Elektromagneta kampo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TobeBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: wo:Toolu mbëjbijjaakon
e Vidu ankaǔ; ne plu ĝermo
 
(17 mezaj versioj de 16 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1:
'''Elektromagneta kampo''' -estas [[Kampo (fiziko)|fizika kampo]], t.e. stato de spaco en kiu sur [[fizika obiektoobjekto]] havanta [[elektra ŝargo|elektran ŝargon]] agas [[forto]]. Elektromagneta kampo konsistas de du kampoj [[elektra kampo]] (simbolo '''E''') kaj [[magneta kampo]] (simbolo '''B'''); unue oni malkovris kaj studis ĉiun sendepende). Ĉi tiuj kampoj estas kunplektatakunplektataj kaj percepto ilinde ili dependas de observanto. Reciproka rilato de kampoj priskirbaspriskribas [[ekvacioj de Maxwell]]. Ecoj de elektromagneta kampo, kaj ĝia ago kun [[materio]] studas [[elektrodinamiko]]. En kvanta[[kvantuma meĥaniko]] elektromagneta kampo estas kiel virtualaj [[fotono]]j
 
== Forto de kampo ==
Forto, kiu agas sur elektra ŝargo en elektromagneta kampo priskirbaspriskribas [[forto de Lorentz]]:]:
:: <math>\mathbf{F} = q (\mathbf{E} + \mathbf{v} \times \mathbf{B}),</math>
kaj:
* '''F''' - [[forto]] (en [[neŭtono]]j)
* '''E''' – [[intenso de [[elektra kampo]] (en [[volto]]j / [[metro]])
* '''B''' - [[magneta indukokampo|magneta indukdenso]] (en [[teslo]]j)
* ''q'' – [[elektra ŝargo]] de objekto (en [[kulombo]]j)
* '''v''' – [[rapidecorapido]] cząstkide objekto (en metroj / [[sekundo]])
* &times; - [[Vektora produto]].
 
Forto kiu kaŭzas magneta kampo estas orta al rapideca vektoro '''v'''', tial ĝi ne modifas [[energio]]n de objekto. Nur elektra kampo kaŭzas modifon de energio (faras [[laboro]]n laŭ distanco <math> \mathbf s </math>) :
::<math> \Delta E = W = \mathbf{F} \cdot \mathbf s = q \mathbf E \cdot \mathbf s </math>
 
Linio 20:
== Ecoj de kampo ==
Ecoj de elektromagneta kampo efikas el [[ekvacioj de Maxwell]]:
# Fonto de elektra kampo estas elektraj ŝargoj
# Nagneta kampo ne havas siajn fontoj (do ne ekzistas magnetaj ŝargoj)
# Alterna magneta kampo kaŭzas rotacian elektran kampon.
Linio 26:
 
El 1 eco rezultas, ke elektra kapo kiu estas el elektra ŝargo estas potenciala.
 
== Transformoj de kampo ==
Elektra kaj magneta kampo modifiĝas kiam referenca sistemo estas ŝanĝata.
 
Ĝenerale ekvacioj de transformo de elektra kaj magneta kampoj dum transloko el sistemo al sitemosistemo kun rapideco <math>\vec v</math> priskribas ekvacioj:
:<math>\vec{E}' = \gamma \left( \vec{E} + \vec{v} \times \vec{B} \right ) - \left (\frac{\gamma-1}{v^2} \right ) ( \vec{E} \cdot \vec{v} ) \vec{v}</math>
 
:<math>\vec{B}' = \gamma \left( \vec{B} - \frac {\vec{v} \times \vec{E}}{c^2} \right ) - \left (\frac{\gamma-1}{v^2} \right ) ( \vec{B} \cdot \vec{v} ) \vec{v}</math>
 
Por movado kun rapideco ''v'' laŭlonge akson ''x'':
 
::<math>\displaystyle E'_x = E_x</math>
Linio 44 ⟶ 45:
 
kaj:
: ''γ'' - [[faktoro de Lorentz]]: <math>\gamma \equiv \frac{1}{\sqrt{1 - \beta^2}} \, \mathrm{{kie}} \, \beta = v/c</math>,
: c - [[lumrapideco]].
 
Konkludo:
 
Se en elekta referenca sistemo estas nur elektra kampo, en referenca sistemo kiu movaiĝsmoviĝas kun rapideco ''v'' ekzistas magneta kampo kun indukoindukdenso:
::<math>\vec{B}' = -\gamma \frac {\vec{v} \times \vec{E}}{c^2} \, .</math>
 
== Vidu ankaǔ ==
{{Projektoj}}
* [[Elektromagnetismo]]
* [[Elektromagneta ondo]]
* [[Elektromagneta radiado]]
 
{{ĝermoBibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Elektrodinamiko]]
[[Kategorio:Elektromagnetismo]]
 
[[ar:مجال كهرومغناطيسي]]
[[az:Elektromaqnit sahəsi]]
[[be:Электрамагнітнае поле]]
[[bg:Електромагнитно поле]]
[[bn:তড়িচ্চুম্বকীয় ক্ষেত্র]]
[[bs:Elektromagnetno polje]]
[[ca:Camp electromagnètic]]
[[cs:Elektromagnetické pole]]
[[da:Elektromagnetisk felt]]
[[el:Ηλεκτρομαγνητικό πεδίο]]
[[en:Electromagnetic field]]
[[es:Campo electromagnético]]
[[et:Elektromagnetväli]]
[[fr:Champ électromagnétique]]
[[gl:Campo electromagnético]]
[[he:שדה אלקטרומגנטי]]
[[hr:Elektromagnetsko polje]]
[[hu:Elektromágneses mező]]
[[id:Medan elektromagnetik]]
[[it:Campo elettromagnetico]]
[[ja:電磁場]]
[[ka:ელექტრომაგნიტური ველი]]
[[ko:전자기장]]
[[lt:Elektromagnetinis laukas]]
[[mg:Anjanandrianaratra]]
[[nl:Elektromagnetisch veld]]
[[nn:Elektromagnetiske felt]]
[[pl:Pole elektromagnetyczne]]
[[pt:Campo eletromagnético]]
[[ru:Электромагнитное поле]]
[[sh:Elektromagnetno polje]]
[[sk:Elektromagnetické pole]]
[[sq:Fusha elektromagnetike]]
[[sr:Електромагнетско поље]]
[[sv:Elektromagnetiskt fält]]
[[tr:Elektromanyetik alanlar]]
[[uk:Електромагнітне поле]]
[[vi:Trường điện từ]]
[[wo:Toolu mbëjbijjaakon]]
[[zh:电磁场]]