پرش به محتوا

دنگ شیائوپینگ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط Amin Vartan (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۳:۵۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

دِنگ شیائوپینگ
邓小平
دنگ شیائو پینگ در سال ۱۹۷۹ و جیمی کارتر رییس جمهور امریکا در پشت سر
ریاست کمیسیون مشورتی مرکزی
دوره مسئولیت
۱۳ سپتامبر ۱۹۸۲ – ۲ نوامبر ۱۹۸۷
قائم‌مقامبو ایبو
دبیرکلهو یائوبانگ
ژائو زیانگ
پس ازپست تازه تاسیس
پیش ازچن یون
ریاست کمیسیون مرکزی نظامی
دوره مسئولیت
کمسیون حزب:
۲۸ ژوئن ۱۹۸۱ – ۹ نوامبر ۱۹۸۹
قائم‌مقامیه جیان یینگ
ژائو زیانگ
یانگ شانگکون
پس ازهوآ گوئوفنگ
پیش ازجیانگ زمین
دوره مسئولیت
کمیسیون دولتی:
۱۸ ژوئن ۱۹۸۳ – ۱۹ مارس ۱۹۹۰
قائم‌مقامیه جیان یینگ
ژائو زیانگ
یانگ شانگکون
پس ازلیو شائوچی (۱۹۶۸)
پیش ازجیانگ زمین
Additional positions
ریاست کنفرانس مشورتی امور سیاسی جمهوری خلق چین
دوره مسئولیت
۸ مارس ۱۹۷۸ – ۱۷ ژوئن ۱۹۸۳
پس ازجئو ئن لای (تا ۱۹۷۶)
پیش ازدنگ یینگ‌چائو
رییس ستاد کل ارتش آزادی بخش چین
دوره مسئولیت
ژانویه ۱۹۷۵ – مارس ۱۹۸۰
پس ازهوانگ یونگ شنگ (۱۹۷۱)
پیش ازیانگ ده جی
وزیر اقتصاد جمهوری خلق چین
دوره مسئولیت
۱۸ سپتامبر ۱۹۵۳ – ۱۹ ژوئن ۱۹۵۴
اصلیجئو ئن لای
پس ازبو ایبو
پیش ازلی شیانیان
دبیر (منشی) کل حزب کمونیست چین
دوره مسئولیت
دسامبر ۱۹۲۷ – ژوئیه ۱۹۲۹
پیش ازوو زهونگ
دوره مسئولیت
ژاویه ۱۹۳۵ – دسامبر ۱۹۳۵
پس ازدنگ یینگ‌چائو
پیش ازژانگ ونبین [zh]
دوره مسئولیت
آوریل ۱۹۵۴ – سپتامبر ۱۹۵۶
پس ازرن بیشی (until 1950)
پیش ازهو یائو بانگ (from 1978)
اطلاعات شخصی
زاده۲۲ اوت ۱۹۰۴
گوانگان، سیچوآن، دودمان چینگ
درگذشته۱۹ فوریهٔ ۱۹۹۷ (۹۲ سال)
پکن
حزب سیاسیحزب کمونیست چین (۱۹۲۴–۱۹۹۷)
همسر(ان)ژانگ شی یوان (zh) (ا. ۱۹۲۸–۱۹۲۹)
جین وی یینگ (zh) (ا. ۱۹۳۱–۱۹۳۹)
جئو لین (ا. ۱۹۳۹)
فرزنداندنگ لین
دنگ پوفانگ
دنگ نان
دنگ رونگ
دنگ ژیفانگ
دنگ شیائوپینگ
نوشتار کلمه "دنگ شیائو پینگ" به حروف چینی ساده شده (بالا) و چینی سنتی (پایین)
نویسه‌های چینی ساده‌شده邓小平
نویسه‌های چینی سنتی鄧小平
نام زمان تحصیل (شی شیان)
نویسه‌های چینی ساده‌شده希贤
نویسه‌های چینی سنتی希賢

