Menyang kontèn

Wedhus: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Wedhus kacang: ganti isi, replaced: jenggot → jénggot
A09 (parembugan | pasumbang)
Reverted 1 edit by 103.134.94.66 (talk) to last revision by InternetArchiveBot (TwinkleGlobal)
Tenger: Pawurungan
 
(12 révisi langsung déning 7 naraguna ora dituduhaké)
Larik 17: Larik 17:
[[Gambar:Billy goat.jpg|thumb|Wedhus lanang diwasa]]
[[Gambar:Billy goat.jpg|thumb|Wedhus lanang diwasa]]


'''Wedhus''' (''Capra aegagrus hircus'') iku sub[[spésies]] saka wedhus alasan (alasan) ingkang jalaran alami kasêbar ing [[Asia Kidul-kulon]] (laladan "Bulan sabit yang subur" lan Turki) lan [[Éropah]].<ref name="internet1"/> Wedhus minangka [[kéwan]] [[ruminansia|memamah biak]] kang ukurané sêdhêng.<ref name="internet1"/> Wedhus alasan [[lanang]] utawa [[wadon]] duwé sungu sêpasang, nanging sungu ing wèdhus lanang|[[lanang] luwih gêdhé.<ref name="internet1"/> Lumrahé, wedhus duwé [[jénggot]], [[bathuk]] [[cêmbung]], [[buntut]] rada munggah, lan akèh-akèhé duwé [[wulu]] kasar.<ref name="internet1">[http://www.perniagaanmalaysia.com/xxxxxxx/RP_Kambing.pdf perniagaanmalaysia.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
'''Wedhus''' ([[Basa krama]]: '''ménda'''; [[Basa Latin|Latin]]: ''Capra aegagrus hircus'') iku sub[[spésies]] saka wedhus alasan (alasan) ingkang jalaran alami kasebar ing [[Asia Kidul-kulon]] (laladan "Bulan sabit yang subur" lan Turki) lan [[Éropa]].<ref name="internet1"/> Wedhus minangka [[kéwan]] [[ruminansia|memamah biak]] kang ukurané sedheng.<ref name="internet1"/> Wedhus alasan [[lanang]] utawa [[wadon]] duwé sungu sêpasang, nanging sungu ing wèdhus lanang|[[lanang] luwih gêdhé.<ref name="internet1"/> Lumrahé, wedhus duwé [[jénggot]], [[bathuk]] [[cêmbung]], [[buntut]] rada munggah, lan akèh-akèhé duwé [[wulu]] kasar.<ref name="internet1">[http://www.perniagaanmalaysia.com/xxxxxxx/RP_Kambing.pdf perniagaanmalaysia.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


== Jinis ==
== Jinis ==


=== Wedhus kacang ===
=== Wedhus kacang ===
Wedhus kacang ya iku wedhus saka [[ras]] unggulan kang sêpisanan dikembangaké ing [[Indonésia]].<ref name="internet1"/> Wedhus jinis iki awaké cilik.<ref name="internet1"/> Dhuwuré ''gumba'' utawa [[jénggot]] ing wedhus lanang kurang luwih [[60]] [[cm]] nganti [[65]] [[cm]], nanging yèn wedhus wédok mung [[56]] cm.<ref name="internet1"/> Boboté wedhus lanang bisa nganti [[25]] [[kilogram]], nanging wedhus wédok mung [[20]] kg.<ref name="internet1"/> Wedhus iki [[kuping]]é têgak, wuluné lurus lan cêkak.<ref name="internet1"/> Wedhus lanang lan wedhus wédok padha-padha nduwé [[sungu]] kang cacahé [[loro]].<ref name="internet1"/>
Wedhus kacang yaiku wedhus saka [[ras]] unggulan kang sêpisanan dikembangaké ing [[Indonésia]].<ref name="internet1"/> Wedhus jinis iki awaké cilik.<ref name="internet1"/> Dhuwuré ''gumba'' utawa [[jénggot]] ing wedhus lanang kurang luwih [[60]] [[cm]] nganti [[65]] [[cm]], nanging yèn wedhus wédok mung [[56]] cm.<ref name="internet1"/> Boboté wedhus lanang bisa nganti [[25]] [[kilogram]], nanging wedhus wédok mung [[20]] kg.<ref name="internet1"/> Wedhus iki [[kuping]]é têgak, wuluné lurus lan cêkak.<ref name="internet1"/> Wedhus lanang lan wedhus wédok padha-padha nduwé [[sungu]] kang cacahé [[loro]].<ref name="internet1"/>


