پرش به محتوا

آپارتاید اسرائیلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از اسرائیل و آپارتاید)
یک کودک فلسطینی نشسته بر یک مانع جاده ای در خیابان الشهدا در شهر قدیم الخلیل در کرانه باختری در اشغال اسرائیل. فلسطینیان به این خیابان به این دلیل که به تردد فلسطینیان بسته است و تنها به روی شهرک نشین‌های اسرائیلی و گردشگران باز است، لقب خیابان آپارتاید داده‌اند.[۱]
بخشی از مجموعه مقاله‌های تبعیض
تبعیض
اشکال
ویژگی‌ها
اجتماعی
تبعیض دینی
قومی/ملی
بازنمودها
سیاسی
اقدامات برای جلوگیری
موضوع‌های وابسته
بخشی از مقالات تبعیض نژادی است
جداسازی نژادی
آلمان نازی
آپارتاید
جدایی نژادی در ایالات متحده آمریکا
  • جدا اما برابر دکترین حقوقی در قانون اساسی ایالات متحده
  • شهرهای خاکستری یاجداسازی شده در آمریکا
  • کدهای سیاه اعمال قوانین محدودیت بر سیاه‌پوستان آمریکایی۱۸۶۵-۱۸۶۶
  • قوانین جیم کرو
  • جداسازی - خودکار
  • تبعیض نژادی در کلیساهای ایالات متحده
  • جداسازی اماکن مسکونی در ایالات متحده
  • قانون تبعیض نژادی در سیاست مسکن
  • بلاک‌باستینگ
  • جداسازی سکونت در ایالات متحده
  • انکار سیستماتیک خدمات مختلف باتبعیض نژادی
  • جداسازی مدارس در ایالات متحده
    • جداسازی آکادمیک
    • مدارس سیاه‌پوست بعد از جنگ داخلی درآمریکا
در جای دیگر
دیوار کرانه باختری. این دیوار از سوی منتقدان سیاست‌های اسرائیل «دیوار آپارتاید» نامیده شده است.[۲]

آپارتاید اسرائیلی یک نظام نهادینه جداسازی و تبعیض نژادی در سرزمین‌های فلسطینی اشغال‌شده توسط اسرائیل و به درجه کمتری در خود اسرائیل است. مشخصه این نظام جداسازی فیزیکی تقریباً کامل مابین فلسطینیان و جمعیت شهرک‌نشین اسرائیلی کرانه باختری، و نیز جدایی قضایی‌ای است که بر هر دو جامعه حاکم است، که علیه فلسطینیان از راه‌های گسترده تبعیض برقرار می‌کند. اسرائیل همچنین علیه پناهندگان فلسطینی و فلسطینی‌های خارج از کشور و علیه شهروندان عرب خود تبعیض برقرار می‌کند.

از زمان جنگ ۱۹۴۸ فلسطین، اسرائیل حق بازگشت و حق مالکیت بر اموال از دست رفته را از پناهندگان فلسطینی ای که از آنچه قلمروی آن شد اخراج شدند یا گریختند دریغ کرده است. و از زمان جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷, اسرائیل کرانه باختری و نوار غزه را اشغال کرده، که اکنون طولانی‌ترین اشغال نظامی در تاریخ مدرن است، و در تخلف از حقوق بین‌الملل شهرک‌های بزرگی در آن ساخته که جوامع فلسطینی را از یکدیگر جدا می‌کند و جلوی تأسیس یک دولت فلسطینی را می‌گیرد. این شهرک‌ها اکثراً محصور به دیوار حایل اسرائیل در کرانه باختری هستند، که تعمداً جمعیت‌های اسرائیلی و فلسطینی را از هم جدا می‌کند، سیاستی که هفرادا خوانده می‌شود. با این که شهرک نشینان یهودی تابع قوانین مدنی اسرائیل اند، جمعیت فلسطینی تابع قوانین نظامی اند. همچنین شهرک نشینان به جاده‌های مجزایی دسترسی دارند و به ضرر ساکنین فلسطینی از منابع طبیعی منطقه استفاده می‌کنند.[۳][۴]

