Jump to content

Wikipikia: Difference between revisions

Mai Wikipedia
Content deleted Content added
Tags: Reverted Visual edit
Ka hana ʻana i atikala hou
 
(3 intermediate revisions by 3 users not shown)
Laina 1: Laina 1:
[[File:Wikipedia-logo-v2-haw.svg|thumb|Logo kūhelo ʻo Wikipikia]]
== Lasūʻsazaūaka ==
'''Wikipikia''' (mai ka [[ʻōlelo Hawaiʻi]] ''wiki'' no ka "wikiwiki" a me ka [[ʻōlelo Pelekānia]] ''encyclopedia'') he puke wehewehe kaiaulu wikiwikinui i hoʻokumu ʻia i ka makahiki 2001. He kahua pūnaewele i mālama ʻia e ka [[Wikimedia Foundation]], he hui waiwai ʻole, a ua kākau ʻia e nā mea hoʻouna manawa like ʻole ma ka honua nei. I kēia manawa, ʻo ia ka puke wehewehe nui loa ma ka honua, me nā ʻatikala ma luna o 60 miliona ma nā ʻōlelo like ʻole.<ref>Wales, Jimmy; Larry Sanger (2001). "Wikipedia History". Wikipedia.org</ref>

== Ka Mōʻaukala ==
=== Ka Hoʻomaka ʻana ===
Ma mua o Wikipikia, ua hoʻomaka ʻo [[Jimmy Wales]] i ka papahana '''Nupedia''' i ka makahiki 2000, he puke wehewehe i hoʻoponopono ʻia e nā loea. Ua hana pū ʻo [[Larry Sanger]] ma ke ʻano he luna hoʻoponopono nui.<ref>Sanger, Larry (2005). "The Early History of Nupedia and Wikipedia: A Memoir".</ref>

I ka lā 15 Ianuali 2001, ua hoʻokumu ʻia ʻo Wikipikia ma ke ʻano he papahana kōkua no Nupedia. Ua hoʻohana ʻia ke kahua "UseModWiki" i ka wā mua, a ma hope mai, ua hoʻololi ʻia i ka [[MediaWiki]] i ka makahiki 2002.<ref>Barrett, Daniel J. (2008). "MediaWiki: Wikipedia and Beyond".</ref>

=== Ka Ulu ʻana ===
I ka makahiki 2003, ua hoʻokumu ʻia ka [[Wikimedia Foundation]] e [[Jimmy Wales]] i mālama i ka papahana.<ref>Wikimedia Foundation (2003). "Articles of Incorporation".</ref>

Ma ka hoʻomaka ʻana o 2006, ua ʻoi aku ka nui o nā ʻatikala ma mua o 1 miliona ma ka ʻōlelo Pelekānia wale nō. I ka makahiki 2008, ua loaʻa nā ʻatikala ma nā ʻōlelo he 250 a ʻoi.<ref>Zachte, Erik (2008). "Wikipedia Statistics All Languages".</ref>

== Ke Kahua Hoʻonohonoho ==
=== Nā Luna Hoʻoponopono ===
He ʻano like ʻole ko nā luna hoʻoponopono ma Wikipikia, a he kuleana like ʻole ko kēlā me kēia papa. ʻO ka papa mua, ʻo ia nā mea hoʻohana maʻamau, hiki iā lākou ke hoʻololi i nā ʻatikala maʻamau a kōkua i ka hoʻomaikaʻi ʻana i ka ʻike. ʻO ka lua o ka papa, ʻo ia nā kahu (administrators), na lākou e mālama i ke kahua. Hiki iā lākou ke pani i nā ʻatikala a pale i nā mea hoʻohana ʻino.<ref>Wikipedia (2024). "Wikipedia:User access levels - Admin Rights"</ref>

ʻO ka papa ʻekolu, ʻo ia nā bureaucrat, he mau luna hoʻoponopono kiʻekiʻe e hiki ke hāʻawi i nā kuleana i nā mea hoʻohana ʻē aʻe. A ʻo ka papa hope loa, ʻo ia nā luna hoʻoponopono kikoʻī, he mau loea i koho ʻia no ka mālama ʻana i nā kumuhana koʻikoʻī a paʻakikī.<ref>Wikipedia (2024). "Wikipedia:User access levels - Advanced Rights"</ref>

=== Ka Hoʻololi ʻana ===
Hoʻohana ʻo Wikipikia i ke kahua wiki, kahi e hiki ai i nā mea hoʻohana ke hoʻololi a hoʻoponopono i nā ʻatikala. Pono ʻole ka ʻike pilikino e hoʻololi ai i ka hapanui o nā ʻatikala, akā hiki i nā luna hoʻoponopono ke kaupalena i ka hoʻololi ʻana o kekahi mau ʻatikala kūikawā.

