شیراز: تفاوت میان نسخه‌ها

قدمت شیراز اگر چه به دلیل متون مختلف تاریخی و مدارک باستان‌شناسی نیازی به توضیح و تفسیر ندارد اما باید گفت که نام شیراز ظاهراً در الواح ایلامی مکشوف در تخت جمشید به صورت shira-si-ish «شیرازی ایش» آمده است و نشان می‌دهد که در عهد هخامنشی این شهر دایر و در آنجا کارگران مشغول کار واحداث بنایی بوده و از خزانه دستمزد دریافت می‌کرده‌اند. تدسکو حدس می‌زد که نام این شهر از دو کلمه sher «خوب» +raz «همیشه رز = درخت انگور» گرفته شده است. مسلمانان در زمان خلافت عمر بن خطاب، هنگام محاصره اصطخر محل شیراز را اردوگاه خویش قرار داده بودند. در قرن چهارم شیراز یک فرسخ وسعت داشت و دارای بازارهای تنگ و پر جمعیت بود و هشت دروازه داشت. عضدالدوله دیلمی در این شهر قصر، بیمارستان و کتابخانه بزرگی بنا کرد. نخستین کسی که باروی شیراز را ساخت و آن را مستحکم کرد صمصام الدوله پسر عضدالدوله بود. در نیمه قرن هشتم که آن بارو خراب شد و محمود شاه اینجو آن را مرمت کرد و برج‌های آجری بر آن افزود. شیراز چند مسجد داشت: اول جامع عتیق که آن را عمرو بن لیث صفاری در نیمه دوم قرن سوم ساخته بود و حمدا… مستوفی درباره آن می‌گوید «آن مقام هرگز از ولی خالی نبوده و بین محراب و منبر دعا را اجابت بود». دوم مسجد نو که آن را [[اتابک سعد بن زنگی]] در نیمه دوم قرن ششم بنا کرده … ابن بطوطه جهانگرد مراکشی در بازدید از شیراز از پنج نهری که در شهر می‌گذرد تمجید کرده که یکی از آنها نهر رکناباد است که از چشمه‌ای در پای کوهی موسوم به قلعه کوچک برمی‌خاسته و حوالی آن بوستانی دلکش بوده است و قبر سعدی از نیم قرن پیش از ورود ابن بطوطه به شیراز در آغوش آن بوستان جای داشته است و مردم بسیاری به زیارت آن می‌شتافتند حوض‌های مرمری زیبایی برای رختشویی در آن واقع بود که سعدی آنها را ساخته بود. شیراز در کنار رود بزرگی قرار ندارد و چنان‌که گفته شده نهرهای آن به سمت خاور جریان یافته و به در یاچه‌ای که در چند فرسخی شیراز است فرومی‌روند.

** ''[[جافظحافظ]]''