Velika loža Albanije: razlika između inačica
Izbrisani sadržaj Dodani sadržaj
m →Lože |
|||
| (Nisu prikazane 2 međuinačice istoga suradnika) | |||
| Redak 22: | Redak 22: | ||
== Povijest == |
== Povijest == |
||
Nakon demokratskih promjena koje su uslijedile [[Pad komunizma|padom komunizma]] [[1992.]] godine stvoreni su uvjeti za obnovu slobodnog zidarstva u Albaniji. Prve tri lože u [[Albanija|Albaniji]] osnovane su pod pokroviteljstvom [[Veliki orijent Italije|Velikog orijenta Italije]]. Prvo je [[2008.]] godine osnovana Loža "Arbanon" u [[Tirana|Tirani]]. Nakon toga osnovane su u Tirani još dvije lože, "Skenderbeg" i "Stare dužnosti". Ove tri lože su [[14. listopada]] [[2011.]] godine osnovale |
Nakon demokratskih promjena koje su uslijedile [[Pad komunizma|padom komunizma]] [[1992.]] godine stvoreni su uvjeti za obnovu slobodnog zidarstva u Albaniji. Prve tri lože u [[Albanija|Albaniji]] osnovane su pod pokroviteljstvom [[Veliki orijent Italije|Velikog orijenta Italije]]. Prvo je [[2008.]] godine osnovana Loža "Arbanon" u [[Tirana|Tirani]]. Nakon toga osnovane su u Tirani još dvije lože, "Skenderbeg" i "Stare dužnosti". Ove tri lože su [[14. listopada]] [[2011.]] godine osnovale Veliku ložu Albanije na svečanom skupu kojeg su vodili je veliki majstori Velikoga orijenta Italije, [[Regularna velika loža Srbije|Regularne velike lože Srbije]] i [[Velika loža Grčke|Velike lože Grčke]].<ref>{{Citiranje weba|url=https://grandlodge-albania.org/index.php/about/|title=Rreth LMSH|access-date=2024-07-26|website=grandlodge-albania.org|language=en}}</ref><ref>{{Citiranje weba|url=https://freimaurer-wiki.de/index.php/Albanien|title=Albanien|access-date=2024-07-26|website=freimaurer-wiki.de|language=de}}</ref><ref>{{Citiranje weba|url=https://www.grandeoriente.it/tirana-14-ottobre-2011-tirana-entra-nel-cuore-della-massoneria-europea-il-14-ottobre-nasce-la-gran-loggia-dalbania/|title=Tirana 14 ottobre 2011 – Tirana entra nel cuore della Massoneria europea: il 14 ottobre nasce la Gran Loggia d’Albania|date=2011-10-14|access-date=2024-07-26|website=grandeoriente.it|language=it}}</ref> Dvije godine kasnije, [[11. prosinca]] [[2013.]] godine, [[Ujedinjena velika loža Engleske]] (UGLE) je priznala ovu veliku ložu kao [[Regularno slobodno zidarstvo|regularnu]].<ref>{{Citiranje weba|url=http://grandlodge.al/|title=I dashur vizitor i faqes sonë|access-date=2024-07-26|website=grandlodge.al|archive-url=https://web.archive.org/web/20160310102203/http://grandlodge.al/|archive-date=2016-03-10|url-status=dead|language=sq}}</ref> |
||
Velika loža Albanije je [[2014.]] godine osnovala Ložu "Dardanija" u [[Priština|Prištini]], [[Kosovo]].<ref>{{Citiranje weba|url=https://telegrafi.com/treqind-vite-te-muratorise-se-lire-cila-eshte-historia-e-lozhave-masonike-shqiptare/|title=Treqind vite të Muratorisë së Lirë: Cila është historia e lozhave masonike shqiptare?|access-date=2024-07-30|website=telegrafi.com|language=sq}}</ref> Dvije godine kasnije, [[2016.]], osnovala je još dvije lože u Prištini, "Ex Oriente Lux" i "Ulpijana". U veljači [[2018.]] godine tri prištinske lože su se izdvojile i uspostavile [[Velika loža Kosova|Veliku ložu Kosova]].<ref>{{Citiranje weba|url=https://grandlodgekosovo.org/#/about|title=Freemasonry in Kosovo|access-date=2024-07-26|website=grandlodgekosovo.org|language=en}}</ref> Pet mjeseci kasnije, u lipnju 2018. godine, Ujedinjena velika loža Engleske je objavila prekid odnosa i povukla priznanje Velike lože Albanije zbog poduzetih aktivnosti u Kosovu.