=== Wedhus Étawa ===
=== Wedhus Étawa ===
Wedhus [[Étawa]] kalêbu wedhus kang asalé saka [[India]] kang diarani wedhus [[Jamnapari]].<ref name="internet1"/> Awaké gêdhé, dhuwuré gumba nganti [[90]] cm nganti tekan [[127]] cm ing wedhus [[lanang]], nanging wedhus [[wédok]] mung [[92]] cm.<ref name="internet1"/> Boboté wedhus lanang nganti [[91]] [[kilogram]], lan wedhus wédok [[63]] kilogram.<ref name="internet1"/>
Wedhus [[Étawa]] kalêbu wedhus kang asalé saka [[India]] kang diarani wedhus [[Jamnapari]].<ref name="internet1"/> Awaké gêdhé, dhuwuré gumba nganti [[90]] cm nganti tekan [[127]] cm ing wedhus [[lanang]], nanging wedhus [[wédok]] mung [[92]] cm.<ref name="internet1"/> Boboté wedhus lanang nganti [[91]] [[kilogram]], lan wedhus wédok [[63]] kilogram.<ref name="internet1"/>
Wedhus iki duwé [[kuping]] dawa lan madhep mengisor.<ref name="internet1"/> [[Bathuk]] lan [[irung]]é duwé wujud [[cembung]].<ref name="internet1"/> Wedhus lanang apa déné wedhus wédok duwé sungu kang cekak.<ref name="internet1"/> Wedhus jinis iki bisa ngasilaké [[susu]] nganti telung [[liter]] saben [[dina]].<ref name="internet1"/> Keturunan silangan utawa [[hibrida]] wedhus etawa lan wedhus lokal diarani wedhus peranakan etawa utawa PE. Wedhus [[PE]] ukurané méh padha karo wedhus étawa nanging luwih bisa [[adhaptasi]] ing lingkungan lokal Indonésia.<ref name="internet1"/>
Wedhus iki duwé [[kuping]] dawa lan madhep mengisor.<ref name="internet1"/> [[Bathuk]] lan [[irung]]é duwé wujud [[cembung]].<ref name="internet1"/> Wedhus lanang apa déné wedhus wédok duwé sungu kang cekak.<ref name="internet1"/> Wedhus jinis iki bisa ngasilaké [[susu]] nganti telung [[liter]] saben [[dina]].<ref name="internet1"/> Keturunan silangan utawa [[hibrida]] wedhus etawa lan wedhus lokal diarani wedhus peranakan etawa utawa PE. Wedhus [[PE]] ukurané méh padha karo wedhus étawa nanging luwih bisa [[adhaptasi]] ing lingkungan lokal Indonésia.<ref name="internet1"/>
Salah sijiné [[kunci]] suksés saka ''peternakan'' wedhus étawa ya iku kabisan kanggo ngawinaké wedhus ing wayah kang pas saéngga asilé bakal rikat ntuk anakan utawa kang diarani ''cempé''.<ref name="internet2">[http://www.etawajaya.com/ etawajaya.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref> Wedhus étawa wadon wis bisa dikawinake nalika umuré [[6]] [[sasi]].<ref name="internet2"/>
Salah sijiné [[kunci]] suksés saka ''peternakan'' wedhus étawa yaiku kabisan kanggo ngawinaké wedhus ing wayah kang pas saéngga asilé bakal rikat ntuk anakan utawa kang diarani ''cempé''.<ref name="internet2">[http://www.etawajaya.com/ etawajaya.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref> Wedhus étawa wadon wis bisa dikawinake nalika umuré [[6]] [[sasi]].<ref name="internet2"/>


