შინაარსზე გადასვლა

ავსტრიის ეკონომიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილება
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
 
(არ არის ნაჩვენები 28 მომხმარებელთა 6 შუალედ ვერსიებში)
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ეკონომიკა
[[ფაილი:Donau-Wien-UNOcity.jpg|thumb|[[ვენა|ვენის]] საერთაშორისო ცენტრი]]
|ქვეყანა = ავსტრია
'''[[ავსტრია]] —''' ერთერთი ყველაზე განვითარებული ქვეყანა [[ევროკავშირი|ევროკავშირში]].
|სურათი = Vienna Skyline.jpg
|სიგანე = 310px
|წარწერა = ვენა ― ავსტრიის ფინანსური ცენტრი
|ვალუტა = [[ევრო]] (EUR, €)
|წელი = [[კალენდარული წელი]]
|ორგანიზაციები = [[ევროპის კავშირი]]<br > [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია]]<br > [[ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია]]
|ადგილი = 33 (ნომინალური, 2022)<br > 43 (მუპ, 2022)
|მშპ = {{increase}} 479 მლრდ $ (ნომინალური, 2022)<ref name="IMFWEOAT">{{cite web|url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2022/April|title=World Economic Outlook Database, April 2022|date=April 2022|website=IMF.org|publisher=[[International Monetary Fund]]|access-date=April 19, 2022}}</ref><br > 582 მლრდ ([[მსყიდველობითი უნარის პარიტეტი|მუპ]], 2022)<ref name="IMFWEOAT"/>
|ზრდა = 2.4% (2018) 1.6% (2019)<br >−6.7% (2020e) 4.6% (2021e)<ref name="IMFWEOAT"/>
|ერთ სულზე = 53 320 $ (ნომინალური, 2022) <br > 64 750 $ (მუპ, 2022)<ref name="IMFWEOAT"/>
|სექტორი = [[ეკონომიკის პირველადი სექტორი|სოფლის მეურნეობა]]: 1.3%<br > [[ეკონომიკის მეორადი სექტორი|მრეწველობა]]: 28.4%<br > [[ეკონომიკის მესამეული სექტორი|მომსახურება]]: 70.3% (2017)<ref name="CIAWFAU">{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/austria/ |title=The World Factbook |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |website=CIA.gov |access-date=25 March 2019}}</ref>
|ინფლაცია = 1.2% (2020)<ref name="IMFWEOAT"/><br > 1.5% (2019)<ref name="IMFWEOAT"/><br > 2.1% (2018)<ref name="IMFWEOAT"/>
|სიღარიბე = {{decreasePositive}} 16.9%<ref>{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=t2020_50&language=en |title=People at risk of poverty or social exclusion |publisher=[[Eurostat]] |website=ec.europa.eu |access-date=19 June 2020}}</ref>
|gini = {{increaseNegative}} 27.5 (2019, Eurostat)<ref>{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tessi190&plugin=1 |title=Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey |publisher=[[Eurostat]] |website=ec.europa.eu |access-date=19 June 2020}}</ref>
|მუშახელი = 4 559 603 (2019)<ref>{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.IN?locations=AT&most_recent_value_desc=true |title=Labor force, total - Austria |publisher=[[World Bank]] |website=data.worldbank.org |access-date=1 November 2019}}</ref><br> 76.2% დასაქმებული (სამიზნე: 77%, 2018)<ref>{{cite web |url=https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=t2020_10&plugin=1 |title=Employment rate by sex, age group 20-64 |publisher=[[Eurostat]] |website=ec.europa.eu/eurostat |access-date=19 June 2019}}</ref>
|პროფესია = [[ეკონომიკის პირველადი სექტორი|სოფლის მეურნეობა]]: 0.7%<br > [[ეკონომიკის მეორადი სექტორი|მრეწველობა]]: 25.2%<br > [[ეკონომიკის მესამეული სექტორი|მომსახურება]]: 74.1% (2017)<ref name="CIAWFAU"/>
|უმუშევრობა = {{decreasePositive}} 5% (აგვისტო, 2020)<ref>{{cite web |url=https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=une_rt_m&lang=en |title=Unemployment by sex and age - monthly average |publisher=[[Eurostat]] |website=appsso.eurostat.ec.europa.eu |access-date=4 October 2020}}</ref>
|მრეწველობა = მშენებლობა, მანქანა-დანადგარები, ავტომობილები და ნაწილები, სურსათი, ლითონები, ქიმიური პროდუქტები, ელექტრონიკა, ტურიზმი, ხე-ტყე და ქაღალდი
|ექსპორტი =
|საქონლის ექსპორტი =
|ექსპორტ-პარტნიორები =
|იმპორტი =
|საქონლის იმპორტი =
|იმპორტ-პარტნიორები =
|შიდა ვალი =
|დავალიანებები =
|შემოსავალი =
|გასავალი =
|დახმარება =
|კრედიტი =
|cianame =
|მართლწერა =
}}
'''ავსტრიის ეკონომიკა''' განვითარებული სოციალური საბაზრო ეკონომიკაა. [[ავსტრია]] მსოფლიოში მე-14 უმდიდრესი სახელმწიფოა ერთ სულ მოსხლეზე [[მთლიანი შიდა პროდუქტი]]ს მიხედვით.<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/01/weodata/weorept.aspx?sy=2006&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=122&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=60&pr.y=5 |title=Austria|publisher=International Monetary Fund|access-date=22 April 2009}}</ref> 1980-იან წლებამდე ავსტრიის უდიდესი სამრეწველო ფირმები ნაციონალიზებული ჰქონდათ, თუმცა ბოლო წლებში პრივატიზაციის შემდეგ სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ჰოლდინგების რიცხვი სხვა ევროპული სახელმწიფოების ეკონომიკის შესაბამისად შემცირდა.