مقایسه رفتار دولت اسرائیل با فلسطینیان، با سیستم آپارتاید، همانند رفتار آفریقای جنوبی با غیر سفیدپوستها در دوره آپارتاید از میانه دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ شروع شد.[۵][۶] جان دوگارد گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، گزارش کرده است که یک سیستم کنترلی شامل جاده‌های جداگانه، تبعیض در زیرساختها، حقوق قانونی، و دسترسی به زمین و منابع بین شهروندان فلسطینی و اسرائیلی در مناطق اشغال شده اسرائیلی، با رژیم آپارتاید متفاوت است، ولی با جنبه‌هایی از آن مشابهتهایی دارد.[۷]

طبق بیانیه سازمان عفو بین‌الملل اسرائیل به یک سیستم آپارتاید مانند شده و رفتار او با فلسطینیان جنایت جنگی شمرده شده در بیانیه این سازمان آمده است: «عفو بین‌الملل معتقد است که دولت اسرائیل، با فلسطینیان به مثابه یک گروه نژادی پست غیریهودی رفتار می‌کند» در این گزارش آمده است: «اسرائیل از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۴۸، سیاست صریح ایجاد و حفظ هژمونی جمعیتی یهودیان و به حداکثر رساندن کنترل خود بر زمین را به نفع اسرائیلیان یهودی، دنبال کرده است. اسرائیل حتی پیش از انتشار رسمی این گزارش، آن را «نادرست و مغرضانه» خواند. و سازمان را تهدید به عدم انتشار آن کرده بود

برخی مفسرین اسرائیلی و مدافعان حقوق فلسطینیان، این مشابهت را به شهروندان عرب اسرائیل گسترش می‌دهند، و وضعیت شهروندی آنان را درجه دوم توصیف می‌کنند.[۸][۹][۸]

مخالفان مشابهت، شهروندان عرب اسراییل را شهروندانی دارای حقوق برابر با دیگر شهروندان اسرائیلی می‌دانند. آنها بدین نکته اشاره می‌کنند که قانون اسرائیل به‌طور مشخص برابری کامل سیاسی و اجتماعی همه شهروندان اسرائیل، بی‌توجه به نژاد، عقیده و جنسیت، را تضمین کرده است.[۱۰][۱۱] آنها همچنین استدلال می‌کنند که رفتار اسرائیل با فلسطینیان در اراضی اشغالی به دلیل ملاحظات امنیتی است، نه به دلیل نژادپرستی ضد عربی، و این واقعیت که فلسطینیان هرگز شهروند اسراییل نبوده‌اند و بنابراین از حقوق اسرائیلی برخوردار نیستند.[۱۲] آنها می‌گویند که مقایسه ناشی از یک معیار دوگانه است که به اسرائیل و نه به کشورهای عرب همسایه اعمال شده است.[۱۳][۱۴][۱۵] آنها همچنین خاطرنشان می‌کنند که اسراییل کرانه غربی و نوار غزه را نه قسمتی از اسراییل، بلکه مناطقی می‌داند که آینده آنها باید تعیین شود. وضعیت به آلمان و ژاپن پس از جنگ جهانی دوم مانند شده است. (در شرق بیت‌المقدس و بلندی‌های جولان، که به‌طور یکجانبه توسط اسراییل ضمیمه شده‌اند، همه شهروندان شهروندی کامل دریافت کرده‌اند. ضمیمه شدن این مناطق به اسراییل به‌طور بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است)[۱۶]

نوار غزه و کرانه باختری

[ویرایش]

مقایسه هفرادا-آپارتاید

[ویرایش]

هفرادا (عبری: הפרדה‎ به معنای لفظی "جدایی") لفظ رسمی حکومت اسرائیل برای سیاست جداسازی جمعیت فلسطینی در سرزمین‌های فلسطینی از جمعیت اسرائیلی است.[۱۷][۱۸][۱۹] در اسرائیل، این لفظ در اشاره به سیاست کلی ای که حکومت اسرائیل برای مردم فلسطینی در کرانه باختری و نوار غزه اتخاذ و پیاده‌سازی کرده مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷] این واژه از سوی دانشوران و مفسران با «آپارتاید» مقایسه شده،[۲۱][۲۷][۲۸][۲۹] و برخی مدعی اند هافرادا معادل آپارتاید است.[۳۰][۳۱]

