مراقبت پیشگیرانه پزشکی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز replaced: ها ← ها (6)، های ← های (7)، می باشد ← می‌باشد (4)، ه ی ← هٔ (8)، ه اند. ← ه‌اند.، می شود ← می‌شود (2)، م با ویرایشگر خودکار فارسی |
|||
| (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱:
[[پرونده:1878-11-23, Le Monde illustré, Leganés près Madrid, Précautions prises contre la fiévre jaune, Les fumigations qu'on fait subir à l'armée revenant de Cuba, Vierge (cropped).jpg|بندانگشتی|دهستان لگانس، در نزدیکی مادرید.اقدامات احتیاطی در برابر تب زرد بخورهایی که در معرض ارتش بازگشت از کوبا قرار می گیرد.]]
{{ادغام با|پیشگیری دارویی}}▼
'''
در پیشگیری اولیه تلاش بر آن است که از ابتلا به یک بیماری در یک جامعهٔ مشخص جلوگیری شود که مهم‌ترین کار در رسیدن به این هدف آموزش بهداشت
▲'''پیشگیری''' ( به انگلیسی: '''prevention''') در پزشکی به معنی آموزش بیماری‌ها به مردم (primorbid) جلوگیری از بروز بیماری‌ها(سطح اول)، کاهش پیامدهای شدیدتر بیماری ( سطح دوم) و جلوگیری از بروز نقص عضو حاصله ویا خسارات روحی حاصل از این پیامدها (سطح سوم) می‌باشد . به عبارتی بهتر، روشن تر و دقیق تر می‌توان اینگونه بیان کرد که پیشگیری دارای سه سطح اصلی ( پیشگیری اولیه، ثانویه و ثالثیه) و یک سطح جانبی( پیشگیری مقدماتی ویا نخستین) است. این سطوح پیشگیری تنها جهت جلوگیری از ابتلا بیماری‌های واگیر ویا بیماری‌های مزمن کاربرد ندارند بلکه مربوط به تمامی موارد مربوط به [[سلامت]] مردم ( طبق تعریف [[WHO]] ( [[سازمان بهداشت جهانی]]) از این واژه) اعم از مسائل اجتماعی، روحی و ... می‌باشد که ابتلا به بیماری‌ها یکی از این موارد است. پیشگیری پزشکی علاوه بر پزشکی در مطالعات و علم [[اپیدمیولوژی]] کاربرد فراوان دارد.
در پیشگیری دومین یا ثانویه زمانی که فرد به بیماری مبتلا شده و پیشگیری اولیه پاسخ نداده‌است یا انجام نشده‌است انجام می‌شود و تلاش بر آن است تا از شدت یافتن یک بیماری، [[همه‌گیری|اپیدمی]] شدن آن، یا به جای گذاشتن اثری بر روی بیمار جلوگیری شود. در واقع درمان اولیه (درمان دارویی که سطح دوم پیشگیری دارویی محسوب می‌شود) جهت جلوگیری از بروز یا شدت یافتن عفونت حاصل از یک بیماری با عامل عفونی است.
▲در پیشگیری اولیه تلاش بر آن است که از ابتلا به یک بیماری در یک جامعهٔ مشخص جلوگیری شود که مهم‌ترین کار در رسیدن به این هدف آموزش بهداشت می‌باشد . [[پیشگیری دارویی]] و [[واکسیناسیون]] نیز در این سطح از پیشگیری قرار دارد.
در پیشگیری
در پیشگیری مقدماتی یا نخستین پا فراتر از این موارد گذاشته می‌شود و این سطح قبل از سطوح دیگر در مواردی اجرا می‌شود. در پیشگیری مقدماتی هدف آن است که از عملکرد عوامل خطر زا برای افراد جامعه جلوگیری شود. به این معنا که سطحی از پیشگیری عملی شود که نیاز به دیگر سطوح را کاهش دهد.