== Nā Kulekele ==
Ma Wikipikia, mālama ʻia ka ʻike ma ke ʻano kūleʻa, me ka hoʻokae ʻole i kekahi manaʻo. Pono e hōʻoia ʻia nā ʻike āpau ma o nā kūmole kūpono a hiki ke hōʻoia ʻia. ʻO ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i ka mahalo kekahi mea koʻikoʻi - pono e mahalo i nā manaʻo o nā mea hoʻohana ʻē aʻe a hana pū me ka lokomaikaʻi.<ref>Wikipedia (2024). "Wikipedia:Core content policies"</ref>

No ka mālama ʻana i ke kaʻina hana kūpono, ua hoʻokumu ʻia kekahi mau alakaʻi no ka hoʻololi ʻana i nā ʻatikala. ʻAʻole hiki ke hoʻopili wale i ka ʻike kuleana, a pono e mālama i ke kuleana o nā mea kākau. Inā loaʻa kekahi hoʻopaʻapaʻa, pono e kūkā me ke aloha a ʻimi i ka hopena kūpono no ke kaiaulu holoʻokoʻa.<ref>Wikipedia (2024). "Wikipedia:Content guidelines"</ref>

== Ke Kūlana I Loko O Ka Lehulehu ==
=== Ka Hoʻololi ʻana O Nā Manaʻo ===
I ka hoʻomaka ʻana, ua kūʻē nui ʻia ʻo Wikipikia e nā poʻe naʻauao maʻamau. Ua hōʻike ʻia he hopohopo no ka pololei ʻole o ka ʻike i hāʻawi ʻia e ka lehulehu.<ref>Criticism of Wikipedia. Nature Magazine (2005)</ref>

Ma ka makahiki 2005, ua hana ka puke pai ''[[Nature]]'' i kekahi hoʻāʻo e hoʻohālikelike i ka pololei o Wikipikia me ka ''[[Encyclopedia Britannica]]''. Ua ʻike ʻia ua like nō ka pololei o nā puke ʻelua.<ref>Giles, Jim (2005). "Internet encyclopedias go head to head". Nature.</ref>

I kēia mau lā, ua ʻae ʻia ʻo Wikipikia he kumu waiwai kūpono no ka ʻike maʻamau, akā pono e hōʻoia ʻia nā ʻike koʻikoʻi ma nā kumu ʻē aʻe.

=== Ka Hoʻohana ʻana Ma Nā Kula ===
Ua lilo ka hoʻohana ʻana iā Wikipikia i mea nui i loko o nā kula. Ua aʻo nā kumu i ka hōʻoia ʻana i nā kumu ʻike ma o ka nānā ʻana i nā loulou i loko o nā ʻatikala a me ka hoʻohālikelike ʻana me nā kumu ʻike ʻē aʻe. Pono nā haumāna e hoʻomaopopo i ka mana o nā ʻatikala - ʻo ia hoʻi, ʻaʻole like ka mana o nā ʻatikala āpau, a pono e nānā i ka lā hoʻololi hope loa a me nā kūmole i hōʻike ʻia.<ref>Education Program. Wikimedia Foundation (2020)</ref>

Ma kekahi mau kula kiʻekiʻe a kulanui pū kekahi, hoʻohana ʻia ʻo Wikipikia ma ke ʻano he wahi hoʻomaka no ka noiʻi. Aʻo ʻia nā haumāna e heluhelu i nā ʻatikala Wikipikia no ka loaʻa ʻana o ka manaʻo nui o kekahi kumuhana, a laila e noiʻi hohonu aku ma nā puke a me nā ʻatikala ʻepekema i hōʻike ʻia ma nā kūmole.<ref>Wikipedia in Higher Education Study (2023)</ref>

