Saltu al enhavo

Anseranasedoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝo
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
eNeniu resumo de redakto
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
 
(16 mezaj versioj de 10 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Taksonomio
{{Taksonomio
⚫
|nomo = Anseranasedo
| color = pink
|koloro = pink
⚫
| name = Anseranasedo
| status = LC
|regno2 = bestoj
| image = magpie.goose.sideon.arp.750pix.jpg
|dosiero = magpie.goose.sideon.arp.750pix.jpg
| image_width = 250px
|dosiero larĝo = 250px
| regnum = [[Animalo]]j ''Animalia''
|regno = [[Animalo]]j ''Animalia''
| phylum = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
|filumo = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
| classis = [[Birdo]]j ''Aves''
|klaso = [[Birdo]]j ''Aves''
| ordo = [[Anseroformaj]] ''Anseriformes''
|ordo = [[Anseroformaj]] ''Anseriformes''
| familia = '''Anseranasedoj''' ''Anseranatidae''
|familio = '''Anseranasedoj''' ''Anseranatidae''
| familia_authority = [[Philip Sclater|Sclater]], [[1880]]
|familio aŭtoritato = [[Philip Sclater|Sclater]], [[1880]]
|statuso = LC
|vikispecio =
|komunejo =
}}
}}


⚫
'''Anseranasedoj''' (''Anseranatidae'') estas [[familio (biologio)|familio]] el la [[anaso|anasa]] ordo el la [[birdo|birda]] klaso de vertebruloj, kio havas nur unu [[genro (biologio)|genron]] kaj nur unu [[specio]]n. Tiu estas la [[Piga ansero]] (''Anseranas semipalmatus''), kiu estas loĝanta reproduktulo en norda [[Aŭstralio]] kaj en suda [[Novgvineo]].
⚫
[[Dosiero:Magpie Goose taking off.jpg|thumb|180px]]
⚫
[[Dosiero:Magpie Goose444.jpg|thumb|180px]]
[[Dosiero:Magpie Goose.jpg|thumb|180px|<!-- _Roosting_ -->]]
⚫
[[Dosiero:Spaltfußgans 050807.jpg|thumb|180px]]


== Sistematiko kaj evoluo ==
⚫
'''Anseranasedoj''' (''Anseranatidae'') estas [[familio (biologio)|familio]] el la [[anaso|anasa]] ordo el la [[birdo|birda]] klaso de vertebruloj, kio havas nur unu [[genro]] kaj nur unu [[specio]]. Tiu estas la [[Piga ansero]] (''Anseranas semipalmatus'').
⚫
[[Dosiero:Magpie Goose taking off.jpg|eta|250ra|maldekstre]]
Tiu familio estas lokita en la [[ordo (biologio)|ordo]] [[Anseroformaj]], kaj havas la karakteran bekostrukturon, sed ĝi estas konsiderata distinga el aliaj familioj en tiu [[taksono]]. La rilataj kaj nunaj familioj, [[Anhimedoj]] ([[kriuloj]]) kaj [[Anasedoj]] ([[anaso]]j, [[ansero]]j kaj [[cigno]]j), enhavas ĉiujn aliajn taksonojn.<ref>Myers, P.; Espinosa, R.; Parr, C.S.; Jones, T.; Hammond, G.S. & Dewey, T.A. (2008): ''[[Animal Diversity Web]]'' – [http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/classification/Anseranatidae.html Family Anseranatidae].</ref>


Kladistika studo de la morfologio de anseroformaj trovis, ke la Piga ansero estas frua kaj distinga posteulo, diverĝinta post kriuloj kaj antaŭ ĉiuj aliaj anasoj, anseroj kaj cignoj.<ref>{{cite journal |last=Livezey |first=Bradley C. |year=1986 |title=A phylogenetic analysis of recent anseriform genera using morphological characters |journal=[[Auk (gazeto)|Auk]] |volume=103 |issue=4 |pages=737–754 |url=http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v103n04/p0737-p0754.pdf |format=Full text }} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20200217030730/https://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v103n04/p0737-p0754.pdf |date=2020-02-17 }}</ref>
{{Commons|Anseranas semipalmata}}

