લખાણ પર જાઓ

રશિયા: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

કડીઓમાં ફેરફાર કરો
વિકિપીડિયામાંથી
Browse history interactively
← પહેલાનો ફેરફાર
Content deleted Content added
Visualવિકિલખાણ
નાનું r2.7.1) (રોબોટ ફેરફાર: got:𐍂𐌿𐍃𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳
No edit summary
ટેગ્સ: મોબાઈલ દ્વારા ફેરફાર મોબાઇલ વેબ સંપાદન
 
(૨૫ સભ્યો વડેની વચ્ચેની ૪૧ આવૃત્તિઓ દર્શાવેલ નથી)
લીટી ૭: લીટી ૭:
|image_flag = Flag of Russia.svg
|image_flag = Flag of Russia.svg
|image_coat = Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg
|image_coat = Coat_of_Arms_of_the_Russian_Federation.svg
|image_map = LocationRussia.png
|image_map = Russian Federation (orthographic projection).svg
|capital = [[મૉસ્કો]]
|capital = [[મૉસ્કો]]
|latd=55|latm=45|latNS=N|longd=37|longm=37|longEW=E
|latd=55|latm=45|latNS=N|longd=37|longm=37|longEW=E
|largest_city = [[મૉસ્કો]]
|largest_city = [[મૉસ્કો]]
|official_languages = [[રશિયન ભાષા|રશિયન]], [[રશિયા ની આધિકારિક ભાષાઓની સૂચી|અન્ય]] ઘટક ગણરાજ્યોં માં
|official_languages = [[રશિયન ભાષા|રશિયન]], [[રશિયાની આધિકારિક ભાષાઓની સૂચિ|અન્ય]] ઘટક ગણરાજ્યોમાં
|government_type = [[અર્દ્ધ-રાષ્ટ્રપતીય વ્યસ્થા|અર્દ્ધ-રાષ્ટ્રપતીય]] [[મહાસંઘ]]
|government_type = [[અર્દ્ધ-રાષ્ટ્રપતીય વ્યસ્થા|અર્દ્ધ-રાષ્ટ્રપતીય]] [[મહાસંઘ]]
|leader_title1 = [[રશિયા ના રાષ્ટ્રપતિ|રાષ્ટ્રપતિ]]
|leader_title1 = [[રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ|રાષ્ટ્રપતિ]]
|leader_title2 = [[રશિયા ના પ્રધાન મંત્રી|પ્રધાન મંત્રી]]
|leader_title2 = [[રશિયાના પ્રધાન મંત્રી|પ્રધાન મંત્રી]]
|leader_name1 = [[દિમિત્રી મેદવદીવ]]
|leader_name1 = [[વ્લાદિમીર પુતિન]]
|leader_name2 = [[વ્લાદિમીર પુતિન]]
|leader_name2 = [[દિમિત્રી મેદવદીવ]]
|legislature =[[રશિયા ના સંઘીય પરિષદ|સંઘીય પરિષદ]]
|legislature =[[રશિયાના સંઘીય પરિષદ|સંઘીય પરિષદ]]
|upper_house =[[રશિયા ના સંઘીય પરિષદ|સંઘીય પરિષદ]]
|upper_house =[[રશિયાના સંઘીય પરિષદ|સંઘીય પરિષદ]]
|lower_house =[[સીનેટ ડુમા]]
|lower_house =[[સીનેટ ડુમા]]
|sovereignty_type =[[ગઠન]]
|sovereignty_type =[[ગઠન]]
લીટી ૪૦: લીટી ૪૦:
|established_date8 = ૧૯૨૨
|established_date8 = ૧૯૨૨
|established_event9 =[[રશિયન મહાસંઘ]]
|established_event9 =[[રશિયન મહાસંઘ]]
|established_date9 =૨૫ ડિસેંબર ૧૯૯૧
|established_date9 =૨૫ ડિસેમ્બર ૧૯૯૧
|area = ૧,૭૦,૭૫,૨૦૦
|area = ૧,૭૦,૭૫,૨૦૦
|areami² = ૬૫,૯૨,૭૪૫
|areami² = ૬૫,૯૨,૭૪૫
લીટી ૭૪: લીટી ૭૪:
}}
}}