ავსტრიაში ძლიერია პროფესიული კავშირების მოძრაობა, რომელსაც დიდი გავლენა აქვს შრომის პოლიტიკაზე. მაღალგანვითარებულ მრეწველობასთან ერთად ეროვნული ეკონომიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი სექტორი საერთაშორისო ტურიზმია. 1992-2017 წლებში ავსტრიის საშუალო მთლიანი შიდა პროდუქტი მე-13 ადგილზეა ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების სახელმწიფოებს შორის. ავსტრიაში მოსახლეობის საშუალოდ 1.37%-იანი ზრდაც მნიშვნელოვანი ფაქტორია.

ისტორიულად ავსტრიის მთავარი სავაჭრო პარტნიორი [[გერმანია]]ა, რის გამოც ავსტრიის ეკონომიკა მოწყვლადია [[გერმანიის ეკონომიკა|გერმანიის ეკონომიკის]] სწრაფი ცვლილებებისადმი. ამასთან, მას შემდეგ, რაც ავსტრია [[ევროპის კავშირი|ევროპის კავშირში]] გაწევრიანდა, კავშირის წევრ სახელმწიფოებთან უფრო ახლო კავშირები დაამყარა, რაც გერმანიაე მის ეკონომიკურ დამოკიდებულებას ამცირებს. ევროპის კავშირში გაწევრიანებამ ქვეყანაში უცხოელი ტურისტების ნაკადის ზრდასაც შეუწყო ხელი.

ავსტრიის მთლიანი შიდა პროდუქტი [[2006]] წელს 3.3%-ით გაიზარდა. [[2004]] წელს ავსტრია მეოთხე უმდიდრესი სახელმწიფო იყო ევროპის კავშირში. მთლიანი შიდა პროდუქტი ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით 27 666 ევროს უტოლდებოდა. ამ პერიოდში სიაში [[ლუქსემბურგი]], [[ირლანდიის რესპუბლიკა]] და [[ნიდერლანდები]] ლიდერობდნენ.<ref name="epp.eurostat.ec.europa.eu">[http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007_MONTH_02/1-19022007-EN-AP.PDF Regional GDP per inhabitant in the EU27] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090326210729/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007_MONTH_02/1-19022007-EN-AP.PDF |date=26 March 2009 }}, provided by Eurostat</ref>

[[2002]]-[[2006]] წლებში ავსტრიის ეკონომიკა სტაბილურად იზრდებოდა და 1-3.3%-ს შორის მერყეობდა.<ref>[http://www.oenb.at/isaweb/report.do?&lang=EN&report=7.7 Real GDP Growth3 – Expenditure Side], provided by the Austrian National Bank</ref> [[2013]] წელს მშპ-ის ზრდის მაჩვენებელი 0%-ს გაუტოლდა. [[2016]] წლისთვის ზრდის მაჩვენებელი 1.5%-მდე ავიდა.<ref>{{Cite web|url=http://wko.at/statistik/eu/europa-wirtschaftswachstum.pdf|title=GDP Growth in Austria|last=Austrian Economic Chamber|date=July 2018|access-date=14 August 2018}}</ref>

==სექტორები==
{{მთავარი სტატია|სოფლის მეურნეობა ავსტრიაში}}{{მთავარი სტატია|ავსტრიის ტურიზმი}}
ავსტრიული ფერმები, დასავლეთ ევროპული მთიანი ქვეყნების მსგავსად, პატარა და დანაწევრებულია, წარმოება კი შედარებით ძვირია. [[1995]] წელს ევროპის კავშირში გაწევრიანების შემდეგ ავსტრიის სოფლის მეურნეობის სექტორში მნიშვნელოვანი რეფორმა გატარდა ევროპის კავშირის საერთო სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკის შესაბამისად. მიუხედავად იმისა, რომ ავსტრიელი ფერმერები სურსათზე შიდა მოთხოვნის 80%-ს აკმაყოფილებენ, სოფლის მეურნეობის წილი მთლიან შიდა პროდუქტში 1950 წლიდან 3%-ზე ნაკლებია.