{{Commons|Category:Anseranas semipalmata}}
Tiu familio estas tre malnova, fakte [[vivanta fosilio]], kiu ŝajne diverĝis antaŭ la [[kretacea-terciara evento]] – la parenco ''[[Vegavis iaai]]'' vivis antaŭ ĉirkaŭ 68-67 [[milionoj da jaroj]]. La registro de [[fosilio]]j estis limigita, tamen. La enigma genro ''[[Anatalavis]]'' (kuŝejo Hornerstown de fina [[Kretaceo]] aŭ komenca [[Paleoceno]] de [[Nov-Ĵerzejo]], [[Usono]] – kaj London Clay de komenca [[Eoceno]] de [[Walton-on-the-Naze]], [[Anglio]]) estas foje konsiderata la plej frua konata anseranasedo. Alia birdo el [[Paleogeno]] foje konsiderata anseranasedo estas ''Anserpica'', el fina [[Oligoceno]] de Billy-Créchy ([[Francio]]).<ref>{{Cite journal|author=Hugueney, Marguerite; Berthet, Didier; Bodergat, Anne-Marie; Escuillié, François; Mourer-Chauviré, Cécile & Wattinne, Aurélia |year=2003|title=La limite Oligocène-Miocène en Limagne: changements fauniques chez les mammifères, oiseaux et ostracodes des différents niveaux de Billy-Créchy (Allier, France)|trans_title=La limo Oligoceno-Mioceno en Limagne: faŭnaj ŝanĝoj en mamuloj, birdoj kaj ostrakodoj el diversaj niveloj de Billy-Créchy (Allier, Francio)|journal=[[Geobios]]|volume=36|issue=6|pages= 719–731|doi=10.1016/j.geobios.2003.01.002}}</ref> La plej frua konata membro de la grupo en Aŭstralio estas ''Eoanseranas handae'' reprezentata de fosilioj trovitaj el kuŝejoj de fino de la [[Oligoceno]] de Carl Creek Limestone de [[Kvinslando]]. Aldonaj fosilioj el Norda Ameriko kaj Eŭropo sugestas, ke la familio disvastiĝis tutmonde dum la fina periodo de [[Paleogeno]].<ref name=worthy>{{Cite journal|author=Worthy, T.H. and Scanlon, J.D. |title=An Oligo-Miocene Magpie Goose (Aves: Anseranatidae) from Riversleigh, Northwestern Queensland, Australia|doi=10.1671/039.029.0103|year=2009|journal=Journal of Vertebrate Paleontology|volume=29|pages=205}}</ref>
{{Commons|Category:Anseranatidae}}

== Bildaro ==
<gallery>
⚫
Dosiero:Magpie Goose444.jpg|
Dosiero:Magpie_Geese_pair.jpg|Ripoza paro
⚫
Dosiero:Spaltfußgans 050807.jpg|
Dosiero:Anseranas semipalmata -Edithvale Wetland, Melbourne, Australia-8.jpg
</gallery>

== Referencoj ==
{{Referencoj}}

{{Projektoj}}


{{Anseroformaj birdoj}}
{{Anseroformaj birdoj}}
{{Unua}}


[[Kategorio:Anseranasedoj|*]]
[[Kategorio:Anseranasedoj|*]]
[[Kategorio:Birdoj de Indonezio]]
[[Kategorio:Birdoj de Indonezio]]
[[Kategorio:Anseroformaj]]
[[Kategorio:Anseroformaj]]

[[de:Spaltfußgans]]
[[en:Magpie-goose]]
[[fy:Spaltpoatguozzen]]
[[ja:カササギガン科 (Sibley)]]
[[lt:Skeltapėdės žąsys]]

Nuna versio ekde 18:36, 16 aŭg. 2024

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Anseranasedo

Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Birdoj Aves
Ordo: Anseroformaj Anseriformes
Familio: Anseranasedoj Anseranatidae
Sclater, 1880
Konserva statuso
{{{220px}}}
Konserva statuso: Malplej zorgiga
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Anseranasedo
v • d • r

Anseranasedoj (Anseranatidae) estas familio el la anasa ordo el la birda klaso de vertebruloj, kio havas nur unu genron kaj nur unu specion. Tiu estas la Piga ansero (Anseranas semipalmatus), kiu estas loĝanta reproduktulo en norda Aŭstralio kaj en suda Novgvineo.

