შინაარსზე გადასვლა

დოროთი ვოგანი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
შექმნილია გვერდის თარგმნით „Воган, Дороти“
 
მ სქოლიოს და კატეგორიის შესწორება
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მეცნიერი}}'''დოროთი ჯინ ჯონსონ ვოგანი''' (ინგლ. Dorothy Vaughan; დ.20 სექტემბერი, 1910, [[კანზას-სიტი|კანზას სიტი]], [[მისურის შტატი|მისური]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] — გ. 10 ნოემბერი, 2008, ჰემპტონი, [[ვირჯინია]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] ) — ამერიკელი მათემატიკოსი და გამომთვლელი, მუშაობდა აერონავტიკის ეროვნული საკონსულტაციო კომიტეტში (NACA) და აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული სამმართველოს [[NASA|NASA-ს]] ლენგლის ვლევით ცენტრში ჰემპტონში, [[ვირჯინია|ვირჯინიაში]] . 1949 წელს იგი გახდა დასავლეთის ოლქის აღრიცხვის პერსონალის უფროსის მოვალეობის შემსრულებელი. პირველი შავკანიანი ქალი, რომელიც იყო გამომთვლელი ცენტრის თანამშრომლების ზედამხედველი.
{{ინფოდაფა მეცნიერი}}'''დოროთი ჯინ ჯონსონ ვოგანი''' ({{Lang-en}} Dorothy Vaughan; დ.[[20 სექტემბერი]], [[1910]], [[კანზას-სიტი|კანზას სიტი]], [[მისურის შტატი|მისური]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] — გ. [[10 ნოემბერი]], [[2008|2008,]] ჰემპტონი, [[ვირჯინია]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]] ) — ამერიკელი მათემატიკოსი და გამომთვლელი, მუშაობდა აერონავტიკის ეროვნული საკონსულტაციო კომიტეტში (NACA) და აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული სამმართველოს [[NASA|NASA-ს]] ლენგლის ვლევით ცენტრში ჰემპტონში, [[ვირჯინია|ვირჯინიაში]] . [[1949]] წელს იგი გახდა დასავლეთის ოლქის აღრიცხვის პერსონალის უფროსის მოვალეობის შემსრულებელი. პირველი შავკანიანი ქალი, რომელიც იყო გამომთვლელი ცენტრის თანამშრომლების ზედამხედველი.


მოგვიანებით მან ოფიციალურად დაიკავა ეს თანამდებობა და გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი. 1960-იანი წლებიდან კარიერ ვოგანი ჯერ კიდევ კომპიუტერის გამოჩენამდე თავად სწავლობდა და თანამშრომლებსაც ასწავლიდა პროგრამირების ენა Fortran-ს მოგვიანებით იგი გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი.
მოგვიანებით მან ოფიციალურად დაიკავა ეს თანამდებობა და გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი. [[1960|1960-]]<nowiki/>იანი წლებიდან კარიერ ვოგანი ჯერ კიდევ კომპიუტერის გამოჩენამდე თავად სწავლობდა და თანამშრომლებსაც ასწავლიდა პროგრამირების ენა Fortran-ს მოგვიანებით იგი გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი.


ვონი მერი ჯექსონთან და [[კათრინ ჯონსონი|კეტრინ ჯონსონთან]] ერთად წარმოდგენილია მარგო ლი შეტერლის წიგნში ''Hidden Figures. წიგნში გადმოცემულია'' აფროამერიკელი ქალების ისტორია, რომლებიც მუშაობდნენ კოსმოსური რბოლის დროს პროექტ "მერკურიზე." 2016 წელს გამოვიდა ამავე სახელწოდების ფილმი.
ვონი მერი ჯექსონთან და [[კათრინ ჯონსონი|კეტრინ ჯონსონთან]] ერთად წარმოდგენილია მარგო ლი შეტერლის წიგნში ''Hidden Figures. წიგნში გადმოცემულია'' აფროამერიკელი ქალების ისტორია, რომლებიც მუშაობდნენ კოსმოსური რბოლის დროს პროექტ "მერკურიზე." 2016 წელს გამოვიდა ამავე სახელწოდების ფილმი.


2019 წელს ვოგანს სიკვდილის შემდეგ მიენიჭა კონგრესის ოქროს მედალი. <ref name=":9">{{Cite web|url=https://www.congress.gov/bill/116th-congress/house-bill/1396?q=%7B%22search%22%3A%5B%22hr1396%22%5D%7D&r=1&s=1|title=H.R.1396 - Hidden Figures Congressional Gold Medal Act}}</ref>
[[2019]] წელს ვოგანს სიკვდილის შემდეგ მიენიჭა კონგრესის ოქროს მედალი. <ref name=":9">{{Cite web|url=https://www.congress.gov/bill/116th-congress/house-bill/1396?q=%7B%22search%22%3A%5B%22hr1396%22%5D%7D&r=1&s=1|title=H.R.1396 - Hidden Figures Congressional Gold Medal Act}}</ref>