<ref>{{Citiranje weba|url=https://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/statement-on-the-grand-lodge-of-albania-withdrawal-of-recognition|title=Statement on the Grand Lodge of Albania - withdrawal of recognition|date=2018-06-13|access-date=2024-05-06|website=freemasonrytoday.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210329171019/https://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/statement-on-the-grand-lodge-of-albania-withdrawal-of-recognition|archive-date=2021-03-29|url-status=dead|language=en}}</ref> |
Velika loža Albanije je [[2014.]] godine osnovala Ložu "Dardanija" u [[Priština|Prištini]], [[Kosovo]].<ref>{{Citiranje weba|url=https://telegrafi.com/treqind-vite-te-muratorise-se-lire-cila-eshte-historia-e-lozhave-masonike-shqiptare/|title=Treqind vite të Muratorisë së Lirë: Cila është historia e lozhave masonike shqiptare?|access-date=2024-07-30|website=telegrafi.com|language=sq}}</ref> Dvije godine kasnije, [[2016.]], osnovala je još dvije lože u Prištini, "Ex Oriente Lux" i "Ulpijana". U veljači [[2018.]] godine tri prištinske lože su se izdvojile i uspostavile [[Velika loža Kosova|Veliku ložu Kosova]].<ref>{{Citiranje weba|url=https://grandlodgekosovo.org/#/about|title=Freemasonry in Kosovo|access-date=2024-07-26|website=grandlodgekosovo.org|language=en}}</ref> Pet mjeseci kasnije, u lipnju 2018. godine, Ujedinjena velika loža Engleske je objavila prekid odnosa i povukla priznanje Velike lože Albanije zbog poduzetih aktivnosti u Kosovu.<ref>{{Citiranje weba|url=https://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/statement-on-the-grand-lodge-of-albania-withdrawal-of-recognition|title=Statement on the Grand Lodge of Albania - withdrawal of recognition|date=2018-06-13|access-date=2024-05-06|website=freemasonrytoday.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20210329171019/https://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/statement-on-the-grand-lodge-of-albania-withdrawal-of-recognition|archive-date=2021-03-29|url-status=dead|language=en}}</ref> |
||
| Redak 34: | Redak 34: | ||
=== Lože === |
=== Lože === |
||
{{Lokacijska karta+ |Albanija |float=right |width=150 |caption=[[Orijent]] |
{{Lokacijska karta+ |Albanija |float=right |width=150 |caption=[[Orijent (slobodno zidarstvo)|Orijenti]] Velike lože Albanije |places= |
||
{{Lokacijska karta točka |Albanija |lat=41.316667 |long=19.816667 |label=[[Tirana]] |position=right }} |
{{Lokacijska karta točka |Albanija |lat=41.316667 |long=19.816667 |label=[[Tirana]] |position=right }} |
||
{{Lokacijska karta točka |Albanija |lat=40.616667 |long=20.766667 |label=[[Korçë]] |position=bottom }} |
{{Lokacijska karta točka |Albanija |lat=40.616667 |long=20.766667 |label=[[Korçë]] |position=bottom }} |
||
| Redak 50: | Redak 50: | ||
*{{Z|KOSV}} Loža "Dardanija" (''Lozha Dardania'') br. 4, Priština – nosila naziv po antičkoj državi [[Dardanija (država)|Dardaniji]] na području današnjeg Kosova; izdvojila se 2018. godine i formirala [[Velika loža Kosova|Veliku ložu Kosova]]. |
*{{Z|KOSV}} Loža "Dardanija" (''Lozha Dardania'') br. 4, Priština – nosila naziv po antičkoj državi [[Dardanija (država)|Dardaniji]] na području današnjeg Kosova; izdvojila se 2018. godine i formirala [[Velika loža Kosova|Veliku ložu Kosova]]. |
||
