Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ορθόδοξοι)
Αυτό το λήμμα αφορά στη θρησκεία, το δόγμα και την παράδοση της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Για τον θεσμό και την ιστορία της εκκλησίας που σχετίζεται με την Ανατολική Ορθοδοξία, δείτε: Ορθόδοξη Εκκλησία.
Να μη συγχέεται με Ανατολίτικες Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Βυζαντινή αγιογραφία από Ορθόδοξους αγιογράφους στην Αγία Σοφία
Βυζαντινή αγιογραφία από Ορθόδοξους αγιογράφους στην Αγιά Σοφιά

Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός, γνωστός επίσης ως Ανατολική Ορθοδοξία ή Βυζαντινός Χριστιανισμός,[1] είναι ένα από τα κύρια και παλαιότερα δόγματα του Χριστιανισμού, που αναπτύχθηκε κατά την πρώτη χιλιετία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, κατά την εποχή των επτά Οικουμενικών Συνόδων.[2][3][4][5] Κατατάσσεται στην τρίτη θέση σε αριθμό, με περίπου 300 εκατομμύρια πιστούς[6][7] μαζί με τον Ρωμαιοκαθολικισμό (1,25 δισεκατομμύρια) και τον Προτεσταντισμό (800 εκατομμύρια).[8][9]

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ομολογεί το Σύμβολο της Πίστεως (Σύμβολο της Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως) χωρίς το filioque, αναγνωρίζει τους δογματικούς ορισμούς και τα διατάγματα των επτά Οικουμενικών Συνόδων και θεωρεί τον εαυτό της ως Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία',[10] ιδρυτής και επικεφαλής της οποίας είναι ο Ιησούς Χριστός.[11][12][13]

Ρίζες και εξάπλωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρτης που δείχνει την εξάπλωση της Ορθοδοξίας στην Ευρώπη

Η εξάπλωση της Ανατολικής Ορθοδοξίας ξεκίνησε στην ανατολική περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου εντός του βυζαντινού ελληνικού πολιτισμού.[1] Οι κοινότητές του μοιράζονται μία κατανόηση, μία διδασκαλία και αξιώματα μεγάλης ομοιότητας, με μια ισχυρή αίσθηση ότι βλέπουν ο ένας τον άλλον ως μέρη μιας Εκκλησίας. Κάθε Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανός βλέπει το έτος του/της να χαρακτηρίζεται από το λειτουργικό ημερολόγιο της εκκλησίας από την οποία εξαρτώνται. Η Ανατολική Ορθοδοξία υποστηρίζει ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα (εκ του Πατρός εκπορευόμενο) και απορρίπτει τη ρήτρα filioque ("και του Υιού ") που προστέθηκε στο Σύμβολο της Πίστεως της Νίκαιας από τη Λατινική Εκκλησία, με το σκεπτικό ότι δεν κλήθηκε συμβούλιο για την προσθήκη.[14]

Ο Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός είναι επί του παρόντος το κυρίαρχο δόγμα στις ακόλουθες χώρες: Ρωσία, μέρος των χωρών της Βαλκανικής Χερσονήσου (Αλβανία, Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο), Ουκρανία, Λευκορωσία, Μολδαβία, Γεωργία, Κύπρος[15]

Οργάνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως η Πενταρχία της πρώτης χιλιετίας, η κύρια (ή "κανονική") Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οργανωμένη σε αυτοκέφαλες εκκλησίες ανεξάρτητες η μία από την άλλη. Στον 21ο αιώνα, ο αριθμός των κυρίαρχων αυτοκέφαλων εκκλησιών είναι δεκαεπτά. Υπάρχουν, επίσης, αυτοκέφαλες εκκλησίες που δεν αναγνωρίζονται από κάποιες κυρίαρχες εκκλησίες, όπως η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική (OCA) και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (OCU). Οι αυτοκέφαλες εκκλησίες επιλέγουν τον δικό τους προκαθήμενο. Οι αυτοκέφαλες εκκλησίες μπορούν να έχουν δικαιοδοσία σε άλλες εκκλησίες, που τους έχει αποδοθεί το καθεστώς της αυτονομίας, που σημαίνει ότι έχουν μεγαλύτερη αυτονομία από τις απλές αρχιερατικές περιφέρειες.