'''રશિયા''' (રશિયન : ''Росси́йская Федера́ция / Rossijskaja Federatsija'') [[યુરોપ|યુરોપીય]] મહાદ્વીપ માં સ્થિત એક દેશ છે. આની રાજધાની છે [[મૉસ્કો]]. આની મુખ્ય અને રાજભાષા છે [[રશિયન ભાષા|રશિયન]]. ક્ષેત્રફળ ની દૃષ્ટિએ આ દુનિયા નો સૌથી વિશાળ દેશ છે. પહલાં આ [[સોવિયેટ સંઘ]] નો સૌથી મોટો ઘટક હતો.
'''રશિયા''' (રશિયન: ''Росси́йская Федера́ция / Rossijskaja Federatsija'') [[યુરેશીયા]] મહાખંડમાં સ્થિત એક દેશ છે. એની રાજધાની [[મોસ્કો]] છે. આની મુખ્ય અને રાજભાષા [[રશિયન ભાષા|રશિયન]] છે. ક્ષેત્રફળની દૃષ્ટિએ રશિયા દુનિયાનો સૌથી વિશાળ દેશ છે. પહેલાં આ સોવિએટ યુનિયનનો સૌથી મોટો ઘટક હતો.


રશિયા સાથે જે દેશોની સીમાઓ મળે છે તેમનાઉનકે નામ છે - [[નાર્વે]], [[ફિનલેંડ]], [[ઇસ્ટોનિયા]], [[લાટવિયા]], [[લિથુઆનિયા]], [[પોલેંડ]], [[બેલારૂસ]], [[યૂક્રેન]], [[જ્યોર્જિયા]], [[અઝરબીજાન]], [[કઝાકિસ્તાન]], [[ચીન]], [[મંગોલિયા]] અને [[ઉત્તર કોરિયા]] .
રશિયા સાથે જે દેશોની સીમાઓ મળે છે તેમના નામ છે — [[નોર્વે]], [[ફિનલેન્ડ]], [[ઇસ્ટોનિયા]], [[લાટવિયા]], [[લિથુઆનિયા]], [[પોલેંડ]], [[બેલારૂસ]], [[યૂક્રેન]], [[જ્યોર્જિયા]], [[અઝરબીજાન]], [[કઝાકિસ્તાન]], [[ચીન]], [[મંગોલિયા]] અને [[ઉત્તર કોરિયા]].


[[રશિયન સામ્રાજ્ય]] ના દિવસોથી રશિયા એ વિશ્વમાં પોતાનું સ્થાન એક પ્રમુખ શક્તિના રૂપમાં કર્યું હતું . [[પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ]] પછી સોવિયેટ સંઘ વિશ્વ નો સૌથી મોટો [[સામ્યવાદી]] દેશ બન્યો. અહીં ના લેખકોએ સામ્યવાદી વિચારધારાને વિશ્વ ભરમાં ફેલાવ્યો. [[દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ]] પછી સોવિયેટ સંઘ એક પ્રમુખ સામરિક અને રાજનીતિક શક્તિ બનીને ઉભરાયો. [[સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકા]] ની સાથે આની વર્ષોં સુધી પ્રતિસ્પર્ધા ચાલી જેમાં સામરિક, આર્થિક, રાજનૈતિક અને તકનીકી ક્ષેત્રોમાં એક બીજાથી આગળ નિકળવાની હોડ઼ હતી. ૧૯૮૦ના દશકથી આ આર્થિક રૂપે નબળું થતું ગયું અને ૧૯૯૧માં આનું વિઘટન થઈ ગયું જેના ફળસ્વરૂપ રશિયા સોવિયેટ સંઘ નું સૌથી મોટો દેશ બન્યો.
[[રશિયન સામ્રાજ્ય]]ના દિવસોથી રશિયાએ વિશ્વમાં પોતાનું સ્થાન એક પ્રમુખ શક્તિના રૂપમાં કર્યું હતું. [[પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ]] પછી સોવિયેટ સંઘ વિશ્વનો સૌથી મોટો [[સામ્યવાદી]] દેશ બન્યો. અહીંના લેખકોએ સામ્યવાદી વિચારધારાને વિશ્વભરમાં ફેલાવી. [[દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ]] પછી સોવિયેટ સંઘ એક પ્રમુખ સામરિક અને રાજનીતિક શક્તિ બનીને ઉભર્યો. [[સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકા]]ની સાથે આની વર્ષો સુધી પ્રતિસ્પર્ધા ચાલી જેમાં સામાજિક, આર્થિક, રાજનૈતિક અને તકનીકી ક્ષેત્રોમાં એક બીજાથી આગળ નીકળવાની હોડ હતી. ૧૯૮૦ના દશકથી આ સંઘ આર્થિકરૂપે નબળું થતો ગયો અને આખરે ૧૯૯૧માં એનું વિઘટન થયું જેના ફળસ્વરૂપ રશિયા સોવિયેટ સંઘનો સૌથી મોટો દેશ બન્યો.