*{{Z|KOSV}} Loža "Ex Oriente Lux" (''Lozha Ex Oriente Lux''), Priština – nosila naziv po latinskom aforizmu koji znači "Svjetlo s Istoka";<ref>{{Citiranje weba|url=https://enciklopedija.hr/clanak/ex-oriente-lux|title=ex oriente lux. ''Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje''|access-date=2024-07-26|website=enciklopedija.hr|publisher=Leksikografski zavod Miroslav Krleža}}</ref> izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova. |
*{{Z|KOSV}} Loža "Ex Oriente Lux" (''Lozha Ex Oriente Lux''), Priština – nosila naziv po latinskom aforizmu koji znači "Svjetlo s Istoka";<ref>{{Citiranje weba|url=https://enciklopedija.hr/clanak/ex-oriente-lux|title=ex oriente lux. ''Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje''|access-date=2024-07-26|website=enciklopedija.hr|publisher=Leksikografski zavod Miroslav Krleža}}</ref> izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova. |
||
*{{Z|KOSV}} Loža "Ulpijana" (''Lozha Ulpiana''), Priština – nosila naziv po [[Antički Rim| |
*{{Z|KOSV}} Loža "Ulpijana" (''Lozha Ulpiana''), Priština – nosila naziv po [[Antički Rim|starorimskom]] gradu Ulpijana kod današnje Gračanice na Kosovu; izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova. |
||
=== Uprava === |
=== Uprava === |
||
| Redak 71: | Redak 71: | ||
=== Kraljevski luk === |
=== Kraljevski luk === |
||
Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Albanije je uspostavljen [[27. siječnja]] [[2021.]] godine.<ref name=":2"/> Član je Međunarodnog glavnog velikog kapitela slobodnih zidara kraljevskog luka ([[Engleski jezik|engl.]] ''General Grand Chapter Royal Arch Mason International'').<ref>{{Citiranje weba|url=https://www.ggcrami.org/international-jurisdictions|title=GGCRAMI International Jurisdictions|access-date=2024-07-26|website=ggcrami.org|language=en}}</ref> Prvi kapitel u Albaniji je osnovan [[2017.]] godine. |
|||
Pod zaštitom Velikog kapitela Albanije rade tri kapitela:<ref name=":2">{{Citiranje weba|url=https://www.facebook.com/GrandLodgeOfAlbania/posts/t%C3%AB-nderuar-v%C3%ABllez%C3%ABr-t%C3%AB-nderuar-dashamir%C3%ABs-t%C3%AB-lozh%C3%ABs-s%C3%AB-madhe-t%C3%AB-shqip%C3%ABris%C3%AB-mbas-/1578484889184987/|title=Të nderuar vëllezër, të nderuar dashamirës të Lozhës së Madhe të Shqipërisë, mbas një pune të gjatë të drejtuesve të LMSH-së dhe të gjithë vëllezërve.|access-date=2024-07-30|website=Facebook|language=sq}}</ref> |
Pod zaštitom Velikog kapitela Albanije rade tri kapitela:<ref name=":2">{{Citiranje weba|url=https://www.facebook.com/GrandLodgeOfAlbania/posts/t%C3%AB-nderuar-v%C3%ABllez%C3%ABr-t%C3%AB-nderuar-dashamir%C3%ABs-t%C3%AB-lozh%C3%ABs-s%C3%AB-madhe-t%C3%AB-shqip%C3%ABris%C3%AB-mbas-/1578484889184987/|title=Të nderuar vëllezër, të nderuar dashamirës të Lozhës së Madhe të Shqipërisë, mbas një pune të gjatë të drejtuesve të LMSH-së dhe të gjithë vëllezërve.|access-date=2024-07-30|website=Facebook|language=sq}}</ref> |
||
Posljednja izmjena od 6. siječnja 2025. u 08:03
| Velika loža Albanije
Lozha e Madhe e Shqipërisë
| |
|---|---|
 | |
| Skraćenica | LMSh |
| Utemeljena | 14. listopada 2011. |
| Osnivač | Veliki orijent Italije |
| Tip | regularna[a] velika loža |
| Sjedište | Tirana |
| Lokacija | Albanija |
| Službena stranica | grandlodge-albania |
Velika loža Albanije (alba. Lozha e Madhe e Shqipërisë), skraćeno LMSH, je regularna[a] slobodnozidarska velika loža u Albaniji. Osnovana je 2011. godine uz pomoć Velikog orijenta Italije.