دنگ شیائوپینگ (به چینی: 邓小平، DENG XIAOPING) (زاده ۲۲ اوت ۱۹۰۴ – درگذشته ۱۹ فوریه ۱۹۹۷) سیاست‌مدار و رهبر نخبگان نسل دوم جمهوری خلق چین که بعد از درگذشت مائو تسه‌تونگ رهبر انقلاب کمونیستی چین و از اواخر دههٔ ۷۰ تا اوایل دههٔ ۹۰ عملاً حاکم چین بود. وی در دههٔ ۱۹۲۰ به حزب کمونیست چین پیوست. او در طول فعالیت خود در حزب کمونیست چین سه بار مورد تصفیه قرار گرفت (اما هیچ گاه از حزب اخراج نشد) که مهمترین آن در دوران انقلاب فرهنگی چین بود چراکه مائو معتقد بود دو نوع سرمایه داری وجود دارد که باید علیه آن مبارزه کرد اول امپریالیسم به مرکزیت آمریکا و دوم سرمایه داری درون حزب کمونیسم که از قضا صادق درآمد و حزب کمونیسم چین با یک حرکت به سمت سرمایه داری و سرکوب شدید مردم و فساد گسترده سران حزب و خانواده هایشان بر پیشبینی مائو صحه گذاشت شیائوپینگ در دوران جئو ئن لای (چوئن لای) به عنوان معاون نخست‌وزیر برگزیده شد گرچه دوباره در سال ۱۹۷۶ برکنار شد.

با آغاز رهبری دنگ شیائوپینگ بر حزب کمونیست چین، سیاست‌های درهای باز و حرکت به سمت کاپیتالیسم (با عنوان رسمی سوسیالیسم خاص چین) آغاز گشت. او در سال ۱۹۸۹ برای حرکت به سمت سرمایه داری بازار آزاد، دانشجویان چین را در میدان تیان آن من به خون کشید و دست به یک سرکوب گسترده زد.

پس از مرگ مائو او کم‌کم جای خود را در مرکز قدرت دوباره بدست آورد. در سال ۱۹۷۸ دنگ شیائوپینگ با سیاست اصلاحات کشاورزی، صنعت، قوای دفاعی، علم و صنعت باعث تحول عظیمی در چین شد و مسیر این کشور را به کلی تغییر داد.


شخصیت فردی

اگرچه دنگ از لحاظ قد و قامت ریز نقش بود، ولی یکی از برجسته ترین رهبران به شمار می رفت. وقتی در اتاقی حضور داشت به سان فرماندهی بود که به صورتی غیر ارادی تمام توجهات را به خود جلب  می کند. اکثر افرادی که وی را دیده بودند در داشتن این اعتقاد مشترک بودند که دنگ به سان نیرویی کهربایی افراد حاضر در اتاق را مجذوب خود می کند. دنگ به صورت غریزی خصلت میهن پرستی داشت و به حزب کمونیست متعهد بود. از چهارده سالگی درست زمانی که امواج ناسیونالیسم کشور چین را در نوردیده بود وی به عنوان یک شرکت کننده نوجوان دبیرستانی در تظاهرات خیابانی شرکت کرده بود. پنج سال بعد در فرانسه ناامید از کار طاقت فرسا در کارخانه  و محیط کثیف آن که برای  چینی ها اختصاص یافته بود از وعده و قول خود صرف نظر میکند و مجبور می شود فرصت مطالعه را به کناری نهد و بدین ترتیب به شاخه فرانسوی حزب کمونیست چین می پیوندد[۱].

دنگ با شرکت در فعالیت های زیرزمینی در پاریس و شانگهای در دهه 1920 فهمیده بود که کاملا باید بر حافظه خود اتکا کند. اون هیچ نوشته ای از خود بر جای نگذاشت. طی انقلاب فرهنگی، منتقدان تلاش کردند تا سابقه ای از خطاهای مرتکب شده توسط او جمع آموری کنند، اما هیچ اثر مکتوبی نیافتند[۲].

