იხილეთ წყარო გვერდისთვის ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო

{{ინფოდაფა მწერალი}}
'''ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო''' (ფრანგ. Jean-Marie Gustave Le Clézio; დ. [[13 აპრილი]]. [[1940]], [[ნიცა]]) — ფრანგი მწერალი. 1963 წელს რომანისთვის [[ოქმი|''"ოქმი"'']] რენოდოს პრემია მიენიჭა. 2008 წელს გახდა [[ნობელის პრემიის ლაურეატები ლიტერატურაში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურაში]], როგორც „პოეტური თავგადასავლებისა და გონებრივი ექსტაზის ავტორი, მმართველი ცივილიზაციისა და ადამიანობის მკვლევარი“.<ref name=np>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2008/summary/|title=nobel prize in literature 2008|acces-date=2020-06-27}}</ref>

==ბიოგრაფია==
ლე კლეზიოს მამა ეთნიკურად ბრეტონელი და [[მავრიკი|მავრიკში]] დაბადებული იყო, სადაც მისი წინაპრები [[XVIII საუკუნე]]ში გადასახლდნენ, დედა კი ფრანგი იყო და  ნიცაში, [[ლაჟვარდოვანი ნაპირი|ლაჟვარდოვან ნაპირზე]] დაიბადა. ორივენი წარმოშობით [[მორბიანი]]დან იყვნენ.<ref name=geo>{{cite news
 |url         = http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/the_tls/article709674.ece
 |title       = A Frenchman and a Geographer
 |accessdate  = 9 December 2008
 |work        = 5th paragraph
 |publisher   = review is taken from the TLS
 |date        = 21 April 2006
 |quote       = "Le Clézio's family were originally from Morbihan on the west coast of Brittany. At the time of the Revolution, one of his ancestors, who had refused to enlist in the Revolutionary Army because they had insisted he cut his long hair, fled France with the intention of reaching India, but disembarked on Mauritius, and stayed there
 |location    = London
 |first       = Adrian
 |last        = Tahourdin
 |archiveurl  = https://web.archive.org/web/20110904134610/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/the_tls/article709674.ece
 |archivedate = 4 სექტემბერი 2011
}}</ref>

ლე კლეზიო 1940 წლის 13 აპრილს ნიცაში დაიბადა, რა დროსაც მისი მამა ბრიტანულ არმიაში, [[ნიგერია]]ში მსახურობდა.<ref>
{{cite book |title     = Multicultural Writers Since 1945
 |last      = della Fazia Amoia
 |first     = Alba
 |author2   = Alba Amoia
 |author3   = Bettina Liebowitz
 |year      = 2009
 |publisher = Greenwood Publishing Group
 |location  = Westport, Connecticut
 |isbn      = 978-0-313-30688-4
 |pages     = [https://archive.org/details/multiculturalwri0000unse/page/313 313–318]
 |url       = https://archive.org/details/multiculturalwri0000unse/page/313
}}</ref> იგი სოფელ როკბიერში გაიზარდა. 1948 წელს ლე კლეზიო დედასთან და ძმასთან ერთად ნიგერიაში გადასახლდა. ნაწილობრივ ავტობიოგრაფიულია მისი 1991 წლის რომანი ''„Onitsha“'', ხოლო  2004 წლის ესეში იგი ნიგერიაში გატარებულ ბავშვობასა და მშობლებთან ურთიერთობას იხსენებს.

ლე კლეზიო 1958-1959 წლებში [[ბრისტოლის უნივერსიტეტი|ბრისტოლის უნივერსიტეტში]] სწავლობდა.<ref>{{cite web | title = Jean-Marie Gustave Le Clézio wins Nobel Prize | publisher = University of Bristol | date = 10 October 2008 | url = http://www.bris.ac.uk/news/2008/5946.html | accessdate =2008-11-07 }}</ref> 1964 წელს მან ექს-ან-პროვანსის უნივერსიტეტის დოქტორის ხარისხი მოიპოვა. მისი სადისერტაციო ნაშრომის თემა ანრი მიშოს შემოქმედება იყო.<ref>Marshall, Bill; Cristina Johnston. ''France and the Americas''. ABC-CLIO, 2005. {{ISBN|1-85109-411-3}}. p.697</ref>

