ζηλοτυπία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
Δείτε την προηγούμενη 'διαφορά'
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Lou bot (συζήτηση | συνεισφορές)
Ρομπότ
1.402.835 επεξεργασίες
μ προσθήκη παραμέτρου γλώσσας στο πρότυπο του μέρους λόγου
 
(31 ενδιάμεσες εκδόσεις από 8 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{=el=}}
=={{-el-}}==
{{el-κλίση-'σοφία'}}
{{προσχέδιο}}
==={{ετυμολογία}}===
{{-ετυμ-}}
: '''{{PAGENAME}}''' < {{προσχέδιο-ετυμ}}
: '''{{PAGENAME}}''' < {{λδδ|grc|el|ζηλοτυπία}} < {{λ|ζηλότυπος|grc}} {{π|-τυπία|000=-}}

{{-ουσ-|el}}
==={{προφορά}}===
{{ΔΦΑ|el|zi.lo.tiˈpi.a}}
: {{συλλ|ζη|λο|τυ|πί|α}}

==={{ουσιαστικό|el}}===
'''{{PAGENAME}}''' {{θ}}
'''{{PAGENAME}}''' {{θ}}
* η παθολογική [[ζήλια]] για τον/την ερωτικό σύντροφο ή σύζυγο
:{{προσχέδιο-ορισμ}}

===={{εκφράσεις}}====
* [[σκηνή]] '''ζηλοτυπίας''': επεισοδιακή έκρηξη ζηλοτυπίας, συνήθως μπροστά σε κόσμο
{{clear}}
===={{μεταφράσεις}}====
{{μτφ-αρχή}}
<!-- * {{en}} : {{τ|en|XXX}} -->
<!-- * {{ar}} : {{τ|ar|XXX}} -->
<!-- * {{vi}} : {{τ|vi|XXX}} -->
<!-- * {{bg}} : {{τ|bg|XXX}} -->
<!-- * {{br}} : {{τ|br|XXX}} -->
* {{fr}} : {{τ|fr|jalousie}}
<!-- * {{de}} : {{τ|de|XXX}} -->
<!-- * {{eo}} : {{τ|eo|XXX}} -->
<!-- * {{et}} : {{τ|et|XXX}} -->
<!-- * {{ja}} : {{τ|ja|XXX}} -->
<!-- * {{ia}} : {{τ|ia|XXX}} -->
<!-- * {{io}} : {{τ|io|XXX}} -->
<!-- * {{ga}} : {{τ|ga|XXX}} -->
<!-- * {{is}} : {{τ|is|XXX}} -->
<!-- * {{es}} : {{τ|es|XXX}} -->
<!-- * {{it}} : {{τ|it|XXX}} -->
<!-- * {{ca}} : {{τ|ca|XXX}} -->
<!-- * {{zh}} : {{τ|zh|XXX}} -->
<!-- * {{ko}} : {{τ|ko|XXX}} -->
<!-- * {{ku}} : {{τ|ku|XXX}} -->
<!-- * {{hr}} : {{τ|hr|XXX}} -->
<!-- * {{la}} : {{τ|la|XXX}} -->
<!-- * {{lt}} : {{τ|lt|XXX}} -->
<!-- * {{ms}} : {{τ|ms|XXX}} -->
<!-- * {{nl}} : {{τ|nl|XXX}} -->
<!-- * {{cy}} : {{τ|cy|XXX}} -->
<!-- * {{hu}} : {{τ|hu|XXX}} -->
<!-- * {{uk}} : {{τ|uk|XXX}} -->
<!-- * {{pl}} : {{τ|pl|XXX}} -->
<!-- * {{pt}} : {{τ|pt|XXX}} -->
<!-- * {{ro}} : {{τ|ro|XXX}} -->
<!-- * {{roa-rup}} : {{τ|roa-rup|XXX}} -->
<!-- * {{ru}} : {{τ|ru|XXX}} -->
<!-- * {{sr}} : {{τ|sr|XXX}} -->
<!-- * {{sk}} : {{τ|sk|XXX}} -->
<!-- * {{sl}} : {{τ|sl|XXX}} -->
<!-- * {{sv}} : {{τ|sv|XXX}} -->
<!-- * {{th}} : {{τ|th|XXX}} -->
<!-- * {{tr}} : {{τ|tr|XXX}} -->
<!-- * {{cs}} : {{τ|cs|XXX}} -->
<!-- * {{fi}} : {{τ|fi|XXX}} -->
{{μτφ-τέλος}}