ავსტრიის მშპ-ის უდიდესი ნაწილი მომსახურების სექტორზე მოდის. ქვეყნის საფინანსო ცენტრის ფუნქციას [[ვენა]] ასრულებს. დედაქალაქის იურიდიული ფირმები და ბანკები ევროპის კავშირის წევრი სახელმწიფოების წამყვან კორპორაციებს შორის არიან. ავსტრიის ეკონომიკისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია [[ტურიზმი]], რომელიც ქვეყნის მშპ-ის დაახლოებით 10%-ს შეადგენს.<ref>{{cite web | title = Trade and Industry in Austria, Exports, Tourism | url = http://www.austria.info/xxl/_site/uk/_area/417080/_subArea/417098/home.html | publisher = austria.info | year = 2007 | access-date =20 December 2007 |archive-url = https://web.archive.org/web/20071127125951/http://www.austria.info/xxl/_site/uk/_area/417080/_subArea/417098/home.html |archive-date = 27 November 2007}}</ref>

[[2018]] წელს ავსტრიაში აწარმოეს:
* 2.3 მილიონი ტონა [[შაქრის ჭარხალი]];
* 2.1 მილიონი ტონა [[სიმინდი]];
* 1.3 მილიონი ტონა [[ხორბალი]];
* 697 ათასი ტონა [[კარტოფილი]];
* 695 ათასი ტონა [[ქერი]];
* 387 ათასი ტონა [[ვაშლი]];
* 367 ათასი ტონა [[ყურძენი]];
* 278 ათასი ტონა [[ტრიტიკალე]];
* 184 ათასი ტონა სიო;
* 177 ათასი ტონა [[შვრია]] (მე-12 უმსხვილესი მწარმოებელი მსოფლიოში);
* 132 ათასი ტონა ხახვი;
* 120 ათასი ტონა [[რაფსი]];
* 111 ათასი ტონა [[მსხალი]];

და სხვა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტები მცირე მოცულობით.<ref> [http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC/ Austria production in 2018, by FAO] </ref>

