Waterford konderria
Waterford konderria | ||
---|---|---|
Irlandako Errepublika | ||
Administrazioa | ||
Estatu burujabe | Irlandako Errepublika | |
Province of Ireland | Munster | |
ISO 3166-2 | IE-WD | |
Hiriburua | Waterford | |
Zatiketa | ikusi
| |
Geografia | ||
Koordenatuak | 52°15′N 7°30′W / 52.25°N 7.5°W | |
Azalera | [convert: invalid number] km² | |
Mugakideak | Kilkennyko konderria, Tipperaryko konderria eta Corkeko konderria | |
Demografia | ||
Biztanleria | 113.795 (2011) | |
Dentsitatea | Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea bizt/km² | |
Ordu eremua | UTC±00:00 | |
Matrikula | W eta WD | |
waterfordcouncil.ie eta waterfordcoco.ie |
Waterford konderria (gaeleraz Contae Phort Láirge) Irlandako hegoaldean dago kokatuta, Munsterreko probintzian. 1.857 km2-ko azalera dauka eta 113.795 biztanle zituen 2011an. Dungarvan dauka hiriburu eta hiri nagusia Waterford/Port Láirge den arren.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Natura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irlanda uhartearen hego-ekialdean kokaturik dago konderria. Bi mendilerrok zeharkatzen dute, Knockmealdown Mountains eta Comeragh Mountains dira, eta punturik garaiena Knockmealdown (794m) da.
Ibairik luzeenak Suir ibaia (184 km, Irlandako laugarrena) eta Blackwater ibaia (169 km) dira.
Hiri nagusiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Waterford/Port Láirge (46.747 biztanle), hiriburua
- Tramore/Trá Mhór (10.328)
- Dungarvan/Dún Garbháin (9.427)
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Waterfordeko konderriari "The Déise" (An Déise) esaten zaio, izan ere Meatheko Erresumatik hegoaldera etorritako Déise leinu gaelikoa bertan asentatu baitzen IV eta VIII mendeen artean. IX mendetik aurrera vikingoen influentzia nabaria izan zuen, aipatzekoa da Waterford hiritik 5 kilometrotara dagoen Veðrafjǫrðr ("ardien fiordoa") asentamendua garai hartan Eskandinaviatik kanpora vikingoek izandako herri handiena izan zela.
XII mendean normandiarrek konkistatu eta Dublinen ondoren uharteko bigarren hiri bihurtu zen Waterford. Erreforma Protestantearen aurrean katoliko izaten jarraitu zuen eta Irlandako Konfederazio Katolikoarekin bat egin zuen 1642an. Honek 1649 arte iraun zuen, Oliver Cromwell iritsi eta ingelesen nagusitasuna berrezarri arte.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Lismore gaztelua
- Ardmoreko San Declan eliza
- Tramoreko hondartza
Pertsona ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Robert Boyle (1627-1691), fisikari eta kimikaria.
- William Hobson (1792-1842), Zelanda Berriko gobernadorea
- Thomas Francis Meagher (1823-1867), 1848ko Irlandako matxinadako buruzagietako bat.
- Ernest Thomas Sinton Walton (1903-1995), fisikaria.
- George Morrison (1922- ), dokumental zuzendaria
- Shay Brennan (1937-2000), Manchester United taldeko futbolaria
- John O'Shea (1981- ), Manchester United taldeko futbolaria.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Konderriko kirol nagusia futbola da. Waterford United F.C. taldeak 6 Liga eta 2 Kopa lortu ditu. 60. hamarkada eta 70. hasieran Irlandako talderik indartsuena izan zen.
Joko gaelikoei dagokienez konderriko taldeak bi aldiz irabazi du Irlandako Hurling txapelketa nagusia, 1948 eta 1959an.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Ardmoreko San Declan katedrala
-
Waterfordeko Reginald's Tower dorrea
-
Tramoreko hondartza
-
Dunmore East arrantzale herria
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]{{#coordinates:}}: cannot have more than one primary tag per page