Γεωργία (δραστηριότητα)
.jpg)
Γεωργία είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την καλλιέργεια του εδάφους της γης με σκοπό την παραγωγή φυτικών προϊόντων. Ο όρος επεκτείνεται και για τον τομέα της υδατοκαλλιέργειας[1]. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (F.A.O), ως υδατοκαλλιέργεια νοείται «η εκτροφή υδρόβιων οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων ψαριών, μαλακίων, καρκινοειδών και υδρόβιων φυτών. Η καλλιέργεια συνεπάγεται κάποια μορφή παρέμβασης στη διαδικασία εκτροφής για την ενίσχυση της παραγωγής, όπως τακτική κτηνοτροφία, σίτιση, προστασία από αρπακτικά κλπ. Η γεωργία συνεπάγεται επίσης ατομική ή εταιρική ιδιοκτησία του αποθέματος που καλλιεργείται»[2].
Στη γεωργία επίσης υπάγεται και η συλλογή και πρωτογενής επεξεργασία των προϊόντων αυτών των φυτών. Η γεωργία κατατάσσεται στην ελαφρά βιομηχανία, επειδή τα περισσότερα προϊόντα που παράγονται από αυτήν είναι προϊόντα άμεσης χρήσης από τον άνθρωπο. Παράγοντες που επηρεάζουν την γεωργία είναι το κλίμα και η μορφολογία του εδάφους. Η γεωργία είναι αντικείμενο των περισσότερων κλάδων της γεωπονίας, μαζί με τη κτηνοτροφία και την υδατοκαλλιέργεια και αλιεία. Η γεωργική παραγωγή απασχολούσε το 2007 περίπου το ένα τρίτο των εργατών. Τα τελευταία χρόνια ο κλάδος παροχής υπηρεσιών απασχολεί τα περισσότερα άτομα[3].
Με τη γεωργία παράγονται προϊόντα που προορίζονται για τη διατροφή των ανθρώπων, των οικόσιτων ζώων αλλά και μερικά που προορίζονται για την παραγωγή άλλων ειδών προϊόντων ως και βιοκαυσίμων, τα τελευταία χρόνια κυρίως. Η γεωργία θεωρείται ότι ήταν το κλειδί για την αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού και την ανάπτυξη του πολιτισμού, αφού η γεωργία και η κτηνοτροφία δημιούργησε πλεονάσματα τροφίμων που επέτρεψαν και την αύξηση του πληθυσμού και την εξέλιξη του πολιτισμού. Κάποιου είδους γεωργικών δραστηριοτήτων έχουν παρατηρηθεί και σε μερικά είδη μυρμηγκιών και τερμιτών[4][5], αλλά μιλώντας για γεωργία, εννοούμε βασικά ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η ιστορία της γεωργίας πάει πίσω αρκετές χιλιάδες χρόνια και η ανάπτυξή της οδηγήθηκε και καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις κλιματικές διαφορές, τις κουλτούρες και την υφιστάμενη σε αυτές τεχνολογία. Ωστόσο, όλη η γεωργία βασίζεται σε τεχνικές επέκτασης και διαχείρισης εδαφών κατάλληλων για την ανάπτυξη των εξημερωμένων φυτικών ειδών. Αυτό πολλές φορές απαιτεί μορφές άρδευσης, αποστράγγισης, οριοθέτησης και προστασίας των καλλιεργούμενων εδαφών. Στον «ανεπτυγμένο» κόσμο, η βιομηχανική γεωργία που βασίστηκε σε μεγάλης κλίμακας μονοκαλλιέργειες έγινε το κυρίαρχο σύστημα σύγχρονης γεωργίας, παρόλο που υπάρχει μια ανοδική υποστήριξη για εναλλακτικές μορφές γεωργίας.
Η σύγχρονη γεωπονία, η ανάπτυξη υβριδίων, ζιζανιοκτόνων, παρασιτοκτόνων, λιπασμάτων και άλλων τεχνολογικών βελτιώσεων έχει αυξήσει ποσοτικά τις σοδιές από τη γεωργική καλλιέργεια, αλλά ταυτόχρονα προκάλεσε ευρεία οικολογική βλάβη στο περιβάλλον και είχε αρκετά αρνητικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία[6]. Η πολύ εκτεταμένη κτηνοτροφία αύξησε ομοίως την παραγωγή κρέατος, αλλά δημιούργησε προβλήματα σχετικά με τη σκληρότητα κατά των ζώων, βλάβες στην ανθρώπινη υγεία από την κατάχρηση αντιβιοτικών, αυξητικών ορμονών και άλλων χημικών από τη βιομηχανία παραγωγικής προϊόντων κρέατος[7].