=== Wedhus Jawarandu ===
=== Wedhus Jawarandu ===
Wedhus Jawarandu ya iku wedhus asil persilangan antarané wedhus [[Étawa]] karo wedhus [[kacang]].<ref name="internet1"/> Wedhus iki duwé ciri separo mirib wedhus wtawa lan separo mirib [[wedhus kacang]].<ref name="internet1"/> [[Wedhus Jawarandu]] bisa ngasilaké [[susu]] kang akéhé [[1,5]] [[liter]] saben [[dina]].<ref name="internet1"/>
Wedhus Jawarandu yaiku wedhus asil persilangan antarané wedhus [[Étawa]] karo wedhus [[kacang]].<ref name="internet1"/> Wedhus iki duwé ciri separo mirib wedhus wtawa lan separo mirib [[wedhus kacang]].<ref name="internet1"/> [[Wedhus Jawarandu]] bisa ngasilaké [[susu]] kang akéhé [[1,5]] [[liter]] saben [[dina]].<ref name="internet1"/>


=== Wedhus Saenen ===
=== Wedhus Saenen ===
Wedhus Saenen ya iku wedhus kang asalé saka [[Saenen]], [[Swiss]].<ref name="internet1"/> Wedhus lanang lan wadon saka jinis iki leloroné ora nduwé [[sungu]].<ref name="internet1"/> Wuluné awerna [[putih]] utawa [[krem]] [[pucet]].<ref name="internet1"/> [[Irung]] lan [[kuping]]é wedhus Saenen duwé [[warna]] belang [[ireng]].<ref name="internet1"/> Bathuké amba, nanging kupingé duwé ukuran kang ora patiya gedhé lan ora patiya cilik, kupingé duwé wujud tegak mendhuwur.<ref name="internet1"/> Wedhus iki kalebu jinis wedhus kang bisa ngasilaké susu.<ref name="internet1"/>
Wedhus Saenen yaiku wedhus kang asalé saka [[Saenen]], [[Switserlan]].<ref name="internet1"/> Wedhus lanang lan wadon saka jinis iki leloroné ora nduwé [[sungu]].<ref name="internet1"/> Wuluné awerna [[putih]] utawa [[krem]] [[pucet]].<ref name="internet1"/> [[Irung]] lan [[kuping]]é wedhus Saenen duwé [[warna]] belang [[ireng]].<ref name="internet1"/> Bathuké amba, nanging kupingé duwé ukuran kang ora patiya gedhé lan ora patiya cilik, kupingé duwé wujud tegak mendhuwur.<ref name="internet1"/> Wedhus iki kalebu jinis wedhus kang bisa ngasilaké susu.<ref name="internet1"/>


=== Wedhus Kacukan ===
=== Wedhus Kacukan ===
Wedhus kacukan ya iku wedhus asil saka ''perkawinan'' wedhus kacang lan baka-baka saka jaban rangkah kaya ta [[Anglo Nubian]], [[Jamnapari]] lan uga kacukan karo baka-baka kang bisa ngasilaké susu kaya ta [[Saanen]],[[Toggenburg]] lan [[British Alpine]].<ref name="internet3"/> Wedhus kang lumrahé ana ing kampung-[[kampung]] ya iku wedhus kacukan.<ref name="internet3"/> Rupané wedhus iki mirib kaya induké, lan boboté kurang-luwih [[23]] nganti [[35]] [[kg]] yèn umuré wis setaun.<ref name="internet3"/> Wedhus kacukan kang diwasa uga duwé bobot kang luwih tinimbang wedhus kacang.<ref name="internet3"/> Nalika lair boboté kurang luwih [[2]] kg nganti [[2,5]] kg saben wedhus.<ref name="internet3">[http://www.agribdc.gov.my/web/guest/kacukan agribdc.gov.my](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
Wedhus kacukan yaiku wedhus asil saka ''perkawinan'' wedhus kacang lan baka-baka saka jaban rangkah kaya ta [[Anglo Nubian]], [[Jamnapari]] lan uga kacukan karo baka-baka kang bisa ngasilaké susu kaya ta [[Saanen]],[[Toggenburg]] lan [[British Alpine]].<ref name="internet3"/> Wedhus kang lumrahé ana ing kampung-[[kampung]] yaiku wedhus kacukan.<ref name="internet3"/> Rupané wedhus iki mirib kaya induké, lan boboté kurang-luwih [[23]] nganti [[35]] [[kg]] yèn umuré wis setaun.<ref name="internet3"/> Wedhus kacukan kang diwasa uga duwé bobot kang luwih tinimbang wedhus kacang.<ref name="internet3"/> Nalika lair boboté kurang luwih [[2]] kg nganti [[2,5]] kg saben wedhus.<ref name="internet3">[http://www.agribdc.gov.my/web/guest/kacukan agribdc.gov.my](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