[[ლონდონი|ლონდონსა]] და [[ბრისტოლი|ბრისტოლში]] რამდენიმეწლიანი ცხოვრების შემდეგ, ლე კლეზიო [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]]-ში გადავიდა, სადაც მასწავლებლად დაიწყო მუშაობა. 1967 წელს იგი [[ტაილანდი|ტაილანდში]] სამხედრო სამსახურს იხდიდა, თუმცა ბავშვთა პროსტიტუციის გაპროტესტების გამო იგი ქვეყნიდან გააძევეს და [[მექსიკა]]ში გააგზავნეს. 1970-1974 წლებში ლე კლეზიო [[პანამა]]ში [[ემბერა-ვოუნაანი]]ს ტომის წევრებთან ერთად ცხოვრობდა. 1975 წელს იგი მაროკოელ ჟემია ჟანზე დაქორწინდა. 1990 წლიდან წყვილი [[ალბუკერკე|ალბუკერკში]], [[ნიუ-მექსიკო]]ში, მავრიკსა და ნიცაში ცხოვრობს.<ref>{{cite news | last =Pollard | first =Niklas |author2=Estelle Shirbon | title = Nomadic writer wins Nobel prize| newspaper =International Herald Tribune | date =9 October 2008 | url =http://www.iht.com/articles/reuters/2008/10/09/europe/OUKWD-UK-NOBEL-LITERATURE.php | accessdate =2008-10-09 }}</ref>

1883 წელს ლე კლეზიომ პერპინიანის უნივერსიტეტში მექსიკის კოლონიურ ისტორიაზე სადოქტორო დისერტაცია დაიცვა.<ref>Le Clézio, ''La Conquista divina de Michoacán''. Fondo de Cultura Económica</ref> 2007 წელს იგი [[სამხრეთი კორეა|სამხერთ კორეაში]], ქალთა უნივერსიტეტში ფრანგულ ენასა და ლიტერატურას ასწავლიდა.<ref>{{cite news|url=http://joongangdaily.joins.com/article/view.asp?aid=2884578 |title=Acclaimed French author praises Korean literature |publisher=[[JoongAng Daily]] |date=2 January 2008 |author=Lee Esther }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.donga.com/fbin/output?f=total&n=200810090575 |title=ko:한국과 각별한 인연 가진 르클레지오 |newspaper=Dong-a Ilbo |language=Korean |author=Yonhap News |date=9 October 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081211165923/http://www.donga.com/fbin/output?f=total&n=200810090575 |archivedate=11 December 2008 |df=dmy-all |author-link=Yonhap News }}</ref> 1913 წლის ნოემბრიდან მწერალი [[ნანკინი]]ს უნივერსიტეტის პროფესორია.<ref>{{cite web |url=https://www.nju.edu.cn/english/_t317/04/75/c99a1141/page.psp |title=Nobel Laureate Le Clézio Officially Joins Nanjing University |date=Nov 6, 2013 |accessdate=ივნისი 27, 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200802163611/https://www.nju.edu.cn/english/_t317/04/75/c99a1141/page.psp |archivedate=აგვისტო 2, 2020 }}</ref>

==ლიტერატურული კარიერა==
ლე კლეზიომ პირველი აღიარება 23 წლის ასაკში რომანით ''„Le Procès-Verbal“ (დაკითხვა)'' მოიპოვა, რომელმაც მას რენოდოს პრემია მოუტანა. რომანი ასევე [[გონკურის პრემია|გონკურის პრემიის]] ნომინანტთა მოკლე სიაში მოხვდა.<ref name="times">{{cite news
 | title = Jean-Marie Gustave Le Clezio wins the 2008 Nobel Literature Prize
 | newspaper = Times Online
 | date = 9 October 2008
 | url = http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/books/article4913765.ece
 | accessdate = 2008-10-09
 | quote = Le Clézio, who was born in Nice and has lived in England, New Mexico and South Korea, said that he was touched by the honour. He mentioned his British father, a surgeon, and his childhood in Mauritius and Nigeria. "I was born of a mix, like many people currently in Europe," he said.
 | location = London
 | first = Charles
 | last = Bremner
 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110616183321/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/books/article4913765.ece
 | archivedate = 2011-06-16
 }}</ref>
მას შემდეგ მწერალმა 30-ზე მეტი წიგნი გამოაქვეყნა. მისი  შემოქმედება  მოთხრობებს, რომანებს, ესეებს, ინდიელთა მითოლოგიის ორ თარგმანსა და რამდენიმე საბავშვო წიგნს მოიცავს.