== ადრეული წლები ==
== ადრეული წლები ==
დოროთი ვონი დაიბადა 1910 წლის 20 სექტემბერს <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/people/dorothy-vaughan/|title=Dorothy Vaughan - NASA}}</ref> [[კანზას-სიტი|კანზას სიტიში]], [[მისურის შტატი|მისურის შტატში]], ლეონარდ და ენი ჯონსონების ოჯახში. <ref>{{Cite web|url=https://www.legacy.com/us/obituaries/dailypress/name/dorothy-vaughan-obituary?id=15017192|title=Dorothy Vaughan Obituary (2008) - Hampton, VA - Daily Press}}</ref> შვიდი წლის ასაკში ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა მორგანთაუნში, [[დასავლეთი ვირჯინია|დასავლეთ ვირჯინიაში]], სადაც 1925 წელს დაამთავრა საშუალო სკოლა 1925. <ref name=":1">{{წიგნი|isbn=9780062363619}}</ref> ვონმა მიიღო სრული სასწავლო სტიპენდია დასავლეთ ვირჯინიის კონფერენციაზე [[ოჰაიო]]<nowiki/>ს შტატში უილბერფორსის უნივერსიტეტში ჩასაბარებლად. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.thecut.com/2016/08/dorothy-vaughan-space-race-c-v-r.html|title=The Hidden Black Women Who Helped Win the Space Race}}</ref> იგი შეუერთდა ქალთა საზოგადოება Alpha Kappa Alpha -ს ზეტა-ს განყოფილებას უილბერფორსში, რომელიც დაამთავრა 1929 წელს მათემატიკაში ბაკალავრის ხარისხით. <ref>{{წიგნი|isbn=978-1-63106-485-2}}</ref> <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.spelman.edu/about-us/news-and-events/our-stories/hidden-figures/2016/11/22/hidden-figure-nasa-dorothy-vaughan|title=Hidden Figure: Dorothy Vaughan}}</ref> 1932 წელს ცოლად გაჰყვა ჰოვარდ ვონს ( გარდაიცვალა 1955 წელს). წყვილი გადავიდა [[ნიუპორტ-ნიუსი (ვირჯინია)|ნიუპორტ ნიუსში]], ვირჯინიაში, სადაც მათ შეეძინათ ექვსი შვილი: ენი, მაიდა, ლეონარდ, კენეტი, მაიკლ და დონალდი. <ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.blackpast.org/african-american-history/vaughan-dorothy-johnson-1910-2008/|title=Dorothy Johnson Vaughan (1910-2008) •|first=Euell A.|last=Nielsen}}</ref> ოჯახი ასევე ცხოვრობდა ჰოვარდის მდიდარ და პატივცემულ მშობლებთან და ბებია-ბაბუასთან ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში. ვონი ოჯახის და ეკლესიის ერთგული იყო ამან უდიდესი როლი ითამაშა იმ ფაქტორზე, გადავიდოდა თუ არა იგი ჰემპტონში, ვირჯინიაში ნასაში სამუშაოდ.
დოროთი ვონი დაიბადა 1910 წლის 20 სექტემბერს [[კანზას-სიტი|კანზას სიტიში]], [[მისურის შტატი|მისურის შტატში]], ლეონარდ და ენი ჯონსონების ოჯახში. <ref>{{Cite web|url=https://www.legacy.com/us/obituaries/dailypress/name/dorothy-vaughan-obituary?id=15017192|title=Dorothy Vaughan Obituary (2008) - Hampton, VA - Daily Press}}</ref> შვიდი წლის ასაკში ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა მორგანთაუნში, [[დასავლეთი ვირჯინია|დასავლეთ ვირჯინიაში]], სადაც 1925 წელს დაამთავრა საშუალო სკოლა 1925. ვოგანმა მიიღო სრული სასწავლო სტიპენდია დასავლეთ ვირჯინიის კონფერენციაზე [[ოჰაიო]]<nowiki/>ს შტატში უილბერფორსის უნივერსიტეტში ჩასაბარებლად. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.thecut.com/2016/08/dorothy-vaughan-space-race-c-v-r.html|title=The Hidden Black Women Who Helped Win the Space Race}}</ref> იგი შეუერთდა ქალთა საზოგადოება Alpha Kappa Alpha -ს ზეტა-ს განყოფილებას უილბერფორსში, რომელიც დაამთავრა 1929 წელს მათემატიკაში ბაკალავრის ხარისხით. 1932 წელს ცოლად გაჰყვა ჰოვარდ ვონს ( გარდაიცვალა 1955 წელს). წყვილი გადავიდა [[ნიუპორტ-ნიუსი (ვირჯინია)|ნიუპორტ ნიუსში]], ვირჯინიაში, სადაც მათ შეეძინათ ექვსი შვილი: ენი, მაიდა, ლეონარდ, კენეტი, მაიკლ და დონალდი. ოჯახი ასევე ცხოვრობდა ჰოვარდის მდიდარ და პატივცემულ მშობლებთან და ბებია-ბაბუასთან ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში. ვონი ოჯახის და ეკლესიის ერთგული იყო ამან უდიდესი როლი ითამაშა იმ ფაქტორზე, გადავიდოდა თუ არა იგი ჰემპტონში, ვირჯინიაში ნასაში სამუშაოდ.


== კარიერა ==
== კარიერა ==
ვოგანმა დაამთავრა უილბერფორსის უნივერსიტეტი 1929 წელს. მიუხედავად იმისა, რომ პროფესორებმა წაახალისეს ჰოვარდის უნივერსიტეტის მაგისტრატურაში ჩასაბარებლად, იგი მუშაობდა მათემატიკის მასწავლებლად რობერტ რუსა მოტონის უმაღლეს სკოლაში, ფერმვილში, ვირჯინიაში, რათა დახმარებოდა ოჯახს დიდი დეპრესიის დროს. <ref name=":1">{{წიგნი|isbn=9780062363619}}<span class="citation no-wikidata" data-ve-ignore="true" data-wikidata-property-id="P1343">''Shetterly, Margot Lee.''&#x20;Hidden Figures: The American Dream and the Untold Story of the Black Women Mathematicians Who Helped Win the Space Race..&nbsp;— 2016.&nbsp;— ISBN 9780062363619.</span></ref> .მისი 14 წლიანი პედაგოგიური კარიერის განმავლობაში, ვირჯინიის საჯარო სკოლები და სხვა დაწესებულებები ჯერ კიდევ ექვემდებარებოდნენ რასობრივ სეგრეგაციას ჯიმ ქროუს კანონების მიხედვით.
ვოგანმა დაამთავრა უილბერფორსის უნივერსიტეტი 1929 წელს. მიუხედავად იმისა, რომ პროფესორებმა წაახალისეს ჰოვარდის უნივერსიტეტის მაგისტრატურაში ჩასაბარებლად, იგი მუშაობდა მათემატიკის მასწავლებლად რობერტ რუსა მოტონის უმაღლეს სკოლაში, ფერმვილში, ვირჯინიაში, რათა დახმარებოდა ოჯახს დიდი დეპრესიის დროს. მისი 14 წლიანი პედაგოგიური კარიერის განმავლობაში, ვირჯინიის საჯარო სკოლები და სხვა დაწესებულებები ჯერ კიდევ ექვემდებარებოდნენ რასობრივ სეგრეგაციას ჯიმ ქროუს კანონების მიხედვით.