==სტატისტიკა==
ქვემოთ მოცემულ ცხრილში [[1980]]-[[2018]] წლებში ავსტრიის მთავარი ეკონომიკური ინდიკატორებია წარმოდგენილი. 2%-ზე დაბალი ინფლაციის მაჩვენებლები გამწვანებულია.<ref>{{cite web|title=Report for Selected Countries and Subjects|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=64&pr.y=6&sy=1980&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=122&s=NGDP_RPCH,NGDP,NGDPPC,PCPIPCH,LUR,GGXWDG_NGDP&grp=0&a=|access-date=2018-09-01|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=70&pr.y=6&sy=1980&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=122&s=NGDP_RPCH,NGDP,NGDPPC,PCPIPCH,LUR,GGXWDG_NGDP&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects|website=www.imf.org|access-date=2019-04-12}}</ref>
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
!წელი
!მშპ<br /><small>(მლრდ ევრო)</small>
!მშპ ერთ სულ მოსახლეზე<br /><small href="Paris">(ევრო)</small>
!მშპ-ის ზრდა<br /><small>(რეალური)</small>
!ინფლაცია<br /><small>(%)</small>
!უმუშევრობა <br /><small>(%)</small>
!სამთავრობო ვალი<br /><small>(მშპ-ის %)</small>
|-
|1980
|76.0
|10.076
|{{Increase}}2.3%
|{{increaseNegative}}6.3%
|1.6%
|n/a
|-
|1981
|{{Increase}}80.9
|{{Increase}}10,705
|{{Decrease}}−0.1%
|{{increaseNegative}}6.8%
|{{increaseNegative}}2.2%
|n/a
|-
|1982
|{{Increase}}86.3
|{{Increase}}11,477
|{{Increase}}1.9%
|{{increaseNegative}}5.4%
|{{increaseNegative}}3.1%
|n/a
|-
|1983
|{{Increase}}92.5
|{{Increase}}12,266
|{{Increase}}2.8%
|{{increaseNegative}}3.3%
|{{increaseNegative}}3.7%
|n/a
|-
|1984
|{{Increase}}97.1
|{{Increase}}12,875
|{{Increase}}0.3%
|{{increaseNegative}}5.7%
|{{increaseNegative}}3.8%
|n/a
|-
|1985
|{{Increase}}102.4
|{{Increase}}13,561
|{{Increase}}2.2%
|{{increaseNegative}}3.2%
|{{decreasePositive}}3.6%
|n/a
|-
|1986
|{{Increase}}107.6
|{{Increase}}14,240
|{{Increase}}2.3%
|{{Increase}}1.7%
|{{decreasePositive}}3.1%
|n/a
|-
|1987
|{{Increase}}111.7
|{{Increase}}14,765
|{{Increase}}1.7%
|{{Increase}}1.4%
|{{increaseNegative}}3.8%
|n/a
|-
|1988
|{{Increase}}119.6
|{{Increase}}15,789
|{{Increase}}1.0%
|{{Increase}}1.9%
|{{decreasePositive}}2.7%
|57.5%
|-
|1989
|{{Increase}}128.0
|{{Increase}}16,849
|{{Increase}}3.9%
|{{increaseNegative}}2.2%
|{{decreasePositive}}2.3%
|{{decreasePositive}}56.3%
|-
|1990
|{{Increase}}137.5
|{{Increase}}17,989
|{{Increase}}4.3%
|{{increaseNegative}}2.8%
|{{increaseNegative}}2.7%
|{{decreasePositive}}55.9%
|-
|1991
|{{Increase}}147.4
|{{Increase}}19,121
|{{Increase}}3.4%
|{{increaseNegative}}3.1%
|{{increaseNegative}}3.2%
|{{increaseNegative}}56.1%
|-
|1992
|{{Increase}}155,8
|{{Increase}}19.972
|{{Increase}}2,0%
|{{increaseNegative}}3,4%
|{{increaseNegative}}3,3%
|{{decreasePositive}}56,0%
|-
|1993
|{{Increase}}160.9
|{{Increase}}20,412
|{{Increase}}0.5%
|{{increaseNegative}}3.2%
|{{increaseNegative}}4.0%
|{{increaseNegative}}60.6%
|-
|1994
|{{Increase}}168.9
|{{Increase}}21,305
|{{Increase}}2.4%
|{{increaseNegative}}2.7%
|{{decreasePositive}}3.9%
|{{increaseNegative}}63.7%
|-
|1995
|{{Increase}}176.6
|{{Increase}}22,216
|{{Increase}}2.7%
|{{Increase}}1.6%
|{{increaseNegative}}4.2%
|{{increaseNegative}}67.9%
|-
|1996
|{{Increase}}182.5
|{{Increase}}22,935
|{{Increase}}2.4%
|{{Increase}}1.8%
|{{increaseNegative}}4.7%
|{{decreasePositive}}67.8%
|-
|1997
|{{Increase}}188.7
|{{Increase}}23,685
|{{Increase}}1.9%
|{{Increase}}1.2%
|{{increaseNegative}}4.8%
|{{decreasePositive}}63.1%
|-
|1998
|{{Increase}}196.3
|{{Increase}}24,615
|{{Increase}}3.6%
|{{Increase}}0.8%
|{{decreasePositive}}4.7%
|{{decreasePositive}}68.8%
|-
|1999
|{{Increase}}203.9
|{{Increase}}25,506
|{{Increase}}3.6%
|{{Increase}}0.5%
|{{decreasePositive}}4.1%
|{{decreasePositive}}61.1%
|-
|2000
|{{Increase}}213.6
|{{Increase}}26,662
|{{Increase}}3.4%
|{{Increase}}2.0%
|{{decreasePositive}}3.9%
|{{increaseNegative}}65.7%
|-
|2001
|{{Increase}}220.5
|{{Increase}}27,420
|{{Increase}}1.3%
|{{IncreaseNegative}}2.3%
|{{increaseNegative}}4.0%
|{{increaseNegative}}66.4%
|-
|2002
|{{Increase}}226.7
|{{Increase}}28,054
|{{Increase}}1.7%
|{{increaseNegative}}4.4%
|{{increaseNegative}}4.4%
|{{increaseNegative}}67.0%
|-
|2003
|{{Increase}}231.9
|{{Increase}}28,561
|{{Increase}}0.9%
|{{Increase}}1.3%
|{{increaseNegative}}4.8%
|{{decreasePositive}}64.9%
|-
|2004
|{{Increase}}242.3
|{{Increase}}29,665
|{{Increase}}2.7%
|{{Increase}}2.0%
|{{increaseNegative}}5.5%
|{{decreasePositive}}64.8%
|-
|2005
|{{Increase}}254.1
|{{Increase}}30,890
|{{Increase}}2.2%
|{{increaseNegative}}2.1%
|{{increaseNegative}}5.7%
|{{increaseNegative}}68.3%
|-
|2006
|{{Increase}}267.8
|{{Increase}}32,393
|{{Increase}}3.5%
|{{Increase}}1.8%
|{{decreasePositive}}5.2%
|{{decreasePositive}}67.0%
|-
|2007
|{{Increase}}284.0
|{{Increase}}34,234
|{{Increase}}3.7%
|{{increaseNegative}}2.2%
|{{decreasePositive}}4.9%
|{{decreasePositive}}64.7%
|-
|2008
|{{Increase}}293.8
|{{Increase}}35,301
|{{Increase}}1.5%
|{{increaseNegative}}3.2%
|{{decreasePositive}}4.1%
|{{increaseNegative}}68.4%
|-
|2009
|{{Decrease}}288.0
|{{Decrease}}34,531
|{{Decrease}}−3.8%
|{{Increase}}0.4%
|{{increaseNegative}}5.3%
|{{increaseNegative}}79.6%
|-
|2010
|{{Increase}}295.9
|{{Increase}}35,390
|{{Increase}}1.8%
|{{Increase}}1.7%
|{{decreasePositive}}4.8%
|{{increaseNegative}}82.4%
|-
|2011
|{{Increase}}310.1
|{{Increase}}36,971
|{{Increase}}2.9%
|{{increaseNegative}}3.5%
|{{decreasePositive}}4.6%
|{{decreasePositive}}82.2%
|-
|2012
|{{Increase}}318.7
|{{Increase}}37,816
|{{Increase}}0.7%
|{{increaseNegative}}2.6%
|{{increaseNegative}}4.9%
|{{decreasePositive}}81.6%
|-
|2013
|{{Increase}}323.9
|{{Increase}}38,209
|{{Steady}}0.0%
|{{increaseNegative}}2.1%
|{{increaseNegative}}5.3%
|{{decreasePositive}}81.0%
|-
|2014
|{{Increase}}333.1
|{{Increase}}38,992
|{{Increase}}0.7%
|{{Increase}}1.5%
|{{increaseNegative}}5.6%
|{{increaseNegative}}83.8%
|-
|2015
|{{Increase}}344.3
|{{Increase}}39,893
|{{Increase}}1.1%
|{{Increase}}0.8%
|{{increaseNegative}}5.7%
|{{increaseNegative}}84.3%
|-
|2016
|{{Increase}}356.2
|{{Increase}}40,760
|{{Increase}}2.0%
|{{Increase}}1.0%
|{{increaseNegative}}6.0%
|{{decreasePositive}}83.7%
|-
|2017
|{{Increase}}369.9
|{{Increase}}41,964
|{{Increase}}2.6%
|{{increaseNegative}}2.2%
|{{decreasePositive}}5.5%
|{{decreasePositive}}78.8%
|-
|2018
|{{Increase}}387.4
|{{Increase}}43,598
|{{Increase}}2.7%
|{{increaseNegative}}2.1%
|{{decreasePositive}}4.9%
|{{decreasePositive}}74.2%
|}