1980 წელს ლე კლეზიო პოლ მორანდის სახელობის პრემიის პირველი ლაურეატი გახდა, რომელიც მას [[საფრანგეთის აკადემია]]მ რომანისთვის ''„უდაბნო“'' გადასცა.<ref name=TLS>{{cite news |url=http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/the_tls/article709674.ece |title=A Frenchman and a geographer |accessdate=9 December 2008 |work=5th paragraph |publisher=review is taken from the TLS |date=21 April 2006 |quote="Le Clezio received the Academie Francaise's Grand Prix Paul Morand in 1980 for Desert, a novel that revealed a move towards a more expansive and lyrical style. The book has a dual narrative. The first, dated 1909–10, chronicles the tragic fate of a Tuareg clan fleeing across Morocco from their French and Spanish colonial oppressors ("les chrétiens")". |location=London |first=Adrian |last=Tahourdin |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110904134610/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/the_tls/article709674.ece |archivedate=4 სექტემბერი 2011 }}</ref> 1994 წლის ფრანგული ლიტერატურული ჟურნალის, ''Lire''-ის  გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, მკითხველთა 13 პროცენტს ლე კლეზიო საუკეთესო ცოცხალ ფრანგულენოვან მწერლად მიაჩნია.<ref>{{cite web
 |url=http://www.mediaterre.org/ocean-indien/actu%2C20081014083035.html 
 |title=Maurice : Source d'Inspiration pour le Prix Nobel de Littérature, Jean-Marie Gustave Le Clézio (''Lire'', "Le Clézio N° 1" , 1994, 22s. ) 
 |accessdate=12 December 2008 
 |work=Portail Ocean Indie 
 |publisher=modéré par CEDREFI 
 |date=14 October 2008 
 |language=French 
 |quote=Prix du plus grand écrivain francophone du magazine Lire 
 |url-status=bot: unknown 
 |archiveurl=https://archive.today/20121104091801/http://www.mediaterre.org/ocean-indien/actu,20081014083035.html 
 |archivedate= 4 November 2012 
}}</ref>

2008 წელს ლე კლეზიოს მიენიჭა [[ნობელის პრემია ლიტერატურაში]]. [[შვედეთის აკადემია]]მ მისი შემოქმედება დაახასიათა, როგორც „პოეტური თავგადასავალი და გონებრივი ექსტაზი.“ მწერალმა ნობელის პრემიის მისაღებ სიტყვაში სიღარიბეზე ისაუბრა.<ref name=lecture>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/books/2008/dec/08/jmg-clezio-nobel-lecture |title=Le Clézio uses Nobel lecture to attack information poverty |accessdate=14 December 2008 |work= |publisher= guardian.co.uk home|date=8 December 2008 | location=London | first=Richard | last=Lea}}</ref>  მისი ლექციის სათაური იყო ''„პარადოქსების ტყეში“''.<ref name=english>{{cite web |url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2008/clezio-lecture_en.html |title=The Nobel Foundation 2008 |accessdate=11 December 2008 |author=The Nobel Foundation 2008 |date=7 December 2008 |work=Nobel Lecture |publisher=The Nobel Foundation 2008
}}</ref>

==ბიბლიოგრაფია==
===რომანები===
* ''უდაბნო'' (1980)
* ''რევოლუციები'' (2003)
* ''ალმა'' (2017)

===მოთხრობები და ნოველები===
* გაზაფხული და წელიწადის სხვა დრონი (1989)

== რესურსები ინტერნეტში ==
* [https://www.britannica.com/biography/Jean-Marie-Gustave-Le-Clezio ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიოს ბიოგრაფია] — [[ენციკლოპედია ბრიტანიკა]]
* [https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2008/clezio/biographical/ ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო] — ნობელის პრემიის ოფიციალური საიტი
* [https://web.archive.org/web/20081222193640/http://www.diplomatie.gouv.fr/en/france_159/label-france_2554/label-france-issues_2555/label-france-no.-45_3724/literature_3732/interview-with-jean-marie-clezio_5092.html Interview with Jean-Marie Le Clézio]
* [https://www.theguardian.com/books/gallery/2008/oct/09/nobel.prize.le.clezio A writing life in pictures: Nobel laureate Jean-Marie Le Clézio] — [[The Guardian]]
* [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/10/09/AR2008100900243.html Nobel Goes Global With Literary Prize] — [[ვაშინგტონ პოსტი (გაზეთი)|ვაშინგტონ პოსტი]]
* [http://natia.over-blog.com/ ''აზარანი'', ჟან მარი გუსტავ ლე კლეზიო (ქართული თარგმანი)]

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}

{{ნობელის პრემია ლიტერატურაში}}
{{ნობელის პრემია 2008}}
{{ავტორიტეტული წყაროები}}

{{DEFAULTSORT:ლეკლეზიო, ჟან-მარი გუსტავ}}
[[კატეგორია:ფრანგი მწერლები]]
[[კატეგორია:დაბადებული 1940]]
[[კატეგორია:ფრანგი ნობელის პრემიის ლაურეატები]]
[[კატეგორია:ბრისტოლის უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები]]
[[კატეგორია:მავრიკელი ნობელის პრემიის ლაურეატები]]
[[კატეგორია:საპატიო ლეგიონის ორდენის ოფიცერები]]
[[კატეგორია:XX საუკუნის ფრანგი რომანისტები]]
[[კატეგორია:XXI საუკუნის ფრანგი რომანისტები]]
[[კატეგორია:პოსტმოდერნისტი მწერლები]]
[[კატეგორია:ფრანგი მამაკაცი რომანისტები]]
[[კატეგორია:ნიცის უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები]]
[[კატეგორია:მავრიკელი მწერლები]]
[[კატეგორია:მავრიკელი რომანისტები]]
[[კატეგორია:ნობელის პრემიის ლაურეატები ანბანის მიხედვით]]