1935 წელს NACA-მ შექმნა მათემატიკოს ქალთა განყოფილება, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ გამოთვლებს <ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.thecut.com/2016/08/dorothy-vaughan-space-race-c-v-r.html|title=The Hidden Black Women Who Helped Win the Space Race}}</ref> . 1941 წელს პრეზიდენტმა ფრანკლინ დ. რუზველტმა გამოსცა აღმასრულებელი ბრძანება 8802 თავდაცვის მრეწველობის დესეგრეგაციის შესახებ და აღმასრულებელი ბრძანება 9346, რათა დასრულებულიყო რასობრივი სეგრეგაცია და დისკრიმინაცია ფედერალურ სააგენტოებსა და თავდაცვის კონტრაქტორებს შორის სამუშაოზე თანამშრომელთა აყვანის და დაწინაურების დროს. <ref name=":4">{{Cite web|url=https://interestingengineering.com/culture/dorothy-vaughan-nasas-human-computer-and-american-hero|title=Dorothy Vaughan: NASA's "Human Computer" and American Hero|first=Christopher|last=McFadden}}</ref> ამან ხელი შეუწყო მთელი ამერიკული საზოგადოების ჩართვას სამხედრო ძალისხმევაში მას შემდეგ, რაც 1941 წელს შეერთებული შტატები მეორე მსოფლიო ომში ჩაება. აერონავტიკამ (NACA) ასევე გააფართოვა რეკრუტირება და გაზარდა ქალების, მათ შორის ფერადკანიანი ქალების რეკრუტირება ომის დროს თვითმფრინავების წარმოების მხარდასაჭერად. <ref name=":2" /> 8802 და 9346 აღმასრულებელი ბრძანებების გამოცემიდან ორი წლის შემდეგ, NACA-ს განყოფილებამ - ლენგლის მემორიალური აერონავტიკული ლაბორატორიამ (Langley Research Center) დაიწყო მეტი შავკანიანი ქალების დაქირავება, რათა დაეკმაყოფილებინა გაზრდილი მოთხოვნილება აერონავტიკული კვლევის მონაცემთა დამუშავებაზე. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/people/dorothy-vaughan/|title=Dorothy Vaughan - NASA}}</ref> შეერთებულ შტატებს სჯეროდა, რომ ომის მოგება ჰაერში შეიძლებოდა. მან უკვე გააძლიერა თვითმფრინავების წარმოება, რამაც დიდი მოთხოვნა შექმნა ინჟინრებზე, მათემატიკოსებზე და კვალიფიციურ ხელოსნებზე.
1935 წელს NACA-მ შექმნა მათემატიკოს ქალთა განყოფილება, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ გამოთვლებს . 1941 წელს პრეზიდენტმა ფრანკლინ დ. რუზველტმა გამოსცა აღმასრულებელი ბრძანება 8802 თავდაცვის მრეწველობის დესეგრეგაციის შესახებ და აღმასრულებელი ბრძანება 9346, რათა დასრულებულიყო რასობრივი სეგრეგაცია და დისკრიმინაცია ფედერალურ სააგენტოებსა და თავდაცვის კონტრაქტორებს შორის სამუშაოზე თანამშრომელთა აყვანის და დაწინაურების დროს. <ref name=":4">{{Cite web|url=https://interestingengineering.com/culture/dorothy-vaughan-nasas-human-computer-and-american-hero|title=Dorothy Vaughan: NASA's "Human Computer" and American Hero|first=Christopher|last=McFadden}}</ref> ამან ხელი შეუწყო მთელი ამერიკული საზოგადოების ჩართვას სამხედრო ძალისხმევაში მას შემდეგ, რაც 1941 წელს შეერთებული შტატები მეორე მსოფლიო ომში ჩაება. აერონავტიკამ (NACA) ასევე გააფართოვა რეკრუტირება და გაზარდა ქალების, მათ შორის ფერადკანიანი ქალების რეკრუტირება ომის დროს თვითმფრინავების წარმოების მხარდასაჭერად. 8802 და 9346 აღმასრულებელი ბრძანებების გამოცემიდან ორი წლის შემდეგ, NACA-ს განყოფილებამ - ლენგლის მემორიალური აერონავტიკული ლაბორატორიამ (Langley Research Center) დაიწყო მეტი შავკანიანი ქალების დაქირავება, რათა დაეკმაყოფილებინა გაზრდილი მოთხოვნილება აერონავტიკული კვლევის მონაცემთა დამუშავებაზე. შეერთებულ შტატებს სჯეროდა, რომ ომის მოგება ჰაერში შეიძლებოდა. მან უკვე გააძლიერა თვითმფრინავების წარმოება, რამაც დიდი მოთხოვნა შექმნა ინჟინრებზე, მათემატიკოსებზე და კვალიფიციურ ხელოსნებზე.