Nakon demokratskih promjena koje su uslijedile padom komunizma 1992. godine stvoreni su uvjeti za obnovu slobodnog zidarstva u Albaniji. Prve tri lože u Albaniji osnovane su pod pokroviteljstvom Velikog orijenta Italije. Prvo je 2008. godine osnovana Loža "Arbanon" u Tirani. Nakon toga osnovane su u Tirani još dvije lože, "Skenderbeg" i "Stare dužnosti". Ove tri lože su 14. listopada 2011. godine osnovale Veliku ložu Albanije na svečanom skupu kojeg su vodili je veliki majstori Velikoga orijenta Italije, Regularne velike lože Srbije i Velike lože Grčke.[1][2][3] Dvije godine kasnije, 11. prosinca 2013. godine, Ujedinjena velika loža Engleske (UGLE) je priznala ovu veliku ložu kao regularnu.[4]
Velika loža Albanije je 2014. godine osnovala Ložu "Dardanija" u Prištini, Kosovo.[5] Dvije godine kasnije, 2016., osnovala je još dvije lože u Prištini, "Ex Oriente Lux" i "Ulpijana". U veljači 2018. godine tri prištinske lože su se izdvojile i uspostavile Veliku ložu Kosova.[6] Pet mjeseci kasnije, u lipnju 2018. godine, Ujedinjena velika loža Engleske je objavila prekid odnosa i povukla priznanje Velike lože Albanije zbog poduzetih aktivnosti u Kosovu.[7]
U prosincu 2019. godine su osnovane dvije lože, "Kristo Dako" u Korçëu te "Apollonia" u Fieriju.
U ožujku 2023. godine u Beogradu, Velika loža Albanije potpisala je protokol s Regularnom velikom ložom Srbije, priznavši nadležnost srpske velike lože nad teritorijom Kosova.[8]
Sjedište Velike lože Albanije je u Tirani.
.svg)
Pod zaštitom Velike lože Albanije rade lože u Tirani, Korçëu i Fieri.
- Loža "Arbanon" (Lozha Arbëria) br. 1, Tirana – nosi naziv po srednjovjekovnoj kneževini Arbanon u današnjoj Albaniji.
- Loža "Skenderbeg" (Lozha Skënderbeu) br. 2, Tirana – nosi naziv po narodnom junaku Gjergju Kastriotiju Skenderbegu.
- Loža "Stare dužnosti" (Lozha Detyrat e Lashta) br. 3, Tirana[9]
- Loža "Kristo Dako" (Lozha Kristo Dako) br. 8, Korçë – nosi naziv po autoru i pedagogu Kristi Dakou iz Korçëa.
- Loža "Apollonia" (Lozha Apollonia) br. 9, Fieri – nosi naziv po starogrčkoj luki Apollonia, smještenoj u današnjem Fierskom distriktu.
U okviru ove velike lože radile su i:
Loža "Dardanija" (Lozha Dardania) br. 4, Priština – nosila naziv po antičkoj državi Dardaniji na području današnjeg Kosova; izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.- Loža "Ex Oriente Lux" (Lozha Ex Oriente Lux), Priština – nosila naziv po latinskom aforizmu koji znači "Svjetlo s Istoka";[10] izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.
- Loža "Ulpijana" (Lozha Ulpiana), Priština – nosila naziv po starorimskom gradu Ulpijana kod današnje Gračanice na Kosovu; izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.
Velikom ložom Albanije upravlja veliki majstor (alba. Mjeshtër i Madh) koji se bira na trogodišnje razdoblje.
- Elton Çaçi (2011. – oko 2015.)[11][12]
- Piro Dode (oko 2017. i 2021.)[13][14]
- Arben Shtylla (2022. – oko 2023.)[8]
- Aleko Poshnjari (oko 2024.)