==={{πηγές}}===
* {{Π:ΛΚΝ}}
* {{Π:Χρηστικό}}


----

=={{-grc-}}==
{{grc-κλίση-'σοφία'}}
==={{ετυμολογία}}===
: '''{{PAGENAME}}''', ήδη τον 4ο αιώνα στον Αισχίνη {{περίοδος|α3}} <ref>{{Π:Μπαμπινιώτης 2010}}</ref> < {{λ|ζηλότυπος|grc|ζηλότυπ(ος)}} + {{π|-ία|grc}}

==={{ουσιαστικό|grc}}===
'''{{PAGENAME}}''' {{θ}}
* [[αντιζηλία]], [[φθόνος]]
*: {{Q|grc|Aeschin|3|81}}
*:: ''τοιαύτης δὲ ἐμπιπτούσης ταραχῆς, μετὰ τῶν συμφύτων αὐτῷ νοσημάτων ἤδη τὰ μετὰ ταῦτα ἐβουλεύετο, μετὰ δειλίας καὶ τῆς πρὸς Φιλοκράτην ὑπὲρ τῆς δωροδοκίας '''ζηλοτυπίας''', καὶ ἡγήσατο, εἰ τῶν συμπρεσβευόντων καὶ τοῦ Φιλίππου κατήγορος ἀναφανείη, τὸν μὲν Φιλοκράτην προδήλως ἀπολεῖσθαι, τοὺς δὲ ἄλλους συμπρέσβεις κινδυνεύσειν, αὐτὸς δ' εὐδοκιμήσειν, καὶ προδότης ὢν τῶν φίλων καὶ πονηρὸς πιστὸς τῷ δήμῳ φανήσεσθαι.''
*:::Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε μια τέτοια αναστάτωση, άρχισε να σκέφτεται ήδη τα μετέπειτα, επηρεασμένος από τα φυσικά του ελαττώματα, τη δειλία και τη '''ζηλοτυπία''' του προς τον Φιλοκράτη για τη δωροδοκία του από τον Φίλιππο. Σκέφτηκε λοιπόν ότι, αν παρουσιαζόταν ως κατήγορος των συμπρέσβεών του και του Φιλίππου, ο Φιλοκράτης προφανώς θα καταδικαζόταν, οι υπόλοιποι συμπρέσβεις του θα κινδύνευαν, ενώ ο ίδιος θα κέρδιζε σε εκτίμηση και θα φαινόταν πιστός στον λαό, αν και προδότης των φίλων του και παλιάνθρωπος.
*:::{{Q|grc|Aeschin|3|p=11|hi=46178}}
*: {{Q|grc|Plu|Vitae}} <small>{{βθ|Βίοι_Παράλληλοι/Περικλής#p10.6|Περικλής 10.6}}</small>
*:: ''πῶς ἂν οὖν τις Ἰδομενεῖ πιστεύσειε κατηγοροῦντι τοῦ Περικλέους ὡς τὸν δημαγωγὸν Ἐφιάλτην φίλον γενόμενον καὶ κοινωνὸν ὄντα τῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ προαιρέσεως δολοφονήσαντος διὰ '''ζηλοτυπίαν''' καὶ φθόνον τῆς δόξης;''
*: {{παράθεμα||grc-koi}} <small>Ammonius (Grammaticus, ''De differentia adfinium vocabulorum'', 1822, σελ. 63 [https://www.google.gr/books/edition/De_differentia_adfinium_vocabulorum/olc-AAAAcAAJ?hl=en&gbpv=1&dq=%CE%B6%CE%B7%CE%BB%CE%BF%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AF%CE%B1&pg=PA63&printsec=frontcover]. </small>
*:: ''Ζῆλος καὶ '''ζηλοτυπία''' διαφέρει: '''Ζηλοτυπία''' μὲν γάρ ἐστιν αὐτὸ τὸ πάθος, ἤγουν τὸ ἐν μίσει ὑπάρχον''
*::: <small>[[ΣτΕ]]: Συγγραφέας του κειμένου θεωρείται ο Φίλων ο Βύβλιος</small>

===={{συγγενικά}}====
* {{λ|ζηλοτυπέω|grc}}
* {{λ|ζηλότυπος|grc}}
{{βλ|και=1|ζῆλος|τύπος|γλ=grc}}