=== Wedhus Boer ===
=== Wedhus Boer ===
Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang paling moncèr ing [[Indonésia]].<ref name="internet6"/> Wedhus jinis iki rikat banget gedhé lan duwé [[kualitas]] kang apik.<ref name="internet6"/> Kajaba iku [[wedhus Boer]] uga duwé daging kang cendhèk [[kolésterol]], ora gampang kaserang lelara, lan gampang anggoné adhaptasi ing [[iklim]] lan sistem pemeliharaan.<ref name="internet6">[http://www.sabah.gov.my/kpd/projekkambingboer.html sabah.gov.my](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang paling moncèr ing [[Indonésia]].<ref name="internet6"/> Wedhus jinis iki rikat banget gedhé lan duwé [[kualitas]] kang apik.<ref name="internet6"/> Kajaba iku [[wedhus Boer]] uga duwé daging kang cendhèk [[kolésterol]], ora gampang kaserang lelara, lan gampang anggoné adhaptasi ing [[iklim]] lan sistem pemeliharaan.<ref name="internet6">[http://www.sabah.gov.my/kpd/projekkambingboer.html sabah.gov.my](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


Wedhus Boer asalé saka [Afrika Selatan]].<ref name="internet7"/> Tembung Boer tegesé [[wong tani]].<ref name="internet7"/> Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang rikat banget gedhé.<ref name="internet7"/> Boboté wedhus bisa nganti [[35]]-[[45]] kg nalika umuré lima nganti enem [[sasi]].<ref name="internet7"/> Daging wedhus boer luwih akèh tinimbang [[wedhus lokal]].<ref name="internet7"/> Dagingé kurang luwih nganti 40%-50% saka bobot awaké.<ref name="internet7">[http://www.indonesiaboergoat.com/ind/whyraiseboergoat.html indonesiaboergoat.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
Wedhus Boer asalé saka [Afrika Selatan]].<ref name="internet7"/> Tembung Boer tegesé [[wong tani]].<ref name="internet7"/> Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang rikat banget gedhé.<ref name="internet7"/> Boboté wedhus bisa nganti [[35]]-[[45]] kg nalika umuré lima nganti enem [[sasi]].<ref name="internet7"/> Daging wedhus boer luwih akèh tinimbang [[wedhus lokal]].<ref name="internet7"/> Dagingé kurang luwih nganti 40%-50% saka bobot awaké.<ref name="internet7">[http://www.indonesiaboergoat.com/ind/whyraiseboergoat.html indonesiaboergoat.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110710112540/http://www.indonesiaboergoat.com/ind/whyraiseboergoat.html |date=2011-07-10 }}(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


Wedhus boer gampang dikenali, ciriné ya iku awaké dawa, amba, wuluné putih, sikilé cendhak, irungé cembung, kupingé dawa lan nggantung.<ref name="internet7"/> Sirahé wernané [[coklat]] rada abang utawa coklat [[enom]], ana uga kang coklat tuwa.<ref name="internet7"/> Ana uga wedhus boer kang duwé [[garis]] putih mengisor ing rainé.<ref name="internet7"/> Kulité wernané coklat, iki kang bisa njaga saka [[kanker]] [[kulit]] kang disebabaké saka cahya [[srengéngé]].<ref name="internet7"/> Wedhus boer senengané ndhédhé ing wayah [[awan]].<ref name="internet7"/>
Wedhus boer gampang dikenali, ciriné yaiku awaké dawa, amba, wuluné putih, sikilé cendhak, irungé cembung, kupingé dawa lan nggantung.<ref name="internet7"/> Sirahé wernané [[coklat]] rada abang utawa coklat [[enom]], ana uga kang coklat tuwa.<ref name="internet7"/> Ana uga wedhus boer kang duwé [[garis]] putih mengisor ing rainé.<ref name="internet7"/> Kulité wernané coklat, iki kang bisa njaga saka [[kanker]] [[kulit]] kang disebabaké saka cahya [[srengéngé]].<ref name="internet7"/> Wedhus boer senengané ndhédhé ing wayah [[awan]].<ref name="internet7"/>