==იხილეთ აგრეთვე==
*[[ევროპის ეკონომიკა]]


ავსტრიაში განვითარებულია ეკონომიკის თითქმის ყველა დარგი დაწყებული [[ტურიზმი]]დან (ქვეყანას ყოველწლიურად 15 მილიონზე მეტი ტურისტი სტუმრობს) დამთავრებული აეროკოსმოსური ტექნოლოგიებით. ძირითადი დარგი კი არის [[მანქანათმშენებლობა]]. ავსტრიული ვალუტა არის [[ევრო]].
== რესურსები ინტერნეტში ==
== რესურსები ინტერნეტში ==
*[https://finance.yahoo.com/q/bc?s=%5EATX&t=my&l=off&z=m&q=l&c=%5EGSPC ATX-INDEX VIENNA (%5EATX)]
* [http://www.nicholasvardy.com/global-guru/articles/investing-in-austria-the-alpine-tiger-roars/ Nicholas Vardy - ავსტრიის ეკონომიკა] {{en}}
*[https://web.archive.org/web/20061110070705/http://www.theglobalguru.com/article.php?id=61&offer=GURU001 Article by Nicholas Vardy, Global Investment Expert, on Austria's Economic Growth into 2006]
{{ესკიზი-ავსტრია}}
*[https://web.archive.org/web/20130704054309/http://www.quandl.com/austria Comprehensive current and historical economic data]
*[http://wits.worldbank.org/CountryProfile/Country/AUT/Year/2012/Summary World Bank Summary Trade Statistics Austria]


==სქოლიო==
[[კატეგორია:ეკონომიკა]]
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:ავსტრიის ეკონომიკა]]


{{ევროპა თემატურად|ეკონომიკა|ევროპის ეკონომიკა}}
[[bn:অস্ট্রিয়া#অর্থনীতি]]
{{მსოფლიოს სავაჭრო ორგანიზაცია}}

[[კატეგორია:ავსტრიის ეკონომიკა]]
[[კატეგორია:ევროპის ეკონომიკა ქვეყნის მიხედვით]]