1943 წელს დაიწყო ვოგანის , როგორც მათემატიკოსის და გამომთვლელი ცენტრის პროგრამისტის 28 წლიანი კარიერა, ლენგლის კვლევით ცენტრში, ჰემპტონში, ვირჯინიაში, სადაც სპეციალიზირებული იყო ფრენის ტრაექტორიის გამოთვლებზე, სკაუტის პროექტსა და კომპიუტერულ პროგრამირებაზე. მისი კარიერა ამ სფეროში დაიწყო მეორე მსოფლიო ომის კულმინაციურ პერიოდში. იგი მივიდა ლენგლის მემორიალის აერონავტიკის ლაბორატორიაში იმ ვარაუდით, რომ ეს იქნებოდა დროებითი სამხედრო სამუშაო. მისი ერთ-ერთი შვილი მოგვიანებით მუშაობდა NACA-ში. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.spelman.edu/about-us/news-and-events/our-stories/hidden-figures/2016/11/22/hidden-figure-nasa-dorothy-vaughan|title=Hidden Figure: Dorothy Vaughan}}</ref> ვოგანი გაგზავნეს დასავლეთის გამოთვლით განყოფილებაში, ეს იყო ცალკე ქვედანაყოფი, რომელიც შედგებოდა მხოლოდ აფროამერიკელებისგან, რაც განპირობებული იყო ჯიმ ქროუს მოქმედი კანონებით, რომელთა მიხედვით ახლად დაქირავებული აფროამერიკელი ქალები ვალდებულები იყვნენ, ემუშავათ თეთრკანიანი ქალი კოლეგებისგან განცალკევებით. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/people/dorothy-vaughan/|title=Dorothy Vaughan - NASA|language=en-US}}</ref>. მათ ასევე მოეთხოვებოდათ ცალკე სასადილო ოთახისა და აბაზანის გამოყენება. <ref name=":0" /> ეს განსხვავებული ჯგუფი შედგებოდა აფროამერიკელი ქალებისგან, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ მათემატიკურ გამოთვლებს ხელით იმდროინდელი ხელსაწყოების გამოყენებით. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.thecut.com/2016/08/dorothy-vaughan-space-race-c-v-r.html|title=The Hidden Black Women Who Helped Win the Space Race|language=en|date=2016-08-30}}</ref> <ref name=":5">{{Cite web|url=http://thehumancomputerproject.com/women/dorothy-vaughan|title=Dorothy Vaughan|language=en}}</ref>
1943 წელს დაიწყო ვოგანის , როგორც მათემატიკოსის და გამომთვლელი ცენტრის პროგრამისტის 28 წლიანი კარიერა, ლენგლის კვლევით ცენტრში, ჰემპტონში, ვირჯინიაში, სადაც სპეციალიზირებული იყო ფრენის ტრაექტორიის გამოთვლებზე, სკაუტის პროექტსა და კომპიუტერულ პროგრამირებაზე. მისი კარიერა ამ სფეროში დაიწყო მეორე მსოფლიო ომის კულმინაციურ პერიოდში. იგი მივიდა ლენგლის მემორიალის აერონავტიკის ლაბორატორიაში იმ ვარაუდით, რომ ეს იქნებოდა დროებითი სამხედრო სამუშაო. მისი ერთ-ერთი შვილი მოგვიანებით მუშაობდა NACA-ში. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.spelman.edu/about-us/news-and-events/our-stories/hidden-figures/2016/11/22/hidden-figure-nasa-dorothy-vaughan|title=Hidden Figure: Dorothy Vaughan}}</ref> ვოგანი გაგზავნეს დასავლეთის გამოთვლით განყოფილებაში, ეს იყო ცალკე ქვედანაყოფი, რომელიც შედგებოდა მხოლოდ აფროამერიკელებისგან, რაც განპირობებული იყო ჯიმ ქროუს მოქმედი კანონებით, რომელთა მიხედვით ახლად დაქირავებული აფროამერიკელი ქალები ვალდებულები იყვნენ, ემუშავათ თეთრკანიანი ქალი კოლეგებისგან განცალკევებით. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/people/dorothy-vaughan/|title=Dorothy Vaughan - NASA}}</ref>. მათ ასევე მოეთხოვებოდათ ცალკე სასადილო ოთახისა და აბაზანის გამოყენება. ეს განსხვავებული ჯგუფი შედგებოდა აფროამერიკელი ქალებისგან, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ მათემატიკურ გამოთვლებს ხელით იმდროინდელი ხელსაწყოების გამოყენებით. <ref name=":5">{{Cite web|url=http://thehumancomputerproject.com/women/dorothy-vaughan|title=Dorothy Vaughan|language=en}}</ref>


West Computers-მა თავისი წვლილი შეიტანა ლენგლის კვლევის ყველა სფეროში. ომისშემდგომ წლებში მათი მუშაობა გაფართოვდა შეერთებული შტატების კოსმოსური პროგრამის კვლევისა და განვითარების მხარდასაჭერად, რომელსაც განსაკუთრებული ყურადღება ექცეოდა პრეზიდენტ ჯონ კენედის დროს. 1949 წელს ვოგანი დაინიშნა დასავლეთ რეგიონის კომპიუტერული დირექტორატის უფროსად. მან შეცვალა გარდაცვლილი თეთრკანიანი ქალი. ის იყო NACA-ს პირველი შავკანიანი აღმასრულებელი და ერთ-ერთი იმ რამდენიმე ქალი აღმასრულებელი დირექტორიდან. იგი ხელმძღვანელობდა ჯგუფს, რომელიც შედგებოდა ექსკლუზიურად აფროამერიკელი მათემატიკოსი ქალებისგან. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/langley/langley-history/|title=The History of NASA Langley Research Center - NASA|access-date=2024-01-02}}</ref> ვონი ძალისხმევას არ იშურებდა, შეექმნა ქალებისთვის West Computing-ში და სხვა დეპარტამენტებში შესაძლებლობების შესაქმნელად. <ref name=":5">{{Cite web|url=http://thehumancomputerproject.com/women/dorothy-vaughan|title=Dorothy Vaughan}}</ref>
West Computers-მა თავისი წვლილი შეიტანა ლენგლის კვლევის ყველა სფეროში. ომისშემდგომ წლებში მათი მუშაობა გაფართოვდა შეერთებული შტატების კოსმოსური პროგრამის კვლევისა და განვითარების მხარდასაჭერად, რომელსაც განსაკუთრებული ყურადღება ექცეოდა პრეზიდენტ ჯონ კენედის დროს. 1949 წელს ვოგანი დაინიშნა დასავლეთ რეგიონის კომპიუტერული დირექტორატის უფროსად. მან შეცვალა გარდაცვლილი თეთრკანიანი ქალი. ის იყო NACA-ს პირველი შავკანიანი აღმასრულებელი და ერთ-ერთი იმ რამდენიმე ქალი აღმასრულებელი დირექტორიდან. იგი ხელმძღვანელობდა ჯგუფს, რომელიც შედგებოდა ექსკლუზიურად აფროამერიკელი მათემატიკოსი ქალებისგან. ვოგანი ძალისხმევას არ იშურებდა, შეექმნა ქალებისთვის West Computing-ში და სხვა დეპარტამენტებში შესაძლებლობების შესაქმნელად.


