ζηλοτυπία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό |
→{{ουσιαστικό|grc}}: Q|grc|Aeschin |
||
(9 ενδιάμεσες εκδόσεις από 3 χρήστες δεν εμφανίζονται) | |||
Γραμμή 2: | Γραμμή 2: | ||
{{el-κλίση-'σοφία'}} |
{{el-κλίση-'σοφία'}} |
||
==={{ετυμολογία}}=== |
==={{ετυμολογία}}=== |
||
: '''{{PAGENAME}}''' < {{ |
: '''{{PAGENAME}}''' < {{λδδ|grc|el|ζηλοτυπία}} < {{λ|ζηλότυπος|grc}} {{π|-τυπία|000=-}} |
||
==={{προφορά}}=== |
|||
{{ΔΦΑ|el|zi.lo.tiˈpi.a}} |
|||
: {{συλλ|ζη|λο|τυ|πί|α}} |
|||
==={{ουσιαστικό|el}}=== |
==={{ουσιαστικό|el}}=== |
||
Γραμμή 9: | Γραμμή 13: | ||
===={{εκφράσεις}}==== |
===={{εκφράσεις}}==== |
||
* ''' |
* [[σκηνή]] '''ζηλοτυπίας''': επεισοδιακή έκρηξη ζηλοτυπίας, συνήθως μπροστά σε κόσμο |
||
{{clear}} |
{{clear}} |
||
===={{μεταφράσεις}}==== |
===={{μεταφράσεις}}==== |
||
Γραμμή 55: | Γραμμή 59: | ||
<!-- * {{fi}} : {{τ|fi|XXX}} --> |
<!-- * {{fi}} : {{τ|fi|XXX}} --> |
||
{{μτφ-τέλος}} |
{{μτφ-τέλος}} |
||
==={{πηγές}}=== |
|||
* {{Π:ΛΚΝ}} |
|||
* {{Π:Χρηστικό}} |
|||
---- |
|||
=={{-grc-}}== |
|||
{{grc-κλίση-'σοφία'}} |
|||
==={{ετυμολογία}}=== |
|||
: '''{{PAGENAME}}''', ήδη τον 4ο αιώνα στον Αισχίνη {{περίοδος|α3}} <ref>{{Π:Μπαμπινιώτης 2010}}</ref> < {{λ|ζηλότυπος|grc|ζηλότυπ(ος)}} + {{π|-ία|grc}} |
|||
==={{ουσιαστικό|grc}}=== |
|||
'''{{PAGENAME}}''' {{θ}} |
|||
* [[αντιζηλία]], [[φθόνος]] |
|||
*: {{Q|grc|Aeschin|3|81}} |
|||
*:: ''τοιαύτης δὲ ἐμπιπτούσης ταραχῆς, μετὰ τῶν συμφύτων αὐτῷ νοσημάτων ἤδη τὰ μετὰ ταῦτα ἐβουλεύετο, μετὰ δειλίας καὶ τῆς πρὸς Φιλοκράτην ὑπὲρ τῆς δωροδοκίας '''ζηλοτυπίας''', καὶ ἡγήσατο, εἰ τῶν συμπρεσβευόντων καὶ τοῦ Φιλίππου κατήγορος ἀναφανείη, τὸν μὲν Φιλοκράτην προδήλως ἀπολεῖσθαι, τοὺς δὲ ἄλλους συμπρέσβεις κινδυνεύσειν, αὐτὸς δ' εὐδοκιμήσειν, καὶ προδότης ὢν τῶν φίλων καὶ πονηρὸς πιστὸς τῷ δήμῳ φανήσεσθαι.'' |
|||
*:::Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε μια τέτοια αναστάτωση, άρχισε να σκέφτεται ήδη τα μετέπειτα, επηρεασμένος από τα φυσικά του ελαττώματα, τη δειλία και τη '''ζηλοτυπία''' του προς τον Φιλοκράτη για τη δωροδοκία του από τον Φίλιππο. Σκέφτηκε λοιπόν ότι, αν παρουσιαζόταν ως κατήγορος των συμπρέσβεών του και του Φιλίππου, ο Φιλοκράτης προφανώς θα καταδικαζόταν, οι υπόλοιποι συμπρέσβεις του θα κινδύνευαν, ενώ ο ίδιος θα κέρδιζε σε εκτίμηση και θα φαινόταν πιστός στον λαό, αν και προδότης των φίλων του και παλιάνθρωπος. |
|||
*:::{{Q|grc|Aeschin|3|p=11|hi=46178}} |
|||
*: {{Q|grc|Plu|Vitae}} <small>{{βθ|Βίοι_Παράλληλοι/Περικλής#p10.6|Περικλής 10.6}}</small> |
|||
*:: ''πῶς ἂν οὖν τις Ἰδομενεῖ πιστεύσειε κατηγοροῦντι τοῦ Περικλέους ὡς τὸν δημαγωγὸν Ἐφιάλτην φίλον γενόμενον καὶ κοινωνὸν ὄντα τῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ προαιρέσεως δολοφονήσαντος διὰ '''ζηλοτυπίαν''' καὶ φθόνον τῆς δόξης;'' |