دسترسی به آب

[ویرایش]

بانک جهانی در سال ۲۰۰۹ دریافت که به شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری (که ۱۵٪ از جمعیت کرانه باختری را تشکیل می‌دهند) دسترسی به ۸۰٪ از منابع آب شیرین آن داده شده است، با این که پیمان‌های اسلو خواهان مدیریت «مشترک» این منابع شده بود. این وضعیت بنا به گفته این بانک «کمبودهای واقعی آب» برای فلسطینیان ایجاد کرده.[۳۲] در ژانویه ۲۰۱۲, کمیته روابط خارجی مجلس فرانسه گزارشی منتشر کرد که سیاست‌های آبی اسرائیل در کرانه باختری را «سلاحی در خدمت آپارتاید نوین» خواند. این گزارش ذکر کرد که «برخلاف قانون بین‌المللی» ۴۵۰٬۰۰۰ شهرک نشین اسرائیلی بیشتر از ۲٫۳ میلیون فلسطینی آب مصرف کرده‌اند، فلسطینیان اجازه ندارند از آبخوان‌های زیرزمینی استفاده کنند، و این که اسرائیل عامدانه چاه‌ها، مخازن آب و تصفیه خانه‌ها را تخریب می‌کند. ییگال پالمور سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل گزارش را «مملو از زبان پروپاگاندای شریرانه، و به دور از هر نقد حرفه ای خواند که بشود با آن هوشمندانه استدلال کرد.»[۳۳] گزارشی از مرکز مطالعات استراتژیک بگین-سادات نتیجه گرفت که اسرائیل توافقاتی که با فلسطینیان کرده را اجرا کرده، و نویسنده آن بیان داشت که وضعیت «درست متضاد آپارتاید» است چرا که اسرائیل زیرساخت آب در اختیار بیش از ۷۰۰ روستای فلسطینی گذاشته است.[۳۴][۳۵] انجمن حقوق بشر در اسرائیل در سال ۲۰۰۸ نتیجه گرفت که یک شبکه جاده ای جداسازی شده در کرانه باختری، توسعه شهرک‌های یهودی، محدودسازی رشد شهرهای فلسطینی و اعطای تبعیض آمیز خدمات، بودجه‌ها و دسترسی به منابع طبیعی «نقض فاحش اصل برابری و از بسیاری نظرها یادآور رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی است.» این گروه از آنجا که به گفته سخنگویش «چیزها دارند بدتر می‌شوند نه بهتر» اکراه پیشین خود برای استفاده از مقایسه با آفریقای جنوبی را کنار گذاشت.[۳۶]

خود اسرائیل (داخل اسرائیل)

[ویرایش]

هریبرت ادم و کوگیلا مودلی در سال ۲۰۰۶ نوشتند که فلسطینیان اسرائیلی به دلیل ممنوعیت‌های قانونی بر دسترسی به زمین، و نیز تخصیص نابرابر موقعیت‌های خدمات مدنی و هزینه کرد سرانه در تحصیلات بین «شهروندان مسلط و اقلیت» «به وضعیت شهروند درجه دوم محدود شده‌اند در حالی که گروه قومی دیگری قدرت دولتی را در انحصار دارد.».[۳۷]

زمین

[ویرایش]