== ઇતિહાસ ==
== ઇતિહાસ ==
રશિયાનો ઇતિહાસ પૂર્વી [[સ્લાવ|સ્લાવો]]થી સમય થી શુરુ થાય છે . ત્રીજી થી આઠમી સદી સુધી સ્લાવ સામ્રાજ્ય પોતાના ચરમ પર હતું . કીવન રૂસોં એ ૧૦મી સદીમાં ઈસાઈ ધર્મનો સ્વીકાર કરી લીધો. તેરમી સદીમાં [[મંગોલ સામ્રાજ્ય|મંગોલોં]] ના આક્રમણ ને કારણે કિવિ રુસોનું સામ્રાજ્ય છિન્ન-ભિન્ન થઈ ગયો. ફરી ઝારોનું શાસન આવ્યું. તેની પછી રશિયન સામ્રાજ્ય નો વિકાસ હુઆ .
રશિયાનો ઇતિહાસ પૂર્વી [[સ્લાવ|સ્લાવો]]થી સમય થી શુરુ થાય છે. ત્રીજી થી આઠમી સદી સુધી સ્લાવ સામ્રાજ્ય પોતાના ચરમ પર હતું. કીવન રૂસોં એ ૧૦મી સદીમાં ઈસાઈ ધર્મનો સ્વીકાર કરી લીધો. તેરમી સદીમાં [[મંગોલ સામ્રાજ્ય|મંગોલોં]] ના આક્રમણ ને કારણે કિવિ રુસોનું સામ્રાજ્ય છિન્ન-ભિન્ન થઈ ગયો. ફરી ઝારોનું શાસન આવ્યું. તેની પછી રશિયન સામ્રાજ્ય નો વિકાસ હુઆ.


સન્ ૧૯૧૭માં અહીં બોલ્શેવિક ક્રાંતિ થઈ જેને કારણે સામ્યવાદી શાસન સ્થાપિત થયું . ૧૯૯૧માં સોવિયેટ સંઘનું વિઘટન થઈ ગયું.
સન્ ૧૯૧૭માં અહીં બોલ્શેવિક ક્રાંતિ થઈ જેને કારણે સામ્યવાદી શાસન સ્થાપિત થયું. ૧૯૯૧માં સોવિયેટ સંઘનું વિઘટન થઈ ગયું.


== વિભાગ ==
== વિભાગ ==
આટલા મોટા દેશ હોવાને કારણે રશિયા વિભાગોના પણ ઘણાં પ્રકાર છે . રશિયામાં ગણરાજ્ય, સ્વાયત્ત પ્રદેશ, કેન્દ્રીય નગર અને સ્વાયત્ત જિલ્લા જેવા ઘટક વિભાગ છે . જો તેમને સંયુક્ત રૂપથી પ્રદેશ કહે તો રશિયા ના ૮૩ પ્રદેશ છે - ૪૬ પ્રાન્ત, ૨૧ ગણરાજ્ય (આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત), ૮ સ્વાયત્ત રિયાસત, ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા, ૧ સ્વાયત્ત પ્રાન્ત અને ૨ કેન્દ્રશાસિત નગર - [[માસ્કો]] અને [[સેંટ પીટર્સબર્ગ]] .
આટલા મોટા દેશ હોવાને કારણે રશિયા વિભાગોના પણ ઘણાં પ્રકાર છે. રશિયામાં ગણરાજ્ય, સ્વાયત્ત પ્રદેશ, કેન્દ્રીય નગર અને સ્વાયત્ત જિલ્લા જેવા ઘટક વિભાગ છે. જો તેમને સંયુક્ત રૂપથી પ્રદેશ કહે તો રશિયા ના ૮૩ પ્રદેશ છે — ૪૬ પ્રાન્ત, ૨૧ ગણરાજ્ય (આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત), ૮ સ્વાયત્ત રિયાસત, ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા, ૧ સ્વાયત્ત પ્રાન્ત અને ૨ કેન્દ્રશાસિત નગર — [[માસ્કો]] અને [[સેંટ પીટર્સબર્ગ]].