گاهشمار وقایع مهم زندگی[۳]

بخش اول: پیش از انقلاب کمونیستی چین

بهار ۱۹۱۹ (۱۴ سالگی) : ورود به دوره آموزش برای اعزام به خارج از کشور جهت تحصیل

اکتبر ۱۹۲۰ : ورود به فرانسه و شروع به تحصیل دوره متوسطه در مدرسه پسرانه بایو در منطقه نورماندی

آپریل ۱۹۲۱: شروع به کار در شرکت فولاد اشنایدر اند سی در شهر لو کروزو فرانسه و استعفا در آخر همان ماه و سپس کار در یک کارخانه نساجی به مدت سه ماه و بعدا کار در کاخانه صنایع  لاستیک HUTCHINSON از فوریه ۱۹۲۲ تا مارس ۱۹۲۳

تابستان ۱۹۲۳: عضویت در کنگره جوانان کمونیست اروپا و شروع به کار در ژوئن آن سال در دفتر تشکیلات کمونیست اروپا در پاریس تحت نظر جئو ئن لای و سردبیری مجله پرتو سرخ (RED LIGHT)

ژانویه ۱۹۲۶: حضور در مسکو و ثبت نام در کالج سون جونگ شان (سون یات سن) مسکو تحت شاخه حزب کمونیست چین در روسیه.

بهار ۱۹۲۷: بازگشت به چین و اعزام به مدرسه نظامی شهر شیآن به عنوان دبیر بخش سیاسی. در این برهه و در زمان شکست ائتلاف دو حزب کمونیست و گئو مینگدانگ، وی نام خود را به "دِنگ شیائو پینگ" تغییر داده و در هفتم اوت به جلسه اضطراری حزب در ووهان رفته و سپس عازم شانگهای شد.

اوائل سال ۱۹۲۸ ازدواج با خانم ژانگ شی یوان (سال بعد هنگام زایمان فوت کرد)

از ۱۹۲۸ تا ۱۹۲۹ منصوب شدن به دبیر ارشد (منشی) حزب کمونیست

می ۱۹۳۳: عزل از تمامی سمت ها و "درج اخطار نهایی" در پرونده و اعزام به روستایی در توابع شهر "له آن" به عنوان مامور گشت زنی. و سپس بازگشت به کار در اوت همان سال و منصوب شدن به عنوان دبیر گارد سرخ چین و سر دبیر مجله ستاره سرخ.

سپتامبر ۱۹۳۹ ازدواج با خانم جئو لین.

۱۹۴۵  عضویت در کمیته مرکزی حزب کمونیست چین

بخش دوم: بعد از پیروزی انقلاب کمونیستی چین

۳۰ سپتامبر ۱۹۴۹: انتخاب به عنوان عضو کمیته دولت خلق چین

ژوئیه ۱۹۵۲: انتخاب به عنوان معاون نخست وزیر دولت خلق چین و معاون رییس کمیته اقتصادی و سپس انتصاب به رییس دفتر اموری حمل و نقل و همچنین وزیر اقتصاد با حفظ سمت.

آپریل ۱۹۵۴ (بعد از تشکیل هیئت دولت جمهوری خلق چین): انتصاب به عنوان وزیر سازمان دهی و در سپتامبر همان سال انتصاب به عنوان معاون نخست وزیر (در تشکیلات جدید) و معاون کمیته دفاع ملی و عضویت در کمیته نظامی.

سپتامبر ۱۹۵۶: انتصاب به عنوان عضو دائم دفتر سیاسی حزب کمونیست چین، دبیرکل دبیرخانه حزب و تبدیل شدن به یکی از مهمترین اعضای همکار مائو زدونگ و رهبران نسل اول چین.