==={{αναφορές}}===
{{-εκφρ-}}
<references/>
* '''σκηνή ζηλοτυπίας''': επεισοδιακή έκρηξη ζηλοτυπίας, συνήθως μπροστά σε κόσμο
{{-μτφ-}}


==={{πηγές}}===
* {{Π:Λίντελ}}
* {{Π:ΛΟΓΕΙΟΝ}}


{{κλείδα-ελλ}}
{{(}}
<!-- * {{en}} : {{ξεν|en|XXX}} -->
<!-- * {{ar}} : {{ξεν|ar|XXX}} -->
<!-- * {{vi}} : {{ξεν|vi|XXX}} -->
<!-- * {{bg}} : {{ξεν|bg|XXX}} -->
<!-- * {{br}} : {{ξεν|br|XXX}} -->
<!-- * {{fr}} : {{ξεν|fr|XXX}} -->
<!-- * {{de}} : {{ξεν|de|XXX}} -->
<!-- * {{eo}} : {{ξεν|eo|XXX}} -->
<!-- * {{et}} : {{ξεν|et|XXX}} -->
<!-- * {{ja}} : {{ξεν|ja|XXX}} -->
<!-- * {{ia}} : {{ξεν|ia|XXX}} -->
<!-- * {{io}} : {{ξεν|io|XXX}} -->
<!-- * {{ga}} : {{ξεν|ga|XXX}} -->
<!-- * {{is}} : {{ξεν|is|XXX}} -->
<!-- * {{es}} : {{ξεν|es|XXX}} -->
<!-- * {{it}} : {{ξεν|it|XXX}} -->
<!-- * {{ca}} : {{ξεν|ca|XXX}} -->
<!-- * {{zh}} : {{ξεν|zh|XXX}} -->
<!-- * {{ko}} : {{ξεν|ko|XXX}} -->
<!-- * {{ku}} : {{ξεν|ku|XXX}} -->
<!-- * {{hr}} : {{ξεν|hr|XXX}} -->
{{-}}
<!-- * {{la}} : {{ξεν|la|XXX}} -->
<!-- * {{lt}} : {{ξεν|lt|XXX}} -->
<!-- * {{ms}} : {{ξεν|ms|XXX}} -->
<!-- * {{nl}} : {{ξεν|nl|XXX}} -->
<!-- * {{cy}} : {{ξεν|cy|XXX}} -->
<!-- * {{hu}} : {{ξεν|hu|XXX}} -->
<!-- * {{uk}} : {{ξεν|uk|XXX}} -->
<!-- * {{pl}} : {{ξεν|pl|XXX}} -->
<!-- * {{pt}} : {{ξεν|pt|XXX}} -->
<!-- * {{ro}} : {{ξεν|ro|XXX}} -->
<!-- * {{roa-rup}} : {{ξεν|roa-rup|XXX}} -->
<!-- * {{ru}} : {{ξεν|ru|XXX}} -->
<!-- * {{sr}} : {{ξεν|sr|XXX}} -->
<!-- * {{sk}} : {{ξεν|sk|XXX}} -->
<!-- * {{sl}} : {{ξεν|sl|XXX}} -->
<!-- * {{sv}} : {{ξεν|sv|XXX}} -->
<!-- * {{th}} : {{ξεν|th|XXX}} -->
<!-- * {{tr}} : {{ξεν|tr|XXX}} -->
<!-- * {{cs}} : {{ξεν|cs|XXX}} -->
<!-- * {{fi}} : {{ξεν|fi|XXX}} -->
{{)}}
[[Κατηγορία:Ελληνικά ουσιαστικά]]

Τελευταία αναθεώρηση της 20:08, 6 Οκτωβρίου 2024

Νέα ελληνικά (el)

[επεξεργασία]
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική η ζηλοτυπία οι ζηλοτυπίες
      γενική της ζηλοτυπίας των ζηλοτυπιών
    αιτιατική τη ζηλοτυπία τις ζηλοτυπίες
     κλητική ζηλοτυπία ζηλοτυπίες
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

[επεξεργασία]
ζηλοτυπία < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική ζηλοτυπία < ζηλότυπος

Προφορά

[επεξεργασία]
ΔΦΑ : /zi.lo.tiˈpi.a/
τυπογραφικός συλλαβισμός : ζη‐λο‐τυ‐πί‐α

Ουσιαστικό

[επεξεργασία]