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα γνώσεις μας η γεωργία πρωτοεμφανίστηκε στη νεολιθική εποχή (10.000 με 3.000 π.Χ). Ο άνθρωπος καλλιεργούσε τη γη με απλά εργαλεία ξύλινα με ή χωρίς λίθινη άκρη. Όλες οι εργασίες γίνονταν με τη χρήση της μυϊκής του δύναμης. Υπολείμματα από τέτοια εργαλεία έχουν βρεθεί σε διάφορες περιοχές της γης. Η γεωργία αποτελούσε εναλλακτικό τρόπο παραγωγής από το κυνήγι.
Όταν άρχισε να αναπτύσσεται η κτηνοτροφία και η κατασκευή μεταλλικών εργαλείων εμφανίστηκε και η καλλιέργεια με αλέτρι. Στη δουλοκτητική κοινωνία και αργότερα στη φεουδαρχική αυτή η καλλιέργεια ήταν το βασικό είδος παραγωγής. Στο διάστημα αυτό η αγρανάπαυση γίνεται σε μεγάλα διαστήματα και χωρίς όργωμα. Επίσης το εκχέρσωμα γίνεται με φωτιά και υλοτόμηση. Στη φεουδαρχική κοινωνία άρχισε να διαδίδεται και το σύστημα αγρανάπαυσης με όργωμα.
Με την εμφάνιση της βιομηχανίας και την αύξηση των πληθυσμών των πόλεων άρχισε να αυξάνεται η ζήτηση γεωργικών προϊόντων. Εμφανίζεται το σύστημα της αμειψισποράς. Στα μέσα του 19ου αιώνα γίνονται οι πρώτες προσπάθειες χρήσης ατμοκίνητου κινητήρα για το όργωμα. Στις αρχές του 20ού αιώνα άρχισαν να χρησιμοποιούνται τρακτέρ με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Με την ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας αρχίζουν να διαδίδονται και η χρήση χημικών λιπασμάτων και φαρμάκων για την καταπολέμηση των γεωργικών παρασίτων, των ασθενειών των φυτών και άλλων αναγκών (όπως η "συγκράτηση" των καρπών στα δένδρα μέχρι τη συγκομιδή).
Καθώς τα περισσότερα προϊόντα της γεωργικής παραγωγής είναι ευπαθή, η αποθήκευσή τους αποτελούσε πάντα το μεγαλύτερο πρόβλημα. Το πρόβλημα μειώθηκε αρκετά με την εμφάνιση των μεθόδων και χώρων κατάψυξης.
Γεωργική παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αύξηση της παραγωγής επιτυγχάνεται με τη βελτίωση του εδάφους, τη δημιουργία ποικιλιών που αντέχουν περισσότερο στο υπάρχον έδαφος και κλίμα και τη βελτίωση της συγκομιδής. Από την επίλυση αυτών των βασικών προβλημάτων εξαρτάται η παραγωγικότητα της εργασίας στη γεωργία και η ποιότητα των προϊόντων.
Βελτίωση του εδάφους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στους τρόπους βελτίωσης του εδάφους συμπεριλαμβάνονται:
- το όργωμα
- η άρδευση
- η αποξήρανση του εδάφους
- ο εμπλουτισμός με λιπάσματα φυσικά ή χημικά.
- η αγρανάπαυση.
- η αμειψισπορά.
Βελτίωση ιδιοτήτων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η βελτίωση των ιδιοτήτων των φυτών επιτυγχάνεται με τη δημιουργία νέων ποικιλιών.
Βελτίωση συγκομιδής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η βελτίωση της συγκομιδής επιτυγχάνεται με τη δημιουργία νέων τρόπων καλλιέργειας και με τη δημιουργία νέων μηχανών συγκομιδής ,καθώς και λιπασμάτων, εντομοκτόνων κλπ
Γεωργικά προϊόντα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα γεωργικά προϊόντα διαχωρίζονται σε προϊόντα διατροφής, κτηνοτροφικής ζήτησης, βιομηχανικής ζήτησης και καλλωπιστικά φυτά.