به‌طور پیوسته حقوق اجاره و خرید زمین‌هایی که سابقاً محدود به متقاضیان یهودی بود، نظیر زمین‌های در مالکیت صندوق ملی یهودی یا آژانس یهود، در حال گسترش به عرب‌های اسرائیلی است. این گروه‌ها که در جریان دوره عثمانی برای کمک به برساختن یک جامعه یهودی قابل دوام در فلسطین عثمانی تأسیس شدند، زمین‌هایی از جمله صحراهای بایر و باتلاق‌ها را خریداری کردند، که قابل تملک، اجاره دادن به یهودیان و زرع توسط آنان بود و بدین ترتیب مهاجرت یهودیان را تشویق می‌کرد. پس از تأسیس دولت اسرائیل، اداره سزمین‌های اسرائیل بر اداره این املاک نظارت کرد. در ۸ مارس ۲۰۰۰، دیوان عالی اسرائیل حکم کرد که عرب‌های اسرائیل از حق برابر برای خریداری اجاره بلند مدت این زمین‌ها، حتی در جوامع و روستاهای پیشتر منحصراً یهودی برخوردارند. این دیوان حکم کرد که حکومت نباید چنین زمین‌هایی را بر اساس دین یا قومیت تخصیص دهد یا شهروندان عرب را از زندگی در هر جایی که بخواهند بازدارد: قاضی ارشد آهاراون باراک نوشت «اصل برابری دولت را از تمایز بین شهروندانش بر پایه دین یا ملیت بازمی‌دارد. این اصل هم چنین به تخصیص زمین‌های دولتی اعمال می‌شود، خصوصیت یهودی دولت به اسرائیل اجازه نمی‌دهد بین شهروندانش تبعیض برقرار کند»

استفاده از مقایسه با آپارتاید

[ویرایش]

ایده آپارتاید اسرائیلی در سالهای اول دهه ۱۹۹۰ و در پایان حکومت سفیدپوست آفریقای جنوبی ظهور کرد، هنگامی که فلسطینیان مخالف رژیم آفریقای جنوبی بین آن و اسرائیل پیوندهایی برقرار کردند.[۳۸] مقایسه‌هایی بین سیاستهای اسرائیل و آپارتاید از سوی افراد و گروه‌ها انجام شده، از قبیل:

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ "Hebron road renamed "Apartheid Street"". Ma'an News Agency (به انگلیسی). Hebron. Reuters. 2011-11-02. Archived from the original on 2011-11-02. Retrieved 2023-01-08.
  2. ↑ Anti-Apartheid Wall Campaign Founded by Palestinian Environmental NGOs Network
  3. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :1 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :5 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. ↑ Peteet, Julie (2016). "The work of comparison: Israel/Palestine and apartheid". Anthropological Quarterly. 89 (1): 247–281. doi:10.1353/anq.2016.0015. ISSN 0003-5491. JSTOR 43955521. S2CID 147128703.
  6. ↑ Peteet, Julie (2017). Space and Mobility in Palestine. انتشارات دانشگاه ایندیانا. p. 63. ISBN 978-0-253-02511-1. Archived from the original on 20 January 2024. Retrieved 20 January 2024.
  7. ↑ http://www.un.org/Docs/journal/asp/ws.asp?m=A /HRC/4/17
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «Seeking Mandela: Peacemaking Between Israelis and Palestinians» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
  9. ↑ «Saree Makdisi: Israel, Apartheid and Jimmy Carter». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
  10. ↑ «Israel Is Not An Apartheid State». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹.
  11. ↑ The Declaration of the State of Israel
  12. ↑ CAMERA: Norman Finkelstein, Benny Morris and Peace not Apartheid
  13. ↑ «חדשות - בארץ nrg - ערביי ישראל – במלכודת ההונאה העצמית». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
  14. ↑ «Site en maintenance - La Documentation française» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۷ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
  15. ↑ «About JCPA-Deconstructing Apartheid Accusations Against Israel». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژوئن ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
  16. ↑ Beverley Milton-Edwards, The Israeli-Palestinian Conflict: A People's War, (New York: Routledge), 2009, pp. 121-122.
  17. ↑ Gideon Levy (4 November 2000). "Republished as an excerpt of the original 28 October 2000 article in the Courrier International, under the title Au fil des jours, Périphéries explore quelques pistes – chroniques, critiques, citations, liens pointus: Israël-Palestine, revue de presse". Périphéries. Archived from the original on 24 July 2014.
  18. ↑ According to the Milon and Masada dictionaries, hafrada translates into English as "separation", "segregation", "division", "severance", "disassociation" or "divorce". הפרדה. English–Hebrew Dictionary. Milon. Archived from the original on 2 September 2013. Retrieved 26 September 2014.; Alcalai, Reuben (1981). The Complete Hebrew–English Dictionary. Masada.
  19. ↑ Michael G. Clyne (1997). Undoing and Redoing Corpus Planning. Walter de Gruyter. p. 403. ISBN 978-3-11-015509-9. In the Language of "us" and "them" we could have expected an undoing when an integrative policy of the two communities was introduced. Obviously the [Peace] Process moves in the opposite direction: separation. Actually, one of the most popular arguments use by the government to justify its policy is the "danger" ("the demographic bomb", "the Arab womb") of a "bi-national state" if no separation is made: the Process is thus a measure taken to secure the Jewish majority. The term 'separation' "hafrada" has become extremely popular during the Process referring to fences built around Palestinian autonomous enclaves, to roads pave in the Territories exclusively for Israelis to the decrease of the number of Palestinians employed in Israel or allowed to enter into it altogether. The stereotypes of the Palestinian society as "backward" have not changed either.
  20. ↑ Eric Rozenman (1 April 2001). "Today's Arab Israelis, Tomorrow's Israel: Why "Separation" Can't Be the Answer for Peace". Policy Review. نهاد هوور. Archived from the original on 22 March 2017. Retrieved 21 March 2017.
  21. ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Jeff Halper. "Nishul (Displacement): Israel's form of Apartheid". Israeli Committee Against House Demolitions. Archived from the original on 6 February 2007. Retrieved 21 March 2017. Hafrada (Apartheid in Afrikaans) is the official Hebrew term for Israel's vision and policy towards the Palestinians of the Occupied Territories – and, it could be argued (with qualifications), within Israel itself
  22. ↑ Alain Epp Weaver (1 January 2007). "Further footnotes on Zionism, Yoder, and Boyarin". Cross Currents. Retrieved 18 March 2007.
  23. ↑ Mazin B. Qumsiyeh (28 June 2006). "Discussion on: Searching for Peace in the Palestinian–Israeli Conflict" (PDF). Institute of Strategic and Development Studies, آندرئاس پاپاندرئو، دانشگاه آتن. Archived from the original (PDF) on 28 September 2007. Retrieved 18 March 2007.
  24. ↑ "Transcript from broadcast of The McLaughlin Group". The McLaughlin Group. 1–2 June 2002. Archived from the original on 27 September 2007.
