Paul von Hindenburg
Paul Ludwig Hans Anton von Beneckendorff und von Hindenburg, betur þekktur sem Paul von Hindenburg (2. október 1847 – 2. ágúst 1934[1]), var prússnesk-þýskur hershöfðingi (marskálkur) og stjórnmálamaður, sem leiddi stríðsátak Þjóðverja í fyrri heimsstyrjöldinni (ásamt Erich Ludendorff) árin 1916-1918, og var forseti Þýskalands á árunum 1925-1934.
| Paul von Hindenburg | |
|---|---|
 | |
| Forseti Þýskalands | |
| Í embætti 12. maí 1925 – 2. ágúst 1934 | |
| Kanslari | Hans Luther Wilhelm Marx Hermann Müller Heinrich Brüning Franz von Papen Kurt von Schleicher Adolf Hitler |
| Forveri | Friedrich Ebert |
| Eftirmaður | Adolf Hitler (sem Führer) |
| Persónulegar upplýsingar | |
| Fæddur | 2. október 1847 Posen, Prússlandi (nú Pólland) |
| Látinn | 2. ágúst 1934 (86 ára) Neudeck, Austur-Prússlandi, Þýskaland nasismans (nú Pólland) |
| Maki | Gertrud von Sperling (h. 1879; d. 1921) |
| Börn | 3 |
| Starf | Herforingi, stjórnmálamaður |
| Þekktur fyrir | Leiddi Þjóðverja í fyrri heimsstyrjöldinni ásamt Erich Ludendorff; Forseti Þýskalands 1925–1934 |
| Undirskrift |  |
Hindenburg loftskipið var nefnt í höfuðið á honum.
Æviágrip
breytaPaul von Hindenburg komst fyrst í sviðsljósið, og öðlaðist frægð sem þýsk þjóðhetja, eftir að hafa leitt Þjóðverja til sigurs gegn Rússum í orrustunni við Tannenberg árið 1914, ásamt Ludendorff hershöfðingja. Árið 1916 var hann skipaður æðsti yfirmaður þýska keisarahersins (þýska: Großer Generalstab) á meðan Ludendorff var gerður að aðstoðarmanni hans, sem birgðastjóri þýska hersins (þýska: Erster Generalquartiermeister). Þangað til stríðinu lauk í nóvember árið 1918 með ósigri Þjóðverja, leiddu Hindenburg og Ludendorff stríðsátak Þjóðverja í fyrri heimsstyrjöldinni, og var þá um eiginlega herforingjastjórn að ræða. Vilhjálmi 2. Þýskalandskeisara var ýtt til hliðar og hann hafði lítið að segja um framgöngu stríðsrekstursins.
Eftir að þýska keisaraveldið leið undir lok í kjölfar ósigursins í stríðinu, og Weimar-lýðveldinu var komið á laggirnar í nóvemberbyltingunni 1918-1919, gerðist Hindenburg virkur í þýskum stjórnmálum. Hann bauð sig fram til forseta í forsetakosningunum árið 1925, og var kosinn forseti Þýskalands til sjö ára.[2] Ludendorff hafði einnig boðið sig fram í sömu kosningunum, en þurfti að lúta í lægra haldi fyrir Hindenburg með aðeins 1,1% atkvæða. Í forsetakosningunum árið 1932 var Hindenburg endurkjörinn, en nasistaforinginn Adolf Hitler bauð sig einnig fram gegn honum í þeim kosningum, en þurfti að láta í minni pokann.[3]
Upplausnarástand hafði ríkt í þýskum stjórnmálum frá því að kreppan mikla skall á árið 1929, og þann 30. janúar árið 1933 skipaði Hindenburg Hitler sem kanslara Þýskalands. Það var gert samkvæmt ráðum aðalsmannsins Franz von Papen, til að ná stjórn á ástandinu. Sú ákvörðun átti eftir að leiða til valdatöku nasista í Þýskalandi, endalok Weimar-lýðveldisins og stofnun Þriðja ríkisins.
Hindenburg lést í embætti 2. ágúst árið 1934 úr lungnakrabbameini. Hitler tilkynnti þá að hann myndi taka við forsetaembættinu og gerast þjóðhöfðingi, ásamt því að vera kanslari. Þá tók hann upp formlega titilinn „foringi og kanslari“ Þýskalands (þýska: Führer und Reichskanzler), og gerðist endanlega einvaldur í Þýskalandi.
Tilvísanir
breyta- ↑ „Hindenburg og Hitler“. Óðinn. 1. júní 1934. Sótt 6. apríl 2018.
- ↑ Christoph Wagner, Entwicklung, Herrschaft und Untergang der nationalsozialistischen Bewegung in Passau 1920 bis 1945, Frank & Timme GmbH, 2007, bls. 50.
- ↑ „Hindenburg kjörinn forseti Þýskalands“. Morgunblaðið. 11. apríl 1932. Sótt 6. apríl 2018.
| Fyrirrennari: Friedrich Ebert |
|
Eftirmaður: Adolf Hitler sem „foringi og ríkiskanslari“ | |||
Þetta æviágrip sem tengist stjórnmálum er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.