=== ગણરાજ્ય ===
=== ગણરાજ્ય ===
રેસ્પબ્લિક (республики) આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત થયા છે . આના પોતાના સંવિધાન છે અને પોતાના રાષ્ટ્રપતિ .
રેસ્પબ્લિક (''республики / respubliki'') આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત થયા છે. આના પોતાના સંવિધાન છે અને પોતાના રાષ્ટ્રપતિ.
{|
{|
|-
|-
લીટી ૧૨૨: લીટી ૧૨૨:


=== ઓબ્લાસ્ટ ===
=== ઓબ્લાસ્ટ ===
ઓબ્લાસ્ટ(области ઓબ્લાસ્ટિ) કી તુલના પ્રાન્ત સે કી જા સકતી છે .
ઓબ્લાસ્ટ (''области / oblasti'' — ઓબ્લાસ્ટિ) કી તુલના પ્રાન્ત સે કી જા સકતી છે.
<center>[[ચિત્ર:Oblasts of Russia.png|600px]]</center>
<center>[[ચિત્ર:Oblasts of Russia.png|600px]]</center>


લીટી ૧૮૩: લીટી ૧૮૩:


=== પ્રદેશ ===
=== પ્રદેશ ===
રશિયા કે ૯ પ્રદેશ (края, ''ક્રાઇ'') છે
રશિયા કે ૯ પ્રદેશ (''края / kraya'' — ક્રાઇ) છે.
<center>[[ચિત્ર:Krais of Russia.png]]</center>
<center>[[ચિત્ર:Krais of Russia.png]]</center>


લીટી ૧૯૮: લીટી ૧૯૮:
=== સ્વાયત્ત જિલ્લા ===
=== સ્વાયત્ત જિલ્લા ===


રશિયા માં ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા (Автономные округа, ''ઔટોનૌમિબિ ઓકરિગા'') છે .
રશિયા માં ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા (''Автономные округа / Avtonomnyye okruga —'' ઔટોનૌમિબિ ઓકરિગા) છે.

=== કેન્દ્રીય નગર ===
=== કેન્દ્રીય નગર ===
મૉસ્કો (મોસ્કોવા) તથા લેનિનગ્રાદ બે કેન્દ્રશાસિત નગર છે.
મૉસ્કો (મોસ્કોવા) તથા લેનિનગ્રાદ બે કેન્દ્રશાસિત નગર છે.
=== સ્વાયત્ત રાજ્ય ===
=== સ્વાયત્ત રાજ્ય ===
[[યહૂદી|યહૂદિઓ]] માટે સાખાલિન પાસે એક સ્વાયત્ત રાજ્ય સ્ટાલિન ના સમયથી બનેલ છે .
[[યહૂદી|યહૂદિઓ]] માટે સાખાલિન પાસે એક સ્વાયત્ત રાજ્ય સ્ટાલિન ના સમયથી બનેલ છે.


== આ પણ જુઓ ==
== આ પણ જુઓ ==
લીટી ૨૧૦: લીટી ૨૧૧:




{{સ્ટબ}}
{{સબસ્ટબ}}
{{યુરોપ}}
{{યુરોપ}}
{{જંબુદ્વીપ}}
{{જંબુદ્વીપ}}


[[શ્રેણી:યુરોપ]]
[[શ્રેણી:દેશ]]
[[શ્રેણી:રશિયા]]
[[શ્રેણી:રશિયા]]
[[શ્રેણી:એશિયા]]

