გარდაცვალება)

1170 ერიკ

წმინდა

ბრიჯით

ჰარალდსდოტერი

ჰარალდ IV,

ნორვეგიის მეფე

(ჰარდრადები)

1131 ? 18 მაისი,

1160

1161,

(ქმრის

გარდაცვალება)

1208 მაგნუს II
კრისტინა ჰვიდე სტიგ ტოკესენი

(ჰვიდეები)

1145 1163 ან 1164 12 აპრილი,

1167

(ქმრის

გარდაცვალება)

1200 კარლ VII
სესილია პრინცი იოჰან

შვედი

(შვერკერები)

1160 12 აპრილი,

1167

1190

(განქორწინება)

1193 კნუტ I
ბენედიქტა ჰვიდე ებე სანესონი

(ჰვიდეები)

1165 1185 1196 1199 შვერკერ II
ინგეგერდ ბიელბო ბირგერ ბროსა,

შვედების ერლ

(ბიელბოები)

1180 1200 31 იანვარი,

1208,

(ქმრის ჩამოგდება)

7 აპრილი,

1210

რიჩეზა

დანიელი

ვალდემარ I,

დანიის მეფე

(ესტრიდზენები)

1190 ან 1191 1210 10 აპრილი,

1216,

(ქმრის

გარდაცვალება)

8 მაისი,

1220

ერიკ X
ელენა

პედერსდოტერი

პედერ

სტრანგესონი

1200 1225 1229 1234

(ქმრის

გარდაცვალება)

1255 კნუტ II
კატარინა

იმზებორგი

სან ფოკალსონი,

იმზებორგის

ლორდი

(ბიელბოები)

1215 1243 ან 1244 2 თებერვალი,

1250,

(ქმრის

გარდაცვალება)

17 იანვარი,

1251

ერიკ XI
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
სოფია

დანიელი

ერიკ IV,

დანიის მეფე

(ესტრიდზენები)

1241 1260 22 ივლისი, 1275

(ქმრის ჩამოგდება)

1286 ვალდემარი
ჰედვიგია გერჰარდ I,

ჰოლშტაინის გრაფი

(შკაუენბურგები)

1260 11 ნოემბერი, 1276 18 დეკემბერი, 1290

(ქმრის გარდაცვალება)

1324 მაგნუს III
მარტა

დანიელი

ერიკ V,

დანიის მეფე

(ესტრიდზენები)

1277 ნოემბერი, 1298 მარტი ან აპრილი, 1318

(ქმრის გარდაცვალება)

3 ოქტომბერი, 1341 ბირგერი
ბლანკა

ნემურელი

ჟან I, ნემურის

მარკიზი

(დამპიერები)

1320 ოქტომბრის ბოლო, 1335 1363 მაგნუს IV
ბეატრიზ

ბავარიელი

ლუდვიგ IV, საღვთო რომის იმპერატორი

(ვიტელსბახები)

1344 17 ოქტომბერი, 1356 20 ივნისი, 1359

(ქმრის გარდაცვალება)

25 დეკემბერი, 1359 ერიკ XII
მარგარიტა I დანიელი ვალდემარ IV,

დანიის მეფე

(ესტრიდზენები)

გაზაფხული

1353

9 აპრილი 1363

(ქმრის თანამმართველი)

15 თებერვალი, 1364

(ქმრის ჩამოგდება)

28 ოქტომბერი, 1412 ჰაკონ IV

ნორვეგიელი

მეკლენბურგელთა დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
რიჩარდის

შვერინელი

ოტო I,

შვერინის გრაფი

(ჰაგენები)

1347/8 1365 23 აპრილი/11 ივლისი 1377 ალბრეხტი

ესტრიდზენების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
ფილიპა

ინგლისელი

ჰენრი IV, ინგლისის მეფე

(ლანკასტერები)

4 ივნისი, 1394 26 ოქტომბერი, 1406 7 იანვარი, 1430 ერიკ XIII

ვიტელსბახების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
დოროთეა

ბრანდენბურგელი

იოჰანი,

ბრანდენბურგის

მარკგრაფი

(ჰოენცოლერნები)

1430/31 12 სექტემბერი, 1445 6 იანვარი, 1448

(ქმრის ჩამოგდება)

10 ნოემბერი, 1495 კრისტოფერ

ბავარიელი

კატარინა

ბიურუმი

კარლ ორმსონი

(გუმესეჰაფვუდები)

? 5 ოქტომბერი,

1438

20 ივნისი,

1448

7 სექტემბერი, 1450 კარლ VIII

ოლდენბურგების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
დოროთეა

ბრანდენბურგელი

იოჰანი,

ბრანდენბურგის

მარკგრაფი

(ჰოენცოლერნები)