'''Kajaba iku''', uga ana jinis kéwan liya kang diarani [[wedhus gembel]] kang saemper karo wedhus.
'''Kajaba iku''', uga ana jinis kéwan liya kang diarani [[wedhus gembel]] kang saemper karo wedhus.


== Daging ==
== Daging ==
Saka ''peternakan'' wedhus kang dijupuk asilé ya iku daging wedhus, daging wedhus lumrahé di dol kiloan ing [[pasar]].<ref name="internet5"/> [[Daging]] wedhus bisa diolah dadi [[masakan]].<ref name="internet5"/> Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus ya iku, [[semur]], [[satè]] wedhus, [[empal]], [[sega pindhang]], [[sega gandhul]] lan akèh manéh liyané.<ref name="internet4">[http://www.resep-masakan.net/resep-sate.php resep-masakan.net](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
Saka ''peternakan'' wedhus kang dijupuk asilé yaiku daging wedhus, daging wedhus lumrahé di dol kiloan ing [[pasar]].<ref name="internet5"/> [[Daging]] wedhus bisa diolah dadi [[masakan]].<ref name="internet5"/> Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus yaiku, [[semur]], [[satè]] wedhus, [[empal]], [[sega pindhang]], [[sega gandhul]] lan akèh manèh liyané.<ref name="internet4">[http://www.resep-masakan.net/resep-sate.php resep-masakan.net](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


Kanggo wong kang lara [[sroke]] lan [[hiperténsi]] utawa darah tinggi, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.<ref name="internet5"/> Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akèh. Mulané yèn kakèhan mangan daging wedhus bakal nganggu [[kaséhatan]].<ref name="internet5"/>
Kanggo wong kang lara [[sroke]] lan [[hiperténsi]] utawa blegudreg, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.<ref name="internet5"/> Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akèh. Mulané yèn kakèhan mangan daging wedhus bakal nganggu [[kaséhatan]].<ref name="internet5"/>
Yén kepéngin mangan daging wedhus nanging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis diwasa.<ref name="internet5"/> Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang [[asin]] lan [[kentel]].<ref name="internet5"/> Kajaba iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo [[sayuran]], [[woh]]-wohan lan [[banyu]] [[putih]] kang cukup.<ref name="internet5">[http://keséhatan.liputan6.com/read/252704/cara_séhat_konsumsi_daging_kambing keséhatan.liputan6.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>
Yén kepéngin mangan daging wedhus nanging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis diwasa.<ref name="internet5"/> Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang [[asin]] lan [[kentel]].<ref name="internet5"/> Kajaba iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo [[sayuran]], [[woh]]-wohan lan [[banyu]] [[putih]] kang cukup.<ref name="internet5">[http://keséhatan.liputan6.com/read/252704/cara_séhat_konsumsi_daging_kambing keséhatan.liputan6.com](dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)</ref>


== Susu ==
== Susu ==
Susu wedhus' iku bisa kanggo obat keséhatan. Kayata ''asma'', ''bronchitis'', ''TBC'', lan liya-liyané. Asiling susu wedhus iku mau sawisé diolah bisa digawé:
Susu wedhus' iku bisa kanggo obat keséhatan. Kaya ta ''asma'', ''bronchitis'', ''TBC'', lan liya-liyané. Asiling susu wedhus iku mau sawisé diolah bisa digawé:
# karamel
# karamel
# kaprina
# kaprina
Larik 60: Larik 60:
# dodol susu
# dodol susu