ვოგანი ხედავდა, რომ მომავალი კომპიუტერებს ეკუთვნოდა. მან ასწავლა ქალებს პროგრამირების ენები და სხვა ცნებები, რათა მოემზადებინათ ისინი გარდამავალი პერიოდისთვის. მათემატიკოსი [[კათრინ ჯონსონი|კეტრინ ჯონსონი]] თავდაპირველად დაინიშნა ვოგანის ჯგუფში. შემდეგ ის მოგვიანებით გადაიყვანეს ლენგლის ფრენის მექანიკის განყოფილებაში. ვოგანი გადავიდა ელექტრონული გამოთვლის სფეროში 1961 წელს მას შემდეგ, რაც NACA-მ ცენტრში შემოიტანა პირველი ციფრული კომპიუტერები. ვოგანი დაეუფლა კომპიუტერულ პროგრამირებას, ისწავლა Fortran და ასწავლა კოლეგებს, რათა ისინი მზად ყოფილიყვნენ გარდამავალი პერიოდისთვის. მან წვლილი შეიტანა კოსმოსურ პროგრამაში რაკეტა ''Scout-ის'' გამშვები მანქანების პროგრამაზე მუშაობით. <ref name=":5">{{Cite web|url=http://thehumancomputerproject.com/women/dorothy-vaughan|title=Dorothy Vaughan|author=Shetterly, Margot Lee}}</ref> ბლოგი, რომელიც აღწერს მეცნიერის მუშაობას NASA-ში, იძებნება [[მეცნიერების მუზეუმი (ლონდონი)|სამეცნიერო მუზეუმის]] ჯგუფის ვებსაიტზე. <ref>{{Cite web|url=https://blog.sciencemuseum.org.uk/nasas-overlooked-star/|title=Dorothy Vaughan: NASA’s overlooked star}}</ref>
ვოგანი ხედავდა, რომ მომავალი კომპიუტერებს ეკუთვნოდა. მან ასწავლა ქალებს პროგრამირების ენები და სხვა ცნებები, რათა მოემზადებინათ ისინი გარდამავალი პერიოდისთვის. მათემატიკოსი [[კათრინ ჯონსონი|კეტრინ ჯონსონი]] თავდაპირველად დაინიშნა ვოგანის ჯგუფში. შემდეგ ის მოგვიანებით გადაიყვანეს ლენგლის ფრენის მექანიკის განყოფილებაში. ვოგანი გადავიდა ელექტრონული გამოთვლის სფეროში 1961 წელს მას შემდეგ, რაც NACA-მ ცენტრში შემოიტანა პირველი ციფრული კომპიუტერები. ვოგანი დაეუფლა კომპიუტერულ პროგრამირებას, ისწავლა Fortran და ასწავლა კოლეგებს, რათა ისინი მზად ყოფილიყვნენ გარდამავალი პერიოდისთვის. მან წვლილი შეიტანა კოსმოსურ პროგრამაში რაკეტა ''Scout-ის'' გამშვები მანქანების პროგრამაზე მუშაობით. ბლოგი, რომელიც აღწერს მეცნიერის მუშაობას NASA-ში, იძებნება [[მეცნიერების მუზეუმი (ლონდონი)|სამეცნიერო მუზეუმის]] ჯგუფის ვებსაიტზე. <ref>{{Cite web|url=https://blog.sciencemuseum.org.uk/nasas-overlooked-star/|title=Dorothy Vaughan: NASA’s overlooked star}}</ref>


ვონმა განაგრძო მუშაობა მას შემდეგ, რაც NACA-ს მემკვიდრე სააგენტო შეიქმნა 1958 წელს. როდესაც NACA გახდა NASA, ინდივიდუალური ობიექტები, მათ შორის West Computing ოფისი, გაუქმდა. 1994 წელს მიცემულ ინტერვიუში ვოგანმა გაიხსენა, რომ ლენგლიში კოსმოსური რბოლის დროს მუშაობა ისეთი შეგრძნება იყო, თითქოს "რაღაც ძალიან ამაღელვებელის ზღვარზე იმყოფებოდა. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/langley/langley-history/|title=The History of NASA Langley Research Center - NASA|access-date=2024-01-02}}</ref> რაც შეეხება იმ ფაქტს, რომ ის აფროამერიკელი ქალი იყო, ვოგანმა აღნიშნა: „მე შევცვალე ის, რაც შემეძლო და რაც არ შემეძლო, გავძელი“. ვოგანი 1960-იან წლებამდე მუშაობდა რიცხვითი მეთოდების განყოფილებაში. დოროთი ვოგანი და West Computers-ის მრავალი ყოფილი თანამშრომელი შეუერთდნენ ახალი ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილებას (ACD), რასობრივ და გენდერულ ინკლუზიურ ჯგუფს, იმყოფებოდნენ რა ელექტრონული გამოთვლების წინა ხაზზე. იგი მუშაობდა NASA-Langley-ში 28 წლის განმავლობაში. <ref name=":6" />
ვონმა განაგრძო მუშაობა მას შემდეგ, რაც NACA-ს მემკვიდრე სააგენტო შეიქმნა 1958 წელს. როდესაც NACA გახდა NASA, ინდივიდუალური ობიექტები, მათ შორის West Computing ოფისი, გაუქმდა. 1994 წელს მიცემულ ინტერვიუში ვოგანმა გაიხსენა, რომ ლენგლიში კოსმოსური რბოლის დროს მუშაობა ისეთი შეგრძნება იყო, თითქოს "რაღაც ძალიან ამაღელვებელის ზღვარზე იმყოფებოდა. რაც შეეხება იმ ფაქტს, რომ ის აფროამერიკელი ქალი იყო, ვოგანმა აღნიშნა: „მე შევცვალე ის, რაც შემეძლო და რაც არ შემეძლო, გავძელი“. ვოგანი 1960-იან წლებამდე მუშაობდა რიცხვითი მეთოდების განყოფილებაში. დოროთი ვოგანი და West Computers-ის მრავალი ყოფილი თანამშრომელი შეუერთდნენ ახალი ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილებას (ACD), რასობრივ და გენდერულ ინკლუზიურ ჯგუფს, იმყოფებოდნენ რა ელექტრონული გამოთვლების წინა ხაზზე. იგი მუშაობდა NASA-Langley-ში 28 წლის განმავლობაში. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://www.nasa.gov/langley/langley-history/|title=The History of NASA Langley Research Center - NASA|access-date=2024-01-02}}</ref>


კარიერის პარალელურად ვოგანმა ასევე გაზარდა ექვსი შვილი, მათგან ერთი მოგვიანებით ასევე მუშაობდა NASA-Langley-ში. ვოგანი ცხოვრობდა ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში და ჰემპტონში სამუშაოდ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით დადიოდა.
კარიერის პარალელურად ვოგანმა ასევე გაზარდა ექვსი შვილი, მათგან ერთი მოგვიანებით ასევე მუშაობდა NASA-Langley-ში. ვოგანი ცხოვრობდა ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში და ჰემპტონში სამუშაოდ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით დადიოდა.


