Ewnish
- She çhengey noa-emshyragh Hemittagh phobble Israel bun-chooish y duillag shoh. My vel anaase ayd ayns çhengey Ghermaanagh ny h-Ewnyn, lhaih Ewdish.
Ewnish | ||
---|---|---|
עִבְרִית (ʿIvrit) | ||
Fockley magh | [ivˈʁit] - [(ʔ)ivˈɾit][note 1] | |
Goll er loayrt ayns | Israel, boodeeyssyn Ewnagh 'sy Vroogh Heear;[1] goll er ymmyd dy liturgagh 'syn Ewaghys | |
Earroo loayreyderyn | 5.3 million (1998) [2] | |
Kynney çhengey | Affro-Aishanagh | |
Corys screeuee | Abbyrlhit Ewnagh | |
Staydys oikoil | ||
Çhengey oikoil ayns | Israel | |
Fo stiurey ec | Colleish ny h-Ewnish האקדמיה ללשון העברית (HaAkademia LaLashon HaʿIvrit) | |
Coadyn çhengey | ||
ISO 639-1 | he | |
ISO 639-2 | heb | |
ISO 639-3 | heb | |
Linguasphere | 12-AAB-a | |
Nodyn: Foddee vel cowraghyn sheeanagh ASE ayns Unicode er yn duillag shoh. |
She çhengey Hemittagh Heear jeh'n chynney çhengey Affro-Aishanagh ee yn Ewnish (עִבְרִית ʿIvrit, [ivˈʁit] (cooney·fysseree) ny [ʕivˈɾit] (cooney·fysseree)). T'ee coontit dy shenndeeagh myr çhengey ny h-Israeliteyn as nyn shennayryn oc. Dirree çhengaghyn Ewagh elley magh ass ny h-Ewnyn eebyrtagh. Va'n Ewnish goll er ymmyd ec possanyn neu-Ewagh elley, goaill stiagh ny Samaaree. Haink jerrey lesh yn Ewnish myr çhengey chadjin roish y vlein 200 BNJ, agh v'ee freilt myr çhengey liturgagh. 'Sy 19oo eash hie ee er ny h-aavioghey myr çhengey loayrit as lettyragh as, rere Ethnologue, t'ee goll er loayrt ec 5.3 millioon deiney er feie ny cruinney, as ayns Israel er lheh.[2]
She fer jeh'n daa hengey oikoil ayns Israel ee yn Ewnish Noa-emshyragh (she Arabish y fer elley), as ta'n Ewnish Chlassicagh goll er ymmyd son padjeryn ny studeyrys ayns boodeeyssyn Ewagh er feie ny cruinney. Ta ny sampleyryn s'leah jeh'n Ewnish screeuit çheet magh ass y 10oo eash RC[3] gys eash y Nah Hiamble. Lurg shen hie yn çhengey er ny lhiassaghey myr yn Ewnish Vishnagh.
Ta'n Ewnish Henndeeagh goll er loayrt myr çhengey liturgagh ec ny Samaaree, tra ta'n Ewnish noa-emshyragh as yn Arabish goll er loayrt myr ny çhengaghyn loayrit oc, ga nagh vel agh mysh 700 Samaaree foast er mayrn jiu. Ta Ewnyn as studeyryn yn Ewaghys as Israel, as shenndaalee as çhengoaylleeyn, jeeaghtyeyryn as deiney ayns shemminaareyn Creestee jannoo studeyryssyn urree myr çhengey yoarree.
Ta cree yn Torah (y chied lioar jeh ny 5 lioaryn 'sy Vible Ewagh), as y chooid by voo jeh'n Vible Ewagh, screeuit 'syn Ewnish Chlassicagh, as ta'n chooid smoo jeh'n chummey roie 'syn abbyrt Ewnish Viblagh. Ta scoillaryn smooinaghtyn dy row yn Ewnish blaaghey mysh y 6oo eash RC, ayns traa yn eebyrtys Babylonnagh. Er-yn-oyr shen, ta ny h-Ewnyn cur sheese er yn Ewnish myr Leshon HaKodesh (לשון הקודש), "Y Çhengey Chasherick", veih'n çhenndaght.
Noteyn
[reagh | edit source]- ↑ Israelish Chadjin (Shephardagh) [ʕivˈɾit]; Earackagh [ʕibˈriːθ]; Yeamanagh [ʕivˈriːθ]; Ashkenazagh [ˈivʀis]
Imraaghyn
[reagh | edit source]- ↑ "CIA World Fact Book". Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2014-07-08. Feddynit magh er 2012-12-28.
- ↑ a b "Hebrew language report". Ethnologue. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 22 December 2012. Feddynit magh er 19 November 2012.
- ↑ http://www.physorg.com/news182101034.html