იხილეთ წყარო გვერდისთვის გაზარია

{{ინფოდაფა ყოფილი ქვეყანა
|სახელი                         = გაზარია
|მშობლიური სახელი                      = 
|სტატუსი                           = [[გენუის რესპუბლიკა|გენუის რესპუბლიკის]] კოლონია
|დროშა                             =
|დროშის აღწერა                   = 
|გერბი                             = 
|გერბის აღწერა                  = 
|რუკა                            = Caffa and Theodoro.PNG
|აღწერა                         = ყირიმის ნახევარკუნძული XV საუკუნის შუა ხანებში. {{legend|#FF0000|წითლად გამოსახულია გაზარია}}
|p1                               = ოქროს ურდო
|flag_p1                          =Golden Horde flag 1339.svg
|p2                               = ტრაპიზონის იმპერია
|flag_p2                          = Double-headed_eagle_of_the_Byzantine_Empire.png
|შექმნილია                       =[[1266]]
|ლიკვიდერებულია                    =[[1475]]
|s1                               = ოსმალეთის იმპერია
|flag_s1                          = Flag of the Ottoman Empire (Thicker Crescent).svg
|დედაქალაქი                          = [[ფეოდოსია|კაფა]]
|ქალაქები                           =
|ენა                             =
|რელიგია           =
|ვალუტა                           =
|ფართობი                          =
|მოსახლეობა                        =
|მართველობის ფორმა                =
}}
'''გაზარია''' — [[შავი ზღვა|შავი ზღვის]] სანაპირო ზოლში მდებარე [[გენუის რესპუბლიკა|გენუის]] კოლონიების და სავაჭრო ფაქტორიების საერთო სახელწოდება. [[XIII საუკუნე|XIII]] საუკუნის შუა ხანებში და გვიანი [[XV საუკუნე|XV]] საუკუნეებში კოლონიის ადმინისტრაციული ცენტრი [[ყირიმი|ყირიმის სნახევარკუნძულზე]] ქალაქ [[ფეოდოსია|კაფაში]] მდებარეობდა. ტერმინი მომდინარეობს [[ხაზარები|ხაზარების]] სახელწოდებისგან, რომლებიც თავიდანვე [[ყირიმი|ყირიმის ნახევარკუნძულზე]] სახლობდნენ, აღსანიშნავია რომ ამ პერიოდში [[ხაზართა სახაკანო]] უკვე აღარ არსებობდა.

კოლონია ოქროს ურდოს [[ხანი (ტიტული)|ხანის]] [[მუნქე|მუნქეს]] მიერ [[გენუის რესპუბლიკა|გენუისთვის]] კაფას გადაცემის შემდგომ დაარსდა. კაფა კომერციულ და სავაჭრო ცენტრს წარმოადგენდა, რომელიც მალევე გენუის [[შავი ზღვა|შავი ზღვის]] კოლონიების რეგიონული ცენტრი გახდა. 1357 წელს გენუელებმა დაიკავეს ჩემბალო (ბალაკლავა), 1365 წელს კი [[ვენეციის რესპუბლიკა|ვენეციელებისგან]] დაიკავეს სოლდაია ([[სუდაკი]]).

== გენუის შავი ზღვის კოლონიები და სავაჭრო ფაქტორიები ==
=== ყირიმი ===
* [[ფეოდოსია|კაფა]]
* ჩემბალო
* სოლდაია
* ვოსპორო
* სარსონა
* გოთიის სამმართველო ([[თეოდოროს სამთავრო|თეოდოროს]] ტერიტორია)

=== დასავლეთ შავი ზღვა ===
ყირიმის გარდა, გენუის მფლობელობაში შედიოდა რამდენიმე ციხე სიმაგრე შავი ზღვის დასავლეთ სანაპიროზე, როგორიც იყო მაუროკასტრო ([[ბელგოროდ-დნესტროვსკი]]) მდინარე [[დნესტრი|დნესტრის]] შესართავთან, გინესტრას ციხესიმაგრე [[ოდესა|ოდესასთან]], ლიკოსტომოს ციხე ([[კილია]]), [[კონსტანცა|კონსტანცას]] და კალადას კოლონია ([[დუნაი|დუნაის]] ზემო დინება).

=== ტამანის ნახევარკუნძული ===
* ტანა ([[აზოვი]])
* მატრეგა ([[ტმუტარაკანი]])
* კოპა
* მაპა ([[ანაპა]])
* ბატარიო ([[ნოვოროსიისკი]])
* კასტო და ლაისო ([[სოჭი (ქალაქი)|სოჭი]])

=== საქართველო ===
* აბასკია
* ჰაკარი ([[გაგრა]])
* სანტა-სოვია ([[ალახაძი]])
* პეცონდა ([[ბიჭვინთა]])
* კაფო და რექსო ([[გუდაუთა]])
* ნიკოფა ([[ახალი ათონი]])
* სევასტოპოლი ([[სოხუმი]])
* ლო ბატი ([[ბათუმი]])
* სანტა-ანჯელო (მდ. [[ენგური|ენგურის]] შესართავი)
{{wide image|Genoese fortress in Sudak.jpg|800px|სოლდაიას ციხის პანორამა.|center}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
* Elena A. Yarovaya. [https://www.academia.edu/34004728/Геральдика_генуэзского_Крыма._Государственный_Эрмитаж._СПб._2010._208_с._The_Heraldry_of_the_Genoese_Crimea._The_State_Hermitage._SPb._2010._208_p ''The Heraldry of the Genoese Crimea.'' The State Hermitage. SPb., 2010. 208 p.] {{ISBN|978-5-93572-355-2}}

[[კატეგორია:ყირიმი]]
[[კატეგორია:უკრაინა]]
[[კატეგორია:გენუის რესპუბლიკა]]