Bulkan

Ti bulkan ket maysa a lukat, wenno bungaw, iti rabaw ti planeta wenno ukis, a mangpalubos a kadagiti napudot a magma, bulkaniko a dapo ken dagiti alingasaw manipud a tumalaw manipud ti baba a mapan ti rabaw.

Bulkan Cleveland idiay Is-isla ti Aleutian ti Alaska a naretrato manipud ti Estasion ti Internasional a Limbang, Mayo 2006.

Ti dapo a pluma a nakaabot ti kangato a 19 km idi las-ud ti kangitingitan a panagpussuak idiay Bantay Pinatubo, Pilipinas idi 1991.

Dagiti bulkán ket sapasap a mabirukan kadagiti tektoniko a plato ket bumalbaliw wenno makisinnabat. Ti katengngaan a maipapan ti taaw a pantok, kas pagarigan ti Tengnga nga Atlantiko a Pantok, ket adda dagiti kas pagarigan dagiti bulkánn a gapuanan babaen dagiti agbalbaliw a tektoniko a plato a maguguyod a maisinsina; ti Singsing ti Apuy ti Pasipiko ket adda dagiti kas pagarigan dagiti bulkan a gapuanan babaen ti agsinnabat a tektoniko a plata nga agsinsinabat.

Adu pay a mabasbasa

• Cas, R.A.F. and J.V. Wright, 1987. Bulkaniko a panagsasaruno. Unwin Hyman Inc. 528p. ISBN 0-04-552022-4
• Macdonald, Gordon ken Agatin T. Abbott. (1970). Dagiti bulkan iti baybaya. Unibersidad ti Hawaii a Pagmalditan, Honolulu. 441 p.
• Marti, Joan k; Ernst, Gerald. (2005). Dagiti bulkan ken ti Enbironmento. Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan. ISBN 0-521-59254-2.
• Ollier, Cliff. (1988). Dagiti bulkan. Basil Blackwell, Oxford, UK, ISBN 0-631-15664-X (hardback), ISBN 0-631-15977-0 (paperback).
• Sigurðsson, Haraldur, ed. (1999) Ensiklopedia dagiti Bulkan. Academic Press. ISBN 0-12-643140-X. Daytoy a reperensia ket naigandat para kadagiti heologo, ngem adu dagiti artikulo a mabalin a magun-od dagiti saan a propesional.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Bulkan iti Wikimedia Commons

• Bulkan, Ahensia ti Pederal a Panangimaton ti Emerhensia (Estados Unidos FEMA)
• Bulkan a Lubong