فرهنگ پیشه‌‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

{{Infobox book series|نام=فرهنگ پیشه‌ها|نویسنده=میرزایی، شهرداد|زبان=فارسی|تاریخ انتشار=1386-1401۱۳۸۶–۱۴۰۱|شمار کتاب‌هاناشر=19دیبایه|فهرستimage=[[File:فرهنگ پیشه‌ها.png]]|کتاب‌ها=1۱. فرهنگ اصطلاحات عامیانۀعامیانهٔ خودرو، 2{{سخ}}۲.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ دوزندگی، 3{{سخ}}۳.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ کفشگری، 4{{سخ}}۴.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ شیشه‌گری، 5{{سخ}}۵.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ درودگری، 6{{سخ}}۶.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ زرگری، 7{{سخ}}۷.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ آشپزی، 8{{سخ}}۸.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ طرح و رنگ، 9{{سخ}}۹.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ دباغی، 10{{سخ}}۱۰.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ قصابی، 11{{سخ}}۱۱.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ نانوایی، 12{{سخ}}۱۲.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ بنایی، 13{{سخ}}۱۳.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ صحافی و چاپ، 14{{سخ}}۱۴.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ آهنگری، 15{{سخ}}۱۵.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ نساجی و بافندگی، 16{{سخ}}۱۶.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ قنادی، 17{{سخ}}۱۷.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ گرمابه‌داری، 18{{سخ}}۱۸.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ نقاشی ساختمان، 19{{سخ}}۱۹.واژه‌نامۀ واژه‌نامهٔ آرایشگری{{سخ}}|ناشرعنوان اصلی=دیبایهفرهنگِ پیشه‌ها}}مجموعۀمجموعهٔ فرهنگ‌فرهنگ واژگان فارسی، که اولین جلد آن با عنوان فرهنگ اصطلاحات عامیانۀعامیانهٔ خودرو<ref>میرزایی، شهرداد و مختارپور، رجبعلی، «''فرهنگ اصطلاحات عامیانۀعامیانهٔ خودرو''»، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، 1382</ref> در سال 1382 توسط [[انتشارات علمی و فرهنگی|انتشارات علمی فرهنگی]] منتشر شد. پدید آوران اولین جلد این مجموعه [[شهرداد میرزایی]] و [[رجبعلی مختارپور]] بودند. در سال 1382 شهرداد میرزایی [[انتشارات دیبایه]] را تأسیس کرد، و در کنار امور انتشاراتی، ایدۀایدهٔ ایجاد فرهنگ پیشه‌ها را نیز دنبال کرد.

در سال 1386۱۳۸۶ دو عنوان دیگر از مجموعۀمجموعهٔ فرهنگ پیشه‌ها، با همکاری انتشارات دیبایه و [[پژوهشکدۀ مردم شناسیمردم‌شناسی]] [[سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری|سازمان میراث فرهنگی]] وقت (در حال حاضر [[وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی|وزارت میراث فرهنگی]])، تحت عنوان واژه‌نامۀواژه‌نامهٔ توصیفی دوزندگی و واژه‌نامۀواژه‌نامهٔ توصیفی کفشگری منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=Fa|تاریخ=۱۳۸۶-۱۱-۱۴|وبگاه=خبرگزاری فارس|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/8611140124/-كتاب-فرهنگ-پيشه‌ها-نقد-مي‌شود|عنوان=در انجمن ایران‌شناسی فرانسه؛ کتاب «فرهنگ پیشه‌ها» نقد می‌شود}}</ref>

پس از وقفه‌ای از سال 1389۱۳۸۹ پی‌گیریپیگیری پروژۀپروژهٔ فرهنگ پیشه‌ها در انتشارات دیبایه دنبال شد، و در حال حاضر، واژه‌نامه‌های توصیفی [[نجاری|درودگری]]، [[آشپزی]]، [[شیشه‌گری]]، زرگری، و طرح و رنگ در دست انتشار است.

همچنین واژه‌نامه‌های [[دباغی]]، [[قصاب|قصابی]]، [[نانوایی]]، [[بنایی]]، [[صحافی]] و [[چاپ]]، [[آهنگری]]، [[نساجی]] و [[بافندگی]]، [[قنادی (مغازه)|قنادی]]، [[حمام|گرمابه‌گرمابه]]<nowiki/>داری، و نقاشی ساختمان در مراحل نهایی مطالعه و پژوهش است.

راهیابیِ بی‌امان واژه‌های بیگانه با از میان رفتن پاره‌ای از پیشه‌های بومی و گسترش فناوری‌های وارداتی همراه بوده و بسیاری از واژه‌هایی را که در گذر زمان پدید آمده بودند در معرض خاموشی و فراموشی قرار داده استداده‌است.

ازاین‌رو، گردآوری و ثبت واژه‌های مربوط به پیشه‌های گوناگون، افزون‌بر آنکه گامی بلند در مسیر حفظ میراث غنی زبان فارسی به شماربه‌شمار می‌آید، با ارائةارائه نمونه‌ها و الگوهایی در واژه‌سازی، به پویایی زبان ما یاری می‌رساند.<ref>اصنافی، امیررضا، ''«[https://www.magiran.com/paper/532808 واژه‌نامه توصیفی کفش گری و دوزندگی]». ماهنامه کتاب ماه کلیات، سال یازدهم شماره 5 (پیاپی 125، اردیبهشت 87)''</ref>

== روش مطالعه<ref>میرزایی، شهرداد، «''فرهنگ توصیفی واژگان دوزندگی''» از مجموعۀمجموعهٔ «''فرهنگ پیشه‌ها»،'' تهران، دیبایه، 1386</ref> ==

در مجموعۀمجموعهٔ فرهنگ پیشه‌ها، مجموعه‌ای از اصطلاحات رایج در یک پیشه، با روش‌هایی که در پی می‌آید، گردآوری و توصیف شده استشده‌است تا ازیک‌سو، واژه‌نامه‌ای نسبتاً کامل در پیشه‌ای خاص فراهم آید و کاستی‌های منابع دیگر را برطرف کند و از سوی دیگر، دستمایه یا ـ بهتر است بگوییم ـ گنجینه‌ای از واژه‌های فارسی را یک‌جا در اختیار زبان‌شناسان و فرهنگ‌نویسان و اصطلاح‌شناسان قرار دهد تا با مطالعه و باریک‌بینی در سازوکارهای واژه‌سازی مردمی در این حوزه‌ها، الگوهای آن را جزو منابع واژه‌گزینی به شماربه‌شمار آورند و ظرفیت واژه‌گزینی علمی را افزایش دهند.

در مقدمةمقدمه کتاب، تاریخچةتاریخچه پیشه بر اساس منابع گوناگون به‌تفصیل بررسی شده استشده‌است و سپس، مدخل‌های واژه‌نامه با ترتیب الفبایی و آوانگاری و تعریف هر مدخل قرار گرفته و مدخل‌های مرتبط، به یکدیگر ارجاع داده شده‌اند. همچنین، در پایان کتاب، نمایه‌ای تدوین شده استشده‌است که جستجوی واژه‌هایی را که در میان یک ترکیب جای گرفته و از مدخل‌های اصلی دست‌یافتنی نیست، امکان‌پذیر می‌سازد.

·       مطالعةمطالعه اسنادی

·       پژوهش میدانی