[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
4lex (diskuto | kontribuoj)
lingvaligiloj
eNeniu resumo de redakto
 
(40 mezaj versioj de 28 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1:
'''Volo''' estas kapablo rilate al deziro, intenco, decido aŭ bezononbezono pri io aŭ iu. Voli ofte implicas intencon fari ion por realigi la deziratan. Al kelkaj skoloj, volo estas la ĉeffaktoronĉeffaktoro de la mensa vivo.
 
Volo devenas de pensado kaj tradukiĝas per agoj. Volo sen eblecoeblo de agado estas simpla [[deziro]] kaj agado per [[instinkto]] ne estas vola.
 
==Rousseau==
[[File:Jean-Jacques Rousseau (painted portrait).jpg|thumb|306x306px|Jean-Jacques Rousseau eltrovis kaj popularigis la koncepton de ĝenerala volo]]
[[Jean-Jacques Rousseau]] aldonis novan specon de volo al la konceptaro de politika filozofio, kiun li nomis la ĝenerala volo (''volonté générale''). Li formulis ĝin en ''[[Emile, aŭ Pri la Eduko]]'', sed precipe en ''[[Pri la socia kontrakto]]'', surbaze de la teorio de Hobbes pri [[socia kontrakto]]. Rousseau difinis la ĝeneralan volon kiel la komunan volon de tuta civitanaro, de tiel nomata "suverena popolo", kaj li konsideris ĝin la fundamenta [[legitimo]] de la [[ŝtato]] aŭ de ia ajn politika povo.<ref name=":5">{{Cite book|last=Rousseau|first=Jean-Jacques|url=http://www.earlymoderntexts.com/assets/pdfs/rousseau1762.pdf|title=The Social Contract|year=2017|pages=54|orig-year=1762}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://plato.stanford.edu/entries/rousseau/#IdeaGeneWill|title=Jean-Jacques Rousseau|last=Bertram|first=Christopher|date=26-a de majo 2017|website=Stanford Encyclopedia of Philosophy}}</ref>
 
La ĝenerala volo signifas tion, kion ĉiu civitano devus voli por la bono de ĉiuj, ne por sia propra aŭ partikulara intereso.<ref name=":5" /> Oni devas rimarki ke la ĝenerala volo tiel estas malsama de la "majoritata volo", kiu laŭ Rousseau estas nenio pli ol "sumo de partikularaj voloj". La ĝenerala volo estas "la sumo de la diferencoj" de tiu sumo, tio kio restas post kiam oni subtrahas la malsamajn partikularajn volojn, kiuj detruas unu la alian.<ref>''Du contrat social'', l. II, ch. III</ref> En la civito de Rousseu, la civitanoj konservas aŭtonomon pensi kaj agi por si mem, sed samtempe pensas por la bono de la tuta komunumo.<ref name=":5" /><ref name=":7">{{Cite journal|last=Thompson|first=Michael J.|title=Autonomy and the Common Good: Interpreting Rousseau's General Will|url=https://www.researchgate.net/publication/313681668|journal=International Journal of Philosophical Studies|volume=2|issue=2|pages=267|via=Philpapers}}</ref>
 
Liberismaj pensantoj malkonsentis kun la ideoj de Rousseau, asertante ke individua volo devas superi la kolektivan.<ref name=":6">{{Cite web|url=https://plato.stanford.edu/entries/libertarianism/|title=Libertarianism|last=van der Vossen|first=Bas|date=28-a de januaro 2019|website=Stanford Encyclopedia of Philosophy|access-date=7-a de februaro 2020}}</ref> [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|G.W.F Hegel]] kritikis la kontrauecon inter la ĝenerala volo kaj la subjektiva partikulareco de individuo.<ref>{{Cite journal|last=Ripstein|first=Arthur|title=Universal and General Wills: Hegel and Rousseau|journal=Political Theory |volume=22|issue=3|pages=451|via=Ebsco}}</ref> Se oni konsentas al la ĝenerala volo, oni perdas la individuecon, devante konsenti al aferoj por la bono de la tuta popolo, sed paradokse, kiam la ĝenerala volo efikas, ĝi perdas senpartiecon, ĉar ĝi konformas nur al unu agmaniero, nome tiu al kiu la popolo konsentas.<ref>{{Cite journal|last=Ripstein|first=Arthur|title=Universal and General Wills: Hegel and Rousseau|journal=Political Theory |volume=22|issue=3|pages=454|via=Ebsco}}</ref>
 
== Proverbo ==
Ekzistas pluraj [[proverbo]]j pri volo en la [[Proverbaro Esperanta]] de [[L. L. Zamenhof]], inter ili<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php |titolo=Lernu |alirdato=2008-10-02 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20111225060747/http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php |arkivdato=2011-12-25 }}</ref>:
* {{citaĵo|''Birdo petolas, kiom ĝi volas.''}}
* {{citaĵo|''Ju pli frue, des pli certe, -- ju pli volonte, des pli lerte.''}}
* {{citaĵo|''Kiom da koroj, tiom da voloj.''}}
 
== Referencoj ==
{{referencoj}}
 
{{projektoj|q=Volo}}
{{ĝermo}}
[[kategorio:filozofio]]
 
[[bgKategorio:ВоляFilozofio]]
[[de:Wille]]
[[en:Will]]
[[fr:Volonté]]
[[io:Volo]]
[[nl:Wil]]
[[ja:意志]]
[[no:Vilje]]
[[pl:Wola (psychologia)]]