'''پیشگیری دارویی'''{{نشانه|۱}} یا پروفیلاکسی {{انگلیسی|prophylaxis}} به معنی مصرف دارو برای جلوگیری از بیماری می‌باشد. پروفیلاکسی اصولاً وقتی صورت میگیرد که احتمال قابل توجه انتقال بیماری به فرد سالم وجود دارد.
مانند تجویز [[مفلوکین]] به افرادی که به مناطق بومی به ویژه مناطق آلوده [[پلاسمودیوم فالسیپاروم]] مقاوم، مسافرت می‌کنند.
یا پروفیلاکسی از [[ایدز]] در فردی که با [[سرنگ]] آلوده تماس داشته‌است.
همین‌طور تجویز آنتی‌بیوتیک در افراد مبتلا به مشکلات دریچه ای قلب هنگام اعمال دندانپزشکی جهت اجتناب از [[آندوکاردیت|آندوکاردیت عفونی]].
مثال دیگر، تجویز [[کرومولین سدیم]] یا ندوکرومیل سدیم -به ویژه در فصل پاییز- در پروفیلاکسی [[رینیت آلرژیک]] است.
== مثال سطوح پیشگیری ==
برای مثال اگر مسئلهٔ مربوط به سلامت افراد جامعه کمبود ید باشد و بیماری حاصل از آن [[گواتر]] سطوح پیشگیری به شرح زیر خواهد بود:
سطح اولیه: مصرف غذاهای دارای [[ید]] کافی برای بدن که شامل غذاهای دریایی می‌شود یا در صورت عدم دسترسی مادی یا جغرافیایی به غذاهای
{{سرخط}}سطح دومین: به دلیل عدم توزیع مکمل‌های ید دار و عدم دسترسی افراد به [[ید]] بیماری [[گواتر]] در جامعه ای افزایش [[میزان شیوع]]
{{سرخط}}سطح سومین: به دلیل دسترسی افراد جامعه به پزشکان یا عدم درمان و پیشگیری اولیهٔ صحیح از ابتلا به این بیماری وضع بیماری وخیم شده‌است و جهت جلوگیری از عوارض جبران ناپذیر ویا مرگ اقدام تخصصی پزشکان متخصص انجام می‌شود.
سطح مقدماتی پیشگیری: به نمک طعام مردم،
{{سرخط}}به عنوان مثال دیگر
سطح اولیه: رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و داشتن توجه کافی یه اتفاقات و داشتن سرعت مطمئنه جهت داشتن
{{سرخط}}سطح دومین: به دلیل عدم توجه رانندگان به موارد پیشگیری اولیه پلیس افراد خاطی را جریمه کند یا در صورت بروز حادثه افرادی دچار شکستگی‌ها و آسیب‌های شدیدی شده‌اند. در این سطح پیشگیری به درمان شکستگی و جلوگیری از بروز مواردی چون آمبولی می‌باشد
{{سرخط}}سطح سومین: در این سطح از پیشگیری به [[بازتوانی]] و [[توانبخشی]] افراد حادثه دیده و همچنین تلاش برای جلوگیری [[قطع عضو]] پرداخته
پیشگیری مقدماتی: نهادینه کردن رعایت قوانین در کودکان ویا ساخت وسایل نقلیه ای که در صورت نبستن [[کمربند ایمنی]] روشن نشوند و بیشتر از سرعت مجاز در مسیرها حرکت نکنند.
== مزایای پیشگیری ==
'''مزایای اقتصادی'''
{{سرخط}} برای هر گروه تولدی که برنامه واکسیناسیون معمول دوران کودکی را دریافت می‌کند، هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی مستقیم ۹٫۹ میلیارد دلار کاهش می‌یابد و جامعه ۳۳٫۴ میلیارد دلار در هزینه‌های غیرمستقیم صرفه جویی می‌کند.