ζηλοτυπία θηλυκό

  • η παθολογική ζήλια για τον/την ερωτικό σύντροφο ή σύζυγο

Εκφράσεις

[επεξεργασία]
  • σκηνή ζηλοτυπίας: επεισοδιακή έκρηξη ζηλοτυπίας, συνήθως μπροστά σε κόσμο

Μεταφράσεις

[επεξεργασία]
    ζηλοτυπία

Πηγές

[επεξεργασία]


Αρχαία ελληνικά (grc)

[επεξεργασία]
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ἡ ζηλοτυπίᾱ αἱ ζηλοτυπίαι
      γενική τῆς ζηλοτυπίᾱς τῶν ζηλοτυπιῶν
      δοτική τῇ ζηλοτυπίᾳ ταῖς ζηλοτυπίαις
    αιτιατική τὴν ζηλοτυπίᾱν τὰς ζηλοτυπίᾱς
     κλητική ὦ! ζηλοτυπίᾱ ζηλοτυπίαι
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  ζηλοτυπίᾱ
γεν-δοτ τοῖν  ζηλοτυπίαιν
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

[επεξεργασία]
ζηλοτυπία, ήδη τον 4ο αιώνα στον Αισχίνη [1] < ζηλότυπ(ος) + -ία

Ουσιαστικό

[επεξεργασία]

ζηλοτυπία θηλυκό

  • αντιζηλία, φθόνος
    ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχίνης, Κατὰ Κτησιφῶντος, 81
    τοιαύτης δὲ ἐμπιπτούσης ταραχῆς, μετὰ τῶν συμφύτων αὐτῷ νοσημάτων ἤδη τὰ μετὰ ταῦτα ἐβουλεύετο, μετὰ δειλίας καὶ τῆς πρὸς Φιλοκράτην ὑπὲρ τῆς δωροδοκίας ζηλοτυπίας, καὶ ἡγήσατο, εἰ τῶν συμπρεσβευόντων καὶ τοῦ Φιλίππου κατήγορος ἀναφανείη, τὸν μὲν Φιλοκράτην προδήλως ἀπολεῖσθαι, τοὺς δὲ ἄλλους συμπρέσβεις κινδυνεύσειν, αὐτὸς δ' εὐδοκιμήσειν, καὶ προδότης ὢν τῶν φίλων καὶ πονηρὸς πιστὸς τῷ δήμῳ φανήσεσθαι.
    Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε μια τέτοια αναστάτωση, άρχισε να σκέφτεται ήδη τα μετέπειτα, επηρεασμένος από τα φυσικά του ελαττώματα, τη δειλία και τη ζηλοτυπία του προς τον Φιλοκράτη για τη δωροδοκία του από τον Φίλιππο. Σκέφτηκε λοιπόν ότι, αν παρουσιαζόταν ως κατήγορος των συμπρέσβεών του και του Φιλίππου, ο Φιλοκράτης προφανώς θα καταδικαζόταν, οι υπόλοιποι συμπρέσβεις του θα κινδύνευαν, ενώ ο ίδιος θα κέρδιζε σε εκτίμηση και θα φαινόταν πιστός στον λαό, αν και προδότης των φίλων του και παλιάνθρωπος.
    Μετάφραση (2012): Αθανάσιος Ι. Γιαγκόπουλος, Θεσσαλονίκη:Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας @greek‑language.gr
    ※  1ος/2ος κε αιώνας ⌘ Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι Περικλής 10.6
    πῶς ἂν οὖν τις Ἰδομενεῖ πιστεύσειε κατηγοροῦντι τοῦ Περικλέους ὡς τὸν δημαγωγὸν Ἐφιάλτην φίλον γενόμενον καὶ κοινωνὸν ὄντα τῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ προαιρέσεως δολοφονήσαντος διὰ ζηλοτυπίαν καὶ φθόνον τῆς δόξης;
    ※  Ammonius (Grammaticus, De differentia adfinium vocabulorum, 1822, σελ. 63 [1].
    Ζῆλος καὶ ζηλοτυπία διαφέρει: Ζηλοτυπία μὲν γάρ ἐστιν αὐτὸ τὸ πάθος, ἤγουν τὸ ἐν μίσει ὑπάρχον
    ΣτΕ: Συγγραφέας του κειμένου θεωρείται ο Φίλων ο Βύβλιος

Συγγενικά

[επεξεργασία]

→ και δείτε τις λέξεις ζῆλος και τύπος

Αναφορές

[επεξεργασία]
  1. ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. 

Πηγές

[επεξεργασία]
Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=ζηλοτυπία&oldid=6944556"