Etiopia: Diferi inter la revizi
m r2.7.2+) (roboto adjuntas: sn:Ethiopia |
m r2.7.3) (roboto modifikas: ts:Topiya |
||
Lineo 239: | Lineo 239: | ||
[[tl:Etiyopiya]] |
[[tl:Etiyopiya]] |
||
[[tr:Etiyopya]] |
[[tr:Etiyopya]] |
||
[[ts: |
[[ts:Topiya]] |
||
[[tt:Хәбәшстан]] |
[[tt:Хәбәшстан]] |
||
[[ug:ئېفىئوپىيە]] |
[[ug:ئېفىئوپىيە]] |
Versiono ye 13:24, 5 jun. 2012
Etiopia | ||
የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ Ityop'iya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik | ||
Standardo di Etiopia | Blazono di Etiopia | |
Nacionala himno: | ||
Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya | ||
Urbi:
| ||
Chefurbo: | Addis Ababa | |
Precipua urbo: | Addis Ababa | |
Lingui:
| ||
Oficala lingui: | Amhara | |
Tipo: | Republiko | |
· Prezidisto: | Girma Wolde-Giorgis | |
· Chefa ministro: | Meles Zenawi Asres | |
Surfaco: (27ma maxim granda)
| ||
· Totala: | 1.104.300 km² | |
· Aquo: | 0,7 % | |
Plusa informi:
| ||
Valuto: | Birr | |
Veho-latero: | dextre | |
ISO: | ET
| |
ETH
| ||
231
| ||
Reto-domeno: | .et | |
Precipua religio: | kristanismo 57,7%, Islamo 30,4% |
Etiopia (anciene Abisinia) esas stato en est Afrika inter Eritrea, Sudan, Kenia, Somalia e Djibuti.
Bazala fakti pri Etiopia.
Historio
En Etiopia esis trovita la maxim anciena skeleti di Homo sapiens konocata: Homo sapiens idaltu vivis en Etiopia cirkum 160 mil yari ante nun.
Dum la 8ma yarcento aK, un rejio konocata kom D'mt esis establisita en nord-Etiopia ed Eritrea. Lua chefurbo esis la nuna urbeto di Yeha. Kelka historiisti konsideras D'mt kom Afrikana rejio, e kelka altra konsideras ol un mixuro di Semita populi (rejio di Saba) kun Afrikani.
Ye 316 Greka misionero Meropius navigis alonge la litoro e, kun Frumentus, introduktis kristanismo en la regiono. Dum la 15ma yarcento on komencis l'expedicioni di Portugalani vers Etiopia.
Dum 20ma yarcento rejo Haile Selassie 1ma komencis modernigar Etiopia - nur interuptita dum la okupeso da Italia de 1936 til 1941. Britaniana ed Etiopiana soldati liberis Etiopia ye 1941 dum la Duesma Mondo-milito.
Haile Selassie 1ma esis renversita ye 1974 da Marxista militisti. La komunista-rejimo sufris kun plura rebel-stroki, seki en granda skalo, e problemi kun refujinti. Ye 1977 Somalia atakis Etiopia en Ogaden-milito ma Etiopia vinkis, kun helpo di Soviet-Uniono, Kuba e Sud-Yemen. Kun fino di Soviet-Uniono, la marxista-rejimo es vinkita ye 1991. La provinco di Eritrea divenis nedependanta 2 yari pos.
Politiko
Etiopia esas federala e parlamentala republiko. La chefo di stato esas la prezidisto, nune Girma Wolde-Giorgis. La chefo di guvernerio esas la chefa ministro, nune Meles Zenawi Asres. La prezidisto esas elektita da parlamento (Yehizbtewekayoch Mekir Bet) por 6-yara periodo. L'unesma parlamentala e regionala baloto eventis ye 1995.
La parlamento havas 2 chambri: Konsilantaro di Federuro, kun 110 membri, e Konsilantaro di Reprezentanti di Populo (Yehizbtewekayoch Mekir Bet), kun 547 membri.
Geografio
Etiopia esas la 27ma lando di mondo en totala surfaco. Granda Valo di Rift krucumas lando de sud-westo a nord-westo, ed esas cirkondata da basa tereni kovrata da stepi e mi-dezerti.
Ekonomio
Precipua artiklo: Ekonomio di Etiopia |
Etiopia esas un di maxim povra landi di mondo. Agrokultivo reprezentas preske 41% di KLP. Kafeo esas la precipua produkto di exportacajo.
Demografio
Etiopiana populo kreskis de 33,5 milioni lojanti ye 1983 til 85,2 milioni lojanti ye 2007, la duesma lando en Afrika en totala populo-quanto[1].
Lua maxim granda urbo esas la chefurbo, Addis Ababa, kun plu kam 2,5 milioni lojanti. Altra importanta urbi esas Dire Dawa e Nazret.
Kulturo
Etiopiana populo parolas 84 lingui. La precipua esas Amhara (oficala), Oromo e Tigrinya.
Kristanismo esas la precipua religio di lando, e kristani reprezentas 61,6% di totala populo. Islamani reprezentas 32,8%
Referi
Nedependanta stati en Afrika |
Aljeria | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Centrafrika | Chad | Demokratial Republiko Kongo | Djibuti | Egiptia | Equatorala Guinea | Eritrea | Eswatini | Etiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea Bisau | Ivora Rivo | Kabo Verda | Kamerun | Kenia | Komori | Kongo | Lesotho | Liberia | Libia | Madagaskar | Malawi | Mali | Maroko | Maurico | Mauritania | Mozambik | Namibia | Nigeria | Nijer | Ruanda | San-Tome e Principe | Senegal | Sierra Leone | Seycheli | Somalia | Sudafrika | Sudan | Sud-Sudan | Tanzania | Tunizia | Togo | Uganda | Zambia | Zimbabwe |
Nesuverena teritorii |
Ceuta | Kanarii | Madeira | Melilla | Ocidental Sahara | Mayotte | Reunion | Sokotra |
Nedependo ne agnoskata |
Somalilando | Puntlando |