View source for တ

{{also|⧜|თ|ᥖ|ᦎ|𑄖|𑼡}}
{{character info}}
==Burmese==

===Pronunciation===
* {{IPA|my|/ta̰/}}

===Etymology 1===

====Letter====
{{head|my|letter|sc=Mymr}}

# ''Ta'', the 17th letter of the {{w|Burmese alphabet}}

===Etymology 2===
Abbreviation of {{m|my|တစ်|t=one}}.

====Pronunciation====
{{my-IPA|တ'|+တ'}}

====Numeral====
{{my-numeral|၁}}

# {{alternative spelling of|my|တစ်|t=one (numeral}}<ref name="JBED">{{R:my:Judson|head=တ, 1; တ, 2|447}}</ref>

===Etymology 3===
{{rfe|my|Not given etymology by STEDT (ta' "complain; long for"), and not mentioned by Luce 1981.}}

====Pronunciation====
* {{my-IPA}}
* {{audio|my|တ.ogg}}

====Verb====
{{my-verb}}

# to [[long for]],<ref name="JBED" /> [[yearn]] for, [[wish]] for (someone or something)
# to [[recall]], [[reminisce]]
# to [[invoke]]

=====Derived terms=====
{{col-auto|my
|တတိုင်းမွှေး
|တသ
|တောင့်တ
|တမ်းတ
|နောင်တ
|ဖတဆိုး
|မယားတရူး
|မိတဆိုး
|လင်တရူး
}}

===Etymology 4===
{{rfe|my|Grouped with the "Burmese letter" sense by MED, which likely isn't correct. Not given etymology by STEDT (ta' "( adv. prefix )"), and not mentioned by Luce 1981.}}

====Pronunciation====
{{my-IPA|တ'|+တ'}}

====Prefix====
{{my-prefix}}

# {{non-gloss|prefixed to simple verb or to some compound one alternately for forming adverb}}<ref>{{cite-book|last=Judson|first=A.|authorlink=Adoniram Judson|year=1866|title=Grammar of the Burmese Language|url=https://books.google.co.jp/books?id=4kFpAAAAcAAJ&pg=PA42&dq=adverbs&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwje-r-qvb7sAhV6yYsBHeMQBjwQ6AEwAHoECAAQAg#v=onepage&q=adverbs&f=false|page=42|location=Rangoon|publisher=American Mission Press}}</ref>
#: {{syn|my|အ}}
#: {{uxi|my|[[တစောင်း|'''တ'''စောင်း]][[ကြည့်]][[သည်]]|to look [[sideways]]}}
#: {{uxi|my|'''တ'''[[လဲ]]လဲ|[[by turns]]}}
#: {{uxi|my|'''တ'''[[မတ်]]မတ်|in a standing [[posture]]}}
#: {{uxi|my|[[အဆောတလျင်|အဆော'''တ'''လျင်]]|[[quickly]] (< {{l|my|ဆောလျင်|tr=-}})}}
#: {{uxi|my|'''တ'''စိုးရိမ်ရိမ်|[[anxiously]] (< {{l|my|စိုးရိမ်|tr=-}})}}