  25. ↑ Ben Shani (19 January 2007). "מדיניות ההפרדה הביאה שקט לחברון, אך כולם מחכים לסערה" [The Result of the Hafrada Policy is Quiet in Hebron, But All Await the Storm] (به عبری). Channel 10 News. Archived from the original on 4 October 2015 – via Nana 10.
  26. ↑ Fred Schlomka (28 May 2006). "Toward a Third Intifada". The Baltimore Sun. Archived from the original on 16 June 2013 – via Common Dreams.
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ James Bowen (28 September 2006). "Making Israel Take Responsibility". Archived from the original on 1 December 2008. Retrieved 22 March 2007. hafrada (separation) as the Zionist form of apartheid
  28. ↑ David Pratt (28 May 2006). "A Third Intifada?". Sunday Herald. Archived from the original on 5 October 2015. Retrieved 26 September 2014 – via Miftah. Even among Israelis, the term 'Hafrada' — separation or apartheid in Hebrew — has entered the mainstream lexicon, despite strident denials by the Jewish state that it is engaged in any such process.
  29. ↑ Jacobs, Sean; Soske, Jon (2015). Apartheid Israel: The Politics of an Analogy. Chicago: Haymarket Books. pp. 1–13. ISBN 978-1-60846-518-7.
  30. ↑ Halevi, Ilan. "Apartheid is not socialist". Revue d'études palestiniennes (22, Winter 2000): 116–117. It is significant that the Hebrew word used is hafrada [separation], which expresses the idea of an external action, of a coercive act, and not hipardouth, from the same root, which refers to the notion of self-separation, that is, secession. Thus it really is apartheid in the most classic sense
  31. ↑ David J. Smith; Karl Cordell, eds. (18 October 2013). Cultural Autonomy in Contemporary Europe. Routledge. ISBN 978-1-317-96851-1. The Hebrew term Hafrada is the official descriptor of the policy of the Israeli Government to separate the Palestinian population in the territories occupied by Israel from the Israeli population, by means such as the West Bank barrier and the unilateral disengagement from those territories. The barrier is thus sometimes called gader ha'hafrada (separation fence) in Hebrew. The term Hafrada has striking similarities with the term apartheid, as this term mean 'apartness' in Afrikaans and Hafrada is the closest Hebrew equivalent.
  32. ↑ Assessment of restrictions on Palestinian water sector development, Sector Note April 2009, "Welcome to World Bank Intranet" (PDF). Archived (PDF) from the original on 9 April 2010. Retrieved 28 June 2009.
  33. ↑ Ravid, Barak (17 January 2012). "French parliament report accuses Israel of water 'apartheid' in West Bank". Haaretz. Archived from the original on 17 January 2012. Retrieved 17 January 2012.
  34. ↑ "Government slams French water 'apartheid' report". The Jerusalem Post. Archived from the original on 19 January 2012. Retrieved 19 January 2012.
  35. ↑ Gvirtzman, Haim. "The Israeli–Palestinian Water Conflict: An Israeli Perspective" (PDF). Mideast Security and Policy Studies (94). Archived (PDF) from the original on 31 January 2015.
  36. ↑ "The United States of Anxiety: survey reveals a jittery nation overcome". ایندیپندنت. 9 September 2003. Archived from the original on 27 February 2010.
  37. ↑ (Adam و Moodley 2005، صص. 20f.): Second-class citizenship: "Above all, both Israeli Palestinians and Coloured and Indian South Africans are restricted to second-class citizen status when another ethnic group monopolizes state power, treats the minorities as intrinsically suspect, and legally prohibits their access to land or allocates civil service positions or per capita expenditure on education differently between dominant and minority citizens."
  38. ↑ «This Magazine: "Tear Down That Wall!"». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
  39. ↑ «گفتگوی تلفنی رئیس‌جمهور با پاپ فرانسیس». president.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۹-۲۰.
  40. ↑ «خطاب به سران کشورهای اسلامی/ رئیسی: برای فلسطین اسلحه بفرستید و رژیم صهیونیستی را تحریم کنید». روزنامه کیهان.
  41. ↑ http://www.president.ir/en/71646
  42. ↑ http://www.president.ir/fa/71572
  43. ↑ Apartheid in the Holy Land | World news | The Guardian
  44. ↑ «Jimmy Carter: Israel's 'apartheid' policies worse than South Africa's - Haaretz - Israel News». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
  45. ↑ http://www.ynet.co.il/english/articles/0,7340,L-3628618,00.html
  46. ↑ ۴۶٫۰ ۴۶٫۱ The war's seventh day - Haaretz - Israel News
  47. ↑ Eldar, Akiva, "Analysis: Creating a Bantustan in Gaza," Haaretz, April 16, 2004
  48. ↑ Benvenisti, Meron "Bantustan plan for an apartheid Israel," Guardian, April 26, 2004
  49. ↑ Pappe, Ilan. "Why Israel wants to erase context and history in the war on Gaza". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2024-09-20.
  50. ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/04/140428_u04_kerry_israel.shtml
  51. ↑ دیوید گریبر (۱۸ آبان ۱۳۹۹). «مرگی به نام زندگی: تأملاتی دربارهٔ کرانهٔ باختری». ترجمان علوم‌انسانی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۰.
  52. ↑ «نمایندگان پارلمان اروپا حملات اسرائیل علیه غزه را «نسل‌کشی» دانستند». خبرگزاری آناتولی.

منابع

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آپارتاید_اسرائیلی&oldid=40730973»