== Uga delengen ==
== Deleng uga ==
[[wedhus gembel]]
[[wedhus gembel]]



Révisi wekasan kala 19 Novèmber 2023 16.30

Wedhus
Cumbon
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Animalia
Filum: Chordata
Klas: Mammalia
Ordho: Artiodactyla
Famili: Bovidae
Subfamili: Caprinae
Génus: Capra
Spésies: C. aegagrus
Subspésies: C. a. hircus
Trinomial name
Capra aegagrus hircus
(Linnaeus, 1758)
Wedhus lanang diwasa

Wedhus (Basa krama: ménda; Latin: Capra aegagrus hircus) iku subspésies saka wedhus alasan (alasan) ingkang jalaran alami kasebar ing Asia Kidul-kulon (laladan "Bulan sabit yang subur" lan Turki) lan Éropa.[1] Wedhus minangka kéwan memamah biak kang ukurané sedheng.[1] Wedhus alasan lanang utawa wadon duwé sungu sêpasang, nanging sungu ing wèdhus lanang|[[lanang] luwih gêdhé.[1] Lumrahé, wedhus duwé jénggot, bathuk cêmbung, buntut rada munggah, lan akèh-akèhé duwé wulu kasar.[1]

Wedhus kacang

[besut | besut sumber]

Wedhus kacang yaiku wedhus saka ras unggulan kang sêpisanan dikembangaké ing Indonésia.[1] Wedhus jinis iki awaké cilik.[1] Dhuwuré gumba utawa jénggot ing wedhus lanang kurang luwih 60 cm nganti 65 cm, nanging yèn wedhus wédok mung 56 cm.[1] Boboté wedhus lanang bisa nganti 25 kilogram, nanging wedhus wédok mung 20 kg.[1] Wedhus iki kupingé têgak, wuluné lurus lan cêkak.[1] Wedhus lanang lan wedhus wédok padha-padha nduwé sungu kang cacahé loro.[1]

Wedhus Étawa

[besut | besut sumber]

Wedhus Étawa kalêbu wedhus kang asalé saka India kang diarani wedhus Jamnapari.[1] Awaké gêdhé, dhuwuré gumba nganti 90 cm nganti tekan 127 cm ing wedhus lanang, nanging wedhus wédok mung 92 cm.[1] Boboté wedhus lanang nganti 91 kilogram, lan wedhus wédok 63 kilogram.[1] Wedhus iki duwé kuping dawa lan madhep mengisor.[1] Bathuk lan irungé duwé wujud cembung.[1] Wedhus lanang apa déné wedhus wédok duwé sungu kang cekak.[1] Wedhus jinis iki bisa ngasilaké susu nganti telung liter saben dina.[1] Keturunan silangan utawa hibrida wedhus etawa lan wedhus lokal diarani wedhus peranakan etawa utawa PE. Wedhus PE ukurané méh padha karo wedhus étawa nanging luwih bisa adhaptasi ing lingkungan lokal Indonésia.[1] Salah sijiné kunci suksés saka peternakan wedhus étawa yaiku kabisan kanggo ngawinaké wedhus ing wayah kang pas saéngga asilé bakal rikat ntuk anakan utawa kang diarani cempé.[2] Wedhus étawa wadon wis bisa dikawinake nalika umuré 6 sasi.[2]

Wedhus Jawarandu

[besut | besut sumber]

Wedhus Jawarandu yaiku wedhus asil persilangan antarané wedhus Étawa karo wedhus kacang.[1] Wedhus iki duwé ciri separo mirib wedhus wtawa lan separo mirib wedhus kacang.[1] Wedhus Jawarandu bisa ngasilaké susu kang akéhé 1,5 liter saben dina.[1]

Wedhus Saenen

[besut | besut sumber]

Wedhus Saenen yaiku wedhus kang asalé saka Saenen, Switserlan.[1] Wedhus lanang lan wadon saka jinis iki leloroné ora nduwé sungu.[1] Wuluné awerna putih utawa krem pucet.[1] Irung lan kupingé wedhus Saenen duwé warna belang ireng.[1] Bathuké amba, nanging kupingé duwé ukuran kang ora patiya gedhé lan ora patiya cilik, kupingé duwé wujud tegak mendhuwur.[1] Wedhus iki kalebu jinis wedhus kang bisa ngasilaké susu.[1]