== ბოლო წლები ==
== ბოლო წლები ==
ვოგანს სურდა NASA-ში სხვა წამყვან თანამდებობებზე მუშაობის გაგრძელება, მაგრამ შეთავაზება არ მიუღია. 1971 წელს 61 წლის ასაკში NASA-დან გადადგა. სიცოცხლის ბოლო წლებში იგი მუშაობდა მათემატიკოსებთან კეტრინ ჯონსონთან და [[მერი ჯექსონი|მერი ჯექსონთან]] ორბიტაზე ასტრონავტ ჯონ გლენის გაშვებაზე. <ref name=":8" /> იგი გარდაიცვალა 2008 წლის 10 ნოემბერს 98 წლის ასაკში. ვოგანი იყო აფრო-ამერიკული ქალთა ჯგუფის Alpha Kappa Alpha-ს, აფრიკის მეთოდისტური საეპისკოპოსო ეკლესიის აქტიური წევრი, სადაც მონაწილეობდა მუსიკალურ და მისიონერულ საქმიანობაში. მან ასევე დაწერა სიმღერა სახელწოდებით "Math Math."
ვოგანს სურდა NASA-ში სხვა წამყვან თანამდებობებზე მუშაობის გაგრძელება, მაგრამ შეთავაზება არ მიუღია. 1971 წელს 61 წლის ასაკში NASA-დან გადადგა. სიცოცხლის ბოლო წლებში იგი მუშაობდა მათემატიკოსებთან კეტრინ ჯონსონთან და [[მერი ჯექსონი|მერი ჯექსონთან]] ორბიტაზე ასტრონავტ ჯონ გლენის გაშვებაზე. იგი გარდაიცვალა 2008 წლის 10 ნოემბერს 98 წლის ასაკში. ვოგანი იყო აფრო-ამერიკული ქალთა ჯგუფის Alpha Kappa Alpha-ს, აფრიკის მეთოდისტური საეპისკოპოსო ეკლესიის აქტიური წევრი, სადაც მონაწილეობდა მუსიკალურ და მისიონერულ საქმიანობაში. მან ასევე დაწერა სიმღერა სახელწოდებით "Math Math."


გარდაცვალების დროს მას ექვსი შვილიდან ოთხი, ათი შვილიშვილი და თოთხმეტი შვილთაშვილი დარჩა. <ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.blackpast.org/african-american-history/vaughan-dorothy-johnson-1910-2008/|title=Dorothy Johnson Vaughan (1910-2008) •|first=Euell A.|last=Nielsen|date=2017-01-07|access-date=2024-01-02}}</ref>
გარდაცვალების დროს მას ექვსი შვილიდან ოთხი, ათი შვილიშვილი და თოთხმეტი შვილთაშვილი დარჩა. <ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.blackpast.org/african-american-history/vaughan-dorothy-johnson-1910-2008/|title=Dorothy Johnson Vaughan (1910-2008) •|first=Euell A.|last=Nielsen}}</ref>


== სქოლიო ==
== სქოლიო ==
{{სქოლიოს სია}}
{{სქოლიოს სია}}
⚫
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 2008]]
⚫
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 10 ნოემბერი]]
⚫
[[კატეგორია:დაბადებული 1910]]
[[კატეგორია:დაბადებული 20 სექტემბერი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 20 სექტემბერი]]
⚫
[[კატეგორია:დაბადებული 1910]]
⚫
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 10 ნოემბერი]]
⚫
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 2008]]
[[კატეგორია:ამერიკელი მათემატიკოსები]]

13:50, 23 თებერვალი 2024-ის ვერსია

დოროთი ვოგანი
დაბ. თარიღი 20 სექტემბერი, 1910(1910-09-20)[1] [2]
დაბ. ადგილი კანზას-სიტი[2]
გარდ. თარიღი 10 ნოემბერი, 2008(2008-11-10)[1] [2] (98 წლის)
გარდ. ადგილი Hampton[1]
მოქალაქეობა  აშშ
ეროვნება ამერიკელები და აფრო-ამერიკელები
საქმიანობა ინფორმატიკოსი[3] , პროგრამისტი[4] და მათემატიკოსი[3]
მუშაობის ადგილი ნასა[1] [3] და National Advisory Committee for Aeronautics
ალმა-მატერი Wilberforce University[1]

დოროთი ჯინ ჯონსონ ვოგანი (ინგლ. Dorothy Vaughan; დ.20 სექტემბერი, 1910, კანზას სიტი, მისური, აშშ — გ. 10 ნოემბერი, 2008, ჰემპტონი, ვირჯინია, აშშ ) — ამერიკელი მათემატიკოსი და გამომთვლელი, მუშაობდა აერონავტიკის ეროვნული საკონსულტაციო კომიტეტში (NACA) და აერონავტიკის და კოსმოსური სივრცის კვლევის ეროვნული სამმართველოს NASA-ს ლენგლის ვლევით ცენტრში ჰემპტონში, ვირჯინიაში . 1949 წელს იგი გახდა დასავლეთის ოლქის აღრიცხვის პერსონალის უფროსის მოვალეობის შემსრულებელი. პირველი შავკანიანი ქალი, რომელიც იყო გამომთვლელი ცენტრის თანამშრომლების ზედამხედველი.

მოგვიანებით მან ოფიციალურად დაიკავა ეს თანამდებობა და გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი. 1960-იანი წლებიდან კარიერ ვოგანი ჯერ კიდევ კომპიუტერის გამოჩენამდე თავად სწავლობდა და თანამშრომლებსაც ასწავლიდა პროგრამირების ენა Fortran-ს მოგვიანებით იგი გახდა ლენგლის ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილების (ACD) პროგრამირების განყოფილების ხელმძღვანელი.

ვონი მერი ჯექსონთან და კეტრინ ჯონსონთან ერთად წარმოდგენილია მარგო ლი შეტერლის წიგნში Hidden Figures. წიგნში გადმოცემულია აფროამერიკელი ქალების ისტორია, რომლებიც მუშაობდნენ კოსმოსური რბოლის დროს პროექტ "მერკურიზე." 2016 წელს გამოვიდა ამავე სახელწოდების ფილმი.