Πολλές από αυτές τις δικαιοδοσίες αντιστοιχούν στα εδάφη ενός ή περισσότερων σύγχρονων κρατών. Το Πατριαρχείο της Μόσχας, για παράδειγμα, έχει στην δικαιοδοσία του τόσο τη Ρωσία, όσο και μερικά από τα άλλα μετασοβιετικά κράτη.[16] Μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν μητροπόλεις, επισκοπές, ενορίες, μοναστήρια ή απομακρυσμένα μετόχια που αντιστοιχούν σε διασπορές που μπορούν, επίσης, να βρίσκονται εκτός της χώρας όπου κατοικεί ο προκαθήμενος (π.χ. η περίπτωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, του οποίου η κανονική επικράτεια βρίσκεται εν μέρει στη Βόρεια Ελλάδα και στα ανατολικά, στις ΗΠΑ κλπ.), ενώ μερικές φορές αλληλοκαλύπτονται, όπως η περίπτωση της Μολδαβίας, όπου υπάρχουν δικαιοδοσίες τόσο της Ρουμανικής, όσο και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Holt, Andrew (2012) [2011]. «Βυζαντινός Χριστιανισμός.». Η Εγκυκλοπαίδεια του Χριστιανικού Πολιτισμού. Τσίτσεστερ: Wiley-Blackwell. doi:10.1002/9780470670606.wbecc0212. ISBN 9780470670606. «Byzantine Christianity originated in the Eastern Roman Empire where it evolved concurrently with the emerging Byzantine state. It was the dominant form of Eastern Christianity throughout the Middle Ages and during this period it developed a complex theological system with unique spiritual practices. Byzantine Christianity's fortunes were in many ways tied to the Byzantine state, because when the empire experienced expansion and heightened influence so did the faith. [...] Although the empire eventually fell under the weight of centuries of Islamic aggression, much of Byzantine Christianity has survived in the modern Eastern Orthodox churches.
    Απόδοση: Ο Βυζαντινός Χριστιανισμός ξεκίνησε στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όπου εξελίχθηκε ταυτόχρονα με το αναδυόμενο βυζαντινό κράτος. Ήταν η κυρίαρχη μορφή του ανατολικού χριστιανισμού σε όλο τον Μεσαίωνα και κατά την περίοδο αυτή ανέπτυξε ένα περίπλοκο θεολογικό σύστημα με μοναδικές πνευματικές πρακτικές. Οι τύχες του βυζαντινού χριστιανισμού ήταν κατά πολλούς τρόπους συνδεδεμένες με το βυζαντινό κράτος, γιατί όταν η αυτοκρατορία γνώρισε επέκταση και αυξημένη επιρροή, το ίδιο συνέβη και με την πίστη. [...] Αν και η αυτοκρατορία τελικά έπεσε κάτω από το βάρος αιώνων ισλαμικής επιθετικότητας, μεγάλο μέρος του βυζαντινού χριστιανισμού έχει επιβιώσει στις σύγχρονες ανατολικές ορθόδοξες εκκλησίες»    .     
  2. ↑ Казьмина 1999.
  3. ↑ Пилипенко, Лукашевич, Ванеян 2015.
  4. ↑ Назаренко, Цыпин, Васильева, Журавский 2004.
  5. ↑ Meyendorff J. «Eastern Orthodoxy». Encyclopædia Britannica Online (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2019. 
  6. ↑ Orthodox Christianity: Overview and Bibliography 2003, σελ. vii.
  7. ↑ Juergensmeyer M., Roof W. C., επιμ. (2012). «Источник». Encyclopedia of Global Religion. 1. Los Angeles: SAGE Publications, σελ. 319. https://books.google.com/books?id=B105DQAAQBAJ&pg=PA319. Ανακτήθηκε στις 2019-06-05. 
