چرخه بیوژئوشیمی
در علوم جغرافی و زمینی، یک چرخهٔ بیوژئوشیمی به گردشی می‌گویند که مولکول‌ها یا یک عنصر شیمیایی از طریق جانداران (زیست‌کره) و غیر جانداران (لیتوسفر، جو زمین و آب‌کره) مسیری را طی می‌کنند. چرخه، مجموعه‌ای از تغییرات است که به نقطه شروع بازمی‌گردد و تکرار شود.[۱][۲]
اصطلاح «بیوژئوشیمی» از واژه‌های «بیو» زیست‌شناسی، «ژئو» زمین‌شناسی و شیمی گرفته‌شده‌اند. این بدان معنی است که تمامی این عوامل در این نوع چرخه دخیل هستند. گردش مواد مغذی شیمیایی مانند کربن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر، کلسیم، و آب و غیره از طریق جهان بیولوژیکی و فیزیکی به عنوان چرخهٔ بیوژئوشیمی شناخته می‌شوند. در واقع، این عنصر هربار تکرار و بازیافت می‌شود، اگرچه در بعضی از چرخه‌ها ممکن است مخازنی وجود داشته باشد که در آن عنصر برای یک دورهٔ زمانی طولانی انباشته شود.[۱][۲]
برای مثال همان‌طور که در نمودار نشان داده‌شده است آب همیشه از طریق چرخه آب بازیافت می‌شود. آب در این چرخه فرایندهای تبخیر، میعان، و بارش را سپری می‌کند و پاک و تازه به زمین بازمی‌گردد. عناصر، ترکیبات شیمیایی، و دیگر اشکال ماده از یک ارگانیسم به ارگانیسم دیگر و از یک بخش از زیست‌کره به بخش دیگری از طریق چرخه‌های مختلف بیوژئوشیمی منتقل می‌شوند.[۱][۲]
چرخه‌های مهم
ویرایشمهمترین چرخه‌های بیوژئوشیمی که به خوبی شناخته‌شده و مهم هستند:
در حال حاضر با تغییر اقلیم چرخه‌های بسیاری وجود دارند که برای اولین بار مورد مطالعه قرار می‌گیرند و اثرات بشر به شدت در حال تغییر سرعت، شدت، و تعادل این چرخه‌های ناشناخته است. چرخه‌هایی که به تازگی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند عبارتند از:
- چرخه جیوه[۳] و
- چرخه آترازین که ناشی از فعالیت‌های انسانی است و می‌تواند گونه‌های خاصی را تحت تأثیر قرار دهد.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Prentice Hall Biology.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Matter cycles at Lenntech.
- ↑ Mercury Cycling in the Environment. USGS. October 17, 2008.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Biogeochemical cycle». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ دی ۱۳۹۱.