== Ka Hoʻopili ʻana Ma Ka Pūnaewele ==
=== Nā API ===
Hāʻawi ʻo Wikipikia i nā API like ʻole no ka hoʻopili ʻana i kāna ʻike me nā kahua ʻē aʻe. ʻO ka MediaWiki Action API ke API nui loa, e hiki ai ke kiʻi a hoʻololi i ka ʻike ma Wikipikia. Hoʻohana ʻia ka Wikidata Query Service no ka noiʻi ʻana i nā ʻikepili mai ka papahana [[Wikidata]]. ʻO ka REST API v1 kekahi API hou e hoʻohana ana i nā ʻenehana hou loa, a ʻo ka Wikimedia Stream API ka mea e hiki ai ke nānā i nā loli hou ma ka manawa maoli.<ref>Wikipedia API Documentation (2024)</ref>

=== Nā Lawelawe Pūnaewele ===
Ua hoʻopili ʻia ka ʻike Wikipikia i loko o nā lawelawe nui ma ka pūnaewele. Hoʻokomo ʻo [[Google Search]] i nā ʻike piha mai Wikipikia ma kāna mau hopena huli. Hoʻohana nā kōkua leo kikohoʻe e like me [[Alexa]] a me [[Siri]] i ka ʻike mai Wikipikia no ka pane ʻana i nā nīnau. Hoʻopili pū nā kahua kūkā kikohoʻe a me nā polokalamu kelepona i ka ʻike Wikipikia no ka hoʻonui ʻana i kā lākou lawelawe.<ref>Wikipedia Integration Study (2024)</ref>

== Nā Hoʻohana Koʻikoʻi ==
=== Ke Kōkua I Nā Manawa Pilikia ===
Ua kōkua nui ʻo Wikipikia i ka māhele ʻana i ka ʻike i ka wā o ka maʻi ahulau [[COVID-19]], nā ʻino nui, a me nā pilikia politika. Ma ka wā o COVID-19, ua hana wikiwiki nā luna hoʻoponopono e hoʻolaha i ka ʻike pololei a kōkua i ka pale ʻana i ka ʻike hewa.<ref>Wikimedia Foundation Crisis Response Report (2023)</ref>

=== Ka Mālama Moʻolelo ===
He waihona moʻolelo koʻikoʻi ʻo Wikipikia no nā hanana nui, nā loli aupuni, nā ʻike moʻomeheu, a me nā moʻolelo o nā kaiāulu liʻiliʻi. Mālama ʻia nā moʻolelo o kēlā me kēia lā ma ke ʻano wiki, e hiki ai i nā hanauna e hiki mai ana ke ʻike i nā mea i hana ʻia.

=== Ka Hoʻonaʻauao ===
Kōkua nui ʻo Wikipikia i ka hoʻolaha ʻana i ka ʻike ma nā ʻōlelo liʻiliʻi a me ka mālama ʻana i nā moʻomeheu kuʻuna. No nā kaiāulu mamao a me nā poʻe i loaʻa ʻole ke komo i nā waihona puke, he kumu waiwai koʻikoʻi ʻo Wikipikia no ka hoʻonaʻauao ʻana.<ref>Wikipedia Education Impact Study (2022)</ref>

== Ka Hopena I Ka ʻIke ==
=== Ka Hoʻololi ʻana I Ka Hoʻonaʻauao ===
Ua hoʻololi nui ʻo Wikipikia i ke ʻano o ka hoʻonaʻauao ʻana, ka noiʻi ʻana, ka hōʻiliʻili ʻana i ka ʻike, a me ka hoʻolaha ʻana i ka naʻauao. Ma muli o ka hiki i nā mea āpau ke komo a hoʻololi i ka ʻike, ua lilo ia i kumu o ka hoʻololi nui ʻana i ke ʻano o ka hoʻonaʻauao ʻana ma ka honua holoʻokoʻa.

=== Nā Pilikia E Kū Nei ===
Aia nō naʻe kekahi mau pilikia nui e kū nei. ʻO ka hoʻokipa ʻana i nā loea hou kekahi pilikia nui, no ka mea, he paʻakikī ka hoʻokomo ʻana i nā loea i ka hana pū ʻana me ke kaiaulu wiki. ʻO ka pale ʻana i ka hoʻopunipuni kekahi pilikia nui, ʻoiai ke ulu nei nā ʻenehana hoʻopunipuni AI a me nā ʻike hewa. He pilikia nui pū ka mālama ʻana i ka ʻike ma nā ʻōlelo liʻiliʻi, no ka mea, ʻaʻole lawa nā luna hoʻoponopono ma kēia mau ʻōlelo.<ref>Challenges in Knowledge Equity. Wikimedia Foundation (2023)</ref>