Velika loža Albanije ima potpisane povelje o prijateljstvu i međusobnom priznavanju s 50 regularnih velikih loža.[15] Međutim, nema potpisane povelje s tri matične velike lože, Ujedinjenom velikom ložom Engleske, Velikom ložom Škotske i Velikom ložom Irske, koje su nositelji regularnosti.
Velika loža Albanije upravlja simboličkim stupnjevima plave lože (učenik, pomoćnik i majstor) i delegira upravljanje visokim stupnjevima na dodatna tijela i redove.
Upravljanje visokim masonskim stupnjevima Velika loža Albanije provodi kroz pridružena tijela i redove od kojih svaki predstavlja jedan obred a na temelju potpisanih konkordata.
- Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Albanije – nadležan za rad Kraljevskog luka.
- Vrhovno vijeće Drevnog i prihvaćenog škotskog obreda Albanije – nadležno za rad Drevnog i prihvaćenog škotskog obreda.
Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Albanije je uspostavljen 27. siječnja 2021. godine.[16] Član je Međunarodnog glavnog velikog kapitela slobodnih zidara kraljevskog luka (engl. General Grand Chapter Royal Arch Mason International).[17] Prvi kapitel u Albaniji je osnovan 2017. godine.
Pod zaštitom Velikog kapitela Albanije rade tri kapitela:[16]
- Kapitel "De Rada" (Kapitulli De Rada) br. 1, Tirana – nosi naziv po piscu Girolami de Radi.
- Kapitel "Pashko Vasa" (Kapitulli Vaso pashë) br. 2, Tirana – nosi naziv po piscu, političaru i masonu Vaso-paši.
- Kapitel "Sveti Ivan" (Kapitulli Shën Gjon) br. 3, Tirana – nosi naziv po sv. Ivanu.
- ↑ Rreth LMSH. grandlodge-albania.org (engleski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Albanien. freimaurer-wiki.de (njemački). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Tirana 14 ottobre 2011 – Tirana entra nel cuore della Massoneria europea: il 14 ottobre nasce la Gran Loggia d’Albania. grandeoriente.it (talijanski). 14. listopada 2011. Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ I dashur vizitor i faqes sonë. grandlodge.al (albanski). Inačica izvorne stranice arhivirana 10. ožujka 2016. Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Treqind vite të Muratorisë së Lirë: Cila është historia e lozhave masonike shqiptare?. telegrafi.com (albanski). Pristupljeno 30. srpnja 2024.
- ↑ Freemasonry in Kosovo. grandlodgekosovo.org (engleski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Statement on the Grand Lodge of Albania - withdrawal of recognition. freemasonrytoday.com (engleski). 13. lipnja 2018. Inačica izvorne stranice arhivirana 29. ožujka 2021. Pristupljeno 6. svibnja 2024.
- ↑ a b Publikohet marrëveshja mes Lozhës Masonike të Shqipërisë dhe asaj të Serbisë, pajtohen që mansonët serbë ta kenë Kosovën nën juridiksion. zeri.info (albanski). Pristupljeno 28. srpnja 2024.
- ↑ Lozha "Detyrat e Lashta" - Old Charges Lodge. Facebook. Pristupljeno 30. srpnja 2024.
- ↑ ex oriente lux. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. enciklopedija.hr. Leksikografski zavod Miroslav Krleža. Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ I dashur Vizitor!. mason33.org (albanski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Follonica- Orbetello. Gemellaggio tra la "Garibaldi" e l' "Unità Massonica" (talijanski). 12. prosinca 2015. Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Letter from Grand Lodge of Albania (PDF). demolay.org (engleski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Venti Comunioni Estere rappresentate in Gran Loggia a Rimini. grandeoriente.it (talijanski). 2. listopada 2021. Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ Njohje. grandlodge-albania.org (engleski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.
- ↑ a b Të nderuar vëllezër, të nderuar dashamirës të Lozhës së Madhe të Shqipërisë, mbas një pune të gjatë të drejtuesve të LMSH-së dhe të gjithë vëllezërve. Facebook (albanski). Pristupljeno 30. srpnja 2024.
- ↑ GGCRAMI International Jurisdictions. ggcrami.org (engleski). Pristupljeno 26. srpnja 2024.