Joan Ebanjelaria

Joan Ebanjelaria
	; Irudi gehiago
apostolu	; 30 -
apostolu
Bizitza
Jaiotza	Betsaida, 11
Herrialdea	Antzinako Erroma
Talde etnikoa	Juduak
Heriotza	Efeso, c. 100 (87/88 urte)
Hobiratze lekua	Turkia
Heriotza modua	berezko heriotza
Familia
Aita	Zebedee
Ama	Maria Salome
Haurrideak	ikusi Done Jakue;
Hezkuntza
Hizkuntzak	aramera
Irakaslea(k)	Jesu Kristo historikoa; Jesus Nazaretekoa
Jarduerak
Jarduerak	Arrantzalea, teologoa, mistikoa eta autorea
Santutegia
	Abenduaren 27 eta Abenduaren 26
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna; judaismoa

Joan Ebanjelaria edo Joanes Ebanjelaria^[1] —arameraz: ܝܘܚܢܢ ܫܠܝܚܐ, Yohanan Shliha; hebreeraz: יוחנן בן זבדי‎, Yohanan ben Zavdi; koinéz: Ἰωάννης; latinez: Ioannes, «Jaungoikoa errukitsua da»— Jesus Nazaretekoaren apostoluetako bat izan zen. Adituen artean eztabaidatua da, Joan apostolua eta Joan Ebanjelaria, Joanen Ebanjelioa idatzi zuena, pertsona bera diren, baina Elizak horrela dela onartzen du. Hainbat hiri, leku, herrialde eta gizataldeen santu zaindaria da: Asia Txikia, Toskanako zenbait hiri eta abar. Jaieguna abenduaren 27an ospatzen da. Hainbat titulurekin ere izendatzen da: Done Joanes, Jaun Done Joanes, San Joan, San Joanes, Jondoni Joanes (Lap. eta BNaf.) edo Jondane Joanes (Zub.).^[2]^[3]

Bizitza

Galileako Betsaidan sortu zen, Tiberiadesko aintziratik hurbil, Zebedeo eta Salome izan zituen guraso eta Jakue Nagusia apostolua zuen anaia. Jesu Kristoren lehen jarraitzaileetariko bat izan zen eta, Ebanjelioen arabera, bere begiz ikusi zituen Tabor mendiko antzaldaketa eta Kristoren nekaldia, Kristok bere ama zaintzeko ardura eman zion gurutzean zegoela eta Petrirekin batera aurkitu zuen Hilobi Santua hutsik. Tradizioaren arabera, Efeson hil zen, K.o. 100. urte aldera. Laugarren Ebanjelioa, Apokalipsia eta hiru Epistola idatzi omen zituen.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2017-06-14 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Datuak: Q44015
Multimedia: John the Apostle / Q44015

[1] Euskaltzaindia. 177. araua: Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak. .

[2] Euskaltzaindia. 66. araua: Santutegiko izen ohikoenak. .

[3] Euskaltzaindia. 125. araua: San, santu, done eta besteren erabilera. .

[1]

[2]

[3]