پیش‌نویس:زنان در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←حقوق: ابرابزار |
←جنبش زنان ایران: ابرابزار |
||
خط ۲۱۲:
جنبش زنان در ایران به [[جنبش اجتماعی]] [[زنان ایرانی]] در دوره‌های مختلف، برای به دست آوردن [[حقوق زنان]] و تلاش آنان برای از بین بردن موقعیت فرودست زنان گفته می‌شود. نمونه این پدیده در سال‌های [[۱۲۸۹]] تا [[۱۳۱۱]] دیده می‌شود.<ref>ساناساریان، ص. ۵۱</ref>
جنبش‌های اجتماعی توسط گروهی ناراضی از وضع موجود شکل می‌گیرد که نظم اجتماعی موجود را به چالش می‌کشند و قصد تغییر یا اصلاح آن را دارند. فعالیت آنان مداوم و پیوسته‌است (برخلاف شورش و کودتا) و در ابتدای کار با مخالفت عمومی روبرو می‌شوند، این مخالفت ممکن از سوی دولتِ حاکم باشد یا از سوی نهادهای مخالف دیگر. فعالیت‌های جنبش از مقداری سازماندهی و شبه ساختار برخوردار است و همه گروه‌های فعال درک مشترکی از هدف‌ها و ایده‌آل‌های جنبش دارند.<ref>ساناساریان، ص. ۸۲ و ص. ۱۹۳، بر اساس [[مدل فریمن]]</ref> علاوه بر مخالفت‌های [[سنت‌گرا|سنت‌گرایان]]، دولت‌مردان ایرانی در تمام دوره‌های تاریخی نیز همانند بسیاری از [[کشورهای جهان سوم]] همواره این جنبش‌ها را صرف نظر از انگیزه آنها، خطری علیه [[حکومت]] و [[قدرت]] خویش تلقی می‌کردند.<ref name=sanasarian123-7>ساناساریان. الیز، ص. ۱۲۳ تا ۱۲۷</ref>
جنبش حقوق زنان در ایران به ویژه در محدوده تاریخ سیاسی کشور پیچیده‌است. زنان به‌طور مداوم مرزهای جامعه را تحت فشار قرار داده و به‌طور مداوم از حقوق سیاسی و اقتصادی بیشتری برخوردار می‌شوند. زنان به طور فعال در هر سطح از انقلاب شرکت کردند. طی چند ماه پس از تشکیل جمهوری اسلامی توسط [[سید روح‌الله خمینی|روح‌الله خمینی]] بسیاری از حقوق مهم زنان لغو شد<ref>{{Cite web|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m2267/is_2_67/ai_63787337|title=Nikki R. Keddie, Social Research via findarticles.com|date=Summer 2000|accessdate=September 21, 2008}}</ref> اما در اواسط دهه ۱۹۸۰ با قوانین محافظت کننده تر جایگزین شد.<ref name="Hoodfar">[[هما هودفر|Hoodfar, Homa]] (fall 1993). ''The Veil in Their Minds and On Our Heads: The Persistence of Colonial Images of Muslim Women'', Resources for feminist research (RFR) / Documentation sur la recherche féministe (DRF), Vol. 22, n. 3/4, pp. 5–18, Toronto: Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto (OISE), {{ISSN|0707-8412}}</ref>
[[پرونده:Ebadi.jpg|بندانگشتی|راست| [[شیرین عبادی]]، فعال حقوق زن زن ایرانی]]
در سال ۲۰۰۳، [[شیرین عبادی]]، اولین قاضی زن ایران در دوران پهلوی، به دلیل تلاش‌هایش در ارتقا حقوق بشر، جایزه نوبل صلح را از آن خود کرد.<ref name="BBC Profile">{{Cite news|title=Profile: Shirin Ebadi|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/3181992.stm|work=article|publisher=BBC News|date=November 27, 2009}}</ref>
طی چند دهه گذشته، زنان ایرانی در [[دانش و فناوری در ایران|جنبش علمی]]، [[هنر نوگرا و معاصر ایران|جنبش هنری]]، [[ادبیات فارسی|موج جدید ادبی]] و موج جدید [[سینمای ایران]] حضور چشمگیری داشته‌اند. براساس وزارت تحقیقات ایران، در سال تحصیلی ۱۹۹۸–۹۹ حدود ۶ درصد از استادان کامل، ۸ درصد استادان دانشیار و ۱۴ درصد استادیارها زن بودند. با این حال، زنان ۵۶ درصد از کل دانشجویان علوم طبیعی یعنی از جمله یک نفر از هر ۵ دانشجوی دکترا را شامل می‌شوند.<ref name="sciencemag">{{Cite journal|last=Koenig|first=R.|year=2000|title=IRANIAN SCIENCE: Iranian Women Hear the Call of Science|journal=Science|volume=290|issue=5496|page=1485|doi=10.1126/science.290.5496.1485|pmid=17771221}}</ref> در کل ۴۹٫۸ درصد دانشجویان دانشگاه در ایران زن هستند.<ref>{{Cite web|url=http://www.factfish.com/statistic/enrolement,+tertiary,+female+of+total+enrolment|title=factfish Enrolement, tertiary, female of total enrolment world statistics and data|website=www.factfish.com|accessdate=May 21, 2019}}</ref>
با انتخاب [[محمود احمدی‌نژاد]] به عنوان رئیس‌جمهور در سال ۲۰۰۵، رسانه‌های غربی بیان کردند که حقوق زنان در دوران او کاهش یافته‌است.<ref name="HRW2">[https://www.hrw.org/english/docs/2008/09/18/iran19845.htm "UN: Hold Ahmadinejad Accountable for Iran Rights Crisis"], ''[[Human Rights Watch]]'', September 18, 2008. Retrieved September 21, 2008.</ref><ref name="Sun">[http://www.nysun.com/new-york/iranian-dissidents-at-forum-speak-on-ahmadinejad/64730/ Iranian Dissidents at Forum Speak On Ahmadinejad, Women's Rights], ''[[New York Sun]]'', October 17, 2007. Retrieved September 21, 2008.</ref><ref name="LAT">[http://www.latimes.com/news/printedition/asection/la-fg-marriage3-2008sep03,0,5861662.story victory on marriage legislation], Borzou Daragahi, ''[[Los Angeles Times]]'', September 3, 2008. Retrieved September 21, 2008.</ref> پس از انتخاب مجدد احمدی‌نژاد در سال ۲۰۰۹، اولین وزیر زن منصوب شد.<ref>{{Cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/8235264.stm|title=BBC: "Iran backs first woman minister", September 3, 2009|publisher=BBC News|date=September 3, 2009|accessdate=May 20, 2013}}</ref>
=== حق رای ===
| |||