2019 წელს ვოგანს სიკვდილის შემდეგ მიენიჭა კონგრესის ოქროს მედალი. [5]

ადრეული წლები

დოროთი ვონი დაიბადა 1910 წლის 20 სექტემბერს კანზას სიტიში, მისურის შტატში, ლეონარდ და ენი ჯონსონების ოჯახში. [6] შვიდი წლის ასაკში ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა მორგანთაუნში, დასავლეთ ვირჯინიაში, სადაც 1925 წელს დაამთავრა საშუალო სკოლა 1925. ვოგანმა მიიღო სრული სასწავლო სტიპენდია დასავლეთ ვირჯინიის კონფერენციაზე ოჰაიოს შტატში უილბერფორსის უნივერსიტეტში ჩასაბარებლად. [7] იგი შეუერთდა ქალთა საზოგადოება Alpha Kappa Alpha -ს ზეტა-ს განყოფილებას უილბერფორსში, რომელიც დაამთავრა 1929 წელს მათემატიკაში ბაკალავრის ხარისხით. 1932 წელს ცოლად გაჰყვა ჰოვარდ ვონს ( გარდაიცვალა 1955 წელს). წყვილი გადავიდა ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში, სადაც მათ შეეძინათ ექვსი შვილი: ენი, მაიდა, ლეონარდ, კენეტი, მაიკლ და დონალდი. ოჯახი ასევე ცხოვრობდა ჰოვარდის მდიდარ და პატივცემულ მშობლებთან და ბებია-ბაბუასთან ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში. ვონი ოჯახის და ეკლესიის ერთგული იყო ამან უდიდესი როლი ითამაშა იმ ფაქტორზე, გადავიდოდა თუ არა იგი ჰემპტონში, ვირჯინიაში ნასაში სამუშაოდ.

კარიერა

ვოგანმა დაამთავრა უილბერფორსის უნივერსიტეტი 1929 წელს. მიუხედავად იმისა, რომ პროფესორებმა წაახალისეს ჰოვარდის უნივერსიტეტის მაგისტრატურაში ჩასაბარებლად, იგი მუშაობდა მათემატიკის მასწავლებლად რობერტ რუსა მოტონის უმაღლეს სკოლაში, ფერმვილში, ვირჯინიაში, რათა დახმარებოდა ოჯახს დიდი დეპრესიის დროს. მისი 14 წლიანი პედაგოგიური კარიერის განმავლობაში, ვირჯინიის საჯარო სკოლები და სხვა დაწესებულებები ჯერ კიდევ ექვემდებარებოდნენ რასობრივ სეგრეგაციას ჯიმ ქროუს კანონების მიხედვით.

1935 წელს NACA-მ შექმნა მათემატიკოს ქალთა განყოფილება, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ გამოთვლებს . 1941 წელს პრეზიდენტმა ფრანკლინ დ. რუზველტმა გამოსცა აღმასრულებელი ბრძანება 8802 თავდაცვის მრეწველობის დესეგრეგაციის შესახებ და აღმასრულებელი ბრძანება 9346, რათა დასრულებულიყო რასობრივი სეგრეგაცია და დისკრიმინაცია ფედერალურ სააგენტოებსა და თავდაცვის კონტრაქტორებს შორის სამუშაოზე თანამშრომელთა აყვანის და დაწინაურების დროს. [8] ამან ხელი შეუწყო მთელი ამერიკული საზოგადოების ჩართვას სამხედრო ძალისხმევაში მას შემდეგ, რაც 1941 წელს შეერთებული შტატები მეორე მსოფლიო ომში ჩაება. აერონავტიკამ (NACA) ასევე გააფართოვა რეკრუტირება და გაზარდა ქალების, მათ შორის ფერადკანიანი ქალების რეკრუტირება ომის დროს თვითმფრინავების წარმოების მხარდასაჭერად. 8802 და 9346 აღმასრულებელი ბრძანებების გამოცემიდან ორი წლის შემდეგ, NACA-ს განყოფილებამ - ლენგლის მემორიალური აერონავტიკული ლაბორატორიამ (Langley Research Center) დაიწყო მეტი შავკანიანი ქალების დაქირავება, რათა დაეკმაყოფილებინა გაზრდილი მოთხოვნილება აერონავტიკული კვლევის მონაცემთა დამუშავებაზე. შეერთებულ შტატებს სჯეროდა, რომ ომის მოგება ჰაერში შეიძლებოდა. მან უკვე გააძლიერა თვითმფრინავების წარმოება, რამაც დიდი მოთხოვნა შექმნა ინჟინრებზე, მათემატიკოსებზე და კვალიფიციურ ხელოსნებზე.

1943 წელს დაიწყო ვოგანის , როგორც მათემატიკოსის და გამომთვლელი ცენტრის პროგრამისტის 28 წლიანი კარიერა, ლენგლის კვლევით ცენტრში, ჰემპტონში, ვირჯინიაში, სადაც სპეციალიზირებული იყო ფრენის ტრაექტორიის გამოთვლებზე, სკაუტის პროექტსა და კომპიუტერულ პროგრამირებაზე. მისი კარიერა ამ სფეროში დაიწყო მეორე მსოფლიო ომის კულმინაციურ პერიოდში. იგი მივიდა ლენგლის მემორიალის აერონავტიკის ლაბორატორიაში იმ ვარაუდით, რომ ეს იქნებოდა დროებითი სამხედრო სამუშაო. მისი ერთ-ერთი შვილი მოგვიანებით მუშაობდა NACA-ში. [9] ვოგანი გაგზავნეს დასავლეთის გამოთვლით განყოფილებაში, ეს იყო ცალკე ქვედანაყოფი, რომელიც შედგებოდა მხოლოდ აფროამერიკელებისგან, რაც განპირობებული იყო ჯიმ ქროუს მოქმედი კანონებით, რომელთა მიხედვით ახლად დაქირავებული აფროამერიკელი ქალები ვალდებულები იყვნენ, ემუშავათ თეთრკანიანი ქალი კოლეგებისგან განცალკევებით. [10]. მათ ასევე მოეთხოვებოდათ ცალკე სასადილო ოთახისა და აბაზანის გამოყენება. ეს განსხვავებული ჯგუფი შედგებოდა აფროამერიკელი ქალებისგან, რომლებიც ასრულებდნენ რთულ მათემატიკურ გამოთვლებს ხელით იმდროინდელი ხელსაწყოების გამოყენებით. [11]

West Computers-მა თავისი წვლილი შეიტანა ლენგლის კვლევის ყველა სფეროში. ომისშემდგომ წლებში მათი მუშაობა გაფართოვდა შეერთებული შტატების კოსმოსური პროგრამის კვლევისა და განვითარების მხარდასაჭერად, რომელსაც განსაკუთრებული ყურადღება ექცეოდა პრეზიდენტ ჯონ კენედის დროს. 1949 წელს ვოგანი დაინიშნა დასავლეთ რეგიონის კომპიუტერული დირექტორატის უფროსად. მან შეცვალა გარდაცვლილი თეთრკანიანი ქალი. ის იყო NACA-ს პირველი შავკანიანი აღმასრულებელი და ერთ-ერთი იმ რამდენიმე ქალი აღმასრულებელი დირექტორიდან. იგი ხელმძღვანელობდა ჯგუფს, რომელიც შედგებოდა ექსკლუზიურად აფროამერიკელი მათემატიკოსი ქალებისგან. ვოგანი ძალისხმევას არ იშურებდა, შეექმნა ქალებისთვის West Computing-ში და სხვა დეპარტამენტებში შესაძლებლობების შესაქმნელად.