უკანასკნელი რედაქცია 10:05, 24 ივნისი 2024-ის მდგომარეობით

ავსტრიის ეკონომიკა
ვალუტა ევრო (EUR, €)
ფისკალური წელი კალენდარული წელი
სავაჭრო ორგანიზაციები ევროპის კავშირი
მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია
ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია
სტატისტიკა
მშპ (ნომინალი) 479 მლრდ $ (ნომინალური, 2022)[1]
582 მლრდ (მუპ, 2022)[1]
მშპ (მუპ) 479 მლრდ $ (ნომინალური, 2022)[1]
582 მლრდ (მუპ, 2022)[1]
მშპ ზრდა 2.4% (2018) 1.6% (2019)
−6.7% (2020e) 4.6% (2021e)[1]
მშპ ერთ სულზე 53 320 $ (ნომინალური, 2022)
64 750 $ (მუპ, 2022)[1]
მშპ სექტორით სოფლის მეურნეობა: 1.3%
მრეწველობა: 28.4%
მომსახურება: 70.3% (2017)[2]
ინფლაცია 1.2% (2020)[1]
1.5% (2019)[1]
2.1% (2018)[1]
მოსახლეობა
სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ		 positive decrease 16.9%[3]
Gini index negative increase 27.5 (2019, Eurostat)[4]
შრომითი რესურსი 4 559 603 (2019)[5]
76.2% დასაქმებული (სამიზნე: 77%, 2018)[6]
შრომითი რესურსი
საქმიანობით		 სოფლის მეურნეობა: 0.7%
მრეწველობა: 25.2%
მომსახურება: 74.1% (2017)[2]
უმუშევრობა positive decrease 5% (აგვისტო, 2020)[7]
მრეწველობის მთავარი დარგები მშენებლობა, მანქანა-დანადგარები, ავტომობილები და ნაწილები, სურსათი, ლითონები, ქიმიური პროდუქტები, ელექტრონიკა, ტურიზმი, ხე-ტყე და ქაღალდი
სავაჭრო პარტნიორები
საზოგადოებრივი ფინანსები
All values, unless otherwise stated, are in აშშ დოლარები

ავსტრიის ეკონომიკა განვითარებული სოციალური საბაზრო ეკონომიკაა. ავსტრია მსოფლიოში მე-14 უმდიდრესი სახელმწიფოა ერთ სულ მოსხლეზე მთლიანი შიდა პროდუქტის მიხედვით.[8] 1980-იან წლებამდე ავსტრიის უდიდესი სამრეწველო ფირმები ნაციონალიზებული ჰქონდათ, თუმცა ბოლო წლებში პრივატიზაციის შემდეგ სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ჰოლდინგების რიცხვი სხვა ევროპული სახელმწიფოების ეკონომიკის შესაბამისად შემცირდა.

ავსტრიაში ძლიერია პროფესიული კავშირების მოძრაობა, რომელსაც დიდი გავლენა აქვს შრომის პოლიტიკაზე. მაღალგანვითარებულ მრეწველობასთან ერთად ეროვნული ეკონომიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი სექტორი საერთაშორისო ტურიზმია. 1992-2017 წლებში ავსტრიის საშუალო მთლიანი შიდა პროდუქტი მე-13 ადგილზეა ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების სახელმწიფოებს შორის. ავსტრიაში მოსახლეობის საშუალოდ 1.37%-იანი ზრდაც მნიშვნელოვანი ფაქტორია.

ისტორიულად ავსტრიის მთავარი სავაჭრო პარტნიორი გერმანიაა, რის გამოც ავსტრიის ეკონომიკა მოწყვლადია გერმანიის ეკონომიკის სწრაფი ცვლილებებისადმი. ამასთან, მას შემდეგ, რაც ავსტრია ევროპის კავშირში გაწევრიანდა, კავშირის წევრ სახელმწიფოებთან უფრო ახლო კავშირები დაამყარა, რაც გერმანიაე მის ეკონომიკურ დამოკიდებულებას ამცირებს. ევროპის კავშირში გაწევრიანებამ ქვეყანაში უცხოელი ტურისტების ნაკადის ზრდასაც შეუწყო ხელი.

ავსტრიის მთლიანი შიდა პროდუქტი 2006 წელს 3.3%-ით გაიზარდა. 2004 წელს ავსტრია მეოთხე უმდიდრესი სახელმწიფო იყო ევროპის კავშირში. მთლიანი შიდა პროდუქტი ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით 27 666 ევროს უტოლდებოდა. ამ პერიოდში სიაში ლუქსემბურგი, ირლანდიის რესპუბლიკა და ნიდერლანდები ლიდერობდნენ.[9]

2002-2006 წლებში ავსტრიის ეკონომიკა სტაბილურად იზრდებოდა და 1-3.3%-ს შორის მერყეობდა.[10] 2013 წელს მშპ-ის ზრდის მაჩვენებელი 0%-ს გაუტოლდა. 2016 წლისთვის ზრდის მაჩვენებელი 1.5%-მდე ავიდა.[11]

სექტორები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: ავსტრიის ტურიზმი.

