Edukira joan

Luis Elordi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Luis Elordi
Bizitza
JaiotzaBuenos Aires1819ko uztailaren 15a
Herrialdea Argentina
HeriotzaLomas de Zamora1895eko urtarrilaren 23a (75 urte)
Familia
Haurrideak
Jarduerak
Jarduerakmilitarra eta ingeniaria
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakArgentine Civil Wars (en) Itzuli

Luis Elordi militar eta ingeniari argentinarra Argentinako gerra zibiletan borrokatu zen, baina bereziki nabarmendu zen bere nazioko tren-administratzaile nagusia izan zelako eta herrialdean jardun zuten lehen tren-makinak erosi zituelako.

Biografia

Luis Elordi Buenos Aires hirian jaio zen 1819ko uztailaren 15ean, Martin Elordi merkatariaren eta Juana Mazaren semea. Juan Manuel de Rosasen aurkako Hegoaldeko Iraultzan parte hartu zuen 1839an, Zacarias Marquezen agindupeko errejimenduko soldadu gisa. Azaroaren 7an Chascomuseko guduan izandako porrotaren ostean, Buenos Aireseko espetxe publikoan preso hartu eta bertan atxiki zuten hurrengo hilabetera arte.

1840an Montevideora emigratu zuen eta Juan Lavalleren armadan sartu zen Entre Rios probintzian, Indalecio Chenaut buru zuen Mayo eskuadroian agregatu gisa. Sauce Grandeko guduan izan zen, San Pedroko lehorreratzean (Buenos Aires), El Talako guduan (1840), Cañada de la Pajako guduan, Santa Fe setioan, Santa Rosa de Calchinesko guduan eta Quebracho Herradoko guduan, non bi hanketan zauritu zen.

Gregorio Aráoz de Lamadrid jeneralaren agindupean, Salta probintzian Miguel Otero gobernadorearen aurkako kanpainan eta Cuyoren kanpainan parte hartu zuen. Angacoko guduan (1841eko abuztuaren 16an) berriz zauritu zuten, urte horretako abuztuaren 22an San Juan probintzian harrapatu zutelarik La Chacarillako guduan.

1842ko martxoan Txilera pasatzen utzi zioten, eta handik Peru eta Kaliforniara jarraitu zuen. 1856an, Rosasen erorketaren berri izan zuen, eta Europatik igaro ostean, Buenos Airesera itzuli zen, ingeniari titulu batekin.

La Porteña tren-makina.

Urte hartako martxoaren 20an, Mendebaldeko Trenbidea operatuko zuen Camino de Hierro enpresako lehen administratzaile bihurtu zen. Ingalaterrara bidaiatu zuen, eta han erosi zituen herrialdeko lehen bi lokomotorak, La Porteña eta La Argentina.

Mendebaldeko Trenbidearen administrazioan izan zuen postutik, San Nikolas auzoan zuen geltoki nagusia, eragin politiko handia hartu zuen. Autonomismoaren aldekoa eta Adolfo Alsinaren laguna, joera horretako klub parrokialen zuzendaritza batzordeetako kide zen, eta horietako batzuen buru izan zen 1860ko eta 1870eko hamarkadetan. Trenbideko peoiak eta langile-buruak mobilizatzen zituen, eta haietako dozenaka San Nikolas geltokian bizi ziren izena emanda, auzoan bozkatu zezaten.

Gelly eta Obes gerra ministro nagusiaren kapitain laguntzailea izan zen 1861era arte, eta sarjentu nagusi izatera bultzatu zuten. Tren istripu batean izandako zauriek Paraguaiko gerrara deitua izatea saihestu zuten. Buenos Aires probintziako Lomas de Zamora herrian hil zen 1895eko urtarrilaren 23an.

Felisa Murorekin ezkonduta zegoen, eta seme-alabak izan zituzten. Jose Celestino Elordi anaiak Alderdi Federalean militatu zuen, Brasilgo Gerran eta Konfederazioaren itsas armadan eta artillerian borrokatu zuen gerra zibiletan, eta teniente koronel gradua lortu zuen.

General Villegas partidoko herri batek bere izena darama (Massey izenaz ere ezaguna).

Erreferentziak

Kanpo loturak