Προϊόντα διατροφής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Όσπρια
- Λαχανικά
- Ψάρια
- Καρκινοειδή
- Μαλάκια
- Φύκη
Προϊόντα κτηνοτροφικής ζήτησης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σιτηρά
- Τριφύλλι
- Υποπροϊόντα άλλων γεωργικών προϊόντων όπως το σανό
Προϊόντα βιομηχανικής ζήτησης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καλλωπιστικά φυτά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στη γεωργία συγκαταλέγεται και η παραγωγή καλλωπιστικών φυτών.
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η γεωργία αποτελεί έναν σημαντικό οικονομικό παράγοντα στις περισσότερες χώρες. Εγκυκλοπαιδικά αναφέρεται πάντα στα γεωγραφικά δεδομένα κάθε χώρας ακόμα και η έλλειψή της.
Όταν αναφερόμαστε στη γεωργία μιας χώρας συνήθως χρησιμοποιούμε συγκεκριμένα σημεία αναφοράς.
- Κυριότερα γεωργικά προϊόντα και ετήσια παραγωγή αυτών των προϊόντων.
- Εκτάσεις που χρησιμοποιούνται
- Ανθρώπινο δυναμικό που ασχολείται με τη γεωργία
- Ποσοστό συμμετοχής της γεωργικής οικονομίας στο σύνολο του ΑΕΠ.
Στατιστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι σημαντικότερες κατηγορίες καλλιεργειών παγκοσμίως περιλαμβάνουν τα σιτηρά, τα όσπρια, τη χορτονομή, τα φρούτα και τα λαχανικά. Ειδικές καλλιέργειες καλλιεργούνται σε ξεχωριστές εκτάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε εκατομμύρια μετρικούς τόνους, με βάση τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (εκτίμηση).
| Τα κυριότερα αγροτικά προϊόντα κατά κατηγορία καλλιέργειας (εκ. μετρικοί τόνοι) 2004 | |
|---|---|
| Δημητριακά | 2.263 |
| Λαχανικά και πεπόνια | 201 |
| Ρίζες και κόνδυλοι | 715 |
| Γάλα | 619 |
| Φρούτα | 503 |
| Κρέας | 259 |
| Φυτικά Έλαια | 133 |
| Ψάρια (2001 estimate) | 130 |
| Αυγά | 63 |
| Όσπρια | 60 |
| Φυτικές ίνες | 30 |
| Πηγή: Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO)[8] | |
| Τα κυριότερα αγροτικά προϊόντα κατά κατηγορία καλλιέργειας (εκ. μετρικοί τόνοι) 2011 | |
|---|---|
| Ζαχαροκάλαμο | 1.794 |
| Αραβόσιτος | 883 |
| Ρύζι | 722 |
| Σιτάρι | 704 |
| Πατάτες | 374 |
| Ζαχαρότευτλο | 271 |
| Σόγια | 260 |
| Ταπιόκα | 252 |
| Ντομάτα | 159 |
| Κριθάρι | 134 |
| Πηγή: Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO)[8] | |
Παρατηρήσεις, υποσημειώσεις και αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ International Labour Office (1999). Safety and health in agriculture. International Labour Organization. σελίδες 77–. ISBN 978-92-2-111517-5. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2010.
- ↑ «Global Aquaculture Production, Fishery Statistical Collections, FAO, Rome. Retrieved 2 October 2011».
- ↑ «Key Indicators of the Labour Market Programme». International Labour Organization. 7 Σεπτεμβρίου 2009.
- ↑ «For sustainable architecture, think bug». NewScientist. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2010.
- ↑ B. Hölldobler & E.O. Wilson (1990). The Ants
. Cambridge MA: Belknap. ISBN 978-0-674-48525-9.
- ↑ «Human Health Issues | Pesticides | US EPA». Epa.gov. 28 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ «EU Scientists Confirm Health Risks of Growth Hormones in Meat». Organicconsumers.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ 8,0 8,1 «Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAOSTAT)». Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2007.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, Ελληνική έκδοση, 1960,Γεωργία
- Παράδειγμα εναλλακτικής γεωργίας
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Agriculture στο Wikimedia Commons