[[ab:Урыстәыла]]
[[ace:Rusia]]
[[af:Rusland]]
[[ak:Russia]]
[[als:Russland]]
[[am:ሩሲያ]]
[[an:Rusia]]
[[ang:Russland]]
[[ar:روسيا]]
[[arc:ܪܘܣܝܐ]]
[[arz:روسيا]]
[[ast:Rusia]]
[[av:Россиялъул Федерация]]
[[ay:Rusiya]]
[[az:Rusiya]]
[[ba:Рәсәй]]
[[bar:Russland]]
[[bat-smg:Rosėjė]]
[[bcl:Rusya]]
[[be:Расія]]
[[be-x-old:Расея]]
[[bg:Русия]]
[[bi:Rusia]]
[[bm:Risila]]
[[bn:রাশিয়া]]
[[bo:ཨུ་རུ་སུ།]]
[[bpy:রাশিয়া]]
[[br:Rusia]]
[[bs:Rusija]]
[[bxr:Ородой Холбооной Улас]]
[[ca:Rússia]]
[[cdo:Ngò̤-lò̤-sṳ̆]]
[[ce:Оьрсийн Федераций]]
[[ceb:Rusya]]
[[ch:Russia]]
[[chr:ᏲᏂᎢ]]
[[ckb:ڕووسیا]]
[[co:Russia]]
[[crh:Rusiye]]
[[cs:Rusko]]
[[csb:Ruskô]]
[[cu:Рѡсїꙗ]]
[[cv:Раççей Патшалăхĕ]]
[[cy:Ffederasiwn Rwsia]]
[[da:Rusland]]
[[de:Russland]]
[[diq:Rusya]]
[[dsb:Rusojska]]
[[dv:ރޫސީވިލާތް]]
[[dz:ར་ཤི་ཡཱན་ཕེ་ཌི་རེ་ཤཱན]]
[[ee:Russia]]
[[el:Ρωσία]]
[[eml:Rossia]]
[[en:Russia]]
[[eo:Rusio]]
[[es:Rusia]]
[[et:Venemaa]]
[[eu:Errusia]]
[[ext:Russia]]
[[fa:روسیه]]
[[ff:Roosiya]]
[[fi:Venäjä]]
[[fiu-vro:Vinnemaa]]
[[fo:Russland]]
[[fr:Russie]]
[[frp:Russie]]
[[frr:Ruslönj]]
[[fur:Russie]]
[[fy:Ruslân]]
[[ga:An Rúis]]
[[gag:Rusiya]]
[[gan:俄羅斯]]
[[gd:An Ruis]]
[[gl:Rusia - Россия]]
[[gn:Rrusia]]
[[got:𐍂𐌿𐍃𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳]]
[[gv:Yn Roosh]]
[[ha:Rasha]]
[[hak:Ngò-lò-sṳ̂]]
[[haw:Rūsia]]
[[he:רוסיה]]
[[hi:रूस]]
[[hif:Russia]]
[[hr:Rusija]]
[[hsb:Ruska]]
[[ht:Risi]]
[[hu:Oroszország]]
[[hy:Ռուսաստան]]
[[ia:Russia]]
[[id:Rusia]]
[[ie:Russia]]
[[ig:Mpaghara Russia]]
[[ilo:Russia]]
[[io:Rusia]]
[[is:Rússland]]
[[it:Russia]]
[[iu:ᐅᓛᓴ]]
[[ja:ロシア]]
[[jbo:rukygu'e]]
[[jv:Rusia]]
[[ka:რუსეთი]]
[[kaa:Rossiya]]
[[kab:Rrus]]
[[kbd:Урысей]]
[[kg:Rusia]]
[[kk:Ресей]]
[[kl:Ruslandi]]
[[km:រុស្ស៊ី]]
[[kn:ರಷ್ಯಾ]]
[[ko:러시아]]
[[koi:Рочму]]
[[krc:Россия Федерация]]
[[ks:روٗس]]
[[ku:Rûsya]]
[[kv:Рочму]]
[[kw:Russi]]
[[ky:Орусия]]
[[la:Russia]]
[[lad:Rusia]]
[[lb:Russland]]
[[lbe:Аьрасат]]
[[lg:Rwasha]]
[[li:Rusland]]
[[lij:Ruscia]]
[[lmo:Rüssia]]
[[ln:Rusí]]
[[lt:Rusija]]
[[ltg:Krīveja]]
[[lv:Krievija]]
[[map-bms:Russia]]
[[mdf:Рузмастор]]
[[mg:Rosia]]
[[mhr:Россий]]
[[mi:Rūhia]]
[[mk:Русија]]
[[ml:റഷ്യ]]
[[mn:Оросын Холбооны Улс]]
[[mr:रशिया]]
[[ms:Rusia]]
[[mt:Russja]]
[[mwl:Rússia]]
[[my:ရုရှားနိုင်ငံ]]
[[myv:Россия Мастор]]
[[na:Ratsiya]]
[[nah:Rusia]]
[[nds:Russland]]
[[nds-nl:Ruslaand]]
[[ne:रुस]]
[[new:रुस]]
[[nl:Rusland]]
[[nn:Russland]]
[[no:Russland]]
[[nov:Rusia]]
[[nrm:Russie]]
[[nso:Russia]]
[[nv:Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyah]]
[[oc:Russia]]
[[os:Уæрæсе]]
[[pa:ਰੂਸ]]
[[pam:Russia]]
[[pap:Rusia]]
[[pcd:Russie]]
[[pdc:Russland]]
[[pih:Rusha]]
[[pl:Rosja]]
[[pms:Federassion Russa]]
[[pnb:روس]]
[[pnt:Ρουσία]]
[[ps:روسیه]]
[[pt:Rússia]]
[[qu:Rusiya]]
[[rm:Russia]]
[[rmy:Rusiya]]
[[ro:Rusia]]
[[roa-rup:Arusia]]
[[roa-tara:Russie]]
[[ru:Россия]]
[[rue:Росія]]
[[rw:Uburusiya]]
[[sah:Арассыыйа]]
[[sc:Russia]]
[[scn:Russia]]
[[sco:Roushie]]
[[se:Ruošša]]
[[sg:Rusïi]]
[[sh:Rusija]]
[[si:රුසියාව]]
[[simple:Russia]]
[[sk:Rusko]]
[[sl:Rusija]]
[[sm:Lusia]]
[[so:Ruushka]]
[[sq:Rusia]]
[[sr:Русија]]
[[srn:Rusland]]
[[ss:IRashiya]]
[[stq:Ruslound]]
[[su:Rusia]]
[[sv:Ryssland]]
[[sw:Urusi]]
[[szl:Rusyjo]]
[[ta:உருசியா]]
[[te:రష్యా]]
[[tet:Rúsia]]
[[tg:Русия]]
[[th:ประเทศรัสเซีย]]
[[tk:Russiýa]]
[[tl:Rusya]]
[[to:Lūsia]]
[[tpi:Rasia]]
[[tr:Rusya]]
[[ts:Russia]]
[[tt:Русия]]
[[tum:Russia]]
[[tw:Russia]]
[[ty:Rūtia]]
[[udm:Россия]]
[[ug:روسىيە]]
[[uk:Росія]]
[[ur:روس]]
[[uz:Rossiya Federatsiyasi]]
[[vec:Rusia]]
[[vi:Nga]]
[[vls:Rusland]]
[[vo:Rusän]]
[[wa:Rûsseye]]
[[war:Rusya]]
[[wo:Riisi]]
[[wuu:俄罗斯]]
[[xal:Орсин Ниицән]]
[[xmf:რუსეთი]]
[[yi:רוסלאנד]]
[[yo:Rọ́síà]]
[[za:Ezlozswh]]
[[zea:Rusland]]
[[zh:俄罗斯]]
[[zh-classical:俄羅斯]]
[[zh-min-nan:Lō͘-se-a]]
[[zh-yue:俄羅斯]]
[[zu:IRashiya]]

