Torvaldo e Dorliska

Torvaldo e Dorliska
Forma	Ópera
Actos e escenas	2 actos
Idioma orixinal do libreto	Italiano
Libretista	Cesare Sterbini
Fontes literarias	Lodoïska (1796), de Francesco Gonella.
Estrea	26 de decembro de 1815
Teatro da estrea	Teatro Valle
Lugar da estrea	Roma
Música
Compositor	Gioachino Rossini
Localización da partitura	Conservatorio, París
Personaxes
Il Duca d'Ordow (baixo) Dorliska (soprano) Torvaldo (tenor) Giorgio (baixo) Carlotta (soprano) Ormondo (baixo)

Torvaldo e Dorliska é un ópera semiseria (denominado dramma semiserio) con música de Gioachino Rossini e libreto en italiano de Cesare Sterbini baseado en Lodoïska (1796) de Francesco Gonella. Foi estreada o 26 de decembro de 1815 no Teatro Valle de Roma.

Historia

O binomio Gioachino Rossini e Cesare Sterbini realizou a ópera buffa máis famosa do xénero, Il barbiere di Siviglia. A pesar diso, o primeiro contacto profesional entre o compositor e o libretista tivo lugar uns meses antes deste febreiro de 1816, mes no que Il barbiere viu a luz. Foi por Torvaldo e Dorliska.

Na estrea participaron intérpretes de renome como Filippo Galli no papel do malvado duque de Orlov ou Domenico Donzetti interpretando a namorado Torvaldo. A pesar do bo elenco, a ópera non tivo o éxito esperado, e aínda que non foi un fracaso, pouco a pouco caeu no esquecemento, desaparecendo do repertorio cara ao ano 1839.

A obra quedou complétamente esquecida ata o chamado Renacemento rossiniano. En 1976 a ópera resucitou en Milán da man de Alberto Zedda cun elenco que unía a nomes tan rossinianos como Lella Cuberli, Enzo Dara e Lucia Valentini Terrani, xunto con outros máis afastados da óptica belcantista como Sigmund Nimsgern. O ano do bicentenario de Rossini foi fundamental para Torvaldo i Dorliska: a RTSI programou de novo esta ópera cun elenco que incluíu a Ernesto Palacio e Fiorella Pediconi nos roles principais xunto con Stefano Antonucci no papel do Duque e a Mauro Buda como o seu criado Giorgio. Dirixía o desaparecido Massimo de Bernart.

No ano 2006 presentouse a ópera en Pésaro, da man de Darina Takova e Francesco Meli como protagonistas, Michele Pertusi como Duque e Bruno Pratico no papel de Giorgio, dirixidos por Víctor Pablo Pérez e coa posta en escena de Daniele Abbado.

Torvaldo e Dorliska pasa hoxe en día bastante desapercibida, mais resulta moi interesante de escoitar pola frescura da súa música e pola delimitación psicolóxica das personaxes que forman o drama. Nas estatísticas de Operabase aparece con tan só dúas representacións no período 2005-2010.

Personaxes

Personaxe	Tesitura	Elenco na estrea, 26 de decembro de 1815 (Director: - )
Torvaldo	tenor	Domenico Donzelli
Dorliska, muller de Torvaldo	soprano	Adelaide Sala
Il Duca d'Ordow	baixo	Filippo Galli
Giorgio, gardián do castelo	barítono	Raniero Remorini
Carlotta, a súa irmá	mezzosoprano	Agnese Loiselet
Ormondo	baixo	Cristoforo Bastianelli

Orquestración

a partitura de Rossini require a utilización de:

• 2 fautas, 2 óboes, 2 clarinetes, 2 fagots
• 2 trompas, 2 trompetas, 2 trombóns
• Trimbais, bombo
• Archi

Para os recitativos:

• Piano (violonchelo e contrabaixo ad libitum)

Gravacións

Ano	Elenco: Dorliska, Torvaldo, Il Duca d’Ordow, Giorgio, Carlotta (Ormondo)	Director, Teatro de ópera e orquestra	Selo
1977	Lella Cuberli, Pietro Bottazzo, Siegmund Nimsgern, Enzo Dara, Lucia Valentini Terrani, (Gianni Socci)	Alberto Zedda
1992	Lella Cuberli, Ernesto Palacio, Lella Cuberli, Stefano Antonucci, Mauro Buda, Nicoletta Ciliento, (Antonio Marani)	Massimo de Bernart
2003	Paola Cigna, Huw Rhys-Evans, Michele Bianchini, Mario Utzeri, Annarita Gemmabella	Alessandro De Marchi Czech Chamber Soloists e ARS Brunensis Chamber Choir	CD de son: Naxos Cat: 8.660189-90
2006	Darina Takova, Francesco Meli, Michele Pertusi, Bruno Praticò, Jeannette Fischer	Víctor Pablo Pérez, Orquestra Haydn di Bolzano e Trento e Coro de Cámara de Praga (Gravación de son realizada nas representacións do Rossini Opera Festival, Pésaro)	CD de son: Dynamic Cat: CDS 528/1-2