۱۹۶۹ تا ۱۹۷۳: مورد غضب مائو واقع شدن و اقدام به خود انتقادی، سلب تمامی پست ها و عناوین و اعزام به کارخانه تعمیر تراکتور در استان جیانگشی برای کار اجباری.

از مارس تا اوت ۱۹۷۳ : شروع بازگشت به سمت ها و پست های متعاقب نامه درخواست از مائو زدونگ در تاریخ ۳ اوت ۱۹۷۲

اول ژانویه ۱۹۷۵: انتصاب به عنوان معاون رهبر حزب مائو زدونگ، معاون نخست وزیر، معاون کمیته نظامی مرکزی و رییس ستاد کل ارتش آزادی بخش چین

اکتبر ۱۹۷۶: عزل از تمامی پست ها و سمت ها برای بار سوم توسط مائو، پیرو اعتراضات در مراسم یابود نخست وزیر جئو ئن لای و اقدامات گروه چهار نفره

بخش سوم: دوران رهبری چین

ژوئیه ۱۹۷۷ (۱۰ ماه بعد از مرگ مائو): بازیابی تمامی سمت ها و پست های رهبری دنگ شیائوپینگ به او (پیرو دستگیری همسر مائو و گروه چهار نفره).

دسامبر ۱۹۷۸: تشکیل پلنوم سوم یازدهمین کنگره سراسری حزب و بازگشت رسمی وی به قدرت و آغاز رهبری نسل دوم نخبگان چین به رهبری دنگ شیائو پینگ (بدون داشتن سمت رسمی رهبری حزب).

۲۸ ژانویه تا ۶ فوریه ۱۹۷۹:  آغاز دور جدیدی از روابط خارجی با ایالات متحده امریکا و بازدید اولین رهبر چین کمونیست (دنگ شیائوپینگ) از این کشور.

سپتامبر ۱۹۸۰: استعفاء از مقام معاونت نخست وزیری

سپتامبر ۱۹۸۲: انتخاب وی به عنوان عضو دائم کمیته سیاسی حزب و همچنین تثبیت ریاست وی بر کمیته نظامی و کمیته مشورتی در دوازدهمین اجلاس سراسری حزب کمونیست چین. دیدار با مارگارت تاچر نخست وزیر وقت بریتانیا و  آغاز مذاکرات در خصوص بازگشت هنگ کنگ به چین.

آوریل ۱۹۸۹: آغاز اعتراضات و جنبش دانشجویی در میدان تیان آن من پکن همزمان با آمادگی برای اولین حضور میخائیل گورباچف رهبر شوروی در چین و آغاز روابط دو کشور.

ژوئن ۱۹۸۹: حادثه میدان تیان آن من و عزل ژائو زیانگ رهبر حزب و انتصاب جیانگ زِمین به عنوان رهبر جدید.

نوامبر ۱۹۸۹: استعفا از آخرین و مهمترین مقام خود یعنی ریاست کمیته نظامی مرکزی و قبول آن در مارس ۱۹۹۰.

ژانویه و فوریه ۱۹۹۲: سفر به مناطق جنوبی چین و شانگهای و ترسیم سیاست تسریع پیشرفت اقتصادی و  "اقتصاد سوسیالیستی بازار محور" در چین و تصویب آن در اکتبر همان سال.

۱۹ فوریه ۱۹۹۷: درگذشت در پکن در سن ۹۲ سالگی.

نگارخانه

منابع

  1. کتاب "دنگ شیائو پینگ؛ اصلاحات در چین". تالیف: ازرا اف. فوگل. ترجمه: میثم مهر متین. نشر ثالث، چاپ اول 1397، ص28.
  2. کتاب "دنگ شیائو پینگ؛ اصلاحات در چین". تالیف: ازرا اف. فوگل. ترجمه: میثم مهر متین. نشر ثالث، چاپ اول 1397، ص7.
  3. "دانشنامه آنلاین بایدو چین، صفحه دنگ شیائوپینگ" (به چینی).