ავსტრიული ფერმები, დასავლეთ ევროპული მთიანი ქვეყნების მსგავსად, პატარა და დანაწევრებულია, წარმოება კი შედარებით ძვირია. 1995 წელს ევროპის კავშირში გაწევრიანების შემდეგ ავსტრიის სოფლის მეურნეობის სექტორში მნიშვნელოვანი რეფორმა გატარდა ევროპის კავშირის საერთო სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკის შესაბამისად. მიუხედავად იმისა, რომ ავსტრიელი ფერმერები სურსათზე შიდა მოთხოვნის 80%-ს აკმაყოფილებენ, სოფლის მეურნეობის წილი მთლიან შიდა პროდუქტში 1950 წლიდან 3%-ზე ნაკლებია.

ავსტრიის მშპ-ის უდიდესი ნაწილი მომსახურების სექტორზე მოდის. ქვეყნის საფინანსო ცენტრის ფუნქციას ვენა ასრულებს. დედაქალაქის იურიდიული ფირმები და ბანკები ევროპის კავშირის წევრი სახელმწიფოების წამყვან კორპორაციებს შორის არიან. ავსტრიის ეკონომიკისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ტურიზმი, რომელიც ქვეყნის მშპ-ის დაახლოებით 10%-ს შეადგენს.[12]

2018 წელს ავსტრიაში აწარმოეს:

და სხვა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტები მცირე მოცულობით.[13]

სტატისტიკა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქვემოთ მოცემულ ცხრილში 1980-2018 წლებში ავსტრიის მთავარი ეკონომიკური ინდიკატორებია წარმოდგენილი. 2%-ზე დაბალი ინფლაციის მაჩვენებლები გამწვანებულია.[14][15]

წელი მშპ
(მლრდ ევრო) 		მშპ ერთ სულ მოსახლეზე
(ევრო) 		მშპ-ის ზრდა
(რეალური) 		ინფლაცია
(%) 		უმუშევრობა
(%) 		სამთავრობო ვალი
(მშპ-ის %)
1980 76.0 10.076 2.3% negative increase6.3% 1.6% n/a
1981 80.9 10,705 −0.1% negative increase6.8% negative increase2.2% n/a
1982 86.3 11,477 1.9% negative increase5.4% negative increase3.1% n/a
1983 92.5 12,266 2.8% negative increase3.3% negative increase3.7% n/a
1984 97.1 12,875 0.3% negative increase5.7% negative increase3.8% n/a
1985 102.4 13,561 2.2% negative increase3.2% positive decrease3.6% n/a
1986 107.6 14,240 2.3% 1.7% positive decrease3.1% n/a
1987 111.7 14,765 1.7% 1.4% negative increase3.8% n/a
1988 119.6 15,789 1.0% 1.9% positive decrease2.7% 57.5%
1989 128.0 16,849 3.9% negative increase2.2% positive decrease2.3% positive decrease56.3%
1990 137.5 17,989 4.3% negative increase2.8% negative increase2.7% positive decrease55.9%
1991 147.4 19,121 3.4% negative increase3.1% negative increase3.2% negative increase56.1%
1992 155,8 19.972 2,0% negative increase3,4% negative increase3,3% positive decrease56,0%
1993 160.9 20,412 0.5% negative increase3.2% negative increase4.0% negative increase60.6%
1994 168.9 21,305 2.4% negative increase2.7% positive decrease3.9% negative increase63.7%
1995 176.6 22,216 2.7% 1.6% negative increase4.2% negative increase67.9%
1996 182.5 22,935 2.4% 1.8% negative increase4.7% positive decrease67.8%
1997 188.7 23,685 1.9% 1.2% negative increase4.8% positive decrease63.1%
1998 196.3 24,615 3.6% 0.8% positive decrease4.7% positive decrease68.8%
1999 203.9 25,506 3.6% 0.5% positive decrease4.1% positive decrease61.1%
2000 213.6 26,662 3.4% 2.0% positive decrease3.9% negative increase65.7%
2001 220.5 27,420 1.3% negative increase2.3% negative increase4.0% negative increase66.4%
2002 226.7 28,054 1.7% negative increase4.4% negative increase4.4% negative increase67.0%
2003 231.9 28,561 0.9% 1.3% negative increase4.8% positive decrease64.9%
2004 242.3 29,665 2.7% 2.0% negative increase5.5% positive decrease64.8%
2005 254.1 30,890 2.2% negative increase2.1% negative increase5.7% negative increase68.3%
2006 267.8 32,393 3.5% 1.8% positive decrease5.2% positive decrease67.0%
2007 284.0 34,234 3.7% negative increase2.2% positive decrease4.9% positive decrease64.7%
2008 293.8 35,301 1.5% negative increase3.2% positive decrease4.1% negative increase68.4%
2009 288.0 34,531 −3.8% 0.4% negative increase5.3% negative increase79.6%
2010 295.9 35,390 1.8% 1.7% positive decrease4.8% negative increase82.4%
2011 310.1 36,971 2.9% negative increase3.5% positive decrease4.6% positive decrease82.2%
2012 318.7 37,816 0.7% negative increase2.6% negative increase4.9% positive decrease81.6%
2013 323.9 38,209 0.0% negative increase2.1% negative increase5.3% positive decrease81.0%
2014 333.1 38,992 0.7% 1.5% negative increase5.6% negative increase83.8%
2015 344.3 39,893 1.1% 0.8% negative increase5.7% negative increase84.3%
2016 356.2 40,760 2.0% 1.0% negative increase6.0% positive decrease83.7%
2017 369.9 41,964 2.6% negative increase2.2% positive decrease5.5% positive decrease78.8%
2018 387.4 43,598 2.7% negative increase2.1% positive decrease4.9% positive decrease74.2%