=== Nā Manaʻo No Ka Wā E Hiki Mai Ana ===
E like me ka wā i hala, ke hoʻololi mau nei ʻo Wikipikia i kāna mau hana e pili ana i nā ʻenehana hou. E hoʻohana ana paha i ka artificial intelligence (naʻauao haku ʻia) no ke kōkua i ka hoʻomaʻemaʻe ʻana i nā ʻike hewa a me ka unuhi ʻana i nā ʻatikala i nā ʻōlelo like ʻole. Eia naʻe, pono e mālama i ke kuleana o ke kanaka ma ka hoʻoholo ʻana i nā mea e pono ai.<ref>Wikipedia Future Technology Report (2024)</ref>

== Nā Hoʻolaha ==
I ka makahiki 2024, aia ma Wikipikia:
* 60 miliona ʻatikala ma nā ʻōlelo āpau
* 6.7 miliona ʻatikala ma ka ʻōlelo Pelekānia
* 300 ʻōlelo like ʻole
* 46 miliona mea hoʻohana i kākau inoa<ref>Wikimedia Statistics (2024). "Wikipedia Article Count and User Statistics".</ref>

== Nā Kūmole ==
<references />

== Nā Loulou I Waho ==
* [https://www.wikipedia.org Ka papa kinohi o Wikipikia]
* [https://foundation.wikimedia.org/ Ka Wikimedia Foundation]
* [https://stats.wikimedia.org/ Nā helu hoʻolaha Wikimedia]
* [https://diff.wikimedia.org/ Ka nūhou Wikimedia]
* [https://meta.wikimedia.org/ Ka Meta-Wiki]

== E nānā pū ==
* [[Hawai‘i Wikipikia]]
* [[Hawai‘i Wikipikia]]
* [[Rūsia Wikipikia]]
* [[Rūsia Wikipikia]]
* [[Pelekania Wikipikia]]
* [[Pelekania Wikipikia]]
* [[Pukikī Wikipikia]]
* [[Pukikī Wikipikia]]
* [[Pōlani Wikipikia]]
* [[Naua‘a Wikipikia]]

== Nā kūmole ==

* [[Hawaiian Skibidi Toilet]]
<references group="Hawaiian Skibidi Toilet" />


[[Māhele:Pūnaewele]]
[[Māhele:Puke wehewehe]]
[[Māhele:Wikimedia]]
[[Māhele:Papa kikoʻī 2001]]
[[Māhele:Nā kahua pūnaewele]]
{{stub}}
{{stub}}

[[Māhele:Wikipikia]]

Ke Kāmua houloa ma 20:12, 30 Nowemapa 2024

Logo kūhelo ʻo Wikipikia

Wikipikia (mai ka ʻōlelo Hawaiʻi wiki no ka "wikiwiki" a me ka ʻōlelo Pelekānia encyclopedia) he puke wehewehe kaiaulu wikiwikinui i hoʻokumu ʻia i ka makahiki 2001. He kahua pūnaewele i mālama ʻia e ka Wikimedia Foundation, he hui waiwai ʻole, a ua kākau ʻia e nā mea hoʻouna manawa like ʻole ma ka honua nei. I kēia manawa, ʻo ia ka puke wehewehe nui loa ma ka honua, me nā ʻatikala ma luna o 60 miliona ma nā ʻōlelo like ʻole.[1]

Ka Mōʻaukala

[E ho'opololei | edit source]

Ka Hoʻomaka ʻana

[E ho'opololei | edit source]

Ma mua o Wikipikia, ua hoʻomaka ʻo Jimmy Wales i ka papahana Nupedia i ka makahiki 2000, he puke wehewehe i hoʻoponopono ʻia e nā loea. Ua hana pū ʻo Larry Sanger ma ke ʻano he luna hoʻoponopono nui.[2]

I ka lā 15 Ianuali 2001, ua hoʻokumu ʻia ʻo Wikipikia ma ke ʻano he papahana kōkua no Nupedia. Ua hoʻohana ʻia ke kahua "UseModWiki" i ka wā mua, a ma hope mai, ua hoʻololi ʻia i ka MediaWiki i ka makahiki 2002.[3]

Ka Ulu ʻana

[E ho'opololei | edit source]

