Vidi fonton por Rutino (kemio)

{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}}
{| class="wikitable floatright" width=10%
|-style="background: yellow; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><big><big>'''Rutino'''</font></big></big></span>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Rutin_structure.svg|200ra|rutino]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la Rutino'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Rutin 3D.png|200ra|rutino]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la Rutino'''
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Flavon_num.svg|200ra]]</center>
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Numerigo de la karbonaj strukturoj de la flavonoj.'''
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" |
* Rutozido
* Fitomelino
* Soforino
* Birutano
* Eldrino
* Globularicitrino
* Violakverketino
* Kverketina rutinozido
|-
||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>''' C|27|H|30|O|16'''}}</big></center></big>
|-
|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://www.chembk.com/en/chem/153-18-4 153-18-4]
|-
|[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.4444362.html 4444362]
|-
|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5280805 5280805]
|-
|'''[[Merck Index]]'''||15,8438
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
|-
|[[Aspekto]]||palflava solidaĵo
|-
|[[Molmaso]]||610,521 g·mol<sup>−1</sup>
|-
|[[Denseco]]|| 1,817g cm<sup>−3</sup>
|-
|[[Fandpunkto]]||{{GdC|195}}<ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/153-18-4_894794.html Chemsrc]</ref>
|-
|[[Bolpunkto]]||{{GdC|983,1}}
|-
|[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.765}}<ref>[https://www.chembk.com/en/chem/153-18-4 Chembk]</ref>
|-
|[[Ekflama temperaturo]]||{{GdC|325,4}}
|-
|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:0,125 g/L
|-
|[[Mortiga dozo (LD50)]]||950&nbsp;mg/kg (buŝe)
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
|-
|[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R25|R25]] [[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]]
|-
|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S36|S36]] [[Listo da S-Deklaroj#R45|S45]]
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
|-
|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|T|Xi}}
|-
|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}</center>
|-
|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Averto
|-
|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|315|319|335}}
|-
|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|271|280|302+352|304+340|305+351+338|321|332+313|337+313|362|403+233|405|501}}<ref>[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5280805#section=Safety-and-Hazards PubChem]</ref>
|-style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br />({{GdC|25}} kaj 100 kPa)</small></center>
|}

'''Rutino''', ankaŭ nomata '''rutozido''', '''[[kverketino]]-3-rutinozido''' kaj '''soforino''' estas [[citruso|citrusa]] [[flavonoido|flavonoida]] [[glukozo|glikozido]] trovita en plej grandaj kvantoj en [[fagopiro]]<ref>{{Cite journal
 | author=Kreft S, Knapp M, Kreft I
 | title=Extraction of rutin from buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) seeds and determination by capillary electrophoresis
 | journal=Journal of Agricultural and Food Chemistry
 | volume=47
 | issue=11
 | pages=4649–4652
 | date=November 1999
 | url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10552865
 | doi=10.1021/jf990186p
}}</ref>, folioj kaj [[petiolo]]j de [[rabarbo]] kaj fruktoj de [[Brazilo|Brazilia]] arbo ''[[Dimorphandra mollis]]'' (portugale nomata ''Fava D'Anta'') el [[familio (biologio)|familio]] [[Fabacoj]]. La nomo ''rutino'' venas de nomo de planto ''[[ruto|Ruta graveolens]]'', nemanĝebla ĝardena planto, en kiu rutino estis unue trovita.

[[Kemio|Kemie]] rutino estas glukozido formita el [[flavonolo]] [[kverketino]] kaj [[disaĥarido]] [[rutinozo]]. Ĝi povas kombiniĝi kun [[katjono]]j, tiel helpante transporton de [[grundo|grundaj]] [[nutraĵo]]j al plantaj [[ĉelo]]j. En homa korpo ĝi ligiĝas al [[fero|Fe]]<sup>2+</sup> [[jono]], tiel malhelpante ĝian ligiĝon kun [[hidrogena peroksido]] kaj kreon de tre damaĝaj [[libera radikalo|liberaj radikaloj]]. Krome, ĝi estas [[antioksidanto]], kiu preventas iuj [[kankro]]jn kaj aliajn malsanojn ĉe maljunuloj.

Rutino ankaŭ fortikigas [[kapilaro]]jn kaj do reduktas simptomojn de [[hemofilio]] kaj preventas multajn malbelajn [[edemo]]jn. Kiel [[ferulika acido]], ĝi ankaŭ reduktas [[citotokseco]]n de oksidita maldensa [[kolesterolo]], tiel malgrandigante probablon de koraj malsanoj.

En [[veterinara medicino]] rutino estas uzata por prevento de [[ĥilotorakso]] en [[hundo]]j kaj [[kato]]j.

== Notoj kaj referencoj ==
{{Referencoj}} <!-- Helpo : http://eo.wikipedia.org/wiki/Helpo:Referencoj kaj piednotoj -->

{{Projektoj}}

[[Kategorio:Kemio]]
[[Kategorio:Flavonoj]]
[[Kategorio:Flavonoloj]]