Sistematiko kaj evoluo

[redakti | redakti fonton]

Tiu familio estas lokita en la ordo Anseroformaj, kaj havas la karakteran bekostrukturon, sed ĝi estas konsiderata distinga el aliaj familioj en tiu taksono. La rilataj kaj nunaj familioj, Anhimedoj (kriuloj) kaj Anasedoj (anasoj, anseroj kaj cignoj), enhavas ĉiujn aliajn taksonojn.[1]

Kladistika studo de la morfologio de anseroformaj trovis, ke la Piga ansero estas frua kaj distinga posteulo, diverĝinta post kriuloj kaj antaŭ ĉiuj aliaj anasoj, anseroj kaj cignoj.[2]

Tiu familio estas tre malnova, fakte vivanta fosilio, kiu ŝajne diverĝis antaŭ la kretacea-terciara evento – la parenco Vegavis iaai vivis antaŭ ĉirkaŭ 68-67 milionoj da jaroj. La registro de fosilioj estis limigita, tamen. La enigma genro Anatalavis (kuŝejo Hornerstown de fina Kretaceo aŭ komenca Paleoceno de Nov-Ĵerzejo, Usono – kaj London Clay de komenca Eoceno de Walton-on-the-Naze, Anglio) estas foje konsiderata la plej frua konata anseranasedo. Alia birdo el Paleogeno foje konsiderata anseranasedo estas Anserpica, el fina Oligoceno de Billy-Créchy (Francio).[3] La plej frua konata membro de la grupo en Aŭstralio estas Eoanseranas handae reprezentata de fosilioj trovitaj el kuŝejoj de fino de la Oligoceno de Carl Creek Limestone de Kvinslando. Aldonaj fosilioj el Norda Ameriko kaj Eŭropo sugestas, ke la familio disvastiĝis tutmonde dum la fina periodo de Paleogeno.[4]

Bildaro

[redakti | redakti fonton]
  • Ripoza paro
    Ripoza paro

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. ↑ Myers, P.; Espinosa, R.; Parr, C.S.; Jones, T.; Hammond, G.S. & Dewey, T.A. (2008): Animal Diversity Web – Family Anseranatidae.
  2. ↑ (1986) “A phylogenetic analysis of recent anseriform genera using morphological characters”, Auk (Full text) 103 (4), p. 737–754.  Arkivigite je 2020-02-17 per la retarkivo Wayback Machine
  3. ↑ Hugueney, Marguerite; Berthet, Didier; Bodergat, Anne-Marie; Escuillié, François; Mourer-Chauviré, Cécile & Wattinne, Aurélia (2003). “La limite Oligocène-Miocène en Limagne: changements fauniques chez les mammifères, oiseaux et ostracodes des différents niveaux de Billy-Créchy (Allier, France)”, Geobios 36 (6), p. 719–731. doi:10.1016/j.geobios.2003.01.002. 
  4. ↑ Worthy, T.H. and Scanlon, J.D. (2009). “An Oligo-Miocene Magpie Goose (Aves: Anseranatidae) from Riversleigh, Northwestern Queensland, Australia”, Journal of Vertebrate Paleontology 29, p. 205. doi:10.1671/039.029.0103. 
v • d • r
Birdoj
Regno: Animalo  • Filumo: Ĥorduloj  • Subfilumo: Vertebruloj  • Infrafilumo: Makzeluloj  • Superklaso: Tetrapodoj  • Klaso: Birdoj
Rilataj artikoloj: Birdomigrado ~ Birdoprotektado ~ Birdnestoj ~ Birdkanto
Vidu ankaŭ: Dinosaŭraj birdoj
Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Anseranasedoj&oldid=8830010"