Wedhus Kacukan

[besut | besut sumber]

Wedhus kacukan yaiku wedhus asil saka perkawinan wedhus kacang lan baka-baka saka jaban rangkah kaya ta Anglo Nubian, Jamnapari lan uga kacukan karo baka-baka kang bisa ngasilaké susu kaya ta Saanen,Toggenburg lan British Alpine.[3] Wedhus kang lumrahé ana ing kampung-kampung yaiku wedhus kacukan.[3] Rupané wedhus iki mirib kaya induké, lan boboté kurang-luwih 23 nganti 35 kg yèn umuré wis setaun.[3] Wedhus kacukan kang diwasa uga duwé bobot kang luwih tinimbang wedhus kacang.[3] Nalika lair boboté kurang luwih 2 kg nganti 2,5 kg saben wedhus.[3]

Wedhus Boer

[besut | besut sumber]

Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang paling moncèr ing Indonésia.[4] Wedhus jinis iki rikat banget gedhé lan duwé kualitas kang apik.[4] Kajaba iku wedhus Boer uga duwé daging kang cendhèk kolésterol, ora gampang kaserang lelara, lan gampang anggoné adhaptasi ing iklim lan sistem pemeliharaan.[4]

Wedhus Boer asalé saka [Afrika Selatan]].[5] Tembung Boer tegesé wong tani.[5] Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang rikat banget gedhé.[5] Boboté wedhus bisa nganti 35-45 kg nalika umuré lima nganti enem sasi.[5] Daging wedhus boer luwih akèh tinimbang wedhus lokal.[5] Dagingé kurang luwih nganti 40%-50% saka bobot awaké.[5]

Wedhus boer gampang dikenali, ciriné yaiku awaké dawa, amba, wuluné putih, sikilé cendhak, irungé cembung, kupingé dawa lan nggantung.[5] Sirahé wernané coklat rada abang utawa coklat enom, ana uga kang coklat tuwa.[5] Ana uga wedhus boer kang duwé garis putih mengisor ing rainé.[5] Kulité wernané coklat, iki kang bisa njaga saka kanker kulit kang disebabaké saka cahya srengéngé.[5] Wedhus boer senengané ndhédhé ing wayah awan.[5]

Kajaba iku, uga ana jinis kéwan liya kang diarani wedhus gembel kang saemper karo wedhus.

Saka peternakan wedhus kang dijupuk asilé yaiku daging wedhus, daging wedhus lumrahé di dol kiloan ing pasar.[6] Daging wedhus bisa diolah dadi masakan.[6] Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus yaiku, semur, satè wedhus, empal, sega pindhang, sega gandhul lan akèh manèh liyané.[7]

Kanggo wong kang lara sroke lan hiperténsi utawa blegudreg, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.[6] Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akèh. Mulané yèn kakèhan mangan daging wedhus bakal nganggu kaséhatan.[6] Yén kepéngin mangan daging wedhus nanging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis diwasa.[6] Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang asin lan kentel.[6] Kajaba iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo sayuran, woh-wohan lan banyu putih kang cukup.[6]

Susu wedhus' iku bisa kanggo obat keséhatan. Kaya ta asma, bronchitis, TBC, lan liya-liyané. Asiling susu wedhus iku mau sawisé diolah bisa digawé:

  1. karamel
  2. kaprina
  3. susu bubuk
  4. dodol susu

Deleng uga

[besut | besut sumber]

wedhus gembel

Cathetan suku

[besut | besut sumber]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa perniagaanmalaysia.com(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  2. a b etawajaya.com(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  3. a b c d e agribdc.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  4. a b c sabah.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  5. a b c d e f g h i j k indonesiaboergoat.com Archived 2011-07-10 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  6. a b c d e f g keséhatan.liputan6.com(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)
  7. resep-masakan.net(dipunundhuh tanggal 24 Mèi 2011)