1430/31 28 ოქტომბერი,

1449

23 ივნისი,

1457

23 ივნისი,

1464,

(ქმრის ჩამოგდება)

10 ნოემბერი 1495 კრისტიან I

ვიტელსბახების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
კრისტინა

აბრაამსდოტერი

აბრაამ პედერსონი,

რაზებორგის

გუბერნატორი

1432 1470 15 მაისი, 1470

(ქმრის გარდაცვალება)

1492 კარლ VIII

ოლდენბურგების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
კრისტინა

საქსონიელი

ერნესტი,

საქსონიის

კურფიურსტი

(ვეტინები)

25 დეკემბერი,

1461

6 სექტემბერი,

1478

6 ოქტომბერი,

1497

აგვისტო, 1501

(ქმარმა დაკარგა

შვედეთის ტახტი)

8 დეკემბერი,

1521

იოჰან II
იზაბელა

ავსტრიელი

ფილიპე I,

ესპანეთის მეფე

(ჰაბსბურგები)

18 ივლისი,

1501

12 აგვისტო,

1515

1 ნოემბერი,

1520

23 აგვისტო,

1521

(ქმარმა დაკარგა

შვედეთის ტახტი)

19 იანვარი,

1526

კრისტიან II
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
კათარინა

საქსენ-ლაუენბურგელი

მაგნუს I,

საქსენ-

ლაუნებურგის

ჰერცოგი

(ასკანიები)

24 სექტემბერი,

1513

24 სექტემბერი, 1531 23 სექტემბერი, 1535 გუსტავ I
მარგარეტ

ლეიონჰაფვუდი

ერიკ

აბრაამსონი

(ლეიონჰაფვუდები)

1 იანვარი,

1516

1 ოქტომბერი,1536 26 აგვისტო, 1551
კატარინა

სტენბოკი

გუსტავ

ოლოფსონი

(სტენბოკები)

22 ივლისი,

1535

22 აგვისტო, 1552 29 სექტემბერი,

1560

(ქმრის გარდაცვალება)

13 დეკემბერი,

1621

კარინ

მაანსდოტერი

მაანსი 6 ოქტომბერი,

1550

13 ივლისი, 1567

(არაოფიციალურად)

4 ივლისი, 1568

(ოფიციალურად)

29 სექტემბერი,

1568

(ქმრის ჩამოგდება)

13 სექტემბერი,

1612

ერიკ XIV
კატარინა

პოლონელი

სიგიზმუნდ I,

პოლონეთის მეფე

(იაგელონები)

1 ნოემბერი,

1526

4 ოქტომბერი,

1562

29 სექტემბერი,

1568

16 სექტემბერი, 1583 იოჰან III
გუნილა იოჰანსდოტერი იოჰან ალექსსონი,

ოსტერგოტლანდის

გუბერნატორი

(ბიელკები)

25 ივნისი,

1568

15 თებერვალი, 1585 17 ნოემბერი,

1592

(ქმრის გარდაცვალება)

19 ივლისი,

1597

ანა

ავსტრიელი

კარლ II,

ავსტრიის ერცჰერცოგი (ჰაბსბურგები)

16 აგვისტო,

1573

31 მაისი,

1592

17 ნოემბერი,

1592

10 თებერვალი, 1598 სიგიზმუნდ I
კრისტინა

ჰოლშტაინ-

გოტორპელი

ადოლფი,

ჰოლშტაინ-გოტორპის

ჰერცოგი

13 აპრილი,

1573

8 ივლისი,

1592

22 მარტი,

1604

30 ოქტომბერი,

1611

(ქმრის გარდაცვალება)

8 დეკემბერი,

1625

კარლ IX
მარია ელეონორა ბრანდენბურგელი იოჰან ზიგმუნდი,

ბრანდენბურგის

კურფიურსტი

(ჰოენცოლერნები)

11 ნოემბერი,

1599

25 ნოემბერი, 1620 6 ნოემბერი,

1632

(ქმრის გარდაცვალება)

28 მარტი,

1655

გუსტავ II

პფალც-ცვაიბრიუხენელთა დინასტია (ვიტელსბახების შტო)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
ჰედვიგ ელეონორა

ჰოლშტაინ-გოტორპელი

ფრიდრიხ III,

ჰოლშტაინ-გოტორპის ჰერცოგი

23 ოქტომბერი,

1636

24 ოქტომბერი, 1654 13 თებერვალი,

1660

(ქმრის გარდაცვალება)

24 ნოემბერი,

1715

კარლ X
ულრიკა ელეონორა დანიელი ფრედერიკ III, დანიის მეფე

(ოლდენბურგები)

11 სექტემბერი,

1656

6 მაისი, 1680 26 ივლისი, 1693 კარლ XI
ფრიდრიხ

ჰესენ-კასელელი

კარლ I,

ჰესენ-კასელის

ლანდგრაფი

(ჰესენელები)