=====Derived terms=====
{{q|some terms may belong to the "letter" sense of Etymology 1}}
{{col-auto|my
|တဝမ်းပူ
|တချို့တလေ
|တပည့်တပန်း
|တရားမျှတ
|တရားတပေါင်
|တော့တီးတော့တ
|တောက်တပို
|တစ်ခါတလေ
|တိတ်တခိုး
|တိတ်တဆိတ်
|မျှတ
|အချင်းအတ
|ကသီလင်တ
|စနစ်တကျ
|ကော်တရာ
|စိုးရိမ်တကြီး
|စစ်တမဲ
|စစ်တလောက်
|စမ်းတဝါးဝါး
|ဆတ်တငံ့ငံ့
|ဇွတ်တရွတ်
|ညီအစ်ကိုမသိတသိအချိန်
|ထပ်ကာတလဲလဲ
|ထပ်တလဲလဲ
|နေထွက်တပြူ
|နေဝင်ရီတရော
|နေရာတကျ
|နေထားတကျ
|ပန်းတမော့
|ပျဉ်တလား
|ဖားတလက်
|ဖက်လဲတကင်း
|ဖင်တကြွကြွဖြစ်
|ဖတ်တငံ့ငံ့
|ဖန်တလီဖန်တလာ
|မလိမ့်တပတ်
|မလှတမ
|မဟုတ်တမ်းတရမ်း
|မခို့တရို့
|မခန့်တရန့်
|မချိတရိ
|မဆတ်တငံ့
|မတူတရူ
|မတော်တဆ
|မကောင်းတရောင်း
|မတောက်တခေါက်
|မတန်တဆ
|မထိတထိ
|မထီတရီ
|မပွင့်တပွင့်
|မြတ်နိုးတနာ
|ရီတရော
|ရင်တမမ
|ရှိုက်ကြီးတငင်
|ရှောင်တခင်
|ရှောင်တခင်ခွင့်
|လက်ပွန်းတတီး
|လည်တဆန့်ဆန့်
|လတ်တလော
|လတ်တလောချင်း
|လတ်တလောဉာဏ်
|လွယ်လင့်တကူ
|ကွယ်တမေရ
|ဝမ်းပန်းတသာ
|ဟုတ်လေးတမတ်
|အကျော်တစော
|အကျယ်တဝင့်
|အခြေတကျ
|အစဉ်တစိုက်
|အဆန်းတကြယ်
|အညွန့်တလူလူ
|ခုတလော
|အတည်တကျ
|အထူးတလည်
|အနာတကြည်း
|အပူတပြင်း
|အပတ်တကုတ်
|အဖန်တလဲလဲ
|အမြတ်တနိုး
|အမြတ်တနိုးထား
|အမှတ်တမဲ့
|အရေးတကြီး
|အရေးတယူ
|အရိပ်တကြည့်ကြည့်
|အရှက်တကွဲ
|အရှက်တကွဲအကျိုးနည်း
|အလေးတမူ
|အလွန်တရာ
|အလှိုင်းတကြီး
|အလွယ်တကူ
|အသာတကြည်
|အားကိုးတကြီး
|အူတကြုတ်ကြုတ်ဖြစ်
|အိမ့်တလိမ့်
|ဥုံတလဲလဲဖွတလဲလဲ
|ချွေးတဒီးဒီး
|ချွေးတပြိုက်ပြိုက်
|ချွေးတလုံးလုံးနှင့်
|ဂရုတစိုက်
|ငါတကောကော
}}

=====See also=====
* {{qualifier|suffix}} {{l|my|စွာ}}

===References===
<references />

===Further reading===
* {{R:my:MED}}

==Mon==

===Pronunciation===
* {{IPA|mnw|/taʔ/|a=Myanmar,Thailand}}

===Letter===
{{mnw-letter|tr=ta}}

# ''Ta'', the sixteenth consonant of the {{w|Mon alphabet}}.

===Noun===
{{mnw-noun|tr=ta}}

# [[father]].

====Synonyms====
* {{l|mnw|အပါ}}
* {{l|mnw|ဣတ}}
* {{l|mnw|မ}}
* {{l|mnw|မအံက်}}

===Verb===
{{mnw-verb|tr=ta}}

# to [[vomit]].

====Synonyms====
* {{l|mnw|ဖ္အံ}}

{{cln|mnw|one-letter words}}

==Pali==

===Alternative forms===
{{pi-alt|Latn=ta}}
{{pi-alt|Latn=sa}}

===Adjective===
{{pi-adj}}

# {{lb|pi|demonstrative}} {{pi-sc|Mymr|ta}} ("that")

====Usage notes====
The case form {{l|pi|တဒ်}} is only used before vowels and as the prefixed combining form.  Before vowels, the [[အသတ်#Burmese|asat]] and independent vowel coalesce to the corresponding dependent vowel.

