Moldaera eta funtzioa arazo baten bi alderdi dira.— [[Julian Huxley]], "Evolution: The Modern Synthesis".[75]<ref>{{Erreferentzia|izena=Julian|abizena=Huxley|izenburua=Evolution, the modern synthesis,|argitaletxea=G. Allen & Unwin ltd|hizkuntza=English|data=1942|url=https://www.worldcat.org/title/evolution-the-modern-synthesis/oclc/1399386|pmc=1399386|sartze-data=2021-11-01}}</ref>
=== Aurremoldakotasuna ===
Populazio batek, kasualitatez, aurrez ezagutu gabeko baldintzetarako egokiak diren ezaugarriak dituenean gertatzen da aurremoldakortasuna. Adibidez, ''[[Spartina townsendii]]'' landarea bere ama-espezieetako edozein baino hobeto moldatzen da bere [[zingira]] gazi eta [[padura]] habitatera.<ref>{{Erreferentzia|izena=C. [76]Leonard|abizena=Huskins|izenburua=The origin of Spartina Townsendii|orrialdeak=531–538|hizkuntza=en|data=1930-11|url=http://link.springer.com/10.1007/BF01487665|aldizkaria=Genetica|alea=6|zenbakia=12|issn=0016-6707|doi=10.1007/BF01487665|sartze-data=2021-11-01}}</ref> Etxeko animalien artean'', [[White Leghorn]]'' [[White Leghorn|oilasko]]<nowiki/>a askoz erresistenteagoa da [[B1 bitamina]]<nowiki/>ren urritasunarekiko beste [[Arraza (biologia)|arraza]] batzuk baino; dieta oparo batean horrek ez du desberdintasunik eragiten, baina aurremoldaera hori erabakigarria izan daiteke dieta mugatu batean.<ref>{{erreferentzia|izena=Wilfred [77]F.|abizena=Lamoreux|urtea=1939|izenburua=Breed differences in resistance to a deficiency in vitamin B1 in the fowl|argitaletxea=Journal of Agricultural Research|orrialdeak=307-316|abizena2=Hutt|izena2=Frederick B.}}</ref>
Aurremoldakortasuna populazio natural batek aldakortasun genetiko handia duelako sor daiteke.<ref>{{Erreferentzia|izena=Theodosius|abizena=Dobzhansky|izenburua=Dobzhansky's [78]genetics of natural populations I-XLIII|argitaletxea=Columbia University Press|data=1981|url=https://www.worldcat.org/oclc/7276406|isbn=0-231-05132-8|pmc=7276406|sartze-data=2021-11-01}}</ref> [[Eukarioto]] [[diploide]]<nowiki/>etan, [[Sexu ugalketa|ugalketa sexuala]]<nowiki/>ren sistemaren ondorio bat da, non alelo mutanteak hein batean babestuta geratzen baitira, adibidez, [[Dominantzia (genetika)|dominantzia genetiko]]<nowiki/>aren bidez. [79]<ref>{{Erreferentzia|izena=Robert C.|abizena=King|izenburua=A dictionary of genetics|argitaletxea=Oxford University Press|orrialdea=129|data=2006|url=https://www.worldcat.org/oclc/79595687|edizioa=7th ed|isbn=978-1-4294-4025-7|pmc=79595687|sartze-data=2021-11-01}}</ref> [[Mikrobio|Mikroorganismo]]<nowiki/>ek ere, beren populazio handiekin, aldakortasun genetiko handia dute. [[Salvador Luria]]<nowiki/>k eta [[Max Delbruck|Max Delbrück]]<nowiki/>ek eman zuten mikroorganismoetan aldaera genetikoen aurremoldakortasunaren lehen ebidentzia esperimentala. [[Fluktuazio-testa]] garatu zuten, ''[[Escherichia coli]]''n [[bakteriofago]]<nowiki/>ekiko erresistentzia ekarri zuten aldaketa genetikoen ausazko fluktuazioa erakusteko metodoa.<ref>{{Erreferentzia|izena=S [80]E|abizena=Luria|izenburua=MUTATIONS OF BACTERIA FROM VIRUS SENSITIVITY TO VIRUS RESISTANCE|orrialdeak=491–511|hizkuntza=en|abizena2=Delbrück|izena2=M|data=1943-11-20|url=https://academic.oup.com/genetics/article/28/6/491/6033179|aldizkaria=Genetics|alea=6|zenbakia=28|issn=1943-2631|doi=10.1093/genetics/28.6.491|sartze-data=2021-11-01}}</ref>[[Fitxategi:Sinosauropteryxfossil.jpg|thumb|198x198px|[[Sinosauropteryx]] dinosauroaren lumek isolamendu termiko funtzioa betetzen zuten. Gerora, hegan egiteko funtzioa hartuko zuten.]]
=== Exaptazioa ===
Gaur egun moldapen gisa agertzen diren ezaugarriek, batzuetan, beste helburu baterako eboluzionatu zuten. Hau da, gerta daiteke aurretik existitzen zen ezaugarri bat funtzio ezberdin bat betetzeko hautatua izatea. Eboluzioan zehar egituren funtzioan gertatzen diren aldaketei ko-optazioa edo exaptazioa deritze. Adibide klasikoa ugaztunen entzumen-hezurra da, ebidentzia [[Paleontologia|paleontologiko]] eta [[Enbriologia|enbriologiko]]<nowiki/>ek adierazten dute [[Maxila|maxilar]]<nowiki/>rean, [[Baraila|barailezur]]<nowiki/>rean eta [[Hioide|hezur hioide]]<nowiki/>etan sortutako ezaugarria dela; eta are lehenago, arrain goiztiarren [[Zakatz|branki]]<nowiki/>en parte zirela. [81][82] Hegaztien [[luma]]<nowiki/>k [[dinosauro]]<nowiki/>en lumetatik eratorri ziren, [[Isolamendu termiko|isolamendu]]<nowiki/>rako edo erakusteko erabiltzen zirenak. [85][86]