૨૩:૦૦, ૨૮ ડિસેમ્બર ૨૦૨૨એ જોઈ શકાતી હાલની આવૃત્તિ

Российская Федерация
રોસીય્સકાયા ફેડરાસિયા

રશિયન મહાસંઘ
રશિયાનો ધ્વજ
ધ્વજ
રશિયા નું રાજચિહ્ન
રાજચિહ્ન
સૂત્ર: કાંઈ નહીં
Location of રશિયા
રાજધાની
and largest city
મૉસ્કો
અધિકૃત ભાષાઓરશિયન, અન્ય ઘટક ગણરાજ્યોમાં
સરકારઅર્દ્ધ-રાષ્ટ્રપતીય મહાસંઘ
વ્લાદિમીર પુતિન
દિમિત્રી મેદવદીવ
સંસદસંઘીય પરિષદ
• ઉપલું ગૃહ
સંઘીય પરિષદ
• નીચલું ગૃહ
સીનેટ ડુમા
ગઠન
૮૬૨
૮૮૨
૧૧૬૯
૧૨૬૩
૧૫૪૭
૧૭૨૧
૭ નવેંબર ૧૯૧૭
૧૯૨૨
૨૫ ડિસેમ્બર ૧૯૯૧
• જળ (%)
૦.૫
વસ્તી
• ૨૦૦૫ અંદાજીત
૧૪,૩૨,૦૨,૦૦૦ (સાતમો)
• ૨૦૦૨ વસ્તી ગણતરી
૧૪,૫૫,૧૩,૦૩૭
GDP (PPP)૨૦૦૫ અંદાજીત
• કુલ
૧,૭૭૮ અરબ $ (૭-૯મો)
• Per capita
૧૨,૨૫૪ $ (૫૪મી)
માનવ વિકાસ દર (HDI) (૨૦૦૩)૦.૭૯૫
ક્ષતિ: અયોગ્ય HDI કિંમત · ૬૨મો
ચલણરૂબલ (RUB)
સમય વિસ્તારUTC+૨ સે +૧૨
• ઉનાળુ (DST)
UTC+૩ સે +૧૩
ટેલિફોન કોડ૭
ઇન્ટરનેટ ડોમેઇન (TLD).ru, .su આરક્ષિત