I ka makahiki 2003, ua hoʻokumu ʻia ka Wikimedia Foundation e Jimmy Wales i mālama i ka papahana.[4]

Ma ka hoʻomaka ʻana o 2006, ua ʻoi aku ka nui o nā ʻatikala ma mua o 1 miliona ma ka ʻōlelo Pelekānia wale nō. I ka makahiki 2008, ua loaʻa nā ʻatikala ma nā ʻōlelo he 250 a ʻoi.[5]

Ke Kahua Hoʻonohonoho

[E ho'opololei | edit source]

Nā Luna Hoʻoponopono

[E ho'opololei | edit source]

He ʻano like ʻole ko nā luna hoʻoponopono ma Wikipikia, a he kuleana like ʻole ko kēlā me kēia papa. ʻO ka papa mua, ʻo ia nā mea hoʻohana maʻamau, hiki iā lākou ke hoʻololi i nā ʻatikala maʻamau a kōkua i ka hoʻomaikaʻi ʻana i ka ʻike. ʻO ka lua o ka papa, ʻo ia nā kahu (administrators), na lākou e mālama i ke kahua. Hiki iā lākou ke pani i nā ʻatikala a pale i nā mea hoʻohana ʻino.[6]

ʻO ka papa ʻekolu, ʻo ia nā bureaucrat, he mau luna hoʻoponopono kiʻekiʻe e hiki ke hāʻawi i nā kuleana i nā mea hoʻohana ʻē aʻe. A ʻo ka papa hope loa, ʻo ia nā luna hoʻoponopono kikoʻī, he mau loea i koho ʻia no ka mālama ʻana i nā kumuhana koʻikoʻī a paʻakikī.[7]

Ka Hoʻololi ʻana

[E ho'opololei | edit source]

Hoʻohana ʻo Wikipikia i ke kahua wiki, kahi e hiki ai i nā mea hoʻohana ke hoʻololi a hoʻoponopono i nā ʻatikala. Pono ʻole ka ʻike pilikino e hoʻololi ai i ka hapanui o nā ʻatikala, akā hiki i nā luna hoʻoponopono ke kaupalena i ka hoʻololi ʻana o kekahi mau ʻatikala kūikawā.

Nā Kulekele

[E ho'opololei | edit source]

Ma Wikipikia, mālama ʻia ka ʻike ma ke ʻano kūleʻa, me ka hoʻokae ʻole i kekahi manaʻo. Pono e hōʻoia ʻia nā ʻike āpau ma o nā kūmole kūpono a hiki ke hōʻoia ʻia. ʻO ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i ka mahalo kekahi mea koʻikoʻi - pono e mahalo i nā manaʻo o nā mea hoʻohana ʻē aʻe a hana pū me ka lokomaikaʻi.[8]

No ka mālama ʻana i ke kaʻina hana kūpono, ua hoʻokumu ʻia kekahi mau alakaʻi no ka hoʻololi ʻana i nā ʻatikala. ʻAʻole hiki ke hoʻopili wale i ka ʻike kuleana, a pono e mālama i ke kuleana o nā mea kākau. Inā loaʻa kekahi hoʻopaʻapaʻa, pono e kūkā me ke aloha a ʻimi i ka hopena kūpono no ke kaiaulu holoʻokoʻa.[9]

Ke Kūlana I Loko O Ka Lehulehu

[E ho'opololei | edit source]

Ka Hoʻololi ʻana O Nā Manaʻo

[E ho'opololei | edit source]

I ka hoʻomaka ʻana, ua kūʻē nui ʻia ʻo Wikipikia e nā poʻe naʻauao maʻamau. Ua hōʻike ʻia he hopohopo no ka pololei ʻole o ka ʻike i hāʻawi ʻia e ka lehulehu.[10]

Ma ka makahiki 2005, ua hana ka puke pai Nature i kekahi hoʻāʻo e hoʻohālikelike i ka pololei o Wikipikia me ka Encyclopedia Britannica. Ua ʻike ʻia ua like nō ka pololei o nā puke ʻelua.[11]

I kēia mau lā, ua ʻae ʻia ʻo Wikipikia he kumu waiwai kūpono no ka ʻike maʻamau, akā pono e hōʻoia ʻia nā ʻike koʻikoʻi ma nā kumu ʻē aʻe.