|||
*: {{παράθεμα||grc-koi}} <small>Ammonius (Grammaticus, ''De differentia adfinium vocabulorum'', 1822, σελ. 63 [https://www.google.gr/books/edition/De_differentia_adfinium_vocabulorum/olc-AAAAcAAJ?hl=en&gbpv=1&dq=%CE%B6%CE%B7%CE%BB%CE%BF%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AF%CE%B1&pg=PA63&printsec=frontcover]. </small> |
|||
*:: ''Ζῆλος καὶ '''ζηλοτυπία''' διαφέρει: '''Ζηλοτυπία''' μὲν γάρ ἐστιν αὐτὸ τὸ πάθος, ἤγουν τὸ ἐν μίσει ὑπάρχον'' |
|||
*::: <small>[[ΣτΕ]]: Συγγραφέας του κειμένου θεωρείται ο Φίλων ο Βύβλιος</small> |
|||
===={{συγγενικά}}==== |
|||
* {{λ|ζηλοτυπέω|grc}} |
|||
* {{λ|ζηλότυπος|grc}} |
|||
{{βλ|και=1|ζῆλος|τύπος|γλ=grc}} |
|||
==={{αναφορές}}=== |
|||
<references/> |
|||
==={{πηγές}}=== |
|||
* {{Π:Λίντελ}} |
|||
* {{Π:ΛΟΓΕΙΟΝ}} |
|||
{{κλείδα-ελλ}} |
{{κλείδα-ελλ}} |
Τελευταία αναθεώρηση της 20:08, 6 Οκτωβρίου 2024
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]Ετυμολογία
[επεξεργασία]- ζηλοτυπία < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική ζηλοτυπία < ζηλότυπος
Προφορά
[επεξεργασία]- ΔΦΑ : /zi.lo.tiˈpi.a/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : ζη‐λο‐τυ‐πί‐α
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]ζηλοτυπία θηλυκό
- η παθολογική ζήλια για τον/την ερωτικό σύντροφο ή σύζυγο
Εκφράσεις
[επεξεργασία]- σκηνή ζηλοτυπίας: επεισοδιακή έκρηξη ζηλοτυπίας, συνήθως μπροστά σε κόσμο
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]Πηγές
[επεξεργασία]- ζηλοτυπία - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- ζηλοτυπία - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
---|---|---|---|---|
ονομαστική | ἡ | ζηλοτυπίᾱ | αἱ | ζηλοτυπίαι |
γενική | τῆς | ζηλοτυπίᾱς | τῶν | ζηλοτυπιῶν |
δοτική | τῇ | ζηλοτυπίᾳ | ταῖς | ζηλοτυπίαις |
αιτιατική | τὴν | ζηλοτυπίᾱν | τὰς | ζηλοτυπίᾱς |
κλητική ὦ! | ζηλοτυπίᾱ | ζηλοτυπίαι | ||
δυϊκός | ||||
ονομ-αιτ-κλ | τὼ | ζηλοτυπίᾱ | ||
γεν-δοτ | τοῖν | ζηλοτυπίαιν | ||
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- ζηλοτυπία, ήδη τον 4ο αιώνα στον Αισχίνη [1] < ζηλότυπ(ος) + -ία
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]ζηλοτυπία θηλυκό
- αντιζηλία, φθόνος
- ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχίνης, Κατὰ Κτησιφῶντος, 81
- τοιαύτης δὲ ἐμπιπτούσης ταραχῆς, μετὰ τῶν συμφύτων αὐτῷ νοσημάτων ἤδη τὰ μετὰ ταῦτα ἐβουλεύετο, μετὰ δειλίας καὶ τῆς πρὸς Φιλοκράτην ὑπὲρ τῆς δωροδοκίας ζηλοτυπίας, καὶ ἡγήσατο, εἰ τῶν συμπρεσβευόντων καὶ τοῦ Φιλίππου κατήγορος ἀναφανείη, τὸν μὲν Φιλοκράτην προδήλως ἀπολεῖσθαι, τοὺς δὲ ἄλλους συμπρέσβεις κινδυνεύσειν, αὐτὸς δ' εὐδοκιμήσειν, καὶ προδότης ὢν τῶν φίλων καὶ πονηρὸς πιστὸς τῷ δήμῳ φανήσεσθαι.
