იხილეთ წყარო გვერდისთვის სერენ კიერკეგორი

[[ფაილი:Kierkegaard.jpg|thumb|სერენ კირკეგორი]]
'''სერენ კიერკეგორი'''<ref>{{ორთოგრაფიული ლექსიკონი|უცხოური პირთა|173}}</ref> '''(კირკეგორი)'''<ref>{{ქსე|5|511|თევზაძე გ.|არა}}</ref> ({{lang-da|Søren Kierkegaard}}; დ. [[5 მაისი]], [[1813]], [[კოპენჰაგენი]] — გ. [[11 ნოემბერი]], [[1855]]) — [[დანიელები|დანიელი]] [[ფილოსოფია|ფილოსოფოსი]], [[თეოლოგია|თეოლოგი]], კრიტიკოსი, [[პოეზია|პოეტი]], ქრისტიანული მორალის და ეთიკის წარმომადგენელი, [[თეისტური ეგზისტენციალიზმი]]ს მიმდინარეობის წარმომადგენელი. კიერკეგორის დროს გამეფებული ჰეგელის მოძღვრების მოწინააღმდეგე, კლასიკური გერმანული იდეალიზმის საწინააღმდეგოდ ემხრობოდა [[რაციონალიზმი]]ს მეორადობას და წმინდა არსებობის (ეგზისტენციალიზმის) პირველადობას, რომლითაც რთული დიალექტიკური განვითარების გზით პიროვნებას ძალუძს საკუთარი არსის აღქმა რწმენაში.

კიერკეგორის თეოლოგიური ნაშრომი ფოკუსირდება ქრისტიანულ ეთიკაზე, ეკლესიის ინსტიტუტზე, ქრისტიანობის წმინდა ობიექტურ მტკიცებულებებს შორის განსხვავებებზე, უზენაესის თვისებრივ სხვაობაზე ღმერთსა და კაცს შორის, ინდივიდის სუბიექტურ ურთიერთობაზე, ქრისტესთან,<ref>''Point of View'' by Lowrie, p. 41, ''Practice in Christianity'', Hong trans., 1991, Chapter VI, p. 233ff, Søren Kierkegaard 1847 ''Upbuilding Discourses in Various Spirits'', Hong p. 225-226,''Works of Love'' IIIA, p. 91ff </ref> რომელიც შვა რწმენამ. მისი ნაშრომის უმეტესი ნაწილი ეხება ქრისტიანულ სიყვარულს. ის უკიდურესად კრიტიკული იყო ქრისტიანობის, როგორც სახელმწიფო რელიგიის პრაქტიკის მიმართ, უპირველეს ყოვილისა კი დანიის ეკლესიის მიმართ. მისი ფსიქოლოგიური ნაშრომი იკვლევს ინდივიდების ემოციებსა და გრძნობებს, რომლებიც აწყდებიან ცხოვრებისეულ არჩევანს. 

კირკეგორს ადრეული ნაშრომები სხვადასხვა ფსევდონიმით ჰქონდა დაწერილი, რითაც წარმოაჩენდა სხვადასხვა შეხედულებებს და მათ ინტერაქციას ერთმანეთთან კომპლექსური დიალოგის სახით. ის იკვლევდა კომპლექსურ პრობლემებს სხვადასხვა ხედვიდან გამომდინარე, ყოველივეს სხვადასხვა ფსევდონიმით. მისი ბევრი ნაშრომი, რომელიც მას  საკუთარი სახელით აქვს დაწერილი  ეძღვნება „მარტოხელა ინდივიდს“, რომელსაც შესაძლოა სურდეს მისი ნაშრომების მნიშვნელობის გაგება. აღსანიშნავია მისი მოსაზრება, რომელსაც ის ამგვარად აჟღერებს: „მეცნიერებასა და განათლებას სურს გვასწავლოს, რომ ობიექტად გახდომა არის გზა. ქრისტიანობა კი გვეუბნება, რომ გახდე სუბიექტური, გახდე სუბიექტი, არის გზა.“ მაშინ როცა, მეცნიერები სწავლობენ სამყაროს დაკვირვების გზით, კიერკეგორი ემპათიურად უარყოფს, რომ დაკვირვებით შესაძლებელია გამჟღავნდეს სამყაროს სულის შინაგანი შრომა.  