იხილეთ აგრეთვე

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 World Economic Outlook Database, April 2022. International Monetary Fund (April 2022). ციტირების თარიღი: April 19, 2022
  2. ↑ 2.0 2.1 The World Factbook. Central Intelligence Agency. ციტირების თარიღი: 25 March 2019
  3. ↑ People at risk of poverty or social exclusion. Eurostat. ციტირების თარიღი: 19 June 2020
  4. ↑ Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey. Eurostat. ციტირების თარიღი: 19 June 2020
  5. ↑ Labor force, total - Austria. World Bank. ციტირების თარიღი: 1 November 2019
  6. ↑ Employment rate by sex, age group 20-64. Eurostat. ციტირების თარიღი: 19 June 2019
  7. ↑ Unemployment by sex and age - monthly average. Eurostat. ციტირების თარიღი: 4 October 2020
  8. ↑ Austria. International Monetary Fund. ციტირების თარიღი: 22 April 2009
  9. ↑ Regional GDP per inhabitant in the EU27 დაარქივებული 26 March 2009 საიტზე Wayback Machine. , provided by Eurostat
  10. ↑ Real GDP Growth3 – Expenditure Side, provided by the Austrian National Bank
  11. ↑ Austrian Economic Chamber. (July 2018) GDP Growth in Austria. ციტირების თარიღი: 14 August 2018
  12. ↑ Trade and Industry in Austria, Exports, Tourism. austria.info (2007). ციტირების თარიღი: 20 December 2007
  13. ↑ Austria production in 2018, by FAO
  14. ↑ Report for Selected Countries and Subjects en-US. ციტირების თარიღი: 2018-09-01
  15. ↑ Report for Selected Countries and Subjects. ციტირების თარიღი: 2019-04-12
ხ • გ • რ
ევროპის ეკონომიკა

ალბანეთი · ანდორა · ავსტრია · აზერბაიჯანი4 · ბელარუსი · ბელგია · ბოსნია და ჰერცეგოვინა · ბულგარეთი · ჩეხეთის რესპუბლიკა · გაერთიანებული სამეფო · გერმანია · დანია · ესპანეთი · ესტონეთი · ვატიკანი · თურქეთი1 · ისლანდია · ირლანდია · იტალია · კვიპროსი2 · ლატვია · ლიხტენშტაინი · ლიეტუვა · ლუქსემბურგი · მალტა · მოლდოვა · მონაკო · ნიდერლანდები · ნორვეგია · პოლონეთი · პორტუგალია · რუმინეთი · რუსეთი1 · სან-მარინო · საბერძნეთი · საქართველო4 · საფრანგეთი · სერბეთი · სლოვაკეთი · სლოვენია · სომხეთი2 · უკრაინა · უნგრეთი · ფინეთი · ყაზახეთი1 · შვედეთი · შვეიცარია · მონტენეგრო · ჩრდილოეთი მაკედონია · ხორვატია ·

დამოკიდებული, ავტონომიური და სხვა ტერიტორიები
აფხაზეთი4 · ალანდის კუნძულები · აზორის კუნძულები · აკროტირი და დეკელია · კანარის კუნძულები · ყირიმი · ფარერის კუნძულები · გიბრალტარი · გერნზი · კუნძული მენი · ჯერზი · კოსოვო · მადეირა · მთიანი ყარაბაღი2 · ნახიჩევანი2 · სერბიული (სრფსკას) რესპუბლიკა · დნესტრისპირეთი · ჩრდილოეთ კვიპროსის თურქული რესპუბლიკა2, 3 ·


1 აქვს მნიშვნელოვანი ტერიტორია აზიაში. 2 მთლიანად დასავლეთ აზიაშია, მაგრამ კულტურულად, პოლიტიკურად და ისტორიულად მოიაზრება ევროპულად. 3 აღიარებულია მხოლოდ თურქეთის მიერ. 4 ნაწილობრივ ან მთლიანად აზიაში, ევროპისა და აზიის საზღვრის განსაზღვრაზე დამოკიდებულებით.

თარგი:მსოფლიოს სავაჭრო ორგანიზაცია

მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ავსტრიის_ეკონომიკა&oldid=4672330“-დან