ვოგანი ხედავდა, რომ მომავალი კომპიუტერებს ეკუთვნოდა. მან ასწავლა ქალებს პროგრამირების ენები და სხვა ცნებები, რათა მოემზადებინათ ისინი გარდამავალი პერიოდისთვის. მათემატიკოსი კეტრინ ჯონსონი თავდაპირველად დაინიშნა ვოგანის ჯგუფში. შემდეგ ის მოგვიანებით გადაიყვანეს ლენგლის ფრენის მექანიკის განყოფილებაში. ვოგანი გადავიდა ელექტრონული გამოთვლის სფეროში 1961 წელს მას შემდეგ, რაც NACA-მ ცენტრში შემოიტანა პირველი ციფრული კომპიუტერები. ვოგანი დაეუფლა კომპიუტერულ პროგრამირებას, ისწავლა Fortran და ასწავლა კოლეგებს, რათა ისინი მზად ყოფილიყვნენ გარდამავალი პერიოდისთვის. მან წვლილი შეიტანა კოსმოსურ პროგრამაში რაკეტა Scout-ის გამშვები მანქანების პროგრამაზე მუშაობით. ბლოგი, რომელიც აღწერს მეცნიერის მუშაობას NASA-ში, იძებნება სამეცნიერო მუზეუმის ჯგუფის ვებსაიტზე. [12]

ვონმა განაგრძო მუშაობა მას შემდეგ, რაც NACA-ს მემკვიდრე სააგენტო შეიქმნა 1958 წელს. როდესაც NACA გახდა NASA, ინდივიდუალური ობიექტები, მათ შორის West Computing ოფისი, გაუქმდა. 1994 წელს მიცემულ ინტერვიუში ვოგანმა გაიხსენა, რომ ლენგლიში კოსმოსური რბოლის დროს მუშაობა ისეთი შეგრძნება იყო, თითქოს "რაღაც ძალიან ამაღელვებელის ზღვარზე იმყოფებოდა. რაც შეეხება იმ ფაქტს, რომ ის აფროამერიკელი ქალი იყო, ვოგანმა აღნიშნა: „მე შევცვალე ის, რაც შემეძლო და რაც არ შემეძლო, გავძელი“. ვოგანი 1960-იან წლებამდე მუშაობდა რიცხვითი მეთოდების განყოფილებაში. დოროთი ვოგანი და West Computers-ის მრავალი ყოფილი თანამშრომელი შეუერთდნენ ახალი ანალიზისა და გამოთვლითი განყოფილებას (ACD), რასობრივ და გენდერულ ინკლუზიურ ჯგუფს, იმყოფებოდნენ რა ელექტრონული გამოთვლების წინა ხაზზე. იგი მუშაობდა NASA-Langley-ში 28 წლის განმავლობაში. [13]

კარიერის პარალელურად ვოგანმა ასევე გაზარდა ექვსი შვილი, მათგან ერთი მოგვიანებით ასევე მუშაობდა NASA-Langley-ში. ვოგანი ცხოვრობდა ნიუპორტ ნიუსში, ვირჯინიაში და ჰემპტონში სამუშაოდ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით დადიოდა.

ბოლო წლები

ვოგანს სურდა NASA-ში სხვა წამყვან თანამდებობებზე მუშაობის გაგრძელება, მაგრამ შეთავაზება არ მიუღია. 1971 წელს 61 წლის ასაკში NASA-დან გადადგა. სიცოცხლის ბოლო წლებში იგი მუშაობდა მათემატიკოსებთან კეტრინ ჯონსონთან და მერი ჯექსონთან ორბიტაზე ასტრონავტ ჯონ გლენის გაშვებაზე. იგი გარდაიცვალა 2008 წლის 10 ნოემბერს 98 წლის ასაკში. ვოგანი იყო აფრო-ამერიკული ქალთა ჯგუფის Alpha Kappa Alpha-ს, აფრიკის მეთოდისტური საეპისკოპოსო ეკლესიის აქტიური წევრი, სადაც მონაწილეობდა მუსიკალურ და მისიონერულ საქმიანობაში. მან ასევე დაწერა სიმღერა სახელწოდებით "Math Math."

გარდაცვალების დროს მას ექვსი შვილიდან ოთხი, ათი შვილიშვილი და თოთხმეტი შვილთაშვილი დარჩა. [14]

სქოლიო

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Dorothy J. Vaughan // Daily Press — Hampton: 2008. — ISSN 2767-5971
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Dorothy Vaughan
  4. ↑ Czech National Authority Database
  5. ↑ H.R.1396 - Hidden Figures Congressional Gold Medal Act.
  6. ↑ Dorothy Vaughan Obituary (2008) - Hampton, VA - Daily Press.
  7. ↑ The Hidden Black Women Who Helped Win the Space Race.
  8. ↑ McFadden, Christopher. Dorothy Vaughan: NASA's "Human Computer" and American Hero.
  9. ↑ Hidden Figure: Dorothy Vaughan.
  10. ↑ Dorothy Vaughan - NASA.
  11. ↑ Dorothy Vaughan en.
  12. ↑ Dorothy Vaughan: NASA’s overlooked star.
  13. ↑ The History of NASA Langley Research Center - NASA. ციტირების თარიღი: 2024-01-02
  14. ↑ Nielsen, Euell A.. Dorothy Johnson Vaughan (1910-2008) •.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=დოროთი_ვოგანი&oldid=4626613“-დან