રશિયા (રશિયન: Росси́йская Федера́ция / Rossijskaja Federatsija) યુરેશીયા મહાખંડમાં સ્થિત એક દેશ છે. એની રાજધાની મોસ્કો છે. આની મુખ્ય અને રાજભાષા રશિયન છે. ક્ષેત્રફળની દૃષ્ટિએ રશિયા દુનિયાનો સૌથી વિશાળ દેશ છે. પહેલાં આ સોવિએટ યુનિયનનો સૌથી મોટો ઘટક હતો.

રશિયા સાથે જે દેશોની સીમાઓ મળે છે તેમના નામ છે — નોર્વે, ફિનલેન્ડ, ઇસ્ટોનિયા, લાટવિયા, લિથુઆનિયા, પોલેંડ, બેલારૂસ, યૂક્રેન, જ્યોર્જિયા, અઝરબીજાન, કઝાકિસ્તાન, ચીન, મંગોલિયા અને ઉત્તર કોરિયા.

રશિયન સામ્રાજ્યના દિવસોથી રશિયાએ વિશ્વમાં પોતાનું સ્થાન એક પ્રમુખ શક્તિના રૂપમાં કર્યું હતું. પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ પછી સોવિયેટ સંઘ વિશ્વનો સૌથી મોટો સામ્યવાદી દેશ બન્યો. અહીંના લેખકોએ સામ્યવાદી વિચારધારાને વિશ્વભરમાં ફેલાવી. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ પછી સોવિયેટ સંઘ એક પ્રમુખ સામરિક અને રાજનીતિક શક્તિ બનીને ઉભર્યો. સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકાની સાથે આની વર્ષો સુધી પ્રતિસ્પર્ધા ચાલી જેમાં સામાજિક, આર્થિક, રાજનૈતિક અને તકનીકી ક્ષેત્રોમાં એક બીજાથી આગળ નીકળવાની હોડ હતી. ૧૯૮૦ના દશકથી આ સંઘ આર્થિકરૂપે નબળું થતો ગયો અને આખરે ૧૯૯૧માં એનું વિઘટન થયું જેના ફળસ્વરૂપ રશિયા સોવિયેટ સંઘનો સૌથી મોટો દેશ બન્યો.

ઇતિહાસ

[ફેરફાર કરો]

રશિયાનો ઇતિહાસ પૂર્વી સ્લાવોથી સમય થી શુરુ થાય છે. ત્રીજી થી આઠમી સદી સુધી સ્લાવ સામ્રાજ્ય પોતાના ચરમ પર હતું. કીવન રૂસોં એ ૧૦મી સદીમાં ઈસાઈ ધર્મનો સ્વીકાર કરી લીધો. તેરમી સદીમાં મંગોલોં ના આક્રમણ ને કારણે કિવિ રુસોનું સામ્રાજ્ય છિન્ન-ભિન્ન થઈ ગયો. ફરી ઝારોનું શાસન આવ્યું. તેની પછી રશિયન સામ્રાજ્ય નો વિકાસ હુઆ.

સન્ ૧૯૧૭માં અહીં બોલ્શેવિક ક્રાંતિ થઈ જેને કારણે સામ્યવાદી શાસન સ્થાપિત થયું. ૧૯૯૧માં સોવિયેટ સંઘનું વિઘટન થઈ ગયું.

વિભાગ

[ફેરફાર કરો]

આટલા મોટા દેશ હોવાને કારણે રશિયા વિભાગોના પણ ઘણાં પ્રકાર છે. રશિયામાં ગણરાજ્ય, સ્વાયત્ત પ્રદેશ, કેન્દ્રીય નગર અને સ્વાયત્ત જિલ્લા જેવા ઘટક વિભાગ છે. જો તેમને સંયુક્ત રૂપથી પ્રદેશ કહે તો રશિયા ના ૮૩ પ્રદેશ છે — ૪૬ પ્રાન્ત, ૨૧ ગણરાજ્ય (આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત), ૮ સ્વાયત્ત રિયાસત, ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા, ૧ સ્વાયત્ત પ્રાન્ત અને ૨ કેન્દ્રશાસિત નગર — માસ્કો અને સેંટ પીટર્સબર્ગ.

