Rugór

Al rugór (nòm latèin Lacerta bilineata) l'è na lusértla ed la famìa di Lacertidi, dimòndi svélt, ed culór vérd (tant ch'as dìs t'è vérd cum un rugór).

Cóm l'è fat

Al só corp l'è stréch e lóngh, cumpàgn ai lusértli, cun la còvva lónga e puntùda.
Quand i én grand i én lóngh circa 30 cm e i pésen intóren ai 35 grammi. Agh én alcun chi én pió gròs ed 40 cm ed lunghèssa e 'd 40 grammi ed péso.

Comportamèint

I rugór i én animèl cun un fort sèins dal teritòri: i mas'c' i fan la lòta in dla stagiòun di amór. A diferèinsa di lusértli i rugór i preferéssen stèr lughê in di prê e in dal'érba piotòst ch'arampichères. I pàsen l'invéren a durmìr nascòst in di bùs in dla tèra o in di vec' mur.

Magnèr

I màgnen sopratót d'insèt, lumèghi, ragn, lumbrìgh, moschi, parpài e via a discòrer.

Riproduzione

I rugór i én pròunt ad acopières intóren a i dû an. II mas'c', ch'ed sòlit i én bòun e tranquéll, in dal tèimp dl'acopiamèint dop la durmìda d'invéren, i dvèinten catìv da mat e se un èter mas'c' al vin atàch a la só fèmna igh cùren adrê finchè a n'al và via.
Al rito par fèr l'amór l'è bèin bóss, e al tàca quand al mas'c' al da un murzgòt a la còvva dla fèmna. I fan tra i 6 e i 25 óv, in di pòst mói e chèld, ad esèimp i èlber mèrz.

In dóv as càta

Al rugór al s'pò catèr in Spagna, Frància, Andòra, Austria, Croàsia, Germània, Monaco, Slovènia, Svézzra, Règno Unî e Itàlia.
In Italia al gh'è dapertót, méno ch'in Sardègna. La só zòna ed difusiòun l'è cumpàgna a quèla ed la Lacerta viridis, un rugór estéren (ch'as càta in dl'Euròpa da l'est) in dal nord-est Itàlia.

Èter progèt

Wikimedia Commons contiene file multimediali su Rugór
Wikispecies contiene informazioni su Rugór