კიერკეგორის რამდენიმე  ძირითადი კონცეფცია მოიცავს „სიმართლეს, როგორც სუბიექტურობას“, რწმენის რაინდს, დიხოტომიის განმეორებადობას, შიშს, უზენაესის თვისებრივ განკერძოებას, რწმენას როგორც ვნებას და ცხოვრების გზის სამ ეტაპს. კიერკეგორის ნაშრომები დანიურად არის დაწერილი და თავდაპირველად, ის მხოლოდ სკანდინავიელებისთვის იყო ხელმისაწვდომი. თუმცა, XX საუკუნისთვის მისი ნაშრომები გადაითარგმნა მთავარ ევროპულ ენებზე, როგორიცაა ფრანგული და გერმანული. XX საუკუნის შუა წლებიდან მისმა ნაშრომებმა მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ფილოსოფიაზე, თეოლოგიაზე და დასავლურ კულტურაზე.   

== რჩეული ბიბლიოგრაფია ==
* „ან–ან“ (Enten-Eller) (1843)
* „სატანჯველის სახარება“ (Lideslernes Evangelium) (ISBN 978-9941-8-1929-2, „აქტი“ 2019)
* „შიში და თრთოლვა“ (Frygt og Bæven) (1843), (ISBN: 978-9941-8-2059-5, „აქტი“ 2020)
* „ფილოსოფიური ფრაგმენტები“ (Philosophiske Smuler) (1844)
* „შიშის ცნება“ (Begrebet Angest) (1844) (ISBN: 978-9941-2-2293-1, თბ.: სულხან-საბა ორბელიანის სასწავლო უნ-ტი: უნივერსალი, 2014)
* „სიკვდილის დაავადება“ (Sygdommen til Døden) (1849)

== ლიტერატურა ==
* {{cite book |last=Angier |first=Tom |year=2006|title=Either Kierkegaard/or Nietzsche: Moral Philosophy in a New Key |url=https://archive.org/details/eitherkierkegaar0000angi |location=Farnham, Surrey |publisher=Ashgate Publishing |isbn=0-7546-5474-5 |ref=harv}}
* {{cite book| last=Beck |first=M. |year=1928 |title=Referat und Kritik von M.Heidegger: Sein und Zeit |location=Indiana |publisher=Philosophische Hefte 1 7  |ref=harv|language=de}}
* {{cite book |last=Bergmann |first=Samuel Hugo |year=1991 |title=Dialogical philosophy from Kierkegaard to Buber |location=New York |publisher=SUNY Press |isbn=978-0-7914-0623-6 |ref=harv}}
* {{cite book |last=Bösl |first=Anton |year=1997 |title=Unfreiheit und Selbstverfehlung. Søren Kierkegaards existenzdialektische Bestimmung von Schuld und Sühne |publisher=Herder: Freiburg  |location=Basel, Wien |ref=harv|language=de}}
* {{cite book |last=Cappelorn |first=Niels J. |year=2003 |title=Written Images |location=Princeton |publisher=Princeton University Press |isbn=0-691-11555-9 |ref=harv}}
* {{cite book |last=Caputo |first=John D. |year=2008 |title=How to Read Kierkegaard |location=New York |publisher=W.W.Norton & Company |isbn=978-0-393-33078-6 |ref=harv}}
* {{cite book |last=Carlisle |first= Claire |year=2006 |title=Kierkegaard: a guide for the perplexed |location=London |publisher=Continuum International Publishing Group |isbn=978-0-8264-8611-0 |ref=harv}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
* {{dmoz|Society/Philosophy/Philosophers/K/Kierkegaard,_S%c3%b8ren|Søren Kierkegaard}}
* [http://www.kb.dk/kultur/expo/sk-mss/ Manuscripts in the Søren Kierkegaard Archive in the Royal Library]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{DEFAULTSORT:კიერკეგორი, სერენ}}
[[კატეგორია:დანიელი ფილოსოფოსები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 5 მაისი]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1813]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი  11 ნოემბერი]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1855]]
[[კატეგორია:გონების ფილოსოფოსები]]