Ka Hoʻohana ʻana Ma Nā Kula

[E ho'opololei | edit source]

Ua lilo ka hoʻohana ʻana iā Wikipikia i mea nui i loko o nā kula. Ua aʻo nā kumu i ka hōʻoia ʻana i nā kumu ʻike ma o ka nānā ʻana i nā loulou i loko o nā ʻatikala a me ka hoʻohālikelike ʻana me nā kumu ʻike ʻē aʻe. Pono nā haumāna e hoʻomaopopo i ka mana o nā ʻatikala - ʻo ia hoʻi, ʻaʻole like ka mana o nā ʻatikala āpau, a pono e nānā i ka lā hoʻololi hope loa a me nā kūmole i hōʻike ʻia.[12]

Ma kekahi mau kula kiʻekiʻe a kulanui pū kekahi, hoʻohana ʻia ʻo Wikipikia ma ke ʻano he wahi hoʻomaka no ka noiʻi. Aʻo ʻia nā haumāna e heluhelu i nā ʻatikala Wikipikia no ka loaʻa ʻana o ka manaʻo nui o kekahi kumuhana, a laila e noiʻi hohonu aku ma nā puke a me nā ʻatikala ʻepekema i hōʻike ʻia ma nā kūmole.[13]

Ka Hoʻopili ʻana Ma Ka Pūnaewele

[E ho'opololei | edit source]

Hāʻawi ʻo Wikipikia i nā API like ʻole no ka hoʻopili ʻana i kāna ʻike me nā kahua ʻē aʻe. ʻO ka MediaWiki Action API ke API nui loa, e hiki ai ke kiʻi a hoʻololi i ka ʻike ma Wikipikia. Hoʻohana ʻia ka Wikidata Query Service no ka noiʻi ʻana i nā ʻikepili mai ka papahana Wikidata. ʻO ka REST API v1 kekahi API hou e hoʻohana ana i nā ʻenehana hou loa, a ʻo ka Wikimedia Stream API ka mea e hiki ai ke nānā i nā loli hou ma ka manawa maoli.[14]

Nā Lawelawe Pūnaewele

[E ho'opololei | edit source]

Ua hoʻopili ʻia ka ʻike Wikipikia i loko o nā lawelawe nui ma ka pūnaewele. Hoʻokomo ʻo Google Search i nā ʻike piha mai Wikipikia ma kāna mau hopena huli. Hoʻohana nā kōkua leo kikohoʻe e like me Alexa a me Siri i ka ʻike mai Wikipikia no ka pane ʻana i nā nīnau. Hoʻopili pū nā kahua kūkā kikohoʻe a me nā polokalamu kelepona i ka ʻike Wikipikia no ka hoʻonui ʻana i kā lākou lawelawe.[15]

Nā Hoʻohana Koʻikoʻi

[E ho'opololei | edit source]

Ke Kōkua I Nā Manawa Pilikia

[E ho'opololei | edit source]

Ua kōkua nui ʻo Wikipikia i ka māhele ʻana i ka ʻike i ka wā o ka maʻi ahulau COVID-19, nā ʻino nui, a me nā pilikia politika. Ma ka wā o COVID-19, ua hana wikiwiki nā luna hoʻoponopono e hoʻolaha i ka ʻike pololei a kōkua i ka pale ʻana i ka ʻike hewa.[16]

Ka Mālama Moʻolelo

[E ho'opololei | edit source]

He waihona moʻolelo koʻikoʻi ʻo Wikipikia no nā hanana nui, nā loli aupuni, nā ʻike moʻomeheu, a me nā moʻolelo o nā kaiāulu liʻiliʻi. Mālama ʻia nā moʻolelo o kēlā me kēia lā ma ke ʻano wiki, e hiki ai i nā hanauna e hiki mai ana ke ʻike i nā mea i hana ʻia.

