Itsu-txakur

Itsu-txakurra^[1] edo txakur gidaria itsuak edo ikusteko desgaitasuna duten pertsonak gidatzeko edo haiei etxeko lanetan laguntzeko trebatutako txakurra da. Itsu-txakurra laguntza-txakur mota bat da, ziurrenik zaharrena eta ezagunena.^[2] Gaur egun legez onartuta dagoen bakarra da, eta horrek gainerako txakurren artean aitortu gabeko eskubide eta pribilegioak ematen dizkio, hala nola garraio publikoan nahitaez onartua izatea.

Ikusteko desgaitasunak kontrolatzeko garaian, txakurrak jabearentzako balizko arriskuez ohartzeko gaitasuna izan behar du, oztopo arkitektonikoen ondorioz, eta animaliaren adimen-gaitasun handia eta entrenamendu-maila aurreratua behar dira.

Txakurrak hainbat oztopo saihesteko entrenatu daitezkeen arren, ez dira gai berdea eta gorria bezalako koloreak bereizteko, eta, beraz, ezin dute semaforo bat interpretatu.

Britainia Handiko lehen txakur gidariak artzain-txakur alemanak ziren. 1931ko urriaren 6an Wallaseyn, Merseysiden, Lehen Mundu Gerrako beterano itsuek lau txakur- Flash, Judy, Meta eta Folly izenekoak- hartu zituzten.^[3] 1934an, Britainia Handiko The Guide Dogs for the Blind Association erakundeak bere operazioak hasi zituen, eta bere lehen instruktore iraunkorra Nikolai Liakhoff errusiar militarra izan zen.

Espainian eta hego Euskal Herrian, txakur gidari gehienak ONCE erakundeak entrenatu eta ziurtatzen ditu. Erakunde horrek hain trebakuntza bereziaren kostu handiaz ere bere gain hartzen du. Txakur-arrazei dagokienez, tradizionalki labrador retriever aukeratu izan dute, bere izaera baketsuagatik, eta txikitatik zikiratuta badago oso eroa ez delako. Azken urteotan, beste arraza batzuetako txakurrak trebatzeko hainbat ekimen abiarazi dira, baita nahasketak eta kalean utziak ere, aldi berean bi gizarte-arazo konpontzeko modu gisa: txakurtegietako txakurrak eta animalien babesleak aukeratzea eta edozein desgaitasun duten pertsonei laguntzeko trebatzea, adimenekoak barne (iraunkorrak izan ala ez).

Erreferentziak

↑ Euskalterm: [Kontsulta-fitxak] [2012]
↑ Opie, Iona & Peter Opie, ed. The Webster Dictionary of Nursery Rhymes. Oxford: Oxford University Press.
↑ (Ingelesez) Hughes, Lorna. «Dog walk marks 80th anniversary of first guide dogs in Wallasey» Liverpool Echo.

Kanpo estekak

Datuak: Q38782
Multimedia: Assistance dogs / Q38782

Artikulu hau animaliei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Euskalterm: [Kontsulta-fitxak] [2012]

[2] Opie, Iona & Peter Opie, ed. The Webster Dictionary of Nursery Rhymes. Oxford: Oxford University Press.

[3] (Ingelesez) Hughes, Lorna. «Dog walk marks 80th anniversary of first guide dogs in Wallasey» Liverpool Echo.

[1]

[2]

[3]