- Από τη στιγμή που δημιουργήθηκε μια τέτοια αναστάτωση, άρχισε να σκέφτεται ήδη τα μετέπειτα, επηρεασμένος από τα φυσικά του ελαττώματα, τη δειλία και τη ζηλοτυπία του προς τον Φιλοκράτη για τη δωροδοκία του από τον Φίλιππο. Σκέφτηκε λοιπόν ότι, αν παρουσιαζόταν ως κατήγορος των συμπρέσβεών του και του Φιλίππου, ο Φιλοκράτης προφανώς θα καταδικαζόταν, οι υπόλοιποι συμπρέσβεις του θα κινδύνευαν, ενώ ο ίδιος θα κέρδιζε σε εκτίμηση και θα φαινόταν πιστός στον λαό, αν και προδότης των φίλων του και παλιάνθρωπος.
- Μετάφραση (2012): Αθανάσιος Ι. Γιαγκόπουλος, Θεσσαλονίκη:Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας @greek‑language.gr
- τοιαύτης δὲ ἐμπιπτούσης ταραχῆς, μετὰ τῶν συμφύτων αὐτῷ νοσημάτων ἤδη τὰ μετὰ ταῦτα ἐβουλεύετο, μετὰ δειλίας καὶ τῆς πρὸς Φιλοκράτην ὑπὲρ τῆς δωροδοκίας ζηλοτυπίας, καὶ ἡγήσατο, εἰ τῶν συμπρεσβευόντων καὶ τοῦ Φιλίππου κατήγορος ἀναφανείη, τὸν μὲν Φιλοκράτην προδήλως ἀπολεῖσθαι, τοὺς δὲ ἄλλους συμπρέσβεις κινδυνεύσειν, αὐτὸς δ' εὐδοκιμήσειν, καὶ προδότης ὢν τῶν φίλων καὶ πονηρὸς πιστὸς τῷ δήμῳ φανήσεσθαι.
- ※ 1ος/2ος κε αιώνας ⌘ Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι Περικλής 10.6
- πῶς ἂν οὖν τις Ἰδομενεῖ πιστεύσειε κατηγοροῦντι τοῦ Περικλέους ὡς τὸν δημαγωγὸν Ἐφιάλτην φίλον γενόμενον καὶ κοινωνὸν ὄντα τῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ προαιρέσεως δολοφονήσαντος διὰ ζηλοτυπίαν καὶ φθόνον τῆς δόξης;
- ※ Ammonius (Grammaticus, De differentia adfinium vocabulorum, 1822, σελ. 63 [1].
- Ζῆλος καὶ ζηλοτυπία διαφέρει: Ζηλοτυπία μὲν γάρ ἐστιν αὐτὸ τὸ πάθος, ἤγουν τὸ ἐν μίσει ὑπάρχον
- ΣτΕ: Συγγραφέας του κειμένου θεωρείται ο Φίλων ο Βύβλιος
- Ζῆλος καὶ ζηλοτυπία διαφέρει: Ζηλοτυπία μὲν γάρ ἐστιν αὐτὸ τὸ πάθος, ἤγουν τὸ ἐν μίσει ὑπάρχον
- ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχίνης, Κατὰ Κτησιφῶντος, 81
Συγγενικά
[επεξεργασία]→ και δείτε τις λέξεις ζῆλος και τύπος
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
[επεξεργασία]- ζηλοτυπία - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ζηλοτυπία - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'σοφία' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Λόγια διαχρονικά δάνεια από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λέξεις με επίθημα -τυπία (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως η ομάδα 'χώρα' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'σοφία' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'σοφία' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις παροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις με επίθημα -ία (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Αισχίνη (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Πλούταρχο (ελληνιστική κοινή)
- Λήμματα με παραθέματα (ελληνιστική κοινή)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)