18 აპრილი,

1678

24 მარტი,

1715

5 დეკემბერი,

1718

29 თებერვალი,

1720

(ცოლის ნაცვლად

თვითონ ავიდა

შვედეთის ტახტზე)

25 მარტი,

1751

ულრიკა

ელეონორა

ჰესენელების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
ულრიკა ელეონორა

შვედი

კარლ XI,

შვედეთის მეფე

(პფალც-

ცვაიბრიუხენელები)

23 იანვარი,

1688

24 მარტი,

1715

29 თებერვალი,

1720

24 ნოემბერი, 1741 ფრიდრიხ I

ჰესენელი

ჰოლშტაინ-გოტორპელთა დინასტია (ოლდენბურგების შტო)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
ლუიზა ულრიკა

პრუსიელი

ფრიდრიხ ვილჰელმ I,

პრუსიის მეფე

(ჰოენცოლერნები)

24 ივლისი,

1720

18 აგვისტო,

1744

25 მარტი,

1751

12 თებერვალი, 1771

(ქმრის გარდაცვალება)

16 ივლისი,

1782

ადოლფ I
სოფია მაგდალენა

დანიელი

ფრედერიკ V, დანიის მეფე

(ოლდენბურგები)

3 ივლისი,

1746

4 ნოემბერი,

1766

12 თებერვალი,

1771

29 მარტი, 1792

(ქმრის გარდაცვალება)

21 აგვისტო,

1813

გუსტავ III
ფრედერიკა

ბადენელი

კარლ ლუდვიგი,

ბადენის პრინცი

(ცაარინგენები)

12 მარტი,

1781

31 ოქტომბერი, 1797 29 მარტი, 1809

(ქმრის გარდაცვალება)

26 სექტემბერი,

1826

გუსტავ IV
ჰედვიგ ელიზაბეთ

შარლოტა ჰოლშტაინ-გოტორპელი

ფრიდრიხ ავგუსტ I,

ოლდენბურგის

ჰერცოგი

(ჰოლშტაინ

გოტორპელები)

22 მარტი,

1759

7 ივლისი,

1774

6 ივნისი,

1809

5 თებერვალი, 1818

(ქმრის გარდაცვალება)

20 ივნისი,

1818

კარლ XIII

ბერნადოტების დინასტია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პორტრეტი სახელი მამა დაიბადა იქორწინა მმართველობის

დასაწყისი

მმართველობის

დასასრული

გარდაიცვალა მეუღლე
დეზიდერია

კლარი

ფრანსუა

კლარი

8 ნოემბერი,

1777

17 აგვისტო,

1798

5 თებერვალი,

1818

8 მარტი, 1844

(ქმრის გარდაცვალება)

17 დეკემბერი,

1860

კარლ XIV
ჟოზეფინ

დე ბოარნე

ევგენი,

ფრანკფურტის დიდი ჰერცოგი

(ბოარნეები)

14 მარტი,

1807

19 ივნისი,

1823

8 მარტი,

1844

8 ივლისი, 1859

(ქმრის გარდაცვალება)

7 ივნისი,

1876

ოსკარ I
ლუიზა

ნიდერლანდელი

ფრიდრიხი,

ნიდერლანდების პრინცი

(ორანჟ-ნასაუელები)

5 აგვისტო,

1828

19 ივნისი,

1850

8 ივლისი,

1859

30 მარტი, 1871 კარლ XV
სოფია

ნასაუელი

ვილჰელმი,

ნასაუს ჰერცოგი

(ნასაუ-ვეილბურგები)

9 ივლისი,

1836

6 ივნისი,

1857

18 სექტემბერი,

1872

8 დეკემბერი, 1907

(ქმრის გარდაცვალება)

30 დეკემბერი,

1913

ოსკარ II
ვიქტორია

ბადენელი

ფრიდრიხ I,

ბადენის დიდი ჰერცოგი

(ცერინგენები)

7 აგვისტო,

1862

20 სექტემბერი,

1881

8 დეკემბერი,

1907

4 აპრილი, 1930 გუსტავ V
ლუიზა

ბატენბერგელი

ლუდვიგი,

ბატენბერგის

პრინცი

13 ივლისი,

1889

3 ნოემბერი,

1923

29 ოქტომბერი,

1950

7 მარტი, 1965 გუსტავ VI
სილვია

სომერლატი

უოლტერ

სომერლატი

23 დეკემბერი,

1943

19 ივნისი, 1976 ამჟამად

თანამდებობაზეა

ცოცხალია კარლ XVI
  • Herman Lindqvist: Sveriges Drottningar. Stockholm: Nordstedts 2006