ახალი ზელანდია

ახალი ზელანდია New Zealand Aotearoa ახალი ზელანდია
დროშა გერბი
ჰიმნი: ღმერთო დაიცავი ახალი ზელანდია
ახალი ზელანდიის მდებარეობა
დედაქალაქი		ველინგტონი 41°17′ ს. გ. 174°27′ ა. გ.
უდიდესი ქალაქი		ოკლენდი
ოფიციალური ენა		ინგლისური, მაორული, ახალ ზელანდიური ნიშნების ენა
მთავრობა		საპარლამენტო დემოკრატია კონსტიტუციური მონარქია
-	მონარქი	ელისაბედ II
-	გენერალ-გუბერნატორი
-	პრ.-მინისტრი	ჰელენ კლარკი
ფართობი
-	სულ	268,680 კმ2 (75-ე)
-	წყალი (%)	2.1
მოსახლეობა
-	2009 შეფასებით	4,315,800 (122-ე)
-	2006 აღწერა	4,027,947
-	სიმჭიდროვე	15 კაცი/კმ2 (204-ე)
მშპ (მუპ)		2008 შეფასებით
-	სულ	$117.696 მილიარდი (58-ე)
-	ერთ მოსახლეზე	$27,220 (28-ე)
აგი (2007)		0.943 (მაღალი) (მე-19)
ვალუტა		ახალ ზელანდიური დოლარი (NZD)
დროის სარტყელი		NZST (UTC +12სთ.)
-	ზაფხულის (DST)	NZDT (UTC +13სთ.) (UTC)
ქვეყნის კოდი		NZL
Internet TLD		.nz
სატელეფონო კოდი		64

ახალი ზელანდია (ინგლ. New Zealand), მდებარეობს წყნარი ოკეანის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში, მდებარეობს ორ უდიდეს კუნძულზე, ამ კუნძულებს უწოდებენ: ჩრდილო-კუნძული და სამხრეთ კუნძული, ქვეყნის დედაქალაქია ველინგტონი (ინგლ. Wellington). ახალი ზელანდიის მოსახლეობა შეადგენს დაახლოებით 4,315,800 ადამიანს (2009 წლის მონაცემებით). ქვეყანა არის კონსტიტუციური მონარქიის და დემოკრატიული პარლამენტის პრინციპზე აგებული და შედის განვითარებული ქვეყნების სიაში.

დემოგრაფია

ახალი ზელანდიის მოსახლეობის რაოდენობა 2009 წლის მონაცემებით 4,213.418-ია. 1995 წელს მოსახლეობის რაოდენობა იყო 2,717,625, 2004 წელს 3,993,800, 2005 წელს 3,035,461, სულ ბოლო 12 წლის განმავლობაში ახალი ზელანდიის მოსახლეობა გაიზარდა 1,485,793-ით, ე.ი. 2,8-ჯერ. საშუალო წლიური ზრდა 0,92 %-ია (2007), 0,97% (2008), ანუ ბოლო 12 წლის მანძილზე საშუალო წლიური ზრდა 1,42-ია.

ახალ ზელანდიაში შობადობის კოეფიციენტი 2009 წლის მონაცემებით 13,94-ია ყოველ 100 კვ.კმ-ზე, სიკვდილიანობის კოეფიციენტია 7 ყოველ 1000 კაცზე. ბოლო 12-20 წლის განმავლობაში შობადობის დონე მერყეობს 16,24-13,72-ის ფარგლებში. 1995 წელს დაიბადა 16 ადამიანი ყოველ 1000 კაცზე, 2008 წელს კი -14 ყოველ 1000 კაცზე. თუ შობადობა საშუალო დონეს ინარჩუნებს სიკვდილიანობამ იკლო - 1995 წელს 95 კაცი გარდაიცვალა 1000 კაცზე, ხოლო 2008 წელს კი 7 ადამიანი ყოველ 1000 კაცზე. ბუნებრივი ზრდის კოეფიციენტი 0,8-ს შეადგენს.

ახალ ზელანდიაში იბადება უფრო მეტი მამაკაცი ვიდრე ქალი, დაახლ. 23 ათასით მეტი. 15-64 წლის ასაკისთვის მამაკაცების და ქალების რაოდენობა თითქმის თანაბრდება (მცირე რაოდენობით უპირატესობა აქვთ მამაკაცებს). მოსახლეობის ასაკობრივი სტრუქტურა 2009 წლის მონაცემებით ასეთია, 14 წლის ასაკის ჩათვლით 66,5 % (აქედან მამაკაცები 1,404,143 და ქალები 1,399,530), 65 წლის ასაკის ზემოთ 12,8%-ია (მამაკაცები 244,986, ქალები 293,063).

ახალი ზელანდიის მოსახლეობის სიცოცხლის მოსალოდნელი საშუალო ხანგრძლივობა 2009 წლის მაჩვენებლით 80,36 წელია, მამაკაცების 78,43 ,ხოლო ქალების 82,39. ქალები უფრო ხანგრძლივად ცხოვრობენ ვიდრე მამაკაცები. ჩვილთა სიკვდილიანობის კოეფიციენტი ყოველ 1000 ახალშობილზე 4,92-ია, აქედან მამაკაცები 5,53, ქალები 4,27.

რელიგია

2006 წლის მონაცემებით ახალი ზელანდიის მოსახლეობის დაახლ.56%, ქრისტიანობის ყველაზე უფრო დენომინაციები წარმოდგენილია ანგლიკანებით (14,9%), ლათინური მიმართულების კათოლიკებით (12,4%), პრესვიტერიანები (10,9%), მეტოლისტებით (2,9%), ბაპტისტებით (1,3 %), სხვა ქრისტიანებით (9,4%),ახალ ზელანდიაში ინდუიზმის და ისლამის წარმომადგენლები მსხვილ რელიგიურ თემებს წარმოადგენენ. სხვა რელიგიების და კონცეფციების წარმომადგენელთა რაოდენობა 0.5%-ია. ქვეყანაში მოქმედებს მაორების სექტები-რაიტანა და რინგაუ, რომლის სწავლებაც წარმოადგენს მკვიდრთა რელიგიის და ქრისტიანობის საკუთარ თავს. ახალი ზელანდია რელიგიური თვალსაზრისით მრავალფეროვანია, ადგილი აქვს ისეთ საინტერესო მოვლენას, როგორიცაა ქრისტიანობის და მკვიდრი მოსახლეობის რელიგიური სიქმინდეების შერწყმას. ასეთი ანალოგიური მოვლენა ლაოსის რელიგიურ სტრუქტურებში არ შეიმჩნევა.

სქოლიო

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ახალი ზელანდია