ગણરાજ્ય

[ફેરફાર કરો]

રેસ્પબ્લિક (республики / respubliki) આંશિક રૂપ થી સ્વાયત્ત થયા છે. આના પોતાના સંવિધાન છે અને પોતાના રાષ્ટ્રપતિ.

  1. એડિજિયા
  2. અલ્તાઈ
  3. બશ્કોરોસ્તાન
  4. બ્યૂરેશિયા
  5. દાગેસ્તાન
  6. ઇંગુશેતિયા
  7. કાબાર્ડિનો-બાલ્કારિયા

8. કાલમિકિયા
9. કારાચેય-ચેર્કેશિયા
10. કારેલિયા
11. કોમ્લી
12. મારી ઇલ
13. મોર્દોવિયા
14. સાખા

15. ઉત્તરી ઓસેથિયા-એલૈનિયા
16. તાતરસ્તાન
17. તુવા
18. ઉદ્મુર્તિયા
19. ખાકાશિયા
20. ચેચન્યા
21. ચુવા

ઓબ્લાસ્ટ

[ફેરફાર કરો]

ઓબ્લાસ્ટ (области / oblasti — ઓબ્લાસ્ટિ) કી તુલના પ્રાન્ત સે કી જા સકતી છે.

1. આમુર
2. અર્ખાંગેલ્સ્ક
3. અસ્ત્રાખાન
4. બેલ્ગોરોદ
5. બ્રિયાન્સ્ક
6. ચેલિયાબિન્સ્ક
7. ચિતા
8. ઇરકુત્સ્ક
9. ઇવાનોવો
10. કાલિનિનગ્રાદ
11. કાલુગા
12. કેમેરોવો
13. કિરોવ
14. કોસ્ત્રોમા
15. કુર્ગાન
16. કુર્સ્ક

17. લેનિનગ્રાદ
18. લિપેત્સ્ક
19. મેગાદન
20. મૉસ્કો
21. મુરમંસ્ક
22. નિજ઼્ની નૉવગ્રોદ

23. નૉવગ્રોદ
24. નૉવોસિબિરિસ્ક
25. ઓમ્સ્ક
26. ઓરેનબર્ગ
27. ઓરિયોલ
28. પેન્જ઼ા
29. સ્કોવ
30. રોસ્તોવ
31. રયાજાન
32. સાખાલિન

33. સમારા
34. સરાટૉવ
35. સ્મોલેન્સ્ક
36. સ્વરદ્લોવ્સ્ક
37. તેમ્બોબ
38. તોમ્સ્ક
39. ત્વેર
40. તુલા
41. ત્યુમેન
42. ઉલ્યાનોવ્સ્ક
43. વ્લાદિમિર
44. વોલ્ગોગ્રાદ
45. વોલોગ્દા
46. વોરોનેઝ
47. યારોસ્લાવ

પ્રદેશ

[ફેરફાર કરો]

રશિયા કે ૯ પ્રદેશ (края / kraya — ક્રાઇ) છે.

  1. અલ્તાઈ પ્રદેશ
  2. કમચટ્કા પ્રદેશ
  3. ખાબારોવ્સ્ક પ્રદેશ
  4. ક્રાસ્નોદર પ્રદેશ
  5. ક્રયાસ્નોયાર્સ્ક પ્રદેશ
  6. પર્મ પ્રદેશ
  7. પ્રિમોર્સ્કી
  8. સ્તાવ્રોપોલ
  9. જ઼વાય્કાલ્સ્કી પ્રદેશ

સ્વાયત્ત જિલ્લા

[ફેરફાર કરો]

રશિયા માં ૪ સ્વાયત્ત જિલ્લા (Автономные округа / Avtonomnyye okruga — ઔટોનૌમિબિ ઓકરિગા) છે.

કેન્દ્રીય નગર

[ફેરફાર કરો]

મૉસ્કો (મોસ્કોવા) તથા લેનિનગ્રાદ બે કેન્દ્રશાસિત નગર છે.

સ્વાયત્ત રાજ્ય

[ફેરફાર કરો]

યહૂદિઓ માટે સાખાલિન પાસે એક સ્વાયત્ત રાજ્ય સ્ટાલિન ના સમયથી બનેલ છે.

આ પણ જુઓ

[ફેરફાર કરો]



ઢાંચો:જંબુદ્વીપ

"https://gu.wikipedia.org/w/index.php?title=રશિયા&oldid=836598" થી મેળવેલ