{{سرخط}}
'''افزایش کیفیت زندگی'''
{{سرخط}} بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت، چاقی و سرطان به شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین مشکلات سلامتی تبدیل شده‌اند. بیماری‌های مزمن توسط عوامل خطری ایجاد می‌شوند که تا حد زیادی قابل پیشگیری هستند. تقریباً نیمی از آنها به رفتارهای قابل پیشگیری از جمله سیگار و تنباکو، رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک بدنی و مصرف الکل نسبت داده می‌شوند.
{{سرخط}}
'''افزایش امید به زندگی'''
{{سرخط}}واکسیناسیون کودکان، ترک سیگار، استفاده پیشگیرانه روزانه از آسپرین، و غربالگری سرطان سینه و کولورکتال بیشترین پتانسیل را برای جلوگیری از مرگ زودرس دارد.
{{سرخط}}
'''افزایش سلامت جامعه'''
{{سرخط}}با آگاهی رسانی در مورد مواد مخدر و مراقبت‌های پیشگیرانه جنسی، انتخاب‌های [[سبک زندگی]] مثبت هم برای فرد طول زندگی و هم برای جامعه سلامتی را به همراه می‌آورد.
== چالش‌ها در پیشگیری ==
'''نابرابری‌های بهداشتی و موانع دسترسی به مراقبت'''{{سرخط}}
کمبود درآمد و آموزش، موانع زبانی، تحصیلات فرد، ناآگاهی افراد برای انجام پیشگیری تا زمانی که بیماری آنها به حالت‌های مزمن و جدی نرسد و فقدان بیمه درمانی از عوامل مهم در عدم دریافت مراقبت‌های پیشگیرانه است.
فقدان در دسترس بودن خدمات بهداشتی و ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در منطقه، فاصله فیزیکی زیاد بین خانه و امکانات خدمات بهداشتی، هزینه‌های حمل و نقل بالا، هزینه‌های بالای درمان، و هنجارهای اجتماعی و انگ نسبت به دسترسی به خدمات بهداشتی خاص نیز از سایر علل است{{سرخط}}
'''زمان'''{{سرخط}}
حدود ۶ تا ۸ ساعت در روز کاری برای یک پزشک مورد نیاز است تا به‌طور کامل توصیه‌های مراقبت‌های پیشگیرانه گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده را برای بیماران خود برآورده کند. رشد مداوم در تقاضاهای رقابتی در مدیریت نیازهای حاد، مزمن و پیشگیرانه و جمعیت سالخورده با افزایش بیماری‌های همراه، ارائه خدمات پیشگیرانه توصیه شده بدون حمایت، را برای پزشک تقریباً غیرممکن می‌کند.{{سرخط}}
'''مسائل اخلاقی و قانونی'''
== جستارهای وابسته ==
سطر ۳۲ ⟵ ۶۴:
* [[پیشگیری ثانویه]]
* [[پیشگیری ثالثیه]]
* [[پیشگیری دارویی]]
* [[پیشگیری از سرطان]]
* [[پیشگیری از اچ‌آی‌وی/ایدز]]
* [[پیشگیری دارویی]]
* [[پیشگیری از
== منابع ==
{{پانویس}}
*
* لئون گوردیس - اپیدمیولوژی (epidemiology)- ویرایش پنجم -
* کتاب جامع بهداشت عمومی - دکتر حسین حاتمی، دکتر سید منصور رضوی، دکتر افتخار اردبیلی، دکتر فرشته مجلسی - چاپ سوم-
{{پزشکی}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
▲[[رده:پیشگیری پزشکی]]
[[رده:همه‌گیرشناسی]]▼
[[رده:پزشکان بر پایه تخصص]]
[[رده:پزشکی پیشگیری]]
[[رده:پیشگیری پزشکی]]
[[رده:پیشگیری]]
[[رده:تخصص‌های پرستاری]]
[[رده:عفونی]]
[[رده:واژگان پزشکی]]
▲[[رده:همه‌گیرشناسی]]
| |||