Ka Hoʻonaʻauao

[E ho'opololei | edit source]

Kōkua nui ʻo Wikipikia i ka hoʻolaha ʻana i ka ʻike ma nā ʻōlelo liʻiliʻi a me ka mālama ʻana i nā moʻomeheu kuʻuna. No nā kaiāulu mamao a me nā poʻe i loaʻa ʻole ke komo i nā waihona puke, he kumu waiwai koʻikoʻi ʻo Wikipikia no ka hoʻonaʻauao ʻana.[17]

Ka Hopena I Ka ʻIke

[E ho'opololei | edit source]

Ka Hoʻololi ʻana I Ka Hoʻonaʻauao

[E ho'opololei | edit source]

Ua hoʻololi nui ʻo Wikipikia i ke ʻano o ka hoʻonaʻauao ʻana, ka noiʻi ʻana, ka hōʻiliʻili ʻana i ka ʻike, a me ka hoʻolaha ʻana i ka naʻauao. Ma muli o ka hiki i nā mea āpau ke komo a hoʻololi i ka ʻike, ua lilo ia i kumu o ka hoʻololi nui ʻana i ke ʻano o ka hoʻonaʻauao ʻana ma ka honua holoʻokoʻa.

Nā Pilikia E Kū Nei

[E ho'opololei | edit source]

Aia nō naʻe kekahi mau pilikia nui e kū nei. ʻO ka hoʻokipa ʻana i nā loea hou kekahi pilikia nui, no ka mea, he paʻakikī ka hoʻokomo ʻana i nā loea i ka hana pū ʻana me ke kaiaulu wiki. ʻO ka pale ʻana i ka hoʻopunipuni kekahi pilikia nui, ʻoiai ke ulu nei nā ʻenehana hoʻopunipuni AI a me nā ʻike hewa. He pilikia nui pū ka mālama ʻana i ka ʻike ma nā ʻōlelo liʻiliʻi, no ka mea, ʻaʻole lawa nā luna hoʻoponopono ma kēia mau ʻōlelo.[18]

Nā Manaʻo No Ka Wā E Hiki Mai Ana

[E ho'opololei | edit source]

E like me ka wā i hala, ke hoʻololi mau nei ʻo Wikipikia i kāna mau hana e pili ana i nā ʻenehana hou. E hoʻohana ana paha i ka artificial intelligence (naʻauao haku ʻia) no ke kōkua i ka hoʻomaʻemaʻe ʻana i nā ʻike hewa a me ka unuhi ʻana i nā ʻatikala i nā ʻōlelo like ʻole. Eia naʻe, pono e mālama i ke kuleana o ke kanaka ma ka hoʻoholo ʻana i nā mea e pono ai.[19]

Nā Hoʻolaha

[E ho'opololei | edit source]

I ka makahiki 2024, aia ma Wikipikia:

  • 60 miliona ʻatikala ma nā ʻōlelo āpau
  • 6.7 miliona ʻatikala ma ka ʻōlelo Pelekānia
  • 300 ʻōlelo like ʻole
  • 46 miliona mea hoʻohana i kākau inoa[20]

Nā Kūmole

[E ho'opololei | edit source]
  1. Wales, Jimmy; Larry Sanger (2001). "Wikipedia History". Wikipedia.org
  2. Sanger, Larry (2005). "The Early History of Nupedia and Wikipedia: A Memoir".
  3. Barrett, Daniel J. (2008). "MediaWiki: Wikipedia and Beyond".
  4. Wikimedia Foundation (2003). "Articles of Incorporation".
  5. Zachte, Erik (2008). "Wikipedia Statistics All Languages".
  6. Wikipedia (2024). "Wikipedia:User access levels - Admin Rights"
  7. Wikipedia (2024). "Wikipedia:User access levels - Advanced Rights"
  8. Wikipedia (2024). "Wikipedia:Core content policies"
  9. Wikipedia (2024). "Wikipedia:Content guidelines"
  10. Criticism of Wikipedia. Nature Magazine (2005)
  11. Giles, Jim (2005). "Internet encyclopedias go head to head". Nature.
  12. Education Program. Wikimedia Foundation (2020)
  13. Wikipedia in Higher Education Study (2023)
  14. Wikipedia API Documentation (2024)
  15. Wikipedia Integration Study (2024)
  16. Wikimedia Foundation Crisis Response Report (2023)
  17. Wikipedia Education Impact Study (2022)
  18. Challenges in Knowledge Equity. Wikimedia Foundation (2023)
  19. Wikipedia Future Technology Report (2024)
  20. Wikimedia Statistics (2024). "Wikipedia Article Count and User Statistics".

Nā Loulou I Waho

[E ho'opololei | edit source]

E nānā pū

[E ho'opololei | edit source]
He ʻōmuku kēia mea. Inā hiki iā ʻoe ke ʻōlelo Hawaiʻi, e kōkua mai i ka holomua ʻana i kēia mea.