  8. ↑ McAuliffe, Garrett (2008). Culturally Alert Counseling: A Comprehensive Introduction. SAGE Publishing. σελ. 532. ISBN 978-1-4129-1006-4. About one-third of the world's population is considered Christian and can be divided into three main branches: (1) Roman Catholicism (the largest coherent group, representing over one billion baptized members); (2) Orthodox Christianity (including Eastern Orthodoxy and Oriental Orthodoxy); and (3) Protestantism (comprising many denominations and schools of thought, including Anglicanism, Reformed, Presbyterianism, Lutheranism, Methodism, Evangelicalism, and Pentecostalism).
    Απόδοση: Περίπου το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού θεωρείται χριστιανικός και μπορεί να χωριστεί σε τρεις κύριους κλάδους: (1) Ρωμαιοκαθολικισμός (η μεγαλύτερη συνεκτική ομάδα, που αντιπροσωπεύει πάνω από ένα δισεκατομμύριο βαπτισμένα μέλη). (2) Ορθόδοξος Χριστιανισμός (συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ορθοδοξίας και της Ανατολίτικης Ορθοδοξίας) και (3) Προτεσταντισμός (που περιλαμβάνει πολλές ομολογίες και σχολές σκέψης, συμπεριλαμβανομένου του Αγγλικανισμού, του Μεταρρυθμισμού, του Πρεσβυτεριανισμού, του Λουθηρανισμού, του Μεθοδισμού, των Ευαγγελιστών και του Πεντηκοστιανισμού)     .
  9. ↑ Mirola, William· Monahan, Susanne C. (2016). Religion Matters: What Sociology Teaches Us About Religion In Our World. London and New York City: Routledge. ISBN 978-1-317-34451-3. Orthodox Churches represent one of the three major branches of Christianity, along with Roman Catholicism and Protestantism. 
  10. ↑ http://www.agiosgeorgioskorydallou.gr/2018/02/%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%8D%CF%89-%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CE%AF%CE%B1%CE%BD-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CE%BD-%CE%BA%CE%B1/
  11. ↑ Митрополит Филарет (Дроздов). О девятом члене Символа веры. Αρχειοθετήθηκε Νοέμβριος 19, 2016 στη Wayback Machine του Internet Archive. // Пространный Православный Катехизис Православной Кафолической Восточной Церкви.
  12. ↑ Митрополит Иларион (Алфеев). Раннее христианство. Христос — основатель Церкви. Αρχειοθετήθηκε Ιουνίου 23, 2012 στη Wayback Machine του Internet Archive // Православие : В 2 т. — М.: Сретенский монастырь, 2009. — 1840 с. — ISBN 978-5-7533-0502-2.
  13. ↑ 1. Единство Церкви и грех человеческих разделений Αρχειοθετήθηκε 2020-07-08 στο Wayback Machine.. Αρχειοθετήθηκε Ιουλίου 8, 2020 στη Wayback Machine του Internet Archive // «Основные принципы отношения к инославию» — документ, принятый Юбилейным Архиерейским Собором РПЦ МП 2000 года.
  14. ↑ Fr. Lawrence Farley (11 Ιουλίου 2012). «The Filioque Clause». Orthodox Church in America. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2022. 
  15. ↑ Table of Christian Population as Percentages of Total Population by Country. Αρχειοθετήθηκε Μαΐου 11, 2017 στη Wayback Machine του Internet Archive. Pew Research Center.
  16. ↑ Richters, Katja. The Post-Soviet Russian Orthodox Church: Politics, Culture and Greater Russia (2014)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ανατολικός_Ορθόδοξος_Χριστιανισμός&oldid=10872605"