====Declension====
{{pi-decl-noun|g=m
|novoc=true
|noms_mod=replace|noms=သော|noms2=သ
|dats_mod=replace|dats=တဿ
|abls_mod=replace|abls=တသ္မာ|abls2=တမှာ|abls3=တတော
|locs_mod=replace|locs=တသ္မိံ|locs2=တမှိ
|nomp_mod=replace|nomp=တေ
|datp_mod=replace|datp=တေသံ|datp2=တေသာနံ
|genp_mod=replace|genp=တေသံ|genp2=တေသာနံ
}}
{{pi-decl-noun|တာ|g=f
|novoc=true
|noms_mod=replace|noms=သာ
|dats1=တဿာ|dats2=တိဿာ|dats3=တိဿာယ
|gens1=တဿာ|gens2=တိဿာ|gens3=တိဿာယ
|locs=တိဿံ
|nomp_mod=replace|nomp=တာ
|accp_mod=replace|accp=တာ
|datp_mod=replace|datp=တာသံ|datp2=တာသာနံ
|genp_mod=replace|genp=တာသံ|genp2=တာသာနံ
}}
{{pi-decl-noun|g=n
|novoc=true
|noms=တဒ်|accs=တဒ်
|dats_mod=replace|dats=တဿ
|abls_mod=replace|abls=တသ္မာ|abls2=တမှာ|abls3=တတော
|locs_mod=replace|locs=တသ္မိံ|locs2=တမှိ
|datp_mod=replace|datp=တေသံ|datp2=တေသာနံ
|genp_mod=replace|genp=တေသံ|genp2=တေသာနံ
}}

===Pronoun===
{{pi-pronoun|m}}

# {{lb|pi|demonstrative}} {{pi-sc|Mymr|ta}} ("he, it")

====Declension====
{{pi-decl-noun|g=m
|novoc=true
|noms_mod=replace|noms=သော|noms2=သ
|dats_mod=replace|dats=တဿ
|abls_mod=replace|abls=တသ္မာ|abls2=တမှာ|abls3=တတော
|locs_mod=replace|locs=တသ္မိံ|locs2=တမှိ
|nomp_mod=replace|nomp=တေ
|datp_mod=replace|datp=တေသံ|datp2=တေသာနံ
|genp_mod=replace|genp=တေသံ|genp2=တေသာနံ
}}

===Pronoun===
{{pi-pronoun|n}}

# {{lb|pi|demonstrative}} {{pi-sc|Mymr|ta}} ("it")

====Usage notes====
The case form {{l|pi|တဒ်}} is only used before vowels and as the prefixed combining form.  Before vowels, the [[အသတ်#Burmese|asat]] and independent vowel coalesce to the corresponding dependent vowel.

====Declension====
{{pi-decl-noun|g=n
|novoc=true
|noms=တဒ်|accs=တဒ်
|dats_mod=replace|dats=တဿ
|abls_mod=replace|abls=တသ္မာ|abls2=တမှာ|abls3=တတော
|locs_mod=replace|locs=တသ္မိံ|locs2=တမှိ
|datp_mod=replace|datp=တေသံ|datp2=တေသာနံ
|genp_mod=replace|genp=တေသံ|genp2=တေသာနံ
}}

==S'gaw Karen==

===Etymology 1===
From {{inh|ksw|kar-pro|||}}.

====Alternative forms====
* {{l|ksw|တၢ}}

====Numeral====
{{head|ksw|numeral}}

# [[one]]

===Etymology 2===
From {{inh|ksw|tbq-pro|*(t/d)a||do not}}.

====Particle====
{{head|ksw|particle}}

# [[not]] {{qualifier|prefixed to the verb and used together with the negative final particle {{m|ksw|ဘၣ်}}}}
#: {{ux|ksw|ယ'''တ'''သ့ၣ်ညါ'''